OMWASTI W’ERIGHA 14
OLWIMBO 56 Uyire ekwenene mo nzira y’engebe
“Tutikase eribya abandu abakulire”
“Tuyikase eribya abandu abakulire.”—EBR. 6:1.
ENZUMWA NGULU:
Erigha ngoko Omukristo oyukulire bunya-kirimu akalengekanaya n’erikola erikwamana n’erisonda ly’oMungu kandi ngoko akayisogha n’amenge.
1. Yehova anzire itwakolaki?
OMULUME n’omukali abatahenie bakabya babibana omwana bakatsema kutsibu. Nomo ababuti bakanza olumekeke lwabo, aliwe sibalianza ambu lusighale lumekeke kera na kera. Oko kwenene olumekeke lwabo lwamatendikula, bakabya bandu b’obulighe. Netu kutya nomo Yehova akatsema akalangira tukatsuka erigha okw’iye syalyanza ati tutwirirye aho. (1 Kor. 3:1) Omo mwanya w’ekyo akasaba Abakristo ati ngambe ‘ibakula.’—1 Kor. 14:20.
2. Tukendikania okuki omo mwatsi ono?
2 Eribya Mukristo oyukulire bunya-kirimu ni bugha ambuki? Litolere itwakolaki eribya Abakristo abakulire bunya-kirimu? Akalyo ak’obunya-kirimu akakalakalire kakakuwatikaya k’ati erikula bunya-kirimu? Busanaki sikitolere erilengekania tuti twabiribugha erikula bunya-kirimu? Tukendisubirya oko mabulyo ayo omo mwatsi ono.
ERIBYA MUKRISTO OYUKULIRE BUNYA-KIRIMU NI BUGHA AMBUKI?
3. Eribya Mukristo oyukulire bunya-kirimu ni bugha ambuki?
3 Omo Biblia ekinywa ky’Ekigiriki ekikabindulawamo “ukule” kyanganatasyabindulwamo “eribya mundu oyukulire,” “oyuhwererere,” kutse “oyughonere.” a (1 Kor. 2:6) Ngoko olumekeke lukalola embere erihikira okwibya mundu mukulu, netu kutya, tutolere erilola embere erikulya obwira bwetu haghuma na Yehova. Twamabikola tutya itukendibya Bakristo abakulire bunya-kirimu. Nibya n’enyuma sy’erikula bunya-kirimu ngambe isitwatwiriryaho. (1 Tim. 4:15) Itwe bosi, nibya n’abakine balere oko myaka, twanganabya abandu abakulire bunya-kirimu. Aliwe ni byahi ebikakanganaya ngoko Mukristo abirikula bunya-kirimu?
4. Tukaminya tuti Omukristo oyukulire bunya-kirimu?
4 Omukristo oyukulire bunya-kirimu y’oyukakwama ibyalayiro byosi by’oMungu butsira erisombongolamo ebyo anzire erikwama. Aliwe kundi syahikene anganakola amakosa. Aliwe ebiro byosi akayikasa erikola n’erilengekania ngoko Yehova anzire. Abiribya n’emibere mihya-mihya kandi akayikasa erilola embere eribya akalengekania nga Yehova. (Efe. 4:22-24) Abirigha eriyisogha n’amenge akakolesya emighambo n’esyokanuni sya Yehova neryo syalaghire oko bighenderwako bingyi eby’erimubwira. Omughulu akayisogha akakola kutsibu atoke eriberererya eby’alyayisogha.—1 Kor. 9:26, 27.
5. Omukristo oyutakulire bunya-kirimu anganakola emyatsi yahi? (Abanya Efeso 4:14, 15)
5 Oko lundi luhande Omukristo oyutakulire bunya-kirimu, anganatebibwa bweghu-bweghu “n’amayele” n’amabehi “awakatungawa.” Anganikirirya abakatulaghanaya esyongulu sy’amabehi n’esyo ambu, kandi anganatebwa n’abakayisamambula oko bwikirirya. b (Soma Abanya Efeso 4:14, 15.) Anganabya akatsura abandi, n’erilwa nabo, kutse inabya akahitana luba nibya. Kandi, kangyi-kangyi akayisogha muhanda omughulu amalengwako.—1 Kor. 3:3.
