1-3. Itwe bosi tuli omo muliki wahi, kandi Yehova akasyatubohola ati?

TERILENGEKANIA uti bamakuhira omo muliki erihika oko luholo busana n’olubanza olo utalyatwa. N’erilua mugho siryangatokekana. Siukiwite eriyiketera lyosi-lyosi oko biro bikasa, kandi sihali n’ekyo wangakola. Aliwe omughulu siukiwite eriyiketera lyosi-lyosi, wam’owa ngoko hane omundu oyuwite obutoki obw’erikubohola, na kandi abirilagha erikuwatikya! Iwukendiyowa wuti?

² Itwe bosi tuli omo muliki w’oluholo. N’omo twangakola tuti, sitwangabala oluholo. Aliwe Yehova awite obutoki obw’eritubohola omo muliki w’oluholo. Kandi abirilagha ati oluholo, ‘enzighu y’enyuma-nyuma yikasyahwerekereribwa.’​—1 Abanya Korinto 15:26.

³ Terilengekania nga ukasyayowa wuti omughulu siwendisyasyabya n’eriyihangya-hangya busana n’oluholo! Aliwe Yehova syendisyalusyaho oluholo lusa. Akasyasubaya n’ababirihola. Terilengekania ngoko ekyo kikasyakutsemesaya. Akatulagha ati “abaholi” bakasyasuba. (Isaya 26:19) Ekyo ky’eBiblia yikahula mo erilubuka.

4. (a) Ow’okw’itwe kutse omwira wetu amahola, ekyangatusubya omutima w’omonda niki? (b) Ababya baghuma b’oko bira ba Yesu ni bahi?

⁴ Omughulu ow’okw’itwe kutse omwira wetu akahola, obulighe bukabya bunene kutsibu. Tukayibula-bula.  Sihali ekyo twangakola erisubya omundu oyo. Aliwe eBiblia yikatusubaya omutima w’omonda. (Soma 2 Abanya Korinto 1:3, 4.) Tulebaye eky’erileberyako ekikakanganaya ngoko Yehova na Yesu banzire ibalubukya abandu abo twanzire ababirihola. Omughulu Yesu abya oko kihugho, iniabeghere erilenderera Lazaro na bali babo, yo Marata na Maria. Abosi abasatu babya bira ba Yesu. EBiblia yikabugha yiti: “Yesu aby’anzire Marata na mwali wabo, na Lazaro.” Neryo, Lazaro mwahola.​—Yoane 11:3-5.

5, 6. (a) Yesu mwakolaki akalangira ab’oko Lazaro n’abira biwe bakamulira? (b) Busana naki eriminya ngoko Yesu mwakwa obulige busana n’oluholo kikasubaya omutima w’omonda?

⁵ Yesu mwayawa oko Marata na Maria. Marata abere aby’owa ngoko Yesu anemwasa, mwayabandana naye eyihya y’omuyi. Mwatsema akalangira Yesu, aliwe mwamubwira ati: ‘Nga wabya hano, mughala wetu syangaholire.’ Marata mwalengekania Yesu nga syakiwite ekyo angasyakola. Enyuma syaho, Yesu mwalangira mwali wabo Marata, yo Maria, inianemulira. Abere alangira obulighe bwabo, mwakwa obulighe neryo amalira. (Yoane 11:21, 33, 35) Mwowa obulumi bunene obo mundu akowa busana n’eriholerwa n’omundu oyw’anzire.

⁶ Eriminya ngoko Yesu mwakwa obulighe ngoko tukakwabo busana n’oluholo kikatusubaya omutima w’omonda. Kandi Yesu ali nga Thatha wiwe. (Yoane 14:9) Yehova awite obutoki obw’eribughaho oluholo kera na kera, kandi hakisiya hake inyakolakyo.

7, 8. Busana naki Marata mwat’anza bakalusya eribwe ly’okw’isinda lya Lazaro, aliwe Yesu mwakolaki?

⁷ Yesu abere ahika ahabya eyisinda eyobatamo Lazaro, obwingiriro bwabya ibukingirwe omo libwe linene.  Yesu mwabugha ati: “Mulusayeho eribwe.” Aliwe Marata syabya anzire ati bakole batya. Omubîri wa Lazaro abya iniamabibugha biro bini omw’isinda. (Yoane 11:39) Marata syaby’asi ekyo Yesu akasonda erikolera mughala wabo.

