1. Esyonyimbo 15:1-5, syanganatuwatikya siti?

 OMO mwatsi owalaba mutwalangira ngoko abakaherera engebe yabo oko Yehova n’erisighala bira biwe, banganabya bagheni omo hema yiwe. Aliwe, litolere itwakolaki eribya bagheni biwe? Esyonyimbo 15 sikakanaya oko mwatsi oyo. (Soma Esyonyimbo 15:1-5.) Esyonyimbo esyo, sikatubwira ebyo tutolere erikola tutoke eribya n’obwira obuwatire haghuma n’oMungu.

2. Omughulu Daudi ahula ehema y’oMungu alinga abya akalengekania okuki?

² Esyonyimbo 15 sikatsuka n’amabulyo ano: “[Yehova], nindi wasyikala omo hema yawe kwehi? Nindi asyikala eSioni, ekitwa kyawe kibuyirire, kwehi?” (Esy. 15:1) Akakania oko “hema” ya Yehova, alinga omuhandiki w’esyonyimbo ye Daudi abya akalengekania oko tabernakulo ey’abya e Gibeoni oko mughulu mulebe. Kandi kundi Daudi akakanaya oko “kitwa kibuyirire” ky’oMungu, alinga abya akalengekania oko hema eyabya oko kitwa kye Sioni ekyabya e Yerusalema. Eyo, oko bilometre bingyi omo luhande lw’eyikwa lwe Gibeoni, yo Daudi ahanda ehema n’erihira muyo mw’erisanduku ery’endaghane. Muryasighalamo erihika ekiro ehekalu yahimbawa.—2 Sam. 6:17.

3. Busanaki litolere itowa ndeke Esyonyimbo 15? (Ulebaye n’epitsa.)

³ Abaisraeli bangyi, mubatabana akanya ak’erikolera omo tabernakulo. Ni bake basa ababya n’akanya ak’eringira eyo babya bakabika erisanduku ry’endaghane. Aliwe, abaghombe bosi bataleghula ba Yehova bengabere omo hema yiwe y’ekisosekanio omwisighala bira ba Yehova. Ogho wo mwatsi ogho  twanzire itwe bosi. Esyonyimbo 15 sikatukanganaya emibere milebe eyo litolere itwabya nayo tutoke erisighala bira ba Yehova.

OYUKOWA [OMUNGU], NʼERIKOLA EBITUNGANENE

4. Tukaminya tuti ngoko olubatiso sigho mwatsi mughuma musa ogho Yehova akatusaba? (Isaya 48:1)

⁴ Omo Esyonyimbo 15:2, hati omwira w’oMungu y’omundu “oyukowa [oMungu], nʼerikola ebitunganene.” Ogho ni mwatsi ow’erilola embere erikola. Aliwe, kyanganatokekana erilola embere ‘eribya tukowa’? Inga. Oko kwenene, sihali omundu n’omughuma oyuhikahikene, aliwe Yehova anganatulangiramo bowa twamabiyikasa eribya tukalendera omo ritunganene. Omughulu tukayiherera oko Mungu n’eribatisibwa, tukabya itwamatsuka olughendo haghuma naye. Eky’erileberyako, kera, omundu eribya Muisraeli, si kyo kyabya kikakangania ngoko amabya mugheni wa Yehova. Abaisraeli balebe ibakamwahula butsira “omo kwenene, kutse omo litunganene.” (Soma Isaya 48:1.) Erikangania ngoko banzire eribya bagheni ba Yehova, Abaisraeli babya basabirwe erikola ebyo Yehova anzire n’erikwamabyo. Na munabwire, eribatisibwa kutse eryahulwamo Mwimiri wa Yehova sibyo byangaleka omundu inabya mwira wa Yehova. Litolere itwalola embere “erikola ebitunganene.” Neryo, twangakola ekyo kyo tuti?

5. Eryowa Yehova omo myatsi yosi ni bugha ambuki?

⁵ Omo meso wa Yehova eribya ‘tukowa’ “nʼerikola ebitunganene” bisabire bingyi kulenga eribya tukaya oko mihindano oko Bisenge by’Obwami. (1 Sam. 15:22) Litolere itwayikasa eribya tukowa oMungu omo byosi ebyo tukakola, nibya n’omughulu tuli itwibene. (Misyo 3:6; Omug. 12:13, 14) Ni ky’omughaso munene eriyikasa eribya tukowa Yehova nibya nomo hyatsi hike-hike. Erikola tutya kikakanganaya ngoko tumwazire kwenene-kwenene, n’ekyo kikaleka naye inyatasyatwanza kutsibu.​—Yoh. 14:23; 1 Yoh. 5:3.

