OMWATSI W’ERIGHA 14
“Abandu bosi basyaminya ko muli biga bage”
“Neryo mwamabya nʼolwanzo, omuguma busana nʼogundi, abandu bosi basyaminya ko muli biga bage.”—YOA. 13:35.
OLWIMBO 106 Erikulya omubere w’olwanzo
EBIKENDIKANIBWAKO a
Abandu bangyi abate Bimiri ba Yehova bakabughaki babilangira olwanzo oluli omo kati-kati k’abandu ba Yehova? (Lebaya enungu 1)
1. Omughulu abandu bakahindana netu engendo yabo y’erimbere, bakalangiraki? (Ulebaye n’epitsa.)
TERILENGEKANIA oko kino: Omulume n’omukali wiwe bakasa oko mihindano oko Kisenge ky’Obwami, y’engendo yabo y’erimbere. Bamasweka kutsibu bakalangira abaghala n’abali betu bakabakokya n’obutseme bunene kandi bamasangala bakalangira olwanzo oluswire omo kati-kati ketu. Bakasuba eka, omukali iniabwira omwira wiwe ati, ‘Abandu aba sibali ng’abandi abo twabirihindana nabo, mungatsema kutsibu eribya haghuma nabo.’
2. Busanaki abaghala n’abali betu balebe mubaleka erikolera Yehova?
2 Olwanzo oluli omo kati-kati k’abandu ba Yehova lukaswekaya kutsibu. Aliwe nabo, sibahika-hikene. (1 Yoa. 1:8) Busana n’ekyo omughulu tukalola embere eribeghera oko baghala n’abali betu omo ndeko, twanganatsuka erilangira amakosa wabo. (Rom. 3:23) Ekik’ita obulighe, abaghala n’abali betu balebe mubaleka erikolera Yehova busana n’erilangira amakosa w’abandi.
3. Niki kyo kikakanganaya abigha b’ekwenene? (Yoane 13:34, 35)
3 Tutasyasuba oko risako erimanire omwatsi ono. (Soma Yoane 13:34, 35.) Ekyangawatikwa abandu eriminya Abakristo b’ekwenene niki? L’olwanzo, butsira erihika-hikana. Nibya, Yesu naye mwatabugha ati: ‘Mwamabya nʼolwanzo, omuguma busana nʼogundi, mwasyaminya ko muli biga bage.’ Aliwe, mwabugha ati: “Mwamabya nʼolwanzo, omuguma busana nʼogundi, abandu bosi basyaminya ko muli biga bage.” Yesu mwakangania ngoko n’abandi bandu nabo abate b’omo ndeko y’Ekikristo, basyaminya abigha biwe b’ekwenene busana n’olwanzo olo bakakanganaya oghundi oko ghundi.
4. Abandu balebe banganayibulya amabulyo wahi oko Bakristo b’ekwenene?
4 Abandu balebe abate Bimiri ba Yehova banganayibulya bati: ‘Busanaki olwanzo lo lwangaleka itwaminya Abakristo b’ekwenene? Yesu mwakangania ati olwanzo oko bigha biwe? Netu munabwire, twangatoka tuti erikangania olwanzo nga Yesu?’ Nibya n’Abimiri ba Yehova batolere erilengekania oko mabulyo ayo. Erikola tutya, kyanganatuwatikya erikangania olwanzo olo lo ndeke, kutsibutsibu omughulu abandi bamatukosera.—Efe. 5:2.
BUSANAKI OLWANZO YO NZIRA NGUMA NYISA EYIKAKANGANAYA ABAKRISTO B’EKWENENE?
