Kanganaya emyatsi eyirimo

Kanganaya emyatsi eyirimo

OMWATSI W’ERIGHA 34

Wighe amaminyereri w’eBiblia

Wighe amaminyereri w’eBiblia

“Nikwa abʼamenge basyaminya.”​—DAN. 12:10.

OLWIMBO 98 Amasako​—asondolawa n’oMungu

EBIKENDIKANIBWAKO a

1. Ekyangatuwatikya eritsemera erigha amaminyereri w’eBiblia niki?

 “NYANZIRE erigha amaminyereri w’eBiblia,” ebyo ni binywa bya mughala wetu mulwana ye Ben. Wanamalighirana naye? Kutse ukanalangira nga kikalire erigha amaminyereri w’eBiblia? Wanganalangira erigha amaminyereri w’eBiblia nga likaletera obughata. Aliwe wamabiminya ekyaleka Yehova inyahiragho omo Kinywa kiwe, wanganabindula amalengekania waghu.

2. Tukendikania okuki omo mwatsi ono?

2 Omo mwatsi ono tukendilangira busanaki litolere itwigha amaminyereri w’eBiblia, aliwe kandi tukendilangira nga twanganighagho tuti. Kandi tukendikania oko maminyereri abiri w’omo kitabu kya Danieli n’erilangira ngoko eryowagho lyanganatuwatikya lino.

BUSANAKI LITOLERE ITWIGHA AMAMINYERERI W’EBIBLIA?

3. Twamanza eryowa amaminyereri w’eBiblia, litolere itwakolaki?

3 Twamanza eryowa amaminyereri w’eBiblia, litolere itwasaba obuwatikya. Tuteke eky’erileberyako. Terilengekenia ighunemulenderera eyo utasi ndeke, aliwe omwira waghu oyo muli naye anasi ekiharo ekyo. Anasi ndeke aho muli n’eyo obuli nzira ikalolaya. Butsira n’eritika-tika ighukenditsema kundi omwira waghu mwakaligha eryasa naghu! Yehova ali ng’omwira oyo. Anasi ndeke ebiro byetu ebikasa. Kwesi twamanza eryowa amaminyereri w’eBiblia wo ndeke, litolere itwayikehya n’erisaba obuwatikya bwa Yehova.​—Dan. 2:28; 2 Pet. 1:19, 20.

Erigha amaminyereri w’eBiblia kyanganatuwatikya ariyiteghekania oko myatsi eyikendisyabya omo biro ebikasa (Ulebaye enungu 4)

4. Busanaki Yehova mwahandikisya amaminyereri omo Kinywa kiwe? (Yeremia 29:11) (Ulebaye n’epitsa.)

4 Ng’omubuti mubuya, Yehova anzire abana biwe ibabya n’omughulu owakasa oghuwene. (Soma Yeremia 29:11.) Ababuti sibali n’obutoki bw’eribwira abana babo omughulu wabo owakasa; aliwe Yehova iye awite obutoki, akatubwira ebyangahika omo mughulu owakasa, kandi ko bikanabya bitya mughulu wosi. Yehova mwasombola abalume erihandika amaminyereri omo Kinywa kiwe, n’ekyo kikatuwakikaya eriminya emyatsi y’omughaso embere ihike. (Isa. 46:10) Kwesi amaminyereri ni bihembo ebikalua oko Tata wetu w’elubula ow’olwanzo. Aliwe tukaminya tuti ngoko oko kwenene ebyo eBiblia yabugha kera bikendisyabererera?

5. Eky’erileberyako kya Max kyamighisya abakine balwana boki?

5 Oko kalasi abaghala n’abali betu balwana batimbirweko n’abandu abakasikaya hake kutse abatesikaya eBiblia. Ebyo bakabugha n’emighendere yabo byanganahulukya eritika-tika omo bwenge by’abaghala n’abali betu abo. Tulebaye eky’erileberyako kya mughala wetu oyukahulawa mo Max. Akabugha ati: “Omughulu nabya omo myaka y’obusuko, munatsuka eribya ngayibulya ekisomo ekyo ababuti baghe babya bakanikangiriraya nga nina ky’ekwenene kandi eBiblia nga muyanasondolwa n’ekirimu kibuyirire ky’oMungu.” Ababuti biwe mubakolaki? Akabugha ati: “Nyinasi ngoko ekyo mukyaleka ibahangya-hangya, nomo bine bitya, mubanisubirya omo bolo.” Ababuti ba Max mubakolesya eBiblia erisubirya oko mabulyo wiwe. Max naye mwakola omwatsi mulebe. Akabugha ati: “Munigha amaminyereri w’eBiblia ingyuwene-wene, kandi munakanirya abandi balwana n’abambesa oko ebyo nabya ng’igha.” Ekyo mukyaluiramoki? Max akabugha ati: “Enyuma syaho munikirirya ngoko eBiblia yasondolawa n’ekirimu ky’oMungu!”

