OMWATSI W’ERIGHA 16
“Mugala wenyu asyalubuka”!
“Yesu mwabuga na [Marata] ati: ‘Mugala wenyu asyalubuka.’”—YOA. 11:23.
OLWIMBO 151 Akasyabirikira
EBIKENDIKANIBYAKO a
1. Omulwana mughuma mulere mwakangania ati ngoko ikirirye erisyalubuka ly’abaholi?
OMULWANA mulere oyukahulawamo Matthew abya alwere obulwere obukasaba eriya kw’emihamba ngendo-ngendo. Inyane n’emyaka 7 iye n’ekihanda kiwe babya bakakwama eprograme ey’omwisi eye JW Teledifizyo. Hakuhi n’omwiso w’eprograme, mubalangira evideo y’omuzike eyikakanganaya abandu bakakokya abanzwa babo ibamabilubukibwa. b Oko mwiso w’eprograme, Matthew mwaseghera hakuhi n’ababuti biwe, amahambabo oko byala n’eribwirabo ati: “Baba, Mama, Mwanamalangira! N’omo nangahola ngendisyalubuka. Namahola, kumbe imwasyanirindilira; emyatsi yikendisyuwana.” Ababuti abo mubayowa ndeke bakalangira ngoko omwana wabo anikirirye ndeke-ndeke erisyalubuka ly’abaholi.
2-3. Busanaki ni ky’omughaso okw’itwe eribya tukalengekania oko ndaghane y’erisyalubukibwa ly’abaholi?
2 Ni ky’omughaso munene eribya tukalengekania kangyi-kangyi oko syondaghane sy’eBiblia esikakanaya oko erisyalubuka ly’abaholi erikendisyabya omo biro ebikasa. (Yoa. 5:28, 29) Busanaki? Kundi endambi yosi-yosi twanganahikirwa n’endwala eyikalire kutsibu kutse itwaherya omwanzwa wetu omo luholo. (Omug. 9:11; Yak. 4:13, 14) Eriyiketera erilubuka lyetu lyanganatuwatikya eriyiyinia twamabiyeya omo mibere eyiri ng’eyo. (1 Tes. 4:13) Amasako akatukanganaya ngoko Tata wetu w’elubula atwasi ndeke kandi atwanzire kutsibu. (Luka 12:7) Yehova Mungu atwasi ndeke-ndeke; sy’endisyataluka eritulubukya n’emibere yetu yosi n’obwenge bwetu bosi obw’eryibuka emyatsi. Kundi Yehova atwanzire kutsibu, abirihiraho endegheka y’erituwatikya erisyabyaho kera na kera. Nomo twangahola, akendisyatulubukya!
3 Omo mwatsi ono, tukendikania oko ekikaleka itwikirirya endaghane y’oMungu ey’erisyalubukya abaholi. Kandi, tukendikania oko mwatsi owakahimba obwikirirya owakabanika omo risako erimanire omwatsi ono erikabugha liti: “Mugala wenyu asyalubuka.” (Yoa. 11:23) N’oko ndulya, tukendilangira ebyangatuwatikya erikirirya kundu ngoko abaholi bakendisyalubuka.
EBIKALEKA ITWIKIRIRYA ENDAGHANE Y’ERISYALUBUKIBWA LY’ABAHOLI
4. Eritoka erikirirya endaghane nyilebe, kikasabaki? Teka eky’erileberyako.
4 Eritoka erikirirya endaghane nyilebe, kikasaba itwabya itunayiketere kundu oyo watekayo kandi itunasi ndeke ngoko anzire kandi awite obutoki kutse akaghala ak’eriberereryayo. Eky’erileberyako: Tubughe tuti enyumba yaghu yamatsandibwa kutsibu omo kihunga kinene. Neryo omundu inyasa n’erikulagha ati, ‘ngendikuwatikya eritasyahimba enyumba yaghu.’ Iwalangira ndeke-ndeke ngoko akabugha ekwenene kandi ngoko anzire erikuwatikya. Amabya inyanasi ndeke emyatsi y’obuhimbe, anawite oko byombo byosi eby’obuhimbe kandi unasi ngoko awite obutoki bw’erikuwatikya; ighukendikirirya ngoko akendikuhimbira. Neryo tubughe tutiki oko ndaghane y’oMungu ey’erisyalubukya abaholi? Ananzire kandi anawite akaghala ak’erisyaberereryayo?
5-6. Twangaminya tuti ngoko Yehova akakandira erisyalubukya abaholi?
5 Yehova ananzire erilubukya abaholi? Butsira n’eritika-tika, Yehova anzire arilubukyabo. Mwasondola abandu balebe abahandika eBiblia, erihandika oko ndaghane y’erilubukya abaholi omo biro ebikasa. (Isa. 26:19; Hos. 13:14; Erib. 20:11-13) Kandi omughulu Yehova akalagha omwatsi akaberererayagho. (Yos. 23:14) Yehova akakandira erisyalubukya ababirihola. Busanaki tukabugha tutya?
6 Lengekanaya oko binywa ebyo Yobu abugha. Abya inasi ndeke-ndeke ngoko, nomo anganahola, Yehova anzire inatasyabyaho. (Yobu 14:14, 15.) Yehova kwakinayowa atya oko baghombe biwe ababirihola. Akakandira erilubukyabo ibane n’engebe yowene kandi ibatsemire. Yehova akayowa ati oko bandu bosi abahola isibalibabana akanya akeriminya ekwenene okw’iye? Tata wetu w’olwanzo anzire erisyalubukyabo. (Emi. 24:15) Anzire ibabana akanya ak’erisyabya bira biwe n’erisyabyaho kera na kera oko kihugho. (Yoa. 3:16) Kilangirikire ndeke-ndeke ngoko Yehova anzira kutsibu erilubukya abaholi.
7-8. Tukaminya tuti ngoko Yehova awite akaghala ak’erisyalubukya abaholi?
7 Kandi Yehova anawite akaghala ak’erisyalubukya abaholi? Butsira n’eritika-tika awite akaghala! Akahulawamo “Omutoki Wʼebyosi.” (Erib. 1:8) Awite akaghala ak’erikinda enzighu yosi-yosi, n’ibya n’oluholo. (1 Kor. 15:26) Eriminya ekyo kikatukiranaya n’erituhiramo amaka. Tukanaye oko eky’erileberyako kya mwali wetu Emma Arnold. Omughulu w’Evita y’ekihugho ey’akabiri, obwikirirya bwiwe n’obw’ekihanda kiwe mubwalengwako kutsibu. Mwali wile mwaherya omo luholo abanzwa biwe bangyi omo kambi k’Abanazi. Akakirania mwali wiwe oyo, mwali wetu Emma Arnold mwabugha ati: “Abandu ababirihola bamatendilubuka, nibughambu oluholo iluwite akaghala kanene kulenga oMungu. N’ekyo si kwenene.” Oko kwenene, sihali omundu kutse ekindu ekiwite akaghala kwilaba Yehova! OMungu w’obutoki bosi oyo wahangyika engebe syangataluka na hake erisubyaho ababirihola.
8 Ekindi ekikaleka itwaminya ngoko oMungu ane n’obutoki bw’erisyalubukya abaholi b’obwenge bwiwe obute n’omwiso. Akabirikira obuli ngununu omo rina lyayo. (Isa. 40:26) Kandi, anibukire abosi ababirihola. (Yobu 14:13; Luka 20:37, 38) Anawite obutoki bw’eryibuka n’ehyatsi hike-hike ehy’oko bandu abo akendisyalubukya. Akendisyibuka ngoko babya basosire, emibere yabo, ebyo babya basi erikola omo ngebe syabo, n’obwenge bwabo.
9. Busanaki twikirirye endaghane ya Yehova ey’erisyalubukya abaholi omo biro ebikasa?
9 Kwenene twanganikirirya endaghane ya Yehova ey’erisyalubukya abaholi omo biro ebikasa kundi tunasi ngoko awite obutoki kandi anzire. Tulebaye ekindi ekikaleka itwikirirya endaghane y’oMungu eyo. Yehova abirilubukya abandu balebe. Kera, mwaha abandu balebe abawite obwikirirya obutoki bw’erilubukya abaholi. Mwaha na Yesu y’obutoki obo. Yesu mwalubukya abandu bangyi. Tukanaye oko mwatsi mughuma w’erilubuka owakabanika omo Yoane esura 11.
OMWIRA MWANZWA WA YESU MWAHOLA
10. Ni mwatsi wahi owahika Yesu inyanemutulira oko ghundi musike ow’eYorodani erilwa eBetania, neryo Yesu mwakolaki? (Yoane 11:1-3)
10 Soma Yoane 11:1-3. Tulangire emyatsi eyakoleka eBetania oko mwiso w’omwaka we 32 M.W. Yesu awite omwira wiwe oko mulongo oyo, ye Lazaro n’abali babo babiri, ye Maria na Marata. (Luka 10:38-42) Aliwe ye Lazaro amalwala, neryo abali babo bamahangya-hangya. Bamalaghira oko Yesu inyane oko lundi luhande lw’eYorodani. Erilwa aho Yesu ali, erihika eBetania, hali lughendo lwa hakuhi biro bibiri. (Yoa. 10:40) Eky’obulighe, omulaghe oyo abere abihika oko Yesu, Lazaro amahola. Yesu amaminya ngoko omwira wiwe abirihola. Aliwe amatasyabugha ebindi biro bibiri oko lundi luhande lw’eYorodani embere sy’eriya ewabo Lazaro eBetania. Neryo Yesu amabya abihika eBetania, Lazaro inyamabibugha ebiro bini inyabirihola. Yesu akendikola omwatsi ow’akendiwatikya abira biwe n’eriletera oMungu y’olukengerwa.—Yoa. 11:4, 6, 11, 17.
11. Omwatsi wa Lazaro amatwighisya esomo yahi oko bwira?
11 Omwatsi wa Lazaro oyu amatwighisya esomo y’omughaso munene oko bwira. Langira kino: Omughulu ye Maria na Marata balagha oko Yesu, mubatamubwira bati ase eBetania. Mubamubwira lisa bati omwira wiwe mwanzwa alwere. (Yoa. 11:3) Lazaro abere abihola, Yesu anabya n’obutoki bw’erimulubukya inyane hali. Aliwe, mwayisogha eriya eBetania ayahindane n’abira biwe ye Maria na Marata. Unawite mwira waghu oyukakuwatikaya isighutamusaba obuwatikya? Omwira oyuli ng’oyo ukabya ighunasi ngoko wanganayiketer’iye omughulu ‘w’obulige.’ (Emi. 17:17) Nga Yesu, netu tubye ng’omwira oyo oko bandi! Tusube oko mwatsi wetu, tulangire ekyakoleka enyuma waho.
12. Yesu mwalagha Marata yo ki, kandi busanaki Marata endikirirya ekyo? (Yoane 11:23-26)
12 Soma Yoane 11:23-26. Marata mowa ngoko Yesu abya hakuhi n’eBetania. Neryo mwayahindana naye n’erimubwira ati: “Mukama kumbe wabya hano, mugala wetu nga sialitahola!” (Yoa. 11:21) Eyo ni kwenene, Yesu endilamya Lazaro. Aliwe Yesu abya anzire erikola omwatsi munene kulenga erilamya Lazaro lisa. Mwalagha Marata ati: “Mugala wenyu asyalubuka.” Kandi mwatomekako n’ebyangaleka Marata inikirirya omulaghe oyo, omwibugha ati: “Ingye indi erilubuka, nʼengebe.” Ni kwenene, oMungu abya inabirimuha akaghala ak’erilubukya abaholi. Embere, mwalubukya omumbesa mulere, imwanamabihola. Kandi mwalubukya omwana mulwana, alinga ekiro kighumerera ekyo aholerako. (Luka 7:11-15; 8:49-55) Aliwe akenditoka erilubukya omundu oyo abirihola hamabilaba ebiro bini kandi n’omubiri wiwe inyabiritsuka erihonda?
“LAZARO, HULUKA!”
Yesu mwakwira obulighe abira biwe ababya bakaghalwa (Lebaya enungu 13-14)
13. Ngoko kiri omo Yaone 11:32-35, Yesu mwakolaki abilangira Maria n’abandi bakalira? (Ulebaye n’epitsa.)
13 Soma Yoane 11:32-35. Terilengekania oko ekyakoleka enyuma. Maria, owundi mwali wabo Lazaro, amayahindana na Yesu. Amasuba omo binywa ebyo mwali wabo alyabugha ati: “Mukama kumbe wabya hano, mugala wetu nga sialitahola.” Iye n’abandi abali naye bali n’obulighe bunene. Erilangirabo bakalira, Yesu amakwirabo obulighe bunene, neryo amalira. Anasi ngoko omundu akayowa muhanda omughulu omwanzwa wiwe akahola. Oko kwenene, anzire kutsibu eribughaho ekikaleka ibalira!
14. Ngoko Yesu ayiwata akalangira Maria akatoghongya emisonia kikatwighisayaki oko Yehova?
14 Ngoko Yesu ayiwata akalangira Maria akalira, kikatukangiriraya ngoko Yehova ni Mungu w’obulighe bunene. Busanaki tukabugha tutya? Ngoko tulyalangira omo mwatsi owalyalaba, Yesu akakanganaya ndeke-ndeke emibere n’amalengekania wa Tata wiwe. (Yoa. 12:45) Neryo omughulu tukasoma ngoko Yesu mwalira akakwira abira biwe ababya bakaghalwa b’obulighe, tukaminya ngoko Yehova naye akatukwira obulighe omughulu tukatoghongaya emisonia busana n’eryaghalwa. (Esy. 56:8) Alinga ekyo, kikaleka iwanza eriyitunda hakuhi na Yehova, oMungu wetu oyukatukwira obulighe.
Yesu mwakangania ngoko awite akaghala ak’erilubukya abaholi (Lebaya enungu 15-16)
15. Ngoko Kiri omo Yoane 11:41-44, kanaya emyatsi nga muyabya yiti okw’isinda lya Lazaro. (Ulebaye n’epitsa.)
15 Soma Yoane 11:41-44. Yesu amahika okw’isinda lya Lazaro n’eribugha ati balusayeho eribwe erikaswika ey’isinda. Marata amaghana, n’eribugha ati omubiri wa Lazaro akendibya inabirikumba. Yesu amamusubirya ati: “Mondetakubwira nyiti, Wamikirirya, wasyalola oko lukengerwa [lw’oMungu] kwehi?” (Yoa. 11:39, 40) Neryo Yesu amasumba ameso wiwe n’erisaba embere sy’abandu. Anzire inyaha Yehova y’olukengerwa oko byosi ebikendikoleka. Neryo Yesu amabirikira ati: “Lazaro, huluka!” Na Lazaro amahuluka omw’isinda! Yesu mwakola omwatsi ogho abandu babya bakalengekania bati syangatokekana.
16. Omwatsi owakabanika omo Yoane esura 11, akawatayati obwikirirya bwetu omo ndaghane y’erisyalubukya abaholi?
16 Omwatsi owakabanika omo Yoane esura 11, akaleka obwikirirya bwetu ibwasika omo maha w’erisyalubukibwa ly’abaholi. Busanaki? Tasyalangira ekyo Yesu alagha Marata: “Mugala wenyu asyalubuka.” (Yoa. 11:23) Nga Tata wiwe, Yesu abyanzire kandi abya n’obutoki obw’eriberererya endaghane yiwe. Emisonia yiwe muyakangania ngoko anzire kutsibu erisyalubukya ababirihola n’eribughaho obuliye ubukaletawa n’oluholo. Lazaro abere abilua omw’isinda kandi ekyo mukyakangania ngoko Yesu awite akaghala ak’erilubukya abaholi. Kandi terilengekania okw’ebyo Yesu ibukaya Marata: “Mondetakubwira nyiti, Wamikirirya, wasyalola oko lukengerwa [lw’oMungu] kwehi?” (Yoa. 11:40) Tunawite oko bingyi ebikaleka itwikirirya ngoko Mungu asyaberererya endaghane yiwe, ey’erisyalubukya abaholi. Neryo twangakolaki tutoke erikirirya itwibene-bene endaghane eyo?
EBYANGATUWATIKYA ERIKIRIRYA KUNDU NGOKO ABAHOLI BAKENDISYALUBUKA
17. Omughulu tukasoma emyatsi ey’erilubuka eyiri omo Biblia, litolere itwibukaki?
17 Eribya tukasoma n’erilengekania oko myatsi eyikakanaya oko bandu abalubukibawa kera. EBiblia ikakanaya oko bandu munane abalubukibawa. c Kyanganuwana twamabiyisogha erigha obuli mwatsi w’erilubukibwa. Ukakola ekyo, wibuke ngoko nabo babya bandu nga we; kwabya abalume, abakali n’abana. Ulangire n’esyosomo esyo wangigha omo myatsi eyo. Ukalengekania oko buli mwatsi, ulangire ngoko akakanganaya ngoko Mungu anzire kandi awite akaghala ak’erisyalubukya abaholi. Kandi isiwabirirawa erilengekania okwilubuka lya Yesu erilengire erilubuka lyosi. Isiwabirirawa ngoko erilubuka lya Yesu mulyalolwako n’abandu bangyi, n’ekyo kikaleka erikirirya lyetu ngoko abaholi bakendisyalubuka ilyaseghemera oko mwatsi w’ekwenene.—1 Kor. 15:3-6, 20-22.
18. Twangakolesya ndeke tuti esyoyimbo syetu, esikakanaya oko maha w’erisyalubuka ly’abaholi? (Ulebaye n’ebinywa by’eyikwa.)
18 Erihulikirira, erimba n’erilengekania oko “syonyimbo” esikakanaya oko ndaghane ey’erisyalubukibwa ly’abaholi. d (Efe. 5:19) Esyonyimbo esyo sikaleka erilubukibwa ilyabya ly’ekwenene omo meso wetu n’eriwatya obwikirirya bwetu omo ndaghane eyuwene kutsibu eyo. Ubye ukahulikirirasyo n’erisuba-suba musyo mo kangyi-kangyi utoke eriminyasyo ndeke, kandi mubye mukakania oko binywa ebiri musyo omwiramia lyenyu ly’eka. Uminye ndeke ebinywa ebiri musyo kandi ubye ukalengekania kubyo ko kutsibu. Wamabya ukakola utya, esyonyimbo esyo isikendiwatya obwikirirya bwaghu n’eritula oko mutima waghu. Neryo wamabihindana n’omwatsi owakalire, kutse eriherya omwanzwa waghu omo luholo, ekirimu ky’oMungu ikikendikuwatikya eryibuka esyonyimbo esyo neryo iwabana akaghala n’erikiranibwa.
19. Twanganabya tukalengekania oko myatsi yahi okwilubuka ly’abaholi? (Ulebaye akasanduku “ Ukendisyababulya amabulyo wahi?”)
19 Ukolesaye obutoki bwaghu bw’erilengekania. Yehova abirituha obutoki bw’eribya tukalengekania itune omo kihugho kihya. Mwali wetu mughuma akabugha ati: “Ngalengekanaya kangyi-kangyi, inyine omo kihugho kihya-kihya neryo ngabya nga ninemwowa ikikumbo ekyuwene ikikalwa oko mawa w’omo Paradiso.” Terilengekania ukahindana n’abalume n’abakali ba kera abakanganaya obwikirirya. Wanzire erisyahindana na ndi? Wasyamubulya amabulyo wahi? Terilengekania iwamabitasyabya haghuma n’omwanzwa waghu oyo abirihola. Basyabya balubuka, terilengekania oko binywa by’erimbere ebyo ukendisyabwirabo, ngoko ukendisyakumbatirabo n’obutseme bunene, kandi ngoko ukendisyatsema ukalangirabo.
20. Litolere itwayisogha kundu erikolaki?
20 Tukasima Yehova yo kutsibu oko ndaghane yiwe ey’erisyalubukya abaholi! Twikirirye ngoko endaghane eyo ni kwenene kundi Yehova anzire kandi awite akaghala ak’eriberereryayo. Tuyisoghe kundu eriwatya obwikirirya bwetu omo ndaghane eyuwene eyo. Twamabikola ekyo itukendiyitunda hakuhi n’oMungu oyo abirilagha obuli mughuma w’okw’itwe ati, ‘Omwanzwa waghu asyalubuka!’
OLWIMBO 147 Omulaghe w’engebe y’erikota
a Wamabya iwabiriherya omwanzwa waghu omo luholo tunasi ngoko endaghane y’erisyalubukibwa ly’abaholi yikakusikaya-mutima. Aliwe wanganawatikya bandi bo ghuti baminye ngoko wikirirye endaghane eyo? Kandi naghu wanganakulya ghuti obwikirirya bwaghu omo ndaghane y’erisyalubuka. Omwatsi ono akendituwatikya eriwatya obwikirirya bwetu omo mulaghe w’oMungu w’erisyalubukya abaholi.
b Evideo y’omuzike eyo y’eyiwite omutwe Iko Karibu Sana eyasa omo programe eye JW Teledifizyo ey’oko mwisi 11, 2016.
c Lebaya akasanduku “Ufufuo munane wenye kuzungumuziwa katika Biblia” omo Akaleberyo k’ekiro 1 Omwisi 8, 2015, aka. 4.
d Ulebaye n’esyonyimbo esi omo kitabu “Twimbire Yehova n’obutseme”: “Yilangire iwune omo kihugho kihya-kihya” (Olwimbo 139), “Hira ameso waghu oko kihembo!” (Olwimbo 144), “Akasyabirikira” (Olwimbo 151). Kandi ulangire esyonyimbo syembaghane esiri oko jw.org “Iko Karibu Sana,” “Ekihugho kihya ekikasa,” na “Uone.”
