1. Yehova mwakolaki oko buli mughuma w’okwitwe?

YEHOVA mwaleta obuli mughuma w’okwitwe okw’iye. (Yoa. 6:44) Ekyo nibughambu Yehova mwalebya omo mamiliyare w’abandu omo kihugho kyosi, neryo amakulangira ngoko wuli n’omutima owuwene ow’angamwanza. Oyo ni mwatsi w’omughaso munene oko Yehova. (1 Emy. 28:9) Yehova akwasi ndeke kandi akwanzire. Ekyo kikasubaya mutima!

2. Yesu mwatukangania ati ngoko Yehova atsomene obuli mughuma w’okw’itwe?

² Yehova akutsomene kutsibu, kandi atsomene kutsibu abaghala n’abali betu Bakristo. Erituwatikya eryowa omwatsi oyo wondeke, Yesu mwasosekania Yehova n’omulisya. Omulisya oyuwite oko syombuli 100 amaherya kw’enguma, akakolaki? “Akandisigania esyombuli makumi mwenda nʼomwenda oko bitwa, nʼeriyasonda-sonda embuli eyiriatala.” Omughulu omulisya akendibana embuli eyo, syendihitana kuyo. Akenditsema. Wanamahamba enzumwa? Obuli mbuli ni y’omughaso oko Yehova. Yesu mwabugha ati: “Tata wage oyuli elubula sianzire omuguma wʼoko balere aba akahera.”​—Mat. 18:12-14.

3. Tukendikania okuki omo mwatsi ono?

³ Sitwanganza abaghala n’abali betu bakabunika mutima busana netu. Twangakolaki eritendibya tukatwikalya abandi? Twangayira tuti omundu amatubuna mutima? Omo mwatsi ono tukendisubirya oko mabulyo ayo. Eky’erimbere, tutsuke twaminya “abalere aba” abakanibweko omo Matayo esura 18 nga ni bahi.

4. “Abalere aba” ni bahi?

⁴ “Abalere aba” b’abigha ba Yesu abo lubwa losi. N’omo bangabya balere kutse bandu bakulu kinya-mubiri, bali “ngʼabana  balere” kundi bakaligha erikangiriribwa na Yesu. (Mat. 18:3) N’omo banganabya isibakulira omo mibere mighumerera kutse isibalilangira emyatsi y’omo nzira ngumerera, abosi bali n’obwikirirya oko Yesu Kristo. Yesu naye abanzire kutsibu.​—Mat. 18:6; Yoa. 1:12.

5. Yehova akayowati omughulu omundu mulebe akatwikalaya kutse erihutalya omughuma w’oko bandu biwe?

⁵ Abosi b’oko “abalere aba” ni b’omughaso munene omo meso wa Yehova. Erituwatikya eriminya ngoko Yehova akayowa, tutelirengekania ngoko tukalangira abana. Ni b’obughuli bunene okw’itwe. Twanzire eriteyabo kundi sibawite akaghala, sibasi emyatsi mingyi kandi sibawite amange ng’abandu bakulu. Kwenene, situliyowa ndeke omughulu tukalangira omundu mulebe akakolerwa muhanda, kandi tukayowa muhanda kutsibu omughulu omundu mulebe akakolera omwana mulere yo nabi. Kobine bitya n’oko Yehova. Anzire kutsibu erituteya, busana n’ekyo akayowa muhanda n’erihitana nibya omughulu omundu mulebe akatwikalaya kutse iniahutalya omughuma w’oko bandu Biwe!​—Isa. 63:9; Mar. 9:42.

6. Ngoko 1 Abanya Korinto 1:26-29 yikabugha, ekihugho kikalangira abigha ba Yesu bo kiti?

⁶ Abigha ba Yesu bali “ng’abalere” omo yindi nzira yahi? Abakalangirawa mo b’omughaso omo kihugho kino b’abateke, abasibwe kutsibu, n’abawite akaghala. Aliwe, abangyi b’oko bigha ba Yesu ibo si bali batya. Busana n’ekyo, abandu b’omo kihugho bakalangirabo nga sib’omughaso, nga ni bandu bule “ng’abalere.” (Soma 1 Abanya Korinto 1:26-29.) Aliwe Yehova iye, kwatebalangira atya.