6. Ngoko kiri omo Abaebrania 6:10-12, eky’omughaso munene kulenga ebyuwene ebyo twakola kera niki?

 ⁶ Yehova akatsemera kutsibu emyatsi eyo twamukolera kera. Aliwe, ekyo sikibughire kiti kundi mutwakola emyatsi eyuwene kera, kyo kikendileka itwasighala bagheni omo hema ya Yehova. Ekyo kikanganibwe ndeke omo Abaebrania 6:10-12. (Soma.) Yehova syalibirirawa ebibuya ebyo twakola kera. Aliwe, anzire itwalola embere erimukolera n’omutima wetu wosi “erihika oko nduli.” Tukendisyabya bira biwe kera na kera “tutitaluha.”​—Gal. 6:9.

UBUGHE EKWENENE OMO MUTIMA WAGHU

7. Eribugha ekwenene omo mutima wetu ni bugha ambuki?

⁷ Omundu oywanzire eribya mugheni omo hema ya Yehova litolere inyabya mundu “oyukabuga ebinywa byʼekwenene . . . omo mutima wuwe.” (Esy. 15:2) Ekyo kikasaba ebingyi kwilaba eritendibugha amabehi lisa. Yehova anzire itwabya bandu b’ekwenene omo ebyo tukabugha n’omo ebyo tukakola. (Ebr. 13:18) Ekyo ni ky’omughaso munene “kusangwa abahengemire ni nye oko [Yehova]; nikwa obwira buwe buli haguma nʼabatunganene.”​—Misyo 3:32.

8. Litolere itwayihighula oko mighendere eyiri yiti?

⁸ Abandu ‘abakabuga ebinywa byʼekwenene . . . omo mitima yabo’ sibalyowa oMungu omughulu bali ahali abandu bangyi lisa, aliwe babibya ibibene ibakola ebibi. (Isa. 29:13) Sibalimo amatebo. Omundu w’amatebo anganatsuka erilengekania ati esyokanuni sya Yehova si sy’erikwama mughulu wosi. (Yak. 1:5-8) Anganatsuka eritendyowa Yehova omo myatsi eyo amalangira nga si y’omughaso munene. Neryo amabilangira eritendyowa liwe isiritwaluiramo ebighuma ebituwene, inyanganatsuka n’erikola amalolo awakalire akalengekania ati Yehova akinamulighire, kwesi Yehova iye inyabirimughana. (Omug. 8:11) Itwe twanzire eribya bandu b’ekwenene omo myatsi yosi.

9. Omughulu Yesu ahindana na Natanaeli ery’erimbere muhabyaki, n’ekyo kyamatwighisyaki? (Ulebaye n’epitsa.)

⁹ Ni ky’omughaso munene eribya mundu  oyukabugha ekwenene omo mutima wiwe. Ekyo mukyalangirika omughulu Filipo aleta omwira wiwe ye Natanaeli embere sya Yesu. Nomo ry’abya ry’erimbere Yesu akahindana na Natanaeli, aliwe mwabugha ati: “Lebaya, oko kwenene oyu ni Muisraeli oyutemo amatebo.” (Yoh. 1:47) Oko kwenene, Yesu abya asi ngoko abandi bigha biwe sibalimo amatebo, aliwe, mwalangira ngoko Natanaeli alengire abandi. Nomo Natanaeli, abya mundu oyutahikahikene ng’itwe. Aliwe syabya mw’amatebo, ini w’ekwenene omo myatsi yosi. Neryo Yesu mwapipa Natanaeli n’erimusima busana n’ekyo. Oko kwenene, itwe bosi twanzire Yesu inyabugha atya okw’itwe!

10. Busanaki litolere itwabya tukateya olulimi lwetu? (Yakobo 1:26)

¹⁰ Ebingyi by’oko ebikanibweko omo Esyonyimbo 15 bilebirye ngoko tukakolera abandi. Esyonyimbo 15:3 sikabugha siti omugheni omo hema ya Yehova “yo yutetsuma abandi [oyutelegha abandi omo lulimi lwiwe,] kutse erikolera omwira wuwe yo nabi, kutse sialinigira mulikyabo.” Twamabya tukabugha amabehi oko bandi ekyo ikyanganahutalyabo neryo netu isitwendisyatolera eribya bagheni omo hema ya Yehova.​—Soma Yakobo 1:26.