5. Embinywa bya Yesu ebikabanika omo Yoane 15:12, 13, bikasonda eribugha bitiki?
5 Yesu mwakangania burorarora ngoko abigha biwe basyakangania olwanzo omo nzira y’embaghane. (Soma Yoane 15:12, 13.) Yesu mwahana abigha biwe ati: “Mwanzane, ngoko nabiribanza.” Ekyo ni bughambuki? Ngoko Yesu abugha, olwanzo olo ry’erianza abandi kulenga ngoko tuyanzire. Ni bughambu olwanzo olwanganaleka Omukristo inyaligha erihola busana n’Abakristo balikyabo. b
6. Ekinywa ky’oMungu kikanganaya kiti ngoko olwanzo ni l’omughaso munene?
6 Ekinywa ky’oMungu kyo kikatukangiriraya ngoko olwanzo ni l’omughaso munene. Ng’eky’erileberyako abandu balebe babiritomeka emilondo eno oko milondo eyo banzire kutsibu: “[Mungu] ni lwanzo.” (1 Yoa. 4:8) “Wanze mulikyenyu ngoko uyanzire.” (Mat. 22:39) “Olwanzo lukakuningira ebibi bingi.” (1 Pet. 4:8) “Olwanzo lukakota.” (1 Kor. 13:8) Emilondo eyi n’eyindi kutya ikakanganaya ngoko ni ky’omughaso munene erikangania olwanzo.
7. Busanaki Sitani syangatoka n’ahake erikangirirya abandu b’olwanzo n’erihirabo omo bughuma?
7 Abandu bangyi bakayibulaya bati: ‘Nangaminya niti ekisomo ky’ekwenene? Ebisomo byosi bikabugha biti bikakangiriraya ekwenene, aliwe ebyosi sibilikangiriraya emyatsi mighumerera oko Mungu.’ Sitani abiritsukisya ebisomo binene eby’amabehi. Neryo ekyo kikaleka ikyakala oko bandu eriminya ekisomo ky’ekwenene nga kyo kyahi. Aliwe, syangatoka n’ahake erihira bandu b’omo kighuho kyosi bo haghuma kandi ibananzene. Yehova musa yo angatoka erikola ekyo. Ekyo kikatokekana kundi olwanzo lukalua oko Yehova. Abali kw’ekirimu ky’oMungu basa bo bangatoka erikolerana omo lwanzo. (1 Yoa. 4:7) Ekyo kyo kyaleka Yesu iniabugha ati, abigha biwe basa bo bakendisyakangania olwanzo lw’ekwenene omughuma oko ghundi.
8-9. Abandu bangyi mubatulwako bati n’olwanzo olo balangira oko Bimiri ba Yehova?
8 Ngoko Yesu anabugha, abandu bangyi mubaminya abigha ba Yesu b’ekwenene busana n’olwanzo olo babya bakakangania. Tulangire eky’erileberyako kya mughala wetu oyukaghulawa mo Ian, oyukibuka umuhindano munene w’erimbere, ow’akolawa omo kibugha kinene hakuhi n’ewabo. Emisi milebe embere waho Ian abya iniabirihika oko kibugha ekyo akayalebya omupira. Akabugha ati: “Abandu abo nalangira oko muhindano munene oyo, babya basighene kutsibu n’abahika omo kibugha ekyo bakasyalebya omupira. Abimiri ba Yehova ibo babya bambite ndeke kandi ibanasikyene, n’abana babo babya bakayighendya ndeke.” Akasyatomekako ati: “Mukyalangirika ndeke-ndeke ngoko ni bandu abatsemire kandi ab’obuholo; eyo yo myatsi eyo nabya ngasonda omo ngebe yaghe. Sinikibukire n’omukania n’omughuma oko mikania yosi eyalaba ekiro ekyo, aliwe nikinibukire ngoko Abimiri ba Yehova babya bakakolerana.” c Tukakolerana tutya, kundi tuwite olwanzo lw’ekwenene. Kundi twanzire abaghala n’abali betu, tukabakolera omo lwanzo n’erisikya.
9 Oghundi mughala wetu oyukahulawa mo John naye mwayowa atya omughulu atsuka erihindana netu. Akabugha ati: “Ekyaniswekaya abandu bosi babya ibatsanga-tsangire . . . iwanganabugha uti ni babuyirire. Olwanzo lwabo olw’ekwenene mulwaleka inaminya ngoko namabibana ekwenene.” d Ebyo n’eyindi myatsi mingyi yikakanganaya ngoko Abimiri ba Yehova bo Bakristo b’ekwenene.
10. Twangabana akanya k’erikangania olwanzo lw’eKikristo mughulu wahi? (Ulebaye n’ebinywa by’eyikwa.)
10 Ngoko tunalyabugha oko nzuko, sihali n’Omukristo n’omughuma oyuhika-hikene. Ebiro bikalaba, mughala wetu kutse mwali wetu anganasyakola emyatsi eyikatuhitanaya. e (Yak. 3:2) Ekyo kyamasyatuhikira, ebyo tukendisyakolerabo n’eribwirabo, bikendisyakangania nga tunanzirebo kwenene-kwenene. Oko mwatsi oyo, eky’erileberyako kya Yesu kyangatwighisyaki?—Yoa. 13:15.
YESU MWAKANGANIA ATI OLWANZO OKO BIGHA BIWE?
Yesu mwakangania olwanzo oko bakwenda biwe nomo banabya bakakola amakosa mangyi (Lebaya enungu 11-13)
11. Yakobo na Yoane mubakangania emibere mibi yahi? (Ulebaye n’epitsa.)
11 Yesu mwatasaba abigha biwe babye bandu abahika-hikene. Omo mwanya w’ekyo, mwawatikyabo eribindula emibere yabo batoke eritsemesya Yehova. Kiro kighuma, abigha biwe babiri, yo Yakobo na Yoane, mubatuma mama wabo bati abwire Yesu ati abahe ebitumbi omo Bwami bwiwe. (Mat. 20:20, 21) Ekyo Yakobo na Yoane bakola mukyakangania ngoko bali n’emiyiheko kandi banzire erilangirika mo b’omughaso kulenga abandi.—Emi. 16:18.
12. Yakobo na Yoane basa bo banakanganaya emibere eyituwene? Kanaya.
12 Yakobo na Yoane sibo basa bo bakanganaya emibere eyituwene ekiro ekyo. Langira ngoko n’abandi bigha bakola: “Omugulu abandi biga ikumi mobowa eki, mobahitana uku balikyabo abo babiri.” (Mat. 20:24) Alinga Yakobo na Yoane n’abandi bigha mubasubirania ebinywa ebikahutalaya. Alinga abandi mubabugha bati: ‘Mukayilangira muti, mukalengekanaya muti muli babuya kutulenga kyo kiryaleka imwasaba ebitumbi by’endata okw’itwe omo Bwami? Mukalenganaya muti n’inywe mukakola kutsibu kutulenga? Netu tunatolere erihabwa ebitumbi ebyo ng’inywe!’ Byanganabya iko byabya bitya kutse iyehe, aliwe ekyo twasi, ekiro ekyo mubibirirwa erikanganania olwanzo n’erisikya.
13. Abigha biwe babere babisokongolana, Yesu mwakolaki? (Matayo 20:25-28)
13 Yesu mwakolaki eriwatikyabo? Yesu mwatahitana kubo. Mwatabugha ati akaluniayasondya abandi bigha abuwene okwabo kandi abakayikehaya n’erikangania abandi b’olwanzo n’erisikya. Omo mwanya w’ekyo, Yesu mwakania nabo omo bolo kundi inyanasi ngoko banzire erikola ebyuwene. (Soma Matayo 20:25-28.) Yesu mwalola embere erikolera abigha biwe b’omo lwanzo nomo banabya bakasubira-subira omo mwatsi w’erisondya eriminya nga nindi omo kati-kati kabo yo mukulu.—Mar. 9:34; Luka 22:24.