7. Yehova anzire itwakolera abaghala n’abali betu bo tuti?

⁷ Yehova anzire abaghombe biwe bosi, n’omo bangabya ibabiribugha emyaka mingyi omo kwenene kutse ini bahya-bahya. Abaghala n’abali betu bosi ni b’omughaso munene embere sya Yehova; neryo kumbe ibabya b’omughaso munene n’embere syetu. Twanzire erikolesya erihano lino “mwanze abalikyetu bosi Abakristo,” butsira abalebe basa. (1 Pet. 2:17) Litolere itwakola ngoko twangatoka eriteya abaghala n’abali betu n’eritsomanabo. Wamabyowa ambu wabiritwikalya kutse wabirihitania omundu mulebe, siritolere iwalangira nga sihali lubanza n’eribugha uti: “Naye akatwikala luba! Anganyire namabya inabirimukosera.” Ebyanganaleka abandu balebe ibahitana luba ni bihi? Alinga busana n’emibere eyo bakuliramo abaghala n’abali betu balebe bakayilangira nga ni ba bule embere sy’abandi. N’abandi bakine bahya-bahya omo kwenene; neryo sibalibaminya ngoko litolere ibaghanyira abandi bamabibakosera. Twamabya initwe tulyatwikala, kutse initwe tulyatwikalaya, itwe bosi tutolere itwasubya h’obuholo. N’ekindi, omundu amabya iniabeghere eritwikala luba-luba, atolere iniaminya ngoko oyo ni mubere owatuwene owo atolere iniabindula. Atolere iniakola atya atoke eribya n’obutseme n’eribya n’obwira obuwene haghuma n’abandi.

8. Ni mubere mubi wahi owo bandu bangyi babya nagho oko mughulu wa Yesu owalangirika n’oko bakwenda biwe?

⁸ Ekyaleka Yesu iniakania oko “abalere aba” niki? Abugha atya abigha biwe ibamabimubulya bati: “Nindi yo mukulu oko bosi omo Bwami bwʼelubula kwehi?” (Mat. 18:1) Abayahudi bangyi b’oko mughulu oyo ibakanza erilangirwa mo b’omughaso munene. Omusomi mughuma akabugha ati: “Erisikibwa n’eriminywa kutsibu, wo wabya mwatsi w’omughaso munene omo ngebe y’Abayahudi.”

9. Abigha ba Yesu babya batolere erikolaki?

⁹ Yesu abya inianasi ngoko Abayahudi bangyi babya b’anzire eribya b’omughaso kulenga abandi. Neryo abigha biwe babya batolere  eriyikasa eribindula amalengekania wabo. Mwabirabo ati: “Omukulu omo katikati kenyu abye ngʼomulere, nʼomusondoli abye ngʼomugombe.” (Luka 22:26) Tukayiwata “ng’omulere” omughulu tukaghanza obuli mundu “mo mubuya” kwitulaba. (Flp. 2:3) Twamabya tukakolesya erihano eryo ly’omughulu wosi, isitwendibya tukatwikalya abandi.

10. Tutolere itwakwama erihano lya Paulo lyahi?

¹⁰ Abaghala n’abali betu bosi batulengire omo mwatsi mulebe. Erilangira emyatsi yo tutya siriritukalako omughulu tukahira amalengekania oko mibere yabo mibuya. Litolere itwakolesya erihano eryo mukwenda Paulo aha Abanya Korinto ati: “Nindi wakuhira mo mukulu oko bandu kwehi? Ebyosi ebyo uwite, oMungu mwatakuhabyo kwehi? Neryo byamabya ini lusunzo, busana naki ukayihalamba nga sulitahabwalo kwehi?” (1 Kor. 4:7) Litolere itwayihighula oko mubere w’eriyikangania kutse eribya tukalengekania nga tuli b’omughaso kulenga abandi. Eky’erileberyako, abaghala betu abawite obutoki bw’erilabya emikania yo ndeke, kutse abali betu abawite obutoki bw’eritsukisya emikania yo bweghu-bweghu batolere ibabya bakasubya olukengerwa l’oko Yehova oko myatsi yosi eyo akabatokesaya erikola.