11. Erilegha omundu ni bugha ambuki, kandi niki ekikahikira abakalegha abandi abateyisubako?

¹¹ Omuhandiki w’esyonyimbo akabugha ati oyutetsuma abandi kutse oyutelegha abandi. Erilegha omundu ni bugha ambuki? Kangyi-kangyi erilegha omundu ry’erimubughako emyatsi y’amabehi ukasonda eritsandya erina liwe. Abakalegha abandi bamatendiyisubako bakahighawa omo ndeko.​—Yer. 17:10.

12-13. Ni myatsi yahi eyanganahikira abandi, neryo itwayeya itwabiritsandiryabo erina? (Ulebaye n’epitsa.)

¹² Esyonyimbo 15:3 kandi sikatwibukaya ngoko omugheni w’omo nyumba ya Yehova syalikolera omwira wiwe yo nabi, kandi syalinighira abalikyabo kutse syalitsandirayabo erina. Twangatsandirya tuti oghundi y’erina?

 ¹³ Twanganatsandirya oghundi y’erina, omwilalaghania emyatsi eyituwene okw’iye. Ng’omo bino: (1) Mwali wetu mughuma amaleka obupainia b’omughulu wosi, (2) omulume n’omukali wiwe bamaleka erikolera oko Beteli, kutse (3) mughala wetu mughuma syakiri musyakulu w’endeko kutse mughombe muwatikya. Si kyuwene eritsuka eribwira abandi tuti alinga abandu abo mubakakola omwatsi owatuwene neryo kyo kiryaleka emiibiri yabo iyahwa. Hanganabya emyatsi mingyi eyo tutasi eyangaleka ibabindula emibiiri y’omundu omo ndondeka ya Yehova. Omugheni omo hema ya Yehova ‘syalikolera omwira wuwe yo nabi, kutse sialinigira mulikyabo,’ ni bugha ambu syalimutsandiraya erina.

USIKAYE ABAKUBAHA YEHOVA

14. Abagheni ba Yehova bangayihighula bati oko mundu “oyo [oMungu] akagana kutse omubi”? Kanaya.

¹⁴ Esyonyimbo 15:4 sikabugha siti omwira wa Yehova “akapona oyo [oMungu] akagana [kutse omubi].” Twangaminya tuti omundu mubi? Kundi tuwite ebyo twanzire n’amalengekania wetu, situlitoka eriminya ndeke-ndeke omundu mulebe nga ni mubi. Busanaki? Situhika-hikene, twangananza omundu mulebe kundi tukalengekanaya tuti ni molo aliwe itwapona oghundi kundi akatuhitanaya. Busana n’ekyo litolere itwayihighula oko bandu abo Yehova “akagana” lisa. (1 Kor. 5:11) Abandu abo bahiriremo abakola nabi abateyisubako, abatesikaya ebyo twikirirye, n’abakasonda eritsandya obwira bwetu haghuma na Yehova.​—Misyo 13:20.

15. Enzira nguma ey’erikangania ngoko tusikirye “abakubaha [Yehova]” ni yahi?

¹⁵ N’ekindi Esyonyimbo 15:4 sibugha siti litolere itwasikya “abakubaha [Yehova].” Busana n’ekyo tukasondekanaya ehiyira ehy’erikangania olukogho n’erisikya oko bira ba Yehova. (Rom. 12:10) Tukakola ekyo kyo tuti? Enzira nguma ey’erikola tutya yikanibweko omo Esyonyimbo 15:4 esikabugha siti omugheni w’omo hema ya Yehova “akakola ebyo akalaga, nomo byangamwagalya.” Twamatendisikya ebyo tukalagha ekyo kyanganahutalya abandi. (Mat. 5:37) Ng’eky’erileberyako, Yehova akasaba abagheni biwe abali omo ndwa erisikya eriyilagha lyabo. Kandi Yehova akatsema kutsibu omughulu ababuti bakayikasa eriberererya ebyo balyalagha abana babo. Olwanzo lwetu oko Mungu n’oko balikyetu ngambe ilwatukuna eriberererya ebyo twalagha.

