Abami b’Erimbere 20:1-43

  • Abasiria bamalwa na Ahabu (1-12)

  • Ahabu amasinga Abasiria (13-34)

  • Ebikendisyahikira Ahabu (35-43)

20  Kiro kighuma, omwami Ben-hadadi we Siria mwahindania abasuda biwe bosi n’abandi bami 32 haghuma n’esyosabayiri* syabo n’emitoka yabo. Neryo mwayatimba oko muyi we Samaria atoke erilwa nagho.  Enyuma sy’aho, mwatuma abandu omo muyi, ewa Ahabu omwami we Israeli ati bayamubwire bati: “Ben-hadadi ati,  ‘Efeza* yaghu n’ehoro yaghu ni byaghe, n’abakali baghu abuwene-wene n’abana baghu abuwene-wene nabo ni baghe.’”  Omwami we Israeli mwasubirya ati: “Mukama waghe kandi mwami waghe, ngoko unalyabugha, ingye n’ebyosi ebyo niwiteko ni byaghu.”  Enyuma sy’aho, abandu abo Ben-hadadi atuma kandi mubayasungana na Ahabu. Mubamubwira bati: “Ben-hadadi ati, ‘Munakutumako omulaghe ono: “Umbe efeza* yaghu, ehoro yaghu, abakali baghu, n’abana baghu.”  Aliwe omungya oko ndambi eyiri ng’eno, ngendisyatuma abaghombe baghe ewaghu. Bakendisyakwesa-kwesa omo nyumba yaghu n’omo manyumba w’abaghombe baghu. Bakendisyaheka ebindu byaghu by’obughuli.’”  Neryo omwami we Israeli mwahindania abasyakulu bosi b’omo kihugho, amababwira ati: “Si mwamayilangirira ngoko omulume oyu anzire erituletera obuhanya. Abiribugha ati nimuhe abakali baghe, abana baghe, efeza* yaghe n’ehoro yaghe. Sinditamughanirabyo.”  Neryo abasyakulu bosi, abandu bosi, mubamubwira bati: “Isiwakwama n’eriligha ebyo alyabugha.”  Neryo Ahabu mwabwira abandu abo Ben-hadadi atuma ati: “Muyabwire omwami waghe kandi omukama waghe muti, ‘Ebyosi ebyo watsuka erinisaba ingye mughombe waghu, ngedikuhabyo; aliwe ebyo wamanisaba lino, sinendilighabyo.’” Neryo abandu abo Ben-hadadi atuma mubaghenda, bamayamubwira ebyo Ahabu alyabugha. 10  Neryo Ben-hadadi mwamutumako omulaghe ono: “Ngenditsandya omuyi we Samaria. Neryo kundi abasuda baghe ni banene kutsibu, omo Samaria simwendisighala n’olututu olo nangaghabira abasuda baghe, neryo obuli musuda inamuha ebyala bighuma. Emiungu imbe amalipizi awakalire namatendikola ekyo!” 11  Omwami we Israeli mwamusubirya ati: “Oyukambala ebindu biwe by’amalwa isyayihalamba ng’omundu oyukabilusaya.’” 12  Mubasyabwira Ben-hadadi ebyo Ahabu alyabugha. Inianemunywa obwabu haghuma n’abandi bami omo mahema* wabo, mwalw’iniabwira abasuda biwe ati: “Muyiteghekanaye oko malwa!” Neryo abasuda mubayiteghekania batoke eriyalwa n’omuyi. 13  Aliwe omuminyereri mughuma mwayasungana na Ahabu, omwami we Israeli, amamubwira ati: “Yehova akabugha ati, ‘Wanamalangira abandu banene aba? Munabwire ngendibahira omo byala byaghu, neryo ukendiminya ngoko ingye Yehova.’” 14  Ahabu mwabulya ati: “Ngendisingabo niti?” Omuminyereri oyo mwamusubirya ati: “Yehova akabugha ati, ‘Ukendisingabo erilabira abawatikya b’abakulu b’ebiharo.’” Neryo Ahabu mwabulya ati: “Oyukenditsuka amalwa nindi?” Omuminyereri oyo mwamusubirya ati: “N’iwe!” 15  Neryo Ahabu mwaghanza abawatikya b’abakulu b’ebiharo. Abosi mubabya 232. N’enyuma sy’aho, mwaghanza abalume bosi be Israeli. Abosi mubabya 7 000. 16  Mubaghenda oko medi. Ben-hadadi n’abami 32 ababya bakamuwatikya babya ibanemunywira omo mahema.