11. Yesu amatukangirirya somo yahi omo musyo w’omukama n’omughombe?

¹¹ Enyuma w’eribwira abigha biwe ati isibabya bakatwikalia abandi, Yesu mwaleta omusyo ow’omukama n’omughombe. Omukama oyo mwabughira omughombe wiwe omwinda munene owabya isyangatoka eriliha. Enyuma syaho, omughombe oyo mwaghana eribughira omughombe mulikyabo omwinda muke kutsibu kwilaba owiwe. Oko nduli, omukama oyo mwaghusa omughombe mubi oyuteghanyira oyo omo ngomo. Omusyo oyo amatwighisyaki? Yesu mwabugha ati: “Tata wage oyuli omo lubula asyabakola atya mwamatendibuyira obuli mundu mulikyabo omo mitima yenyu.”​—Mat. 18:21-35.

12. Twamaghana erighanyira, twanganaghalya abandi bo tuti?

¹² Ekyo omughombe akola mukitamuletera obulighe bunene iye musa, aliwe mukyaghalya n’abandi kutya. Eky’erimbere, mwataghanyira omughombe mulikyabo, “mwayamugusa omo nyumba yʼomuliki erihika aho asyatuhira omwinda.” N’eky’akabiri, mwahitania kutsibu abandi baghombe balikyabo abalangira ekyakola. EBiblia yiti: “Abagombe balikyabo babere balangira omwatsi oyo, mubabya nʼobulige bunene.” Netu kutya, ebyo tukakola byanganaghalya abandi. Omundu amatuhabira neryo itwaghana erimughanyira, ekyo kyanganabuta bubi bwahi? Eky’erimbere, tukabya itwamamukolera nabi tukaghana erimughanyira kutse tukamukwa esyonye n’eritendimukangania olwanzo. N’eky’akabiri, tukaleka ab’omo ndeko ibaherya obutseme bakalangira ngoko situli omo bughuma n’omundu oyo.

13. Ekyahikira mwali wetu mughuma mupainia kyamakwighisyaki?

¹³ Omughulu tukaghanyira abaghala n’abali betu, tukayowa ndeke, nabo kutya. Mwali wetu mughuma mupainia oyo tukendihulamo Crystal mwayilangirira omwatsi oyo. Oghundi mwali wetu mughuma omo ndeko mwamukolera muhanda neryo amahitana. Crystal akibuka ati: “Ebinywa biwe byabya ng’omuyali owakanyitsimita-tsimita. Isiniryanza nibya n’eriyatulira naye. Munatsuka eriherya omuhwa waghe n’obutseme bwaghe.” Mwali wetu Crystal iniakalangira ng’anasingene erihitana ok’oghundi mwali wetu oyo. Aliwe, mwali wetu Crystal mwatayilengekaniako kutsibu n’eribika ekinigha oko wundi mwali wetu oyo. Mwakolesya erihano ly’eBiblia erikabanika omo mwatsi  “Samehe Kutoka Katika Moyo Wako” owakabanika omo Akaleberyo k’Omuteya ak’ekiro 15, Omwisi 10, 1999. Mwaghanyira mwali wabo. Crystal akabugha ati: “Lino nabiriminya ngoko itwe bosi twabiriyikasa erikola esyombinduka na Yehova akatughayira obuli kiro. Munayowa ngabamanilusyako omuheke owalitohire. Munasubira obutseme bwaghe.”

14. Ngoko kihandikire omo Matayo 18:21, 22, alinga omukwenda Petero abya akalwa n’omubere mubi wahi, n’ebyo Yesu amusubiraya byamakwighisyaki?