16. Ni yindi nzira yahi eyo twangakanganiamo ngoko tusikirye abira ba Yehova?

¹⁶ Eyindi nzira y’erikangania ngoko tusikirye abira b’oMungu ry’eribya tukahitya n’eribya tukakokyabo. (Rom. 12:13) Omughulu tukalabaya endambi haghuma n’abaghala n’abali betu butsira oko mihindano lisa nomo omubiiri w’eritulira, tukawataya obwira bwetu haghuma nabo kandi haghuma na Yehova. Kandi omughulu tukakokaya abandi eka wetu tukabya itwamigha Yehova.

ISIWANZA ESYOFRANGA

17. Busanaki Esyonyimbo 15 syamakania n’oko myatsi ey’esyofranga?

¹⁷ Esyonyimbo 15:5, sikabugha siti omugheni wa Yehova “akabweka esyofranka siwe iniatabulya endundi, kandi sialiheka ekyutuliro busana nʼerihandikirira omundu oyute ko lubanza.” Busanaki omulondo oyu amakania oko syofranga? Kundi twamanza esyofanga itwanganalangirasyo mo sy’omughaso munene kulenga abandu, nibya kulenga n’oMungu. (1 Tim. 6:10) Oko mughulu wa kera, abandu balebe ibakakolera muhanda abaghala babo ababya bera bakabalihisya esyofranga  nene kwilaba esyo bababweka. Kandi n’abatsweri balebe ibakaligha ekyutuliro neryo ibahandikirirya omundu oyuteko lubanza. Yehova syalitsemera emyatsi eyiri ng’eyo.​—Ezek. 22:12.

18. Ni mabulyo wahi agho litolere itwabya tukayibulya erilangira nga tunanzire esyofranga? (Abaebrania 13:5)

¹⁸ Ni ky’omughaso eribya tukayilebya kangyi-kangyi nga tukalangira emyatsi y’esyofranga yo tuti. Wanganayibulya bino: ‘Nganayeya kangyi-kangyi ininemulengekania oko makuta n’oko bindu ebyo nangaghula kusyo? Namayibweka esyofranga sy’omundu, nganaghana erilihasyo luba ngalengekania niti alinga omwinyesyo syalaghire kusyo? Esyofranga sikanaleka inayilangiramo w’omughaso kulenga abandi, aliwe kandi ikyanikalako eribya ngahitya? Ngalw’inatswera abaghala n’abali betu abawite oko syofranga niti banzire ebindu by’ekinya-mubiri? Ngananza eribya mwira w’abateke basa aliwe inayihighula oko bera?’ Ni ky’omughaso eribya tukayibulya amabulyo ayo kundi twabirihabwa olusunzo lw’eribya bagheni omo hema ya Yehova. Twanganateya olusunzo lwetu lubuya olo omw’itendyanza esyofranga. Twamabikola tutya, Yehova syangatulekerania n’ahake!​—Soma Abaebrania 13:5.

YEHOVA ANZIRE ABIRA BIWE

19. Busanaki Yehova anzire itwakola emyatsi yosi eyo akatusaba omo Esyonyimbo 15?

¹⁹ Esyonyimbo 15 sikabughirira n’endaghane eno: “Oyukakola emyatsi eyi siendisyaheribwa.” (Esy. 15:5) Hano omuhandiki w’esyonyimbo akakanganaya busanaki Yehova anzire itwakola ebyosi ebyo twamabilangira omo Esyonyimbo esi. Ni kundi Yehova anzire itwabya n’obutseme. Neryo, omughulu tukayikasa erikola ebyo Yehova akatusaba, tukabya n’engebe eyuwene kandi akendisyatuteya.​—Isa. 48:17.

20. Abagheni ba Yehova banganayilindirira okuki?

²⁰ Abagheni ba Yehova banganayilindirira oko biro ebikasa ebyuwene. Abahirirweko amaghuta abataleghula bakendisyikala omo “myanya mingyi y’erikalamo” eyo Yesu abiribateghekanirya omo lubula. (Yoh. 14:2) N’abali n’amaha aw’erisyasighala oko kihugho, balindirire n’omuhwa eribererera ly’emilaghe eyiri omo Eribisulirwa 21:3. Ni lusunzo lunene okw’itwe Yehova akatukokya eribya bagheni omo hema yiwe kera na kera!