* 17  Abawatikya b’abakulu b’ebiharo babere babilua omo muyi, Ben-hadadi mwalw’iniatuma abandu bayalebaye nga hamabyaki. Abandu abatuma abo mubamubwira bati: “Abalume babirilua e Samaria.” 18  Neryo Ben-hadadi mwababwira ati: “Bamabya imobakasira buholo, muhambebo, aliwe isimwitabo. Kutse bamabya imobakasa busana n’erilwa netu, tu muhambebo; aliwe isimwitabo.” 19  Abawatikya b’abakulu b’ebiharo n’abasuda ababya bakabakwama babere babilua omo muyi, 20  obuli mughuma wa kubo mwita enzighu yiwe. Neryo Abasiria mubatibita, n’Abaisraeli bamabakwamirira. Omwami Ben-hadadi we Siria mwatibita iniane oko sabayiri.* Abya n’abasuda balebe abakaghenda oko syosabayiri.* 21  Aliwe omwami we Israeli mwalua omo muyi, amiita butsir’ileka abasuda be Siria ababya oko syosabayiri* n’omo mitoka. Mwasinga* Abasiria bo kutsibu. 22  Habere habilaba mughulu mulebe, omuminyereri mwayasungana n’omwami we Israeli, amamubwira ati: “Ghenda, uyateghekanaye abasuda baghu n’erilebya ekyo ukendikola, kundi oko mwanzo w’omwaka owakwamire, omwami we Siria akendisyalwa naghu.” 23  Neryo abaghombe b’omwami we Siria mubamubwira bati: “OMungu wabo ni Mungu w’oko bitwa kyo kiryaleka ibatusinga. Twamabilwira nabo ahate ebitwa, itukendisingabo. 24  Ukole na kino: Ulusaye abami bosi omo myanya yabo. N’omo myanya yabo, uhiremo abaguvernere, bo basondole amalwa. 25  Neryo utasyahindanaya abasuda abangaha n’abahola, abawite oko syosabayiri* n’emitoka mingaha n’ey’abalyahola. Neryo tuyalwire nabo omo mwanya owatemo bitwa-bitwa. Oko kwenene-kwenene, tukendisingabo.” Neryo omwami mwakwama erihano ryabo, amakola ngoko banamubwira. 26  Oko mwanzo w’omwaka, Ben-hadadi mwahindania abasuda be Siria, amaya e Afeki atoke eriyalwa n’Abaisraeli. 27  Omwami we Israeli naye mwahindania abasuda biwe, amahabo akalyo, neryo bamayalwa n’omwami we Siria. Abasuda be Israeli mubayahira ekambi yabo hakuhi n’ey’Abasiria. Mubabya ng’ehikuto hike-hike hibiri hy’esyombene, aliwe Abasiria babya ibaswire omo kiharo kyosi ekyo. 28  Neryo omundu w’oMungu w’ekwenene mwayasungana n’omwami we Israeli, amamubwira ati: “Yehova ati, ‘Kundi Abasiria mubakabugha bati: “Yehova ni Mungu w’oko bitwa si Mungu w’omo ribanda,” ngendikuwatikya erisinga abasuda banene aba. Neryo mukendiminya ngoko n’ingye Yehova.’” 29  Abasuda be Israeli n’abasuda be Siria mubapanga hakuhi-hakuhi omo biro 7. Ekiro kye 7, mubatsuka amalwa. Aliwe omo kiro kighuma kisa, abasuda be Israeli mubita abasuda 100 000 be Siria abakaghenda omo bisando. 30  Abandi basuda be Siria mubatibitira e Afeki, bamayayibisa omo muyi. Aliwe oluhimbo l’omuyi mulwaterera oko bandu 27 000 abasaka. Ben-hadadi naye mwatibita, mwingira omo muyi, amayayibisa omo kyumba ky’emwisi-mwisi ky’enyumba. 31  Neryo abaghombe ba Ben-hadadi mubamubwira bati: “Mutukowa ambu abami be Israeli ni baghanyiri* kutsibu. Neryo kisi, leka tuyasungane n’omwami we Israeli. Tukendihanga olukimba lw’esaki* omo syombindi syetu n’eriboha esyokamba oko mitwe yetu. Kwa muhwa anganaleka erikwita.” 32  Neryo mubahanga olukimba lw’esaki* omo syombindi syabo, bamaboha n’esyokamba oko mitwe yabo, neryo mubayasungana n’omwami we Israeli, bamamubwira bati: “Omughombe waghu Ben-hadadi ati, ‘Kisi isiwanita.’” Omwami Ahabu we Israeli mwabasubirya ati: “Akineho? Oyo ni mughala wetu.” 33  Ekisubiryo ekyo mukyaleka abaghombe ba Ben-hadadi ibayibwira bati kwesi emyatsi ikendighenda ndeke. Kandi mubalw’ibalangira ngoko omwami syabya akabugha mw’ibugha. Neryo mubabugha bati: “Ben-hadadi ni mughala wenyu.” Na Ahabu mwabasubirya ati: “Muyamwende.” Neryo Ben-hadadi mwaya ewa Ahabu. Mwabya abihikayo, Ahabu amamusambirya omo mutoka. 34  Neryo Ben-hadadi mwamubwira ati: “Ngendikusubulirya emiyi eyo baba waghe asaghula baba waghu. Wanganahimba e Damasko y’esyosoko,* ngoko baba waghe anahimba e Samaria y’esyosoko.” Neryo Ahabu mwamusubirya ati: “Kundi twamabikola endaghane,* aho nanganakuleka usube ewaghu.” Ahabu kw’akola atya endaghane na Ben-hadadi. Neryo Ahabu mwamuleka asube ewiwe. 35  Omughulu abya akakola ngoko Yehova amubwira, omughuma w’oko baghala b’abaminyereri* mwabwira oghundi ati: “ Kisi, uniite.” Aliwe oghundi oyo mwatamwita. 36  Neryo mwamubwira ati: “Wamaghana erihulikirira omulenge wa Yehova. Busana n’ekyo, ukendibya wabinalua hano, esimba yikendikwita.” Abere abilwaho, amasangana esimba, yamamwita. 37  Omughala w’abaminyereri oyo mwabwira oghundi mundu ati: “Kisi, uniite.” Neryo mwamuhunza, n’erimuhutalya. 38  Enyuma sy’aho, omuminyerereri mwayalindirira omwami oko musike w’endaki. Abya iniabiribohera akakimba oko meso wiwe bakasyaminya nga nindi. 39  Omughulu omwami Ahabu abya akalaba, omuminyereri oyo mwabugha omo mulenge muli ati: “Ingye mughombe waghu mungaya eyo amalwa alue akalire. Mungabya nabihikayo, omusuda mughuma mwakasa eyo niri, amaniletera omulume mughuma n’erinibwira ati, ‘Uteghaye omulume oyu. Amabikutswako, ighukendiliha etalanta* nguma y’efeza, kutse ighukenditibwa omo mwanya wiwe.’ 40  Omughulu ingye mughombe waghu nilue ngakola oko yindi myatsi, omundu oyo mwakatswa.” Neryo omwami mwamubwira ati: “Ighuwene-wene wamabibugha amalipizi agho wangahabwa.” 41  Neryo omuminyereri oyo mwalw’inialusya oko meso wiwe kw’akakimba akabya kabohireko, neryo omwami we Israeli amafumbula ngoko ni mughuma w’oko baminyereri. 42  Neryo omuminyereri oyo mwabugha ati: “Yehova ati, ‘Kundi mukabalaya omulume oyo niryabugha niti akenditibwa, ukendikwa omo mwanya wiwe, n’abandu baghu bakendikwa omo mwanya w’abandu biwe.’” 43  Neryo omwami we Israeli mwasuba e Samaria iniabirihitana n’eribunika mutima.

Amaelezo awehikwa

Kutse “n’esyofarasi; n’esyoshevale.”
Ni kindu ky’obughuli ekikalua omo kitaka.
Ni kindu ky’obughuli ekikalua omo kitaka.
Ni kindu ky’obughuli ekikalua omo kitaka.
Kutse “bibanda.”
Kutse “bibanda.”
Kutse “farasi; shevale.”
Kutse “syofarasi; syoshevale.”
Kutse “esyofarasi; esyoshevale.”
Kutse “Mwakera.”
Kutse “syofarasi; syoshevale.”
Kutse “baswiremo olwanzo oluteleghula.”
Kutse “epiri; olukimba lw’ekiriro.”
Kutse “epiri; olukimba lw’ekiriro.”
Kutse “wanganayihirira e Damasko y’esyondaki.”
Kutse “twamabilighirana.”
Alinga ebinywa “abaghala b’abaminyereri” bikamaanisaya akalasi omo babya bakakangirirya abaminyereri kutse ekitunga ky’amamineyereri.
Etalanta nguma ini bilo 34,2. Ulebaye Endomeko B14.