⁸ Yesu mwabirikira Lazaro ati: “Huluka!” Ekyo Marata na Maria balangira kyabya ky’eriswekya. “Oyowabya aholire mwahuluka inianasenga-sengire omo ngyimba oko byala n’oko bisandu.” (Yoane 11:43, 44) Kwenene Lazaro mwasuba. Kandi mwasungana n’ab’okw’iye n’abira biwe. Mobamuwako, erimutulako, n’erikania naye. Kwenene eki kyabya kitiko-tiko! Yesu mwalubukya Lazaro.

9, 10. (a) Nindi yo waha Yesu y’obutoki bw’erilubukya abandu? (b) Emyatsi eyikakanaya okw’ilubuka ni y’omughaso okwitwe busana naki?

⁹ Yesu alubukaya abandu b’omo butoki bwiwe? Iyehe. Embere alubukaye Lazaro, Yesu mwasaba Yehova, neryo Yehova mwamuha obutoki obw’erilubukya Lazaro. (Soma Yoane 11:41, 42.) Lazaro siye musa oyo walubukibawa. EBiblia yikatukaniraya oko mwatsi w’omwana muto ow’emyaka 12 oyowabya alwere kutsibu. Thatha wiwe, yo Yairo, abya iniabiriyibula-bula, neryo mwasaba Yesu ati amulamaye. Oyo abya mwana mughuma musa oyw’aby’awite. Abere anemukania na Yesu, abalume balebe mobasa n’eribugha bati: “Mwali wawu abirihola! Wukinasyaluhaya Omukangirirya busana naki?” Aliwe Yesu mwabwira Yairo ati: “Siwubahe nikwa wikiriraye lisa. Akendilama.” Neryo mwaghenda ewa Yairo ibane haghuma. Babere bakahika hakuhi n’eka, Yesu mwalangira n’eriowa abandu abakalira. Yesu  mwababwira ati: “Muleke eririra, kusangwa syaholire nikwa alito.” Thatha w’omwana na mama wiwe banganabya imobabula Yesu ng’akasonda eribugha atiki. Yesu mwabwira abandu bosi ati bahuluke neryo amingira haghuma na tata na nyinya w’omwana muto omo kyumba ekyo aby’aghotseremo. Yesu mwahamba omwana y’oko kuboko n’erimubwira ati: “Mwana-muto, ngakubwira nyiti, hangana!” Terilengekania ababuti nga mobatsema kungahi omwana akahangana n’eritsuka eritwa ebika! Yesu abya iniamabilubukya omwana wabo. (Mariko 5:22-24, 35-42; Luka 8:49-56) Erilua ekiro ekyo, ibakabya basamalira omwana wabo ib’ibuka ekyo Yehova abakolera erilabira omo Yesu. *

¹⁰ Ni kwenene, abandu abo Yesu alubukaya kandi mobahola. Aliwe ebyo tukasoma oko bandu abo ni by’omughaso kundi bikatuha eriyiketera ly’ekwenene. Yehova anzire inialubukya abandu, kandi akasyakikola.

11. Omugambuli 9:5 akaleka itwaminyaki oko Lazaro?

¹¹ EBiblia yikabugha ndeke-ndeke yiti “abaholi sibasiki.” Yo Lazaro kw’abya atya. (Omugambuli 9:5) Ngoko Yesu anabugha, Lazaro abya ng’oyughotsere. (Yoane 11:11) Omughulu abya omw’isinda, Lazaro abya ‘isyasiki.’

12. Tukaminya tuti ngoko kwenene Lazaro mwalubuka?

¹² Omughulu Yesu alubukaya Lazaro, abandu bangyi mobalangira. Nibya n’esyonzighu sya Yesu  mosyaminya ngoko mw’akola ekitiko-tiko ekyo. Lazaro mwasuba, n’ekyo mokyakangania kwenene ngoko erilubuka eryo molyabya. (Yoane 11:47) Na kandi, abandu bangyi mobayalebya Lazaro, ekyo mukyaleka ibikirirya ngoko Yesu atumawa n’oMungu. Ekyo mokitatsemesya esyonzighu sya Yesu, neryo mosyateghekania er’ita Yesu na Lazaro.​—Yoane 11:53; 12:9-11.

