Engulu mbuya eyahandikawa na Mariko 6:1-56

  • Yesu amaghanwa ewabo (1-6)

  • Abigha 12 bakahabawa amahano awalebirye omubiiri w’eritulira (7-13)

  • Oluholo lwa Yohana Mubatisya (14-29)

  • Yesu akalisaya abandu 5 000 (30-44)

  • Yesu akatandayira oko maghetse (45-52)

  • Erilamya abandu e Genezareti (53-56)

6  Yesu mwaluayo amahika omo kiharo ky’ewabo. N’abigha biwe mubamukwama.  Omo kiro ky’Esabato mwatsuka erikangirirya omo sinagogi.* Ababya bakamuhulikirira mubasweka n’eribugha bati: “Omulume oyu alusaya emyatsi eyi yo hayi? Nindi yo wamuha amenge wosi aya n’obutoki bw’erikola ebitiko-tiko?  Oyu ni murandi w’esyombagho* mughala wa Maria. N’abaghala babo ni Yakobo, Yozefu, Yuda, na Simoni, ko bite bitya? N’abali babo si tune nabo hano!” Neryo mubatsuka erimutika-tikira.  Aliwe Yesu mwababwira ati: “Omuminyereri akasikibawa omo bindi biharo, aliwe syalisikibawa n’abatunga biwe n’omo kiharo ky’ewabo n’omo nyumba yabo.”  Neryo mwatatoka erikolayo ebitko-tiko bingyi. Aliwe mwahira ebyala biwe oko bandu bake abalwere n’eribalamya.  Yesu mwasweka busana n’eritendimwikirirya ryabo. Neryo mwatimba omo milongo akakangirirya.  Neryo Yesu mwabirikira abakwenda 12. Mwabatuma mo babiri-babiri, kandi mwahabo ehamuli y’erihigha ebirimu bibi.  Kandi mwababwira ati isibaheka ekindu kyosi-kyosi busana n’olughendo ate iwo n’omutso. Mwababwira ati isibaheka omukati, akaghunza k’akalyo, n’esyofranga.  Nikwa mwababwira ati bambale ebiryato; aliwe isibaheka* esyokanzu ibiri. 10  Kandi mwababwira ati: “Aho bakendisyabakokya omo nyumba, musighalemo erihika aho mukendisyaluira omo kiharo ekyo. 11  Abandu b’omo kiharo kilebe bamatendibakokya kutse eribahulikirira, mukungute n’erilusya olututu l’oko bisando byenyu mukalua omo kiharo ekyo, erikangania ngoko babirikungwa.”* 12  Neryo mubahongoka n’eriyakangirirya abandu bati babindule emitima yabo. 13  Kandi mubahigha esyombinga nyingyi n’erihaka oko bakoni bangyi kw’amaghuta n’erilamyabo. 14  Omwami Herode mowa omwatsi oyo; kusangwa erina lya Yesu ryabya iryabirikumayira n’abandu babya bakabugha bati: “Yohana Mubatisya abirilubuka n’ekyo kyo kikaleka iniabya n’obutoki bw’erikola ebitiko-tiko.” 15  Nikwa abandi babya bakabugha bati: “Ni Eliya.” N’abandi bati: “Ni muminyereri ng’abaminyereri ba kera.” 16  Nikwa Herode abere owagho, mwabugha ati: “Yohana oyo natwako omutwe abirilubuka.” 17  Kusangwa Herode abya iniabiribugha ati bahambe Yohana n’erimuboha n’erimuhira omo muliki busana na Herodia omukali wa Filipo mughala wabo. Kundi Herode abya iniabirimya Herodia mo mukali wiwe. 18  Kusangwa Yohana abya inakabwira Herode ati: “Emighambo ibughire yiti sighutolere erimya omukali wa mughala wenyu.” 19  Neryo Herodia abya iniabiribika oko Yohana kw’ekinigha. Kandi abya anzire erimwita; nikwa abya isyangatoka. 20  Kusangwa Herode abya iniakasagha Yohana. Iniamwasi mo mundu oyutunganene kandi oyubuyirire. Neryo mwamuteya ndeke. Herode iniakabula ng’ayire ati omughulu abya akahulikirira Yohana. Nomo bine bitya, iniakatsemera erimuhulikirira. 21  Nikwa akanya mukabanika omughulu Herode ateghekanaya akalyo busana n’ekiro kiwe ky’eributwa. Mwabirikira abakulu b’omo butabali bwiwe, abakulu b’abasuda, n’abandu abasibwe kutsibu b’omo Galilaya. 22  Na mwali wa Herodia mwingira omo nyumba. Mwasata n’eritsemesya Herode n’ababya bakalya haghuma naye.* Omwami mwabwira omusika oyo ati: “Unisabe ekyosi-kyosi ekyo wanzire. Ngendikuhakyo.” 23  Mwalahirya* embere sy’omumbesa oyo ati: “Ekyosi-kyosi ekyo ukendinyisaba, ngendikuhakyo; nibya nomo lwangabya luhande lw’obwami bwaghe.” 24  Neryo mwahuluka amayabulya mama wiwe ati: “Nisabeki?” Naye mwamusubirya ati: “Omutwe wa Yohana Mubatisya.” 25  Neryo mwalw’iniaya eyiri omwami n’erimubwira ati: “Nyanzire ulue umbe omutwe wa Yohana Mubatisya oko sahani eyi.” 26  Ekyo mukita omwami y’obulighe. Aliwe kundi abya iniabirilapa* embere sy’abagheni biwe, mwaligha erimuhagho. 