14. Abigha ba Yesu mubakulira omo mibere eyiri yiti?
14 Alinga Yesu mwibuka ngoko emibere eyo bakuliramo yo yaleka ibayiwata batya. (Yoa. 2:24, 25) Abafarisayo n’Abasadukayo, abakangirirya b’emighambo, ibakabugha bati omundu ni w’omughaso inyawite ekitumbi ky’endata. (Mat. 23:6) Kandi ibakakangiriraya ngoko ibo ni b’omughaso kulenga abandi. f (Luka 18:9-12) Yesu mwaminya ngoko amalengekania awali ng’ayo anganalekire abigha biwe ibabya bakayilangira n’erighonera abandi. (Emi. 19:11) Inyasi ndeke ngoko abigha biwe banganakola amakosa, neryo isialikaramirabo babikolagho. Abya inyanasi ndeke ngoko banzire erikola ebyuwene, neryo lyolo-lyolo mwakangiriryabo ngoko bangabya bakayibombeka n’eribya bakakangania abandi b’olwanzo omo mwanya w’eribya bakayilabirirya embere oko bandi.
TWANGIGHA TUTI EKY’ERILEBERYAKO KYA YESU?
15. Eritendihulikirirana eryabya omo kati-kati ka Yakobo na Yoane n’abandi bigha lyamatwighisyaki?
15 Twanganigha myatsi mingyi oko mwatsi wa Yakobo na Yoane. Mubakola amakosa bakasaba Yesu y’ebitumbi by’endata omo Bwami bwiwe. N’abandi bigha nabo mubakola amakaso bakalighira omwatsi oyo atsandaye obughuma bwabo. Yesu iye, mwakolera abakwenda 12 bosi omo lwanzo n’olukogho. Ekyo kyamatwighisyaki? Ekikaleta olubanza si w’amakosa agho abandi bakatukolera lisa, aliwe kandi ngoko tukayiwata omughulu bamatukosera. Ekyangatuwatikya niki? Omukristo mulikyetu amatukosera, twanganayibulya tuti: ‘Busanaki eby’alyakola byamanyihitania kutsibu bitya? Ekyo sikikanganirye ngoko naghe ninawite emitsye milebe eyo nitolere inakokotya? Omundu oyulyanyihitanaya oyo kwamuhwa naye syangabya inianemulaba omo mibere eyikalire kwe? Nomo nanganalengekania niti nisingene erihitana, sinangakangania omundu oyo y’olwanzo n’erimughanyira?’ Omughulu tukakanganaya abandi b’olwanzo, ekyo kikakanganaya ngoko tuli bigha ba Yesu ab’ekwenene.
16. Ni kindi kyahi ekyo twangigha oko ky’erileberyako kya Yesu?
16 Eky’erileberyako kya Yesu nakyo kyamatwighisya ngoko litolere itwabya tukayikasa eriminya ekikaleka Abakristo balikyetu ibakola omwatsi mulebe. (Emi. 20:5) Twasi ngoko Yesu iye iniawite obutoki bw’erisoma omo mitima y’abandu. Aliwe itwe sitwangatoka. Okw’ekyo, litolere itwabya tukaghanyira abaghala n’abali betu omughulu bamatuhitania. (Efe. 4:1, 2; 1 Pet. 3:8) Twamabya kukayikasa eriminya emibere eyo adandi bakuliramo, ekyo kyanganabya kikatuwatikya erighanyirabo luba. Tuteke eky’erileberyako.
17. Eriyikasa eriminya Omukristo mulikyabo mukyawatikya kiti omulebya w’omutimbo?
17 Omulebya w’omutimbo mughuma akibuka mughala wetu mughuma ow’omo ndeko nguma eye Afrika y’Amatanga lyuba ey’akoleramo. Oko nzuko omulebya w’omutimbo oyo mwalengekania ati mughala wetu oyo ni mutsibu. Neryo omulebya w’omutimbo oyo mwayira ati? Akabugha ati: “Omo mwanya w’eritendimutsomana, munayisogha erimuminya ndeke.” Omulebya w’omutimbo oyo abere asiba n’omughala wetu oyo mwaminya emibere eyo akuliramo kandi ngoko ekyo kyo kikaleka iniabya nga ni mutsibu oko bandi. Omulebya w’omutimbo oyo akatasyatomekako ati: “Nabere naminya ngoko mukyamukalako erihikira erikola esyombinduka esyo abirikola atoke eribya akakolera abandi bo ndeke, munamwanza. Mutwabya bira kutsibu.” Omughulu tukayikasa eriminya emibere eyo abaghala n’abali betu bakuliramo, ekyo kikatuwatikaya erikanganiabo olwanzo.
