Eryibuka Ebihano 32:1-52

  • Olwimbo lwa Musa (1-47)

    • Yehova ni Lukuka (4)

    • Israeli amibirirwa Olukuka lwiwe (18)

    • “N’ingye ngendisyatuhulya n’eriliha” (35)

    • “Mutseme, inywe bihanda, haghuma n’abandu biwe” (43)

  • Musa akendiholera oko Kitwa kye Nebo (48-52)

32  “Hulikirira, iwe lubula, ngendikania,N’ekihugho kihulikirire ebyo ngabugha.   Amakangirirya waghe akendisyatoghonga ng’embula;Ebinywa byaghe bikendisyatoghonga ng’ekimi;Ng’ehibula hike-hike ehikatoghongera oko bitiKandi ng’embula nene eyikawa oko biti.   Ngendisyatulaghania erina rya Yehova. Mukanaye oko bukulu bw’oMungu wetu!   Olukuka,* ebyo akakola bihika-hikene,Kundi esyonzira siwe syosi situnganene. OMungu mutaleghula oyutekola obubi n’ahake,Atunganene kandi alughirirene.   Ibo bo babiriyighendya muhanda. Si bana biwe, ekosa ni yabo. Ni kizazi* ekikondomire kandi ekihengemire!   Yehova yo mukakolera mutya,Inywe bakiru, abatawite amenge? S’iye Baba wenyu oyo waleka imwabyaho,Oyo yo wababumba n’erileka imwasika?   Wibuke ebiro bya kera;Ulengekanaye oko mughulu w’ebizazi* bya kera. Ubulaye baba waghu akendikukanirya;Ubulaye abakulu baghu, bakendikubwira.   Omughulu Ow’endata Kutsibu aha abandu b’ebihanda b’omwandu wabo,Omughulu aghaba abana ba Adamu,*Mwahiraho emipaka y’ebihandaErikwamana n’emighanzo y’abana ba Israeli.   Kundi abandu ba Yehova ni biwe;Yakobo ni mwandu wiwe. 10  Mwamweya omo kihugho ky’embwararaOmo mbwarara eyitemo kindu, eyabya ikowikamo emilenge-milenge. Mwamutimbako, amamusugha,Kandi amamuteya nga kalangira k’eriso riwe. 11  Ngoko erisamba rikatsinga-tsingaya oluto lwaryo,Ngoko rikabundama oko byana byaryo,Ngoko rikasanza ebipupa byaryo,Ngoko rikimaya ebyana byaryo,N’erihekabyo oko bipupa byaryo, 12  Yehova iyuwene yo wabya akamusondola,*Sihabya oghundi mungu oyo wabya haghuma naye. 13  Mwamulabya omo myanya y’endata y’ekihugho,Neryo mwalya ebyalya ebyabya omo malima. Mwamulisya obuki obukalua omo lukuka*N’amaghuta awakalua omo ribwe erikalire, 14  Mwamulisya amateka w’esyonde, n’amaziwa w’esyombene n’esyombuli. Amamulisya esyombuli esyuwene* kutsibu,Esyombangale sye Bashani n’esyombaya,Mwalirasyo oko ngano eyuwene* kutsibu,Kandi muwanywa edivai eyikalua omo mizabibu.* 15  Yeshuruni* mwabya abineneha, mwatasyabya akowa, mwatsuka erilyata omwinye iye. Muwaneneha, wamabya munene, wamabimba. Neryo mwabirirwa oMungu, oyo wamubumba. Mwapokya Olukuka* olukamulamaya, 16  Mubamuhitania omw’ikolera eyindi miungu;Mubamuhitania omo bindu ebikita esyonye. 17  Mubabya bakaherera esyombinga sy’amahere, isibalihereragho oMungu,Babya bakahereragho emiungu eyo batabya basi,Emiungu mihya-mihya, eyabyaho lino-lino. Emiungu eyo abotata-kulu wenyu bataminya. 18  Muwibirirwa Olukuka* olwakubuta,Muwibirirwa oMungu oyo wakubuta. 19  Yehova abere abilangira ekyo, mwalekeraniaboKundi abaghala biwe n’abali biwe mubamuhitania. 20  Neryo mwabugha ati, ‘Ngendibabisa obusu bwaghe;Ngendilangira nga bakendibya bati. Kundi ni kizazi* ekitsandire,Ni bana abakaleghula. 21  Babirileka inahitana kutsibu busana n’eriramya ekindu ekite mungu,Babirinihitania omo syosanamu syabo esitawite mughaso;Naghe ngendikolesya abandu abatebatabya kihanda eribahitania,Ngendikolesya abakiru eribahitania. 22  Kundi ekinigha kyaghe kyabiryakya omuliroOwakenditimya ebindu erihika omo biharo by’eyikwa w’Eyisinda*N’omuliro oyo akenditimya ekihugho n’ebikera kukyoKandi akendisyatimya esyofondasyo sy’ebitwa. 23  Ngendisyakanyirirya obuhanya bwabo;Ngendisyababughirako emisali yaghe. 24  Bakendisyaluha busana n’enzalaN’ekihuhania ekikabebereraya omubiri kikendisyabatoghotyaKandi bakendisyatoghotibwa omw’itoghotibwa erikalihire. Ngendisyabatumako ameno w’esyonyama esikalireN’esumu y’esyonyama esikayikura sy’omo lututu. 25  Ehihya, omuyali akendisyita abana babo;N’omo manyumba, omulwana n’omumbesaOmwana oyukanyonya n’omusyakulu w’esyombwiBakendisyakwa obuba. 26  Nangabughire niti: “Ngendibapanza-panza;Ngendibulirania erina ryabo omo kati-kati k’abandu,” 27  Aliwe ngasagha ekyo enzighu ikendikola,Kundi esyonzighu syanganalangira ekyo kyo muhanda. Syanganabugha siti: “Akaghala ketu kabirisinga;Yehova yutalyakola ebyosi ebi.” 28  Kundi ni kihanda ekitawite hakili,*Sikiwite amenge. 29  Ngabalyatabya n’amenge! Balyendilengekania oko myatsi eyi. Balyendilengekania oko ebikendisyabahikira. 30  Omundu mughuma angatibita ati oko bandu 1 000? N’abandu babiri bangatibita bati oko bandu 10 000? Olukuka* lwabo lwamabya ilolutalyaghulayabo? Kandi Yehova amabya iyutahirabo omo byala by’esyonzighu syabo? 31  Kundi olukuka* lwabo siluli ng’Olubwe lwetu,Nibya n’esyonzighu syetu syabiriminya ekyo. 32  Kundi omuti wabo w’omuzabibu akalua oko muti w’omuzabibu we Sodomo,Akalua omo malima we Gomora. Emizabibu yabo ni mizabibu eyirimo esumu,Emizabibu yabo yikalihire. 33  Edivai yabo ni sumu y’esyonzoka,Ni sumu eyikalire y’esyonzwira.* 34  Siyibikire hakuhi naghe,Siyihomere omo depo yaghe? 35  N’ingye ngendisyatuhulya n’eriliha,Ekisando kyabo kikendisyatendera,Oko mughulu owabirihirwaho,Kundi ekiro kyabo ky’obuhanya kiri hakuhiN’ekikendibahikira kinemwasa luba-luba.’ 36  Kundi Yehova akendisyatswera abandu biwe,Akendisyakwira abaghombe biwe b’obulighe*Omughulu akendisyalangira ngoko sibakiwite akaghala,Ngoko abatawite akaghala n’abaleghetsene bo bakisiya. 37  Neryo akendisyabugha ati, ‘Emiungu yabo yiri hayi,Olukuka* olo babya bakasaghiramo, 38  Emiungu eyabya ikalya ebisabu by’amahere wabo,Eyabya ikanywa edivai y’ebihembo byabo by’obwabu? Yihangane n’eribawatikya. Yibye busaghiro bwenyu. 39  Mulangire ngoko n’ingye Mungu,Sihali oghundi mungu ate ingye. Ngita, kandi ngaha engebe. Ngahutalaya, kandi ngalamaya. Sihali oyo wangabalya oyuli omo byala byaghe. 40  Kundi ngasumbira ebyala byaghe by’elubula,N’erilapa niti: “Ngoko kwenene-kwenene niriho kera na kera,” 41  Namabitalya omuyali waghe owakapala-palaya,Kandi namabiteghekania ebyala byaghe eriha abandu b’amalipizi,Ngendituhulirya esyonzighu syagheN’eriliha abaniponire. 42  Ngenditamirya emisali yaghe y’omusasi,N’omuyali waghe akendirya enyama,Omusasi w’abalyitibawa n’abalyanyeghawa,Akendisyalya n’enyama y’emitwe y’abakulu b’esyonzighu.’ 43  Mutseme, inywe bihanda, haghuma n’abandu biwe,Kundi akendisyatuhulya omusasi w’abaghombe biwe,Kandi akendisyaha esyonzighu siwe sy’amalipizi,N’eryerya ekihugho ky’abandu biwe.” 44  Musa kw’asubirira atya omo binywa byosi by’olwimbo olo, abandu ibanowire. Abya haghuma na Hoshea,* mughala wa Nuni. 45  Musa abere abibugha eribwira Abaisraeli bosi ebinywa byosi ebyo, 46  mwababwira ati: “Amahano wosi ogho namababwira munabwire, muhiregho omo mutima, mutoke eribwira abana benyu muti bakwame ndeke-ndeke ebinywa byosi ebiri omo Mighambo eyi. 47  Kundi ebinywa ebyo si binywa ebitawite mughaso, aliwe bikendisyabaha engebe, kandi bikendisyabawatikya eribugha mughulu muli omo kihugho ekyo mukayahamba mwabisoka e Yordani.” 48  Ekiro ekyo kisa-kisa, Yehova mwabwira Musa ati: 49  “Hetukira oko kitwa eki kye Abarimu, Ekitwa kye Nebo, ekiri omo kihugho kye Moabu, ekyo omundu akalangira iniane e Yeriko, neryo ulebaye ekihugho kye Kanana, ekyo ngaha Abaisraeli mo kyabo. 50  Enyuma sy’aho, ukendiholera oko kitwa ekyo ukirukirako, n’erihindanibwa* n’abandu baghu, ngoko mughala wenyu Haruni aholera oko Kitwa kye Hori n’erihindanibwa n’abandu biwe, 51  kundi iye naghu, mumwaleghula okw’ingye omo kati-kati k’Abaisraeli, eyiri amaghetse we Meriba, e Kadeshi, omo mbwarara ye Zini. Mumwataniha olukengerwa embere sy’abandu be Israeli. 52  Ukendilangirira ekihugho ekyo ky’ehali, aliwe siwendingira omo kihugho ekyo ngaha Abaisraeli.”

Amaelezo awehikwa

Kutse “Olubwe.”
Kutse “lulengo.”
Kutse “w’esyondengo.”
Kutse alinga, “emihanda y’abandu.”
Ni bugha ambu, Yakobo.
Kutse “lubwe.”
Kinywa kwa kinywa, “ebisabu by’esyombuli.”
Kinywa kwa kinywa, “ebisabu by’embiko y’engano.”
Kinywa kwa kinywa, “omusasi w’emizabibu.”
Kutse “Olubwe.”
Ni bugha ambu, “oyutunganene.” Ni rina ry’erisikya eryahabawa Israeli.
Kutse “Olubwe.”
Kutse “lulengo.”
Kutse “Sheoli.” Ni bugha ambu eyisinda y’abandu bosi. Ulebaye Amaana w’ebinywa.
Kutse alinga, “ekityowa erihano.”
Kutse “Olubwe.”
Kutse “olubwe.”
Kutse “y’esyokobra.”
Kutse “Akendisyayikubya b’omo busana n’abaghombe biwe.”
Kutse “Olubwe.”
Ni rina ry’erimbere rya Yosua. Hoshea ni kikuhi ky’erina Hoshaya, erikamaanisaya “oyulyasabulawa na Yah” kutse “Yah abirisabula.”
Ebi ni binywa by’ekisosekanio ebikamaanisaya erihola.