6. Busanaki twanganasosekania erikula ry’obunya-kirimu n’erikula ry’omwana? (Ulebaye n’epitsa.)
6 Amasako akasosekanaya erikula bunya-kirimu n’erikula ry’omwana akaya okw’ibya mundu mukulu. Omwana mulere syasi myatsi mingyi. Okw’ekyo alaghire oko buteya n’obuwatikya b’omundu mukulu. Tuteke eky’erileberyako, omumama anganahamba akasika kiwe oko byala neryo ibasoka kughuma endaki. Aliwe, akasika ako k’akalola embere erikula, mama wako anganatsuka eribya akakaleka kayisokaye endaki, aliwe inyakendibya akak’ibukya eritsuka erilebya eyi n’eyi embere sy’erisoka. Omwana oyo akabya abikula akayiminyira iyuwene-wene ehatari eyiri omo ndaki. Ngoko omwana mulere alaghire oko buwatikya bw’abandu bakulu eriyihighula oko syombanza, n’Omukristo oyutakulire bunya-kirimu naye alaghire oko buwatikya bw’Abakristo abakulire bunya-kirimu atoke eriyihighula oko syombanza sy’obunya-kirimu n’eribya akayisogha ndeke. Aliwe Omukristo oyukulire bunya-kirimu, omughulu akasonda eriyisogha, akatsuka erilengekania okw’ebyo eBiblia ikabugha atoke eriminya amalengekania wa Yehova. Neryo akakolesaya emyatsi eyo akigha.
7. Abakristo abakulire bunya-kirimu bakanalagha oko buwatikya bwa bandi?
7 Neryo ekyo kinasondire eribugha kiti Omukristo oyukulire bunya-kirimu syalaghire oko buwatikya b’oghundi mundu? Iyehe. Abakulire bunya-kirimu nabo bakanalagha oko buwatikya mughulu mulebe. Aliwe omundu oyutewakula bunya-kirimu anganabulya abandi ati bamubwire eky’erikola kutse bamubwire ngayisoghe ati oko myatsi eyimulebirye iyuwene-wene. Oko lundi luhande, Omukristo oyukulire bunya-kirimu akabya abisaba obuwatikya b’oko bandi abakulire kumulenga, akabya inyanasi ngoko n’iye yukendiyisogha eky’erikola kundi Yehova ati obuli mundu “akendisyaheka omuheke wiwe.”—Gal. 6:5.
8. Abakristo abakulire bunya-kirimu bakanayisogha omo nzira ngumerera?
8 Ngoko abandu abakulire sibalisosana, ko kiri kitya n’oko Bakristo bosi abakulire bunya-kirimu. Sibaliyira emibere mighumerera. Ng’eky’erileberyako, abaghuma banganabya benge, abandi ibabya n’obutubaha, abandi ibabya n’omubere w’erihitya, n’abandi ibabya n’omubere w’erikwira abandi b’obulighe. Kandi, omughulu Abakristo abakulire bunya-kirimu bakayisogha, banganayisogha omo nzira esisighene, aliwe eriyisogha ryabo irihambene n’eBiblia. Eki kikahika, kangyi-kangyi omughulu Abakristo bakayisogha oko myatsi eyilebirye obunya-mutimatima bwabo. Busana n’ekyo, Omukristo syalitswera oghundi Mukristo oywamayisogha omo nzira eyisighene n’eyiwe. Omo mwanya w’erikola atya, akayikasa basighale omo bughuma.—Rom. 14:10; 1 Kor. 1:10.
TWANGAKOLAKI TUTOKE ERIBYA BAKRISTO ABAKULIRE BUNYA-KIRIMU?