¹⁴ Tunasi ngoko litolere itwaghanyira abandi; aliwe, tunasi ngoko erikola ekyo tutolere itwakola lyanganatukalako. Alinga omukwenda Petero iniakayowa atya ngendo nyingyi. (Soma Matayo 18:21, 22.) Ebyangakuwatikya ni byahi? Eky’erimbere, wibuke ngoko Yehova akakughanyira ngendo nyingyi. (Mat. 18:32, 33) Situtolere obughanyiri bwiwe, aliwe akatughanyira. (Esy. 103:8-10) Busana n’ekyo, “netu litolere itwanzana.” Si mwatsi w’erikola omughulu twamanza. Tuli m’omwinda w’erighanyira abaghala n’abali betu. (1 Yoa. 4:11) Eky’akabiri, lengekanaya oko miyisa eyikalwira omwighanyira. Erighanyira likaleka itwawatikya oyulyatukolera muhanda, likaleta obughuma omo ndeko, likateghaya obwira bwetu haghuma na Yehova, kandi erighanyira likaleka itwayowa nga twamaluako omuheke munene. (2 Kor. 2:7; Kol. 3:14) Oko ndulya, usabe oyukabugha ati tubye tukaghanyira. Isiwaha Sitani y’akanya akeritsandya obwira bwaghu haghuma n’abaghala n’abali benyu. (Efe. 4:26, 27) Tulaghire oko buwatikya bwa Yehova tutoke eribya n’obuholo omo ndeko.

15. Ngoko kihandikire omo Abanya Kolosai 3:13, litolere itwakolaki omughulu mughala wetu kutse mwali wetu amakola omwatsi mulebe ow’amatutwikalya?

¹⁵ Wangakolaki oMukristo mulikyenyu amakola omwatsi owamakutwikalya? Ukole ekyo wangatoka erihiraho obuholo. Ubwire Yehova ngoko ukayowa. Usabe Yehova atsumule oyulyakukosera n’erikuwatikya erilangira  emibere eyuwene ey’omundu oyo, eyo Yehova anzire okw’iye. (Luka 6:28) Wamataluka eribirirwa ekyo mughala wenyu alyakukolera, urondekanaye enzira yuwene y’erikania naye. Ky’uwene eriyibwira wuti mughala wenyu syalyayiririra erikuhutalya. (Mat. 5:23, 24; 1 Kor. 13:7) Omughulu ukakanaya naye isiwamutikatikira. Wangakolaki amaghana erihulikirirana naghu? ‘Ulole embere erimughanyira’. Kandi uyitsinge erikangania omutima w’erilindirira oko mughala wenyu. (Soma Abanya Kolosai 3:13.) Ekyo mughaso munene, isiwabika oko mughala wetu kw’ekinigha, kundi ekyo kyanganatsandya obwira bwaghu haghuma na Yehova. Isiwaleka ekindu n’ekighuma kikakutwikalya. Wamakola utya, ukakanganaya ngoko wanzire Yehova kulenga eyindi myatsi yosi.​—Esy. 119:165.

16. Obuli mughuma w’okwitwe awite lusunzo lwahi?

¹⁶ Tukatsemera olusunzo lwetu olw’erikolera Yehova haghuma n’abaghala n’abali betu “ng’ekihangulo kiguma” ekiri “nʼomulisya muguma”! (Yoa. 10:16) Ekitabu Tengenezo Yenye Kufanya Mapenzi ya Yehova, esura 16 enungu 8, kikabugha kiti: “Kusangwa naghu ukabana endundi omo bughuma obo, litolere iwasangira kubo.” Litolere “itwayikasa erilangira abaghala n’abali betu ngoko Yehova akabalangira.” Omo meso wa Yehova, itwe bosi tuli b’oko “abalere aba” abo anzire kundu. Naghu ukanalangira utya abaghala n’abali benyu? Yehova akalangira kandi atsomene obuli mwatsi owo ukakola eribawatikya.​—Mat. 10:42.

17. Twamayisogha kundu erikolaki?

¹⁷ Twanzire Abakristo balikyetu. Busana n’ekyo situlihiraho ‘ekindu ekyangatwikalya mulikyetu, kutse erileka akawa omo bibi.’ (Rom. 14:13) Tukalangira abaghala n’abali betu mo b’omughaso kutulenga, kandi twanzire erighanyirabo erilua omo mutima. Isitwalighira n’ahake abandi eritutwikalya. Omo mwanya w’ekyo, “tukwame emyatsi eyikaleta obuholo nʼebikatuhanganaya.”​—Rom. 14:19.