18. Omukristo mulikyetu amabitukosera, litolere itwayibulya amabulyo wahi? (Emisyo 26:20)
18 Omukristo mulikyetu amabitukosera, hanganabya endambi itwalengekania tuti ngambe tulyakanaya naye oko mwatsi oyo. Aliwe, embere sy’eriyasungana naye, twanganayibulya amabulyo ano: ‘Oko kwenene ninasi omwatsi wosi wo ndeke?’ (Emi. 18:13) ‘Oyulyanyikosera syangabya imwatitayirira kwehi?’ (Omug. 7:20) ‘Naghe sindinatakola ekosa eyiri ng’eyo?’ (Omug. 7:21, 22) ‘Namabiyisogha eriyakania n’omundu oyo, kandi isilwendibya lubanza lunene kwe?’ (Soma Emisyo 26:20.) Twamabimya akatambi ak’erilengekania oko mabulyo ayo, olwanzo ilwanganatukuna eriyisogha erighanyira n’eribirirwa ebyosi ebilyakoleka.
19. Wamayisogha erikolaki?
19 Abimiri ba Yehova bakakanganaya ngoko ni Bakristo b’ekwenene omwikakanganania olwanzo. N’obuli mughuma w’okw’itwe akakanganaya ngoko tuli bigha ba Yesu omughulu akakanganaya olwanzo oko baghala n’abali betu nomo sibahika-hikene. Twamabya tukakangania abaghala n’abali betu b’olwanzo, abandi nabo ibakendilangira ngoko tuli omo kisomo ky’ekwenene n’eriyighunga netu omwiramya Yehova, oMungu w’olwanzo. Kwesi itwe bosi tulole embere eribya tukakangania olwanzo kundi lo lukaleka itwaminyikala mo Bakristo b’ekwenene.
OLWIMBO 17 “Nyinanzire”
a Bakabya babilangira olwanzo olo tukakanganaya oghundi oko ghundi, abandu bangyi bakanza erigha bingyi oko Yehova n’oko Kinywa kiwe. Aliwe, situhika-hikene, busana n’ekyo kikanakala erikangania olwanzo oghundi oko ghundi. Tulangire busanaki ni ky’omughaso erikangania olwanzo kandi ngoko twangigha ekerileberyako kya Yesu omughulu abandi bamatukosera.
b Lebaye ekitabu “Njoo Uwe Mfuasi Wangu,” esu. 17, enu. 10-11.
c Lebaya n’omwatsi “Mwishowe, maisha yangu yana kusudi,” omo Akaleberyo, k’ekiro 1 Omwisi 11, 2012, aka. 13-14.
d Lebaya n’omwatsi “Maisha yangu yalionekana kuwa mazuri,” omo Akaleberyo, k’ekiro 1 Omwisi 5, 2012, aka. 18-19.
e Omwatsi ono syalikanaya oko malolo awakalire awatolere erisohwa n’abasyakulu b’endeko, ng’awakabanika omo 1 Abanya Korinto 6:9, 10.
f Abandu bakabugha bati emyaka mingyi enyuma, omukangirirya mughuma w’emighambo mwahandika ati: “Omo kihugho mwanganabya abandu nga 30 abatunganene nga Abrahamu. Bamabya 30, ingye na mughala waghe ituli kubo; bamabya ini 10, ingye na mughala waghe tuli kubo; bamabya ini ba 5, ingye na mughala waghe tuli kubo; bamabya ini babiri, in’ingye na mughala waghe; amabya ini mughuma, in’ingye.”