27  Neryo omwami mwalu iniatuma omusuda wiwe ati ayatwe omutwe wa Yohana. Neryo omusuda oyo mwaya omo nyumba y’omuliki amayatwa omutwe wa Yohana. 28  Mwaleta omutwe oyo w’oko sahani, mwahagho omusika; n’omusika amayahagho mama wiwe. 29  Abigha ba Yohana babere bowa omwatsi oyo, mubasa bamaheka omubiri wiwe bamayahiragho omw’isinda. 30  Abakwenda mubahindana ahali Yesu bamamubwira emyatsi yosi eyo balyakola n’erikangirirya. 31  Neryo mwabwirabo ati: “Mwase inywibene, ahate bandu, muluhuke hake.” Kusangwa habya abandu bangyi ababya bakalaba-labaho, erihika oko kika Yesu n’abigha biwe isibawite n’endambi y’erirya. 32  Neryo mubingira omo bwato, bamaya omo mwanya owatemo abandu batoke eribya ibobene. 33  Nikwa abandu mubabalangira, n’abangyi mubaminya ngoko bakaghenda. Neryo abandu erilua omo miyi yosi mubatibita haghuma omo bisando bamahikayo embere syabo. 34  Mwabya abilua omo bwato, mwalangira abandu bangyi. Mwakwirabo obulighe kusangwa babya ng’esyombuli esitawite mulisya; neryo mwatsuka eribakangirirya emyatsi mingyi. 35  Bwabere bwira, abigha biwe mubahika aho ali n’erimubwira bati: “Tuli hali oko miyi kandi bwamabira. 36  Ubwire abandu uti baghende omo biharo ebiri hakuhi n’omo milongo, bayayironderaye akalyo.” 37  Mwasubiryabo ati: “Mubahe akalyo.” Nabo mubamubwira bati: “Wanzire itwayaghula emikati y’esyodinari* 200 n’erihayo abandu aba?” 38  Mwababulya ati: “Muwite oko mikati mingahi? Muyalebaye.” Babere babilebya, mubamubwira bati: “Hali emikati itano n’esyosamaki abiri.” 39  Neryo mwabwira abandu bosi ati bikale oko biti mo bikuto-bikuto. 40  Neryo mubikala mo bikuto-bikuto by’abandu 100 n’eby’abandu 50. 41  Mwimya emikati itano eyo n’esyosamaki ibiri, amasamalira elubula n’erisaba. Neryo mwatsutsanga emikati, amahayo abigha biwe ati bahireyo embere sy’abandu. Kandi mwaghabira abosi b’esyosamaki ibiri. 42  Abosi mubalya, bamughuta. 43  Mubakuma-kuma ebitiri 12 by’ehihande-hihande ehyasaka; esyosamaki isisiriko. 44  Abalya emikati babya balume 5 000. 45  Neryo mwalw’iniabwira abigha biwe ati bingire omo bwato basokere oko ghundi musirya w’engetse, ebwanga e Betesaida. Naye mwasighala akabwira abandu ati baghende. 46  Abere abibwira abandu ati baghende buholo, mwahetukira oko kitwa, amayasaba. 47  Obwato mubwahika omo kati-kati k’engetse ibwamabibya kiro; na Yesu abya iyuwene oko kitaka. 48  Mwalangira ngoko babiritaluka erighoya* obwato, kusangwa ekihunga kyabya kikabuhirira embere syabo. Oko yiri nga saa tisa y’ekiro erihika oko saa kumi na mbili y’etututu,* mwasa eyo bali inianemutandayira oko ngetse. Nikwa mwabya ng’akasonda eribalabako. 49  Babere babimulangira akatandayira oko maghetse, mubayibwira bati: “Twamatingwa eee!” Neryo mubatsuka erilaka. 50  Kusangwa abosi mubamulangira n’erikwa obuba. Aliwe Yesu mwalw’inyatsuka eribugha nabo ati: “Isimwahahukaya emitima! N’ingye, simubahe.” 51  Neryo mwingira omo bwato obo babyamo, n’erihunga mulyatulera. Babere balangira ekyo, mubasweka kutsibu, 52  kusangwa mubataminya enzumwa y’ekitiko-tiko ky’emikati; nikwa babya ibakinahumene. 53  Babere babisoka engetse, n’erihika e Genezareti, mubimania obwato bo hakuhi n’aho. 54  Aliwe babere banabilua omo bwato, abandu mubalw’ibaminya Yesu. 55  Neryo mubatibita omo kihugho kyosi ekyo bakayaheka abakoni oko syongyingo n’eribaleta aho babya bakowa ambu Yesu amahika. 56  N’ehosi eyo Yesu abya akahika, omo milongo, omo miyi, kutse omo biharo bya hakuhi, abandu ibakaleta abakoni omo syosoko,* n’erimulemba-lemba bati abalighire eritatula lisa oko musike w’olukimba* lwiwe. N’abosi abatula kulo mubalama ndeke.

Amaelezo awehikwa

Kutse “omuseremala, omusapate.”
Kinywa kwa kinywa, “isibambala esyokanzu ibiri.”
Kinywa kwa kinywa, “ekyo kikendisyabya bwimiri busana nabo.”
Kutse “ababya oko mesa haghuma naye.”
Kutse “mwalapa.”
Kutse “abya iniabirilahirya.”
Kutse “erisondola obwato.”
Kutse “oko kisisimuko ky’akani.”
Kutse “ehitale.”
Kutse “olukimba lw’eryambalira oko lundi.”