13. Ekikaleka itw’ikirirya kwenene ngoko Yehova akasyalubukaya abaholi niki?

¹³ Yesu mwabugha ati “abosi abali omo masinda” bakasyalubuka. (Yoane 5:28) Eki kikakanganaya ngoko abosi abali omo bulengekania bwa Yehova bakasyalubuka. Aliwe Yehova erilubukya omundu atolere in’ibûka ebyosi ebilebirye omundu oyo. Anganatoka erikola ekyo? Inga. Omo kyanya muli esyomiliyoni n’esyomiliyoni sy’esyongununu. EBiblia yikabugha yiti Yehova anasi erina ly’obuli ngununu. (Soma Isaya 40:26.) Amabya iniangan’ibuka erina ly’obuli ngununu, kwenene ni kyolo okwiye ery’ibûka ebyosi ebilebirye abosi abo akasyalubukya. Ekikulu kutsibu, Yehova yowahangika obuli kindu, neryo tunasi ngoko awite obutoki obw’erisubya abandu.

14, 15. Ebyo Yobu abugha okw’ilubuka, bikatw’ighisayaki?

¹⁴ Omulume mughuma oyuteleghula, yo Yobu, abya n’erikirirya ngoko hakasyabya erilubuka. Mwabulya ati: “Omundu amahola asyaswabyaho kwehi?” Neryo mwabwira Yehova ati: ‘Wasyabirikira, naghe inakwitaba. Wasyabya [n’engumbu nene] y’omubiri w’ebyala byawu.’ Kwenene, Yobu aby’asi ngoko Yehova akalindirira kutsibu endambi yihike ey’erilubukya abaholi.​—Yobu 14:13-15.

¹⁵ Eriyiketera erilubuka likaleka iwayowa wuti? Wanganabya iwunemuyibulya, ‘Kandi ibwa ab’okw’ingye  n’abira baghe ababirihola, nabo banemwendisyalubuka?’ Kikatusubaya omutima w’omonda eriminya ngoko Yehova anzire kutsibu erisubya ababirihola. Leka tulebaye ekyo eBiblia yikabugha nga ni bahi abakasyalubuka n’oho bakasyikala.

16. Abandu abakasyalubuka bakasyabya n’engebe eyiri yiti oko kihugho?

¹⁶ Kera, abandu abalubukibawa mobasungana n’ab’okw’ibo n’abira babo oko kihugho ko hano. Ko bikasyabya bitya omo biro ebikasa, aliwe bikasyuwana kulenga. Busana naki? Kundi abakasyalubuka oko kihugho banganasyabyaho kera na kera, butsira eritasyahola. Bakasy’ikala omo kihugho ekyuwene kulenga ekyo tulimo munabwire. Simwendisyabya amalwa, erikola ebitatolere, n’esyondwala.

17. Abakasyalubukibawa ni bahi?

¹⁷ Abakasyalubukibwa ni bahi? Yesu mwabugha ati ‘abosi abali omo [“masinda w’eryibukwa,” NWT] basyowa omulenge wiwe. Basyalua omo masinda wabo.’ (Yoane 5:28, 29) N’Eribisulirwa 20:13 likatubwira liti: ‘Neryo engetse moyahulukya abaholi ababya muyo, n’oluholo [n’Esyisinda] mobyahulukya abaholi ababya mubyo.’ Kwenene, esyomilioni sy’abandu bakasyalubuka. Omukwenda Paulo naye mwabugha ati “abatunganene [‘n’abatatunganene,’ NWT]” bakasyalubuka. (Soma Emibiri 24:15.) Ekyo ni bughambu ki?

18. “Abatunganene” abakasyalubukibawa ni bahi?

¹⁸ Omo ‘Abatunganene’ muli abaghombe ba Yehova abateleghula abahola embere Yesu ase oko kihugho. Abandu nga Noa, Abrahamu, Sara, Musa, Ruta,  na Esiteri bakasyalubukibawa oko kihugho ko hano. Wanganasoma oko mwatsi w’abandi b’oko balume n’abakali abo omo Abaebrania sura 11. Nikwa bikasyabya biti oko baghombe ba Yehova abateleghula abakahola munabwire? Kundi nabo ni “batunganene,” bakasyalubukibawa.