9. Omundu akanakula bunya-kirimu butsira eriyikasa? Kanaya.
9 Ebiro bikalaba, omwana akahikira erikula butsira eriyikasa. Aliwe, omundu syangahikira erikula bunya-kirimu butsira eriyikasa. Ng’eky’erileberyako, abaghala n’abali betu abe Korinto mubaligha engulu mbuya, bamabatisibwa, bamabana ekirimu kibuyirire, kandi bamigha n’emyatsi mingyi oko ebyo Paulo akangirirayabo. (Emib. 18:8-11) Aliwe, emyaka milebe enyuma w’eribatisibwa, abangyi babya isibali bakula bunya-kirimu. (1 Kor. 3:2) Twangayira tuti netu ekyo isikyatuhikira?
10. Tutolere itwakolaki eribya bandu abakulire bunya-kirimu? (Yuda 20)
10 Litolere itwanza eribya bandu abakulire bunya-kirimu imwitwatoka erikula bunya-kirimu. Abandu “abanzire obukiru,” kandi banzire erisighala ngoko bali sibendisyakula bunya-kirimu. (Misyo 1:22) Sitwanzire eribya ng’abandu ababirikula kinya-mubiri aliwe ibakinalindirira ababuti babo eriyisogha omo mwanya wabo. Aliwe, itwe twanzire eriyisogha itw’ibene-bene erikangania ngoko tunemukula bunya-kirimu. (Soma Yuda 20.) Wamabya ighukinayikasa erihikira erikula bunya-kirimu, usabe Yehova akuhe ‘omuhwa n’obutoki bw’erikola utya.’—Filip. 2:13.
11. Yehova akatuhaki erituwatikya erikula bunya-kirimu? (Abanya Efeso 4:11-13)
11 Yehova syalilindirira ati tukule bunya-kirimu omo butoki bwetu. Akatuha abalisya n’abakangirirya omo ndeko abakatuwatikaya erikula bunya-kirimu, “n’erihika okw’ibya mundu oyukulire nga Kristo.” (Somo Abanya Efeso 4:11-13.) Kandi Yehova akatuha ekirimu kiwe kibuyirire erituwatikya tutoke eribya “n’amalengekania wa Kristo.” (1 Kor. 2:14-16) Kandi, oMungu akatuha esyo Enjili ini eritukangania ngoko Yesu abya akalengekania, ngoko abya akabugha, kandi n’ebyo akola omughulu abya oko kihugho. Naghu wamabya ukalengekania n’erikola nga Yesu ighukendihikira omuradi waghu ow’erikula bunya-kirimu.
NGOKO AKALYO AKAKALAKALIRE KAKATUWATIKAYA ERIKULA BUNYA-KIRIMU
12. “Amakangirirya w’erimbere aw’alebirye Kirsto” wo wahi?
12 Twamanza erilola embere erikula bunya-kirimu, silitolere itwatwirirya oko “makangirirya w’erimbere awalebirye Kristo.” Ayo w’amakangirirya w’Ekikristo aw’eritsukirako. Amakangirirya ayo ahiriremo eriyisubako, obwikirirya, olubatiso, n’erilubukibwa. (Ebr. 6:1, 2) Ayo w’amakangirirya malebe aw’erimbere ogho obuli Mukristo ikirirye. Ekyo kyo kyaleka Petro inyakania oko myatsi eyo, akatulira abandu oko Pentekoste. (Emib. 2:32-35, 38) Litolere itwatsuka eriligha amakangirirya ayo, twamanza eribya abigha ba Kristo. Ng’eky’erileberyako, Paulo mwabugha ati twamatendikirirya amakangirirya w’erilubuka isitwangabya bakwenda ba Kristo. (1 Kor. 15:12-14) Twamanza eribya Bakristo abakulire bunya-kirimu, silitolere itwatwirirya lisa okw’igha amakangirya w’erimbere.
13. Litolere itwakolaki twamanza eribana endundi omo kalyo akakalakalire ngoko kikanganibwe omo Abaebrania 5:14? (Ulebaye n’epitsa.)