6. Wamabya ighukatika-tikira ekwenene y’eBiblia litolere iwakolaki, kandi busanaki?

6 Nga Max, naghu wamabitsuka eritika-tikira ekwenene eyiri omo Biblia isiwayowa nga uliko lubanza. Aliwe litolere iwakola luba. Eritika-tika lyanganasosekanibwa n’amakenge. Wamabilekereragho oko kindu kyaghu ky’omughaso munene, lyolo-lyolo ilyanganatsandyakyo. Eritsuka erilusya “amakenge” ayo oko bwikirirya byetu, litolere itwayibulya tuti: Ninikirirye ebyo eBiblia ikabugha oko mughulu owakasa?’ Wamatendikirirya ekyo litolere iwayighisya amaminyereri w’eBiblia awabiribererera. Tulebaye nga wangakolekyo kyo uti.

NGOKO TWANGIGHA AMAMINYERERI W’EBIBLIA

Twamabya tukayikehya n’erigha amaminyereri w’eBiblia wo ndeke itune n’omutima owuwene itukendiyiketera Yehova nga Danieli (Ulebaye enungu 7)

7. Danieli inyakigha amaminyereri w’eBiblia w’ati? (Danieli 12:10) (Ulebaye n’epitsa.)

7 Oko mwatsi w’erigha amaminyereri w’eBiblia, Danieli ni ky’erileberyako kibuya. Danieli abya akigha amaminyereri w’eBiblia n’amalengenia awuwene atoke eriminya ekwenene. Kandi Danieli inyakayikehaya, mwayiketera ngoko Yehova akendimuwatikya eryowa amaminyereri amabiyitunda hakuhi naye n’erimusikya. (Dan. 2:27, 28; soma Danieli 12:10.) Mwakangania ngoko akayikehaya omw’iketera obuwatikya bya Yehova. (Dan. 2:18) Kandi Danieli inyakayiteghereraya akigha. Abya akigha kutsibu Amasako awabyaho oko mughulu wiwe. (Yer. 25:11, 12; Dan. 9:2) Twangigha Danieli yo tuti?

8. Ekikaleka abandu balebe ibatikirirya ngoko amaminyereri w’eBiblia akabererera niki, aliwe litolere itwakolaki?

8 Ulengekanaye oko bikaleka iwigha amaminyereri. Ukanigha amaminyereri w’eBibia kundi wanzire eriminya ekwenene? Kyamabya kitya, Yehova inyakendikuwatikya. (Yoa. 4:23, 24; 14:16, 17) Aliwe abandi bakigha eBiblia busana n’eyindi myatsi. Abandu balebe bakigha eBiblia busana n’erirondya emyatsi eyangaleka ibabugha bati eBiblia si Kinywa ky’oMungu. Bakayibwira bati eBiblia yamabya isi Kinywa ky’oMungu, kwesi ibanganayihiriraho esyokanuni syabo-syabo sy’ekibi n’ekibuya. Aliwe litolere erigha eBiblia itunawite amalengekania aghuwene. Kandi eryowa amaminyereri w’eBiblia tulaghire oko ghundi mubere w’omughaso.

9. Tulaghire oko mubere wahi tutoke eryowa amaminyereri w’eBiblia? Kanaya.

9 Ubye ukayikehya. Yehova akalagha eriwatikya abakayikehaya. (Yak. 4:6) Neryo tutolere itwabya tukasaba obuwatikya bwiwe tutoke eryowa amaminyereri w’eBiblia. Kandi twamabya bandu abakayikehaya, itukendiligha obuwatikya bw’omughombe mutaleghula oyo Yehova akakolesaya erituha akalyo k’obunya-kirimu oko ndambi eyitolere. (Luka 12:42) Kundi Yehova ni Mungu w’obutondeke, ni ky’amenge eribugha tuti akakolesaya enzira nguma nyisa erituwatikya eryowa ekwenene eyiri omo Biblia, Ekinywa kiwe.​—1 Kor. 14:33; Efe. 4:4-6.