19. Abatatunganene ni bahi? Kandi Yehova akasyabaha akanya k’erikola ki?

 ¹⁹ Omo ‘Abatatunganene’ muli esyomiliyoni sy’abandu abatasunga akanya ak’eriminya Yehova. N’omo babirihola, Yehova syalyabirirwabo. Akasyabalubukaya, kandi bakasyahabawa akanya ak’erigha erimuminya n’erimukolera.

20. Busana naki si y’obuli mundu oyo wabirihola yukasyalubukibwa?

²⁰ Nikwa, eryo ni bughambu obuli mundu oyo wabirihola akandisyalubukibwa? Iyehe. Yesu mwabugha ati abandu balebe sibendisyalubuka. (Luka 12:5) Nindi oyukasyahamula nga nindi oyutolere n’oyutatolere erilubuka? Yehova yo Mutsweri mukulu, aliwe abiriha na Yesu y’ehamuli y’eribya “mutsweri w’abaliho n’abaholire.” (Emibiri 10:42) Syendisyalubukya abosi ababiritswerwa mo babi kandi abatanzire eribindula emibere yabo.​—Lebaya Endomeko 19.

21, 22. (a) Erilubuka ly’abakaya elubula likabya liti? (b) Oyo watsuka erilubuka n’eribana engebe y’elubula nindi?

²¹ Kandi eBiblia yikatubwira yiti abandu balebe bakasyaya elubula. Abakalubukibawa eriya elubula, sibalilubuka n’omubiri w’abandu abali omo kihugho. Bakalubuka n’engebe y’ekirimu n’eriya omo lubula.

²² Yesu yo wabya w’erimbere erilubuka n’engebe y’ekirimu n’eriya omo lubula. (Yoane 3:13) Ebiro bisatu enyuma sy’oluholo lwa Yesu, Yehova mwamulubukya. (Esyonyimbo 16:10; Emibiri 13:34, 35) Yesu mwatalubuka n’omubiri w’omundu w’omo kihugho. Omukwenda Petero akasoboleraya ati Yesu ‘mw’itwa omo mubiri nikwa mwasubibwa oko ngebe omo kirimu.’ (1 Petero 3:18, NWT) Yesu mwalubukibwa  n’engebe m’omundu w’ekirimu ky’amaka! (1 Abanya Korinto 15:3-6) Aliwe eBiblia yikabugha yiti s’iye musa yukasyalubuka omo mibere eyo.

23, 24. “Ekihyo kike” ekyo Yesu akanayako ni bahi, kandi ni bangahi?

²³ Habere ihakisiya hake Yesu iniahola, mwabwira abigha biwe abateleghula ati: “Ngayakokotaya aho wenyu.” (Yoane 14:2) Eki kikakanganaya kiti abaghuma b’oko bigha biwe bakasyalubuka ibaya elubula eriyabya haghuma naye. Ni bangahi? Yesu mwabugha ati ni bake, “ekihyo kike.” (Luka 12:32) Omukwenda Yoane mwahula omughanzo w’ekwenene omughulu alangira Yesu ‘inianimene oko kitwa kye Sioni [elubula] kandi haghuma naye habya abandu 144 000.’​—Eribisulirwa 14:1.

²⁴ Abakristo 144 000 aba, bangalubukire mughulu wahi? EBiblia yikatubwira yiti eki kyangabere Kristo abitsuka eritabala elubula. (1 Abanya Korinto 15:23) Lino tune omo mughulu oyo, kandi abangyi b’oko 144 000 babirilubuka n’eriya elubula. Ab’okw’ibo abakine oko kihugho ko lino, omughulu bakahola bakalwa ibalubuka n’erihabwa engebe y’elubula. Aliwe, abandi bandu bangyi bakasyalubuka omughulu owakasa eribya oko kihugho ekikasyabya Paradiso.

25. Omo sura eyikwamire tukend’ighamo ki?

²⁵ Hakisiya hake Yehova inialusya abandu bosi b’omo muliki w’oluholo, neryo lukasyahwaho kera na kera! (Soma Isaya 25:8.) Aliwe, abakasyaya elubula bakasyayakola yo ki? EBiblia yikatubwira yiti bakasyatabala na Yesu omo butabali b’oBwami. Tukend’igha bingyi ebilebirye obutabali obo omo sura eyikwamire.