13 Aliwe akalyo akakalakalire kasighene n’amakangirirya w’erimbere. Akalyo akakalakalire kahiriremo emighambo ya Yehova n’esyokanuni siwe esikatuwatikaya eriminya amalengekania wiwe. Twamanza tuti akalyo akakalakalire katughasire, kumbe itwabya tukigha eBiblia, itwalengekania kutsibu oko ebyo tukigha, n’erikola ngoko twangatoka tutoke erikolesya ebyo twamigha. Twamabikola ebyo, tukabya itunemuyibegherya eriyisogha ndeke. c—Soma Abaebrania 5:14.
14. Paulo mwawatikya ati Abakristo abe Korinto erikula bunya-kirimu?
14 Omukristo oyutakulire bunya-kirimu kikamukalako eriyisogha omughulu sihali omughambo ow’erimusondola. Omo mughulu owali ngoyo, abandi bakayisogha ngoko banzire. Abandi bangananza bati kumbe balyahabawa obusondoli obw’erikwama hamatendibya obusondoli bulebe obukanganibwe. Ng’eky’erileberyako, alinga Abakristo balebe abe Korinto mubabulya Paulo y’obusondoli nga banahamulirwe erirya akalyo akalyahererawa oko syosanamu. Omo mwanya w’eribwirabo ebyo bangakola, Paulo mwakanganiabo ngoko bawite “obwiranda bw’erisombola” erikwamana n’obunya-mutima bwabo. Mwakanganiabo esyokanuni silebe esy’eBiblia esyangabawatikya eriyisogha ndeke butsira eritsandya obunya-mutima bwabo, nibya butsira eritwikalya abandi. (1 Kor. 8:4, 7-9) Paulo abya akakangirirya Abakristo be Korinto ngoko bangakolesya Amasako batoke eriyisogha ndeke omo mwanya w’erilindirira bati abandi bayisoghe omo mwanya wabo kutse bababwire eby’erikola. Omo nzira eyo, Paulo mwawatikyabo erikula bunya-kirimu.
15. Paulo mwawatikya ati Abakristo Baebrania erilola embere erikula bunya-kirimu?
15 Ebyo Paulo ahandikira Abakristo Baebrania bikatwighisaya eyindi somo ey’omughaso munene. Abaghuma ba kubo mubatsuka erisuba enyuma omw’ikula lyabo ly’obunya-kirimu; “mubasubira amaziwa omo mwanya w’erirya akalyo [k’obunya-kirimu] akakala-kalire.” (Ebr. 5:12) Mubataligha erigha amakangirirya mahya-mahya agho Yehova abya akakangiriryabo. (Misyo 4:18) Ng’eky’erileberyako, hakuhi emyaka 30 enyuma w’oluholo lwa Yesu, olwabya ilwabiribughaho Omughambo wa Musa, Abayahudi balebe babya ibakinamakiriragho. (Rom. 10:4; Tito 1:10) Emyaka 30 eyo, yabya yitosire oko Bakristo erisuba oko malengekania wabo oko myatsi eyilebirye Omughambo wa Musa. Neryo Paulo abya akasonda eriwatikyabo eriligha amakangirirya awalitohire agho abya akakangiriryabo. Ebaruha eya Paulo eyo, muyawatikya Abakristo Baebrania erilangira ngoko enzira nyihya ey’eriramiryamo Yehova erilabira Yesu yabya yuwene. Nibya muyaleka ibabana akaghala ak’erilola embere eritulira n’omo banabya bakendereribwa n’Abayahudi.—Ebr. 10:19-23.
BUSANAKI LITOLERE ITWAYIKASA ERISIGHALA ITUNAKULIRE BUNYA-KIRIMU?
16. Okw’itomeka okw’ilola embere bunya-kirimu, litolere itwakolaki?
16 Litolere itwayikasa eribya bandu abakulire bunya-kirimu. Aliwe, kandi litolere itwayikasa erisighala abandu abakulire bunya-kirimu. Neryo ngambe itwayiteghererya eribya tukalengekania tuti alinga twabirikula bunya-kirimu neryo situkilaghire okwikulya obwira bwetu na Yehova. (1 Kor. 10:12) Litolere itwabya ‘tukayilebya’ itw’ibene-bene nga tunemulola embere bunya-kirimu.—2 Kor. 13:5.
17. Ebaruha eyo Paulo ahandikira Abanya Kolosai yikakanganaya yiti ngoko ni ky’omughaso erisighala itunakulire bunya-kirimu?
17 Omo baruha yiwe oko Abanya Kolosai, omukwenda Paulo mwatasyakangania omughaso ow’erisighala ibanakulire bunya-kirimu. Nomo banabya Bakristo abakulire bunya-kirimu, Paulo mwakungabo ati bayiteghaye isibatebibawa n’amalengekania w’ekihugho. (Kol. 2:6-10) Na Epafrase oyo alinga abya asi ndeke endeko eyo, inyakasabirabo ati babye ‘ibanakulire bunya-kirimu.’ (Kol. 4:12) Ekyo kyamatwighisyaki? Epafrase bana Paulo mubaminya ngoko erilola embere erikula bunya-kirimu rikasaba obuwatikya bwa Yehova, aliwe kandi kumbe itwayikasa erilola embere erikulya obwira bwetu haghuma naye. Babya banzire bati ngambe Abanya Kolosai ibasighala mo Bakristo abakulire ndeke-ndeke bunya-kirimu nomo banemulaba omo myatsi eyikalire.
18. Niki kyo kyangahikira Omukristo oyukulire bunya-kirimu? (Ulebaye n’epitsa.)
18 Paulo mwahandikira Abakristo Baebrania ati: Omukristo oyukulire bunya-kirimu amatendiyiteya anganaherya obwira bwiwe na Yehova kera na kera. Omukristo amaghana erihulikirira Yehova inianganaya hali oko Yehova erihika oko kika inyataluka eriyisubako n’erighanyirwa naye. Kirunga Abaebrania ibo mubatahika eyo. (Ebr. 6:4-9) Tubughe tutiki oko abakaleka erikola munabwire kutse ibahiwa omo ndeko, aliwe enyuma ibayisubako? Bamabiyikehya n’eriyisubako, ekyo kikakanganaya ngoko sibali ng’Abakristo abo Paulo ahandikira, ab’endiherya obwira bwabo na Yehova kera na kera. Aliwe omughulu bakasubira Yehova bakalagha oko buwatikya bwiwe. (Ezek. 34:15, 16) Abasyakulu banganasombola omughala wetu kutse mwali wetu mulebe oyukulire bunya-kirimu awatikaye abandu abo erisubira obwira bwabo haghuma na Yehova.
19. Twangayihiriraho omuradi wahi?
19 Wamabya iwanzire eribya Mukristo oyukulire bunya-kirimu, wanganahikira omuradi oyo! Ulole embere erigha amakangirirya awalitohire awali omo Biblia kandi ulole embere eribya ukalengekania nga Yehova. Wamabya iwabirikula bunya-kirimu, ukole ngoko wangatoka erisighala utya kera na kera.
WANGASUBIRYA UTIKI?
-
Omukristo oyukulire bunya-kirimu akabya ati?
-
Twangalola embere yo tuti eribya Bakristo abakulire bunya-kirimu?
-
Busanaki siritolere tukalengekania tuti twabiribugha erikula bunya-kirimu?
OLWIMBO 65 Lola embere!
a Nomo Amasako w’Ekiebrania syalikolesaya ebinywa “erikula bunya-kirimu” n’ebinywa “eritendikula bunya-kirimu,” aliwe akanakanaya kubyo omo sindi nzira. Ng’eky’erileberyako, ekitabu eky’Emisyo kikakanganaya eritendisosana eriri omo kati-kati k’omulwana oyutawite obwenge n’omundu oyuli n’obwenge n’obowika.—Misyo 1:4, 5.
b Lebaya omwatsi ono, “Jilinde Dhidi ya Habari za Uongo” owali omo kitswe “Emyatsi mingyi” oko jw.org kutse omo JW Library.®
c Ulebaye omwatsi “Emyatsi eyo wangayighisya” omo gazeti eno.
d ERIKANIA OKO PITSA: Mughala wetu anemukolesya esyokanuni esyabana omo Kinywa ky’oMungu akasombola ebyo angakwama oko televizyo.