Kanganaya emyatsi eyirimo

Kanganaya emyatsi eyirimo

ESOMO 39

Amalengekania w’oMungu oko musasi

Amalengekania w’oMungu oko musasi

Omusasi ni w’omughaso munene. Sitwangabyaho butsira omusasi. Kundi oMungu yo watuhangyika, n’iye yutolere eritubwira omusasi ng’angakolesibwa ati. Akabugha atiki oko musasi? Anganalibwa kutse erihirwa omo miki? Kandi wangayisogha ndeke wuti oko mwatsi oyo?

1. Yehova akalangira omusasi w’ati?

Omo Biblia Yehova mwabwira abaghombe biwe ba kera ati: ‘Engebe y’omubiri wosi wo musasi wago.’ (Abalawi 17:14) Omo meso wa Yehova, omusasi ni kisosekanio ky’engebe. Kundi engebe ni y’obughuli bunene omo meso w’oMungu, n’omusasi nagho kutya, ni w’obughuli.

2. Ni nzira yahi ey’erikolesya m’omusasi eyo oMungu akaghanaya?

Yehova mwabwira abaramya biwe ba kera ati isibalya omusasi. (Soma Enzuko 9:4 n’ Abalawi 17:10.) Kandi mwasubirira omo kyalayiro ekyo omughulu ekyaghanda ekikasondola kyabwira Abakristo kiti “Baleke erirya . . . omusasi.”​—Soma Emibiri 15:28, 29.

Erileka erirya omusasi ni bughambuki? Omunganga amabikubwira ati uleke eribya ukanywa obwabu, siwangasyabya ukanywabo. Nikwa wanganalya akalyo akalimo obwabu kutse erilabya obwabu bw’omo miki? Eribugha ekwenene ko bite bitya. Kutya, oMungu eritubwira ati isitwalya omusasi ni bughambu siritolere tukanywa kutse erirya enyama eyitalyakerawa kutse eyitalyalusibawamo omusasi. Kandi sitwangalya akalyo akalyahirawamo omusasi.

Tubughe tutiki oko bubalya obulimo omusasi? Esyonzira silebe esyo omusasi akakolesibawamo sisisikirye ebyalayiro by’oMungu ebilebirye omusasi. Omo syonzira esyo muli erihirwamo omusasi kutse ebihande bikulu-bikulu by’omusasi ng’esyoglobile sy’erangyi y’omusasi, esyoglobile esihenirye, esyoplakete, n’eplasma. Esindi nzira esyo abanganga bakakolesaya sisilangirika ndeke-ndeke omundu erikolesyasyo nga syatasikya ekyalayiro ky’oMungu. Eky’erileberyako, bakakola obundi bubalya omo hihande hike-hike ehy’ebihande binene-binene by’omusasi. Eyindi nzira ly’erikolesya omusasi w’omundu iwowene-wene. Obuli mundu atolere iniayihamulira iyuwene-wene abilengekania buli oko myatsi eyi. a​—Abanya Galatia 6:5.

WIGHE BINGYI

Ulangire ng’ukendisombola obubalya bwahi obulebirye erikolesya omusasi.

3. Uyisoghe omo nzira eyikatsemesaya Yehova oko mwatsi w’erisombola obubalya

Wangasombola wuti obubalya obuhambene n’amalengekania w’oMungu awalebirye omusasi? Mulebaye EVIDEO, neryo mukanaye oko mughaso w’erikwama emyatsi eyikwamire.

  • Usabe Yehova akuhe amenge.​—Yakobo 1:5.

  • Ukwese-kwese omwirondya esyokanuni sy’eBiblia n’erilebya ngoko syangakolesibwa.​—Emisyo 13:16.

  • Ulebaye esyonzira mbiriri-mbiriri syʼeritunza abakoni esyo bakakolesaya eyo wikere.

  • Usombole omo syonzira esyo mw’esyo wamalangira sisitolere okwiwe.

  • Uyisoghe omo nzira eyikendikuwatikya eribya nʼobunya-mutima obwerire.​—Emibiri 24:16. b

  • Uminye ngoko sihali omundu, mwangabya ow’omwaghu, omusyakulu w’endeko, kutse omughalima waghu, oyo wangakubwira ngoko wangayisogha oko mwatsi owalebirye obunya-mutima.​—Abanya Roma 14:12.

  • Uhandike ebyo wamayisogha erikola, abandi batoke eriminyabyo.

4. Abimiri ba Yehova bakasondaya obubalya obuwene

Kinatokekene erisikya ebyalayiro by’oMungu ebilebirye omusasi n’eribana obubalya obuwene obutemo omusasi. Mulebaye EVIDEO.

Musome Tito 3:2, neryo musubiraye oko ribulyo rino:

  • Busanaki litolere itwabya n’erisikya n’omutima owahehere omughulu tukakanaya n’abanganga oko mwatsi w’erisombola obubalya bulebe?

Obubalya obo oMukristo ate angaligha

Omukristo yukasombola

A. Eplasma

Ebihande bike-bike erilua omo plasma

B. Esyoglobile esihenirye

Ebihande bike-bike erilua omo syoglobile esihenirye

C. Esyoplakete

Ebihande bike-bike erilua omo syoplakete

D. Esyoglobile sy’erangyi y’omusasi

Ebihande bike-bike erilua omo syoglobile sy’erangyi y’omusasi

 5. Omughulu hamabya erikolesya ehitswe hike-hike ehiri omo bihande bikulu-bikulu by’omusasi

Omusasi alimo bihande bini bikulu-bikulu​—esyoglobile syerangyi y’omusasi, esyoglobile esihenirye, esyoplakete, n’eplasma. Ebihande bikulu-bikulu ebi birimo ehindi hihande hike-hike hingyi, ehikahulawamo ehitswe hike-hike hy’omusasi. c Ehitswe hilebe hikakolesibawa omo kinganga eriwatikya erikakirya amakoni kutse erikakirya obukoni bw’erilua m’omusasi.

Omughulu tukasombola erikolesya obubalya obuli mw’ehihande hike-hike hy’omusasi, obuli Mukristo atolere iniayisogha iyuwene-wene erikwamana n’obunya-mutima bwiwe obwabiribegheribwa n’esyokanuni sy’eBiblia. Abandu balebe banganayisogha erighana obubalya bulebe kutse enzira nyilebe y’eritunza omukoni eyirimo ehihande hike-hike hy’omusasi. Abandi obunya-mutima bwabo bukanabalighira eriligha ehihande hike-hike hy’omusasi.

Omughulu ukayisogha oko mwatsi oyo, ulengekanaye oko ribulyo rino:

  • Nangabwira omunganga ekikaleka inaligha kutse inaghana erikolesya ebitswe bilebe bike-bike by’omusasi yo nyiti?

OMUNDU ANGANABULYA ATI: “Hali kibi kyahi erihirwamo omusasi?”

  • Iwe ukalengekanayaki?

MUKIGHA MYATSI YAHI?

Yehova anzire itwayihighula okwikolesya omusasi wo muhanda.

Eriyibukya

  • Busanaki Yehova akalangira omusasi mo w’obughuli kutsibu?

  • Tukaminya tuti ngoko ekyalayiro ky’oMungu ