Engulu mbuya eyahandikawa na Mariko 12:1-44

CHINGULA

Omusyo w’abalimi batsibu (1-12)
OMungu na Kaisari (13-17)
Eribulyo oko mwatsi w’erilubuka (18-27)
Ebyalayiro bibiri bikulu (28-34)
Kristo nina mughala wa Daudi? (35-37a)
Muyiteghaye oko bakangirirya b’Emighambo (37b-40)
Ebitsere bibiri by’omukwakali mwera (41-44)

12 Neryo mwatsuka erikania nabo omo misyo ati: “Omundu mwahera eririma ry’emizabibu. Mwatimbya kulyo kw’oluba n’eritakula mulyo mw’ekikamiro ky’edivai. Kandi mwahimbamo omunara;* amasighiralyo abalimi n’erighenda omo kindi kihugho.” ² Oko kirimo ky’emizabibu, mwatuma omughombe eyiri abalimi eriyamuletera oko matunda w’emizabibu. ³ Nikwa abalimi mubahamba omughombe oyo, bamamuhunza n’erimusubulya byala bisa. ⁴ Mwasyabatumira oghundi mughombe. Aliwe naye mubamuhunza oko mutwe n’erimuhemula. ⁵ Mwatuma n’oghundi; oyo, mubamwita. Mwatuma n’abandi bangyi; abandi mubitabo n’abandi mubahunzabo. ⁶ Omwenye ririma abya isyakiwite oghundi ow’erituma; iniakisigha n’omughala wiwe mwanzwa musa. Neryo mwamutuma eyiri abalimi akayibwira ati, ‘Bakendisikya mughala waghe.’ ⁷ Nikwa abalimi abo mubabwirana bati, ‘Oyu yo mwenye omwandu, mwase tumwite! Neryo omwandu akendibya wetu.’ ⁸ Neryo mubamuhamba, bamamwita n’erimughusa ehihya w’eririma ry’emizabibu. ⁹ Neryo omwenye eririma ry’emizabibu akendisyayira ati? Akendisyasa n’eriita abalimi abo n’erihira eririma ly’omo byala by’abandi bandu. ¹⁰ Simwemwatasoma erisako rino: ‘Eribwe eryo abahimbi baghana, ryabiribya ribwe rikulu ry’oko ngonde.* ¹¹ Omwatsi oyu akalua oko Yehova* kandi ni w’eriswekera omo meso wetu’?” ¹² Abandu ababya baponire Yesu mubasonda erimuhamba kundi babya ibanasi ngoko n’ibo bo akahula omo musyo oyo; aliwe mubasagha abandu. Neryo mubaleka Yesu, bamaghenda. ¹³ Neryo mubamutumako Abafarisayo balebe n’abandi ab’omo kyama kya Herode, erilangira nga bangamutegha bati omo binywa biwe. ¹⁴ Babere babihika aho ali, mubamubwira bati: “Mukangirirya, tunasi ngoko ukabugha ekwenene. Kandi ngoko sighulirondaya enyanzawe oko bandu; aliwe ukakangiriraya enzira y’oMungu omo kwenene. Erikwamana n’Emighambo, linatolere eriliha Kaisari y’omusolo? ¹⁵ Linatolere itwalihagho kutse iyehe?” Yesu mwaminya ngoko ni balimba-limba.* Neryo mwabwirabo ati: “Ekikaleka imwanilengako niki kwe? Munyiletere edinari* yo hano, nyilebayeyo.” ¹⁶ Mubamuletera edinari. Neryo Yesu mwabulyabo ati: “Epitsa eyi n’ebihandiko ebi ni byandi?” Mubamusubirya bati: “Ni bya Kaisari.” ¹⁷ Yesu mwabugha ati: “Kwesi mulihe Kaisari y’ebindu bya Kaisari, n’oMungu ebindu by’oMungu.” Neryo mubaswekera Yesu yo kutsibu. ¹⁸ Neryo Abasadukayo mubasa ahali Yesu. Abasadukayo bikirirye bati sihali erilubuka. Mubamubulya bati: ¹⁹ “Mukangirirya, Musa mwatuhandikira ati mughala wabo mundu amabihola, iniasigha omukali isyawite abana, litolere mughala wabo inyasighalya omukali oyo atoke eributira mughala wabo y’abana. ²⁰ Habya abalume irinda (7) abasubeneko. Ow’erimbere mwatahya; aliwe mwahola isyawite omwana. ²¹ N’ow’akabiri mwasighalya omukali oyo; aliwe mwahola isyalyabuta naye omwana. Mubyabya bitya n’oko w’akasatu. ²² Abosi irinda (7) mubahola isibalibamubutako. N’oko nduli omukali naye mwahola. ²³ Neryo omughulu w’erilubuka, akendisyabya mukali wandi? Kundi mwabya mukali w’abosi irinda (7).” ²⁴ Yesu mwabwirabo ati: “Simulangire ngoko muherire! Kundi simwasi Amasako kutse obutoki bw’oMungu. ²⁵ Kundi omughulu abandu bakendisyalubuka, abalume sibendisyatahya n’abakali sibendisyatahibwa; bakendisyabya ng’abamalaika omo lubula. ²⁶ Nikwa oko mwatsi w’erilubuka, simwetasoma omo kitabu kya Musa oko mwatsi w’ekisaka ekyakako omuliro kwehi? Ngoko oMungu mwabugha ati, ‘Niri Mungu wa Abrahamu, Mungu wa Isaka, na Mungu wa Yakobo’? ²⁷ Iye ni Mungu w’abaliho, si Mungu w’abaholi. Muherire kundu!” ²⁸ Omukangirirya w’Emighambo oyo wabya iniabirihikaho, mwowa ngoko banemukuba obuhaka. Mwalangira ngoko Yesu abiribasubirya ndeke. Neryo mwamubulya ati: “Ekyalayiro ky’erimbere* oko bindi kye kyahi?” ²⁹ Yesu mwasubirya ati: “Eky’erimbere kya kino, ‘Uhulikirire iwe Israeli, Yehova* Mungu wetu, ni Yehova* mughuma. ³⁰ Kandi litolere iwanza Yehova* Mungu waghu n’omutima waghu wosi, n’obuyingo* bwaghu bosi, n’obulengekania bwaghu bosi, n’akaghala kaghu kosi.’ ³¹ Eky’akabiri kya kino, ‘Litolere iwanza mulikyenyu ngoko uyanzire.’ Sihali ekindi kyalayiro ekilengire ebi.” ³² Omukangirirya w’Emighambo mwamubwira ati: “Mukangirirya, wamabugha ndeke kutsibu. Oko kwenene ni mughuma musa kandi sihali oyuli nga ye. ³³ Kandi omundu eryanza oMungu n’omutima wiwe wosi, n’obulengekania bwiwe bosi, n’akaghala kiwe kosi; n’omundu erianza mulikyabo ngoko ayanzire, bilengire amahere wosi w’eryokererya n’awandi mahere* wosi.” ³⁴ Yesu mwabya abilangira ngoko omulume oyo amasubirya ndeke, mwamubwira ati: “Sighuli hali oko Bwami bw’oMungu.” Eritsuka ekiro ekyo, abandu mubasagha eribya bakamubulya amabulyo. ³⁵ Yesu inianemukangirirya omo hekalu, mwabugha ati: “Busanaki abakangirirya b’Emighambo bakabugha bati Kristo ni mughala wa Daudi? ³⁶ Daudi inianemusondolwa n’ekirimu kibuyirire mwabugha ati, ‘Yehova* mwabwira Omukama waghe ati: “Wikale oko luhande lwaghe lw’amali erihika omughulu ngendisyahira esyonzighu syaghu sy’eyikwa w’ebisando byaghu.’” ³⁷ Daudi iyuwene-wene akamwahula mo Mukama; neryo kyangatasyatokekana kiti Kristo iniabya mughala wiwe?” Abandu bangyi babya ibanemumuhulikirira ibanatsemire. ³⁸ Kandi omughulu abya akakangirirya, mwabugha ati: “Muyiteghaye oko bakangirirya b’Emighambo. Bakanza erilendera ibanambite esyokanzu nyiri-nyiri kandi bakanza eriramukibwa omo syosoko.* ³⁹ Kandi bakanza ebitumbi by’embere-mbere omo syosinagogi,* n’eryikala omo bitumbi by’olukengerwa ahali erirya. ⁴⁰ Bakanyegha* amanyumba* w’abakwakali. Kandi busana n’eriyikangania, bakasaba emisabe miri-miri. Abandu aba bakendisyasuyirwa* kutsibu.” ⁴¹ Yesu mwikala hakuhi n’ebibo by’eritogheryamo esyofranga omo hekalu. Mwalebya ngoko abandu banemutogherya esyofranga omo bibo ebyo. Mwalangira abateke bangyi bakatogheryamo ebitsere bingyi. ⁴² Neryo omukwakali mwera mwasa, amatogheryamo ebitsere* bibiri by’obughuli buke kutsibu. ⁴³ Neryo Yesu mwabirikira abigha biwe, amabwirabo ati: “Oko kwenene ngababwira ngoko omukwa-kali mwera oyu amatogherya omo kibo mw’esyofranga nyingyi kulenga abandi bosi abalyatogheraya omo bibo. ⁴⁴ Kusangwa abandi bosi mubakatogherayamo erikwamana n’obungyi bw’esyofranga syabo. Aliwe iye nomo ane mwera, mwakahiramo ebyosi ebyo awite; ebyosi ebyo awite omo ngebe yiwe.”