10. Eky’erileberyako kya Esther kyamatwighisaki?

10 Ubye ukayiteghererya ndeke ukigha. Utsuke erigha obuminyereri obo wanzire eriminya. Ekyo kyo mwali wetu oyukahulawa mo Esther akola kera. Inyakatsemera amaminyereri awakanaya okw’asa lya Masiya. Akabugha ati: “Omughulu nabya n’emyaka 15, munatsuka erisonda emyatsi eyikakanaya oko maminyereri ayo nitoke eriminya kwenene-kwenene nga mwanahandikwa embere sy’omughulu wa Yesu.” Ebyo igha omo kitabu ky’erilinga ekyafumbulawa omo Ngetse y’Omunyu, mubyaleka inyikirirya. Akabugha ati: “Ebighuma by’oko bitabu ebyo byahandikawa embere sy’omughulu wa Kristo, neryo amaminyereri awabya mubyo syangabula eribya inyalua ew’oMungu.” Esther akabugha ati: “Munasoma emyatsi eyo yo kangyi-kangyi nitoke eryowayo.” Aliwe ali n’obutseme kundi mwakola kutsibu eriyighisya. Enyuma sy’eriyiteghererya akigha amaminyereri malebe w’eBiblia, Esther akabugha ati: “Munayilangirira ngoko eBiblia ni y’ekwenene!”

11. Busanaki kyuwene eriligha ngoko eBiblia yikabugha ekwenene?

11 Omughulu tukalangira ngoko amaminyereri malebe w’eBiblia abiribererera tukayiketera Yehova yo kutsibu n’eriyiketera obusondoli bosi-bosi obo akatuha. Kandi eBiblia ikatubwira oko maha wetu w’omo biro ebikasa. Neryo omughulu tukigha amaminyereri ayo tukayiyinaya n’omo tune omo maligho. Tulebaye omo kikuhi amaminyereri abiri wa Danieli awanemubererera munabwire. Twamabyowagho ndeke itwanganayisogha n’amenge.

BUSANAKI UTOLERE ERIMINYA EBISANDO BY’EKYUMA N’ERIBUMBA?

12. ‘Ebisando by’ekyuma ekitilungene nʼeribumba ryolo’ bikasosekanayaki? (Danieli 2:41-43)

12 Soma Danieli 2:41-43. Omo nzoli eyo Danieli akumbulira Omwami NebuKadeneza, ebisando by’ekisanamu ekyo omwami alangira byabya “by’ekyuma ekitulungene n’eribumba ly’olondo.” Twamabisosekania obuminyereri obu n’awandi maminyereri awali omo kitabu kya Danieli n’eky’Eribisulirwa, tukalangira ngoko ebisando bikasosekanaya e Amerika n’Obungereza abakakola kughuma kandi bo butabali bw’amaka kulenga awandi matabali wa munabwire. Oko butali bw’ekihugho obu, Danieli mwabugha ati: “Obwami obo ko bwasyabya butya ekitswe kyʼamaka nʼekindi kitswe kyasyabya kyolo.” Busanaki ekitswe kighuma kyasyabya kyolo? Kundi abandu abasosekanibwe n’ekitswe kyolo, bakolobereraya amaka w’obutabali obo, neryo ibwatatoka erikola n’amaka ng’ekyuma. b

13. Eryowa obuminyereri obu kyamatwighisya emyatsi yahi y’omughaso?

13 Ekisanamu ekyo Danieli alangira kikatwighisaya esyosomo sy’omughaso. Kutsibu-tsibu ebisando by’ekisanamu ekyo. Eky’erimbere, obutabali b’omo kihugho kyosi obwe Amerika n’Obungereza bwabirikangania akaghala kabo omo syonzira nyilebe. Ng’eky’erileberyako Obungereza ne Amerika ni bighuma by’oko bihugho ebyasinga Amalwa w’erimbere n’aw’akabiri w’ekihugho kyosi. Aliwe obutabali bw’ekihugho kyosi obo, bwabirikangania ngoko ni bolo kundi abakalani babo bakalwa ibo kwibo kandi ibalwa n’obutabali bwabo. Eky’akabiri, obutabali b’Obungereza ne Amerika bukendisyabya butabali b’omwiso bw’ekihugho kyosi eritabala embere sy’Obwami bw’oMungu eribughaho amatabali wosi w’abandu. Awandi matabali anganasonda erimya omwanya w’obutabali bw’ekihugho kyosi obw’Obungereza ne Amerika, aliwe syendisyatoka. Tukaminya ekyo kundi “eribwe” erikasosekanaya Obwami bw’oMungu, rikendisyatulanga ebisando, ni bughambu ekitswe ky’esanamu ekikasosekanaya Obungereza ne Amerika.​—Dan. 2:34, 35, 44, 45.

14. Eryowa obuminyereri obukakanaya oko maghulu w’ekyuma n’eribumba likatuwatikaya liti eriyisogha n’amenge?

14 Unikirirye ngoko obuminyereri bwa Danieli obukakanaya oko maghulu aw’eribumba n’ekyuma ni bw’ekwenene? Kyamabya kitya, ekyo ikyanganatula oko ngebe yaghu. Isiwendisonda eribya n’esyofranga sinene kutse eribya n’ebindu binene kundi ighunasi ngoko lino-lino ekihugho kibi kino kikenditoghotibwa. (Luka 12:16-21; 1 Yoa. 2:15-17) Kandi eryowa ndeke obuminyereri obu kikendikuwatikya erilangira ngoko omubiri w’eritulira n’erikangirirya abandu, wo mubiri w’omughaso munene. (Mat. 6:33; 28:18-20) Wabyowa obuminyereri obu bo ndeke, ekyo kyanganakukuna eriyibulya eribulyo ly’omughaso lino: ‘Ebyo ngayisogha erikola bikanakanganaya ngoko nikirirye kundu ngoko Obwami bw’oMungu bukenditoghotya hano ho sesene amatabali wosi w’abandu?’

“OMWAMI W’ELUTAMBI LW’ENDATA N’OMWAMI W’ELUTAMBI LW’EYIKWA” BAKATUTULAKO BATI?

15. Munabwire “omwami wʼelutambi lwʼeNdata” nindi, n’“omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” naye nindi? (Danieli 11:40)

15 Soma Danieli 11:40. Danieli esura eye 11 yikakanaya oko bami babiri kutse amatabali abiri aw’amaka awakalwa akasonda eritabala ekihugho. Erilingirirania obuminyereri obo n’awandi maminyereri awakabanika omo Biblia, tukaminya ngoko “omwami wʼelutambi lwʼeNdata” bo Burusi haghuma n’abakayighunga kubo kandi tukaminya ngoko “omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” bo butabali obwe Bungereza ne Amerika. c

Twanganawatya obwikirirya bwetu n’eritendihangya-hangya kutsibu, twamabiminya ngoko amalwa awali omo kati-kati k’“omwami wʼelutambi lwʼeNdata” n’“omwami w’elutambi lw’eyikwa” anemuberererya obuminyereri bw’eBiblia (Ulebaye enungu 16-18)

16. “Obwami bwʼelutambi lwʼeNdata” bunemukolera buti abandu b’oMungu?

16 Abandu b’oMungu abikere omo butabali b’“omwami wʼelutambi lwʼeNdata” banemuyiyinia busana n’eryendereribwa ly’omwami oyo. Abimiri ba Yehova balebe banemuhunzwa n’erighuswa omo ngomo busana n’obwikirirya bwabo. Omo mwanya w’erilobererya obwikirirya bw’abaghala n’abali betu, eryendererya ly’“omwami wʼelutambi lwʼeNdata” linemuwatya obwikirirya bwabo. Busanaki? Kundi abaghala n’abali betu banasi ngoko eryendereribwa ly’abandu b’oMungu likaberereraya amaminyereri awakabanika omo kitabu kya Danieli. d (Dan. 11:41) Eriminya ekyo kyanganatuwatikya erilola embere eribya n’amaha awawatire n’erisighala bataleghula oko Yehova.

17. Abandu b’oMungu mubahikirwa n’amaligho wahi omo butabali bw’“omwami wʼelutambi lwʼeYikwa?”

17 Kera, “omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” naye mwanendererya abandu ba Yehova. Ng’eky’erileberyako, omughulu w’Amalwa w’erimbere n’aw’akabiri aw’ekihugho, abaghala betu mubabohwa n’abana b’Abimiri ba Yehova mubahiwa omo hilasi busana n’eritendiyingirya omo malwa. Omo myaka ya lino-lino, obwikirirya bw’abandu ba Yehova abikere omo bwami bw’“omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” mubwalengwako n’omo sindi nzira. Ng’eky’erilebeyako, omo mughulu w’obusomboli, Omukristo anganalengwako eribya oko luhande lw’ekitunga kilebe ky’ekipolitike kutse eribya oko luhande lw’omundu mulebe. Nomo syendihika oko kika ky’erisombola omundu mulebe, angananza omo mutima wiwe ati kumbe ekitunga kilebe ky’ekipolitike kiryalaba. Aliwe litolere itwalangira ndeke ebyo tukakola, ngoko tukayowa kandi ebyo tukalengekanaya twamanza eritendibya oko luhande lulebe kwene-kwenene!​—Yoa. 15:18, 19; 18:36.

18. Amalwa omo kati-kati k“omwami wʼelutambi lwʼeNdata” n’“omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” akaleka itwayowa tuti? (Ulebaye n’epitsa.)

18 Abatikirirye amaminyereri w’eBiblia banganayowa muhanda bakalangira ngoko “omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” anemulwa n’“omwami wʼelutambi lwʼeNdata. (Dan. 11:40) Abami babiri abo bawite oko syobombe esyikala-kalire esyanganabughaho engebe oko kihugho kyosi. Aliwe tunasi ngoko Yehova syangabalighira erikola ekyo n’ahake. (Isa. 45:18) Kwesi omo mwanya w’erituhangya-hangya, amalwa omo kati-kati k’“omwami wʼelutambi lwʼeNdata” n’“omwami wʼelutambi lwʼeYikwa” akawataya obwikirirya bwetu. Amalwa ayo akaleka itwikirirya ngoko hakisiya hake enduli iyahika.

ULOLE EMBERE ERIYITEGHERERYA AMAMINYERERI

19. Litolere itwaminyaki oko maminyereri w’eBiblia?

19 Sitwasi awandi maminyereri w’eBiblia ngakedisyaberera ati. Danieli naye mwataminya emyatsi yosi eyo ahandika nga yasonda eribugha yitiki. (Dan. 12:8, 9) Aliwe eritendiminya obuminyereri bulebe nga bukendisyabererera buti, ekyo sikisondire eribugha kiti sibwendisyabererera. Twikirirye ngoko Yehova akendisyatuwatikya eriminya ebyo tutolere eriminya oko ndambi eyitolere ngoko anakola kera.​—Amos 3:7.

20. Ni maminyereri wahi w’eBiblia agho tukendilangira akabererera hano sesene, netu litolere itwalola embere erikolaki?

20 Abakulu b’ebihugho basyabugha bati hamabya “Obuholo nʼeriyisyandira.” (1 Tes. 5:3) Neryo abakulu b’ebihugho basyabambira ebisomo byosi by’amabehi n’eritoghotyabo. (Erib. 17:16, 17) Basyabya babilua aho, ibabambira n’abandu b’oMungu. (Ezek. 38:18, 19) Neryo emyatsi eyo yasyatukolya oko malwa w’endulya awe Armagedoni. (Erib. 16:14, 16) Twikirirye ngoko emyatsi eyo yikendibya hano ho sesene. Tukalindirira ekyo, tulole embere erikangania erisima lyetu oko Tata wetu w’elubula omw’iyitegharerya amaminyereri w’eBiblia n’omw’iwatikya abandi erikola batya.

OLWIMBO 95 Ekyakakala kinemukanyirira

a Nomo emyatsi yangatsanda yiti omo kighuho kino, ebiro ebikasa ebyuwene binemutulindirira. Erigha amaminyereri w’eBiblia likaleka itwabya n’eriyiketera eryo. Omo mwatsi ono tukendilangira ebikaleka itwigha amaminyereri w’eBiblia. N’omo kikuhi tukendilangira amaminyereri abiri w’oko maminyereri wa Danieli, kandi tukendilangira ngoko netu twanganabana endundi twamabyowagho ndeke.

b Ulebaye omwatsi “Yehova Anafunua Mambo Ambayo ‘Lazima Yatendeke Upesi,’” omo Akaleberyo ak’ekiro 15, Omwisi 6, 2012, enu. 7-9.

c Ulebaye omwatsi “‘Omwami wʼelutambi lwʼeNdata’ nindi munabwire?,” enu. 3-4, omo Akaleberyo ak’ Omwisi 5, 2020.

d Ulebaye omwatsi “‘Omwami wʼelutambi lwʼeNdata’ nindi munabwire?,” omo Akaleberyo ak’ Omwisi 5, 2020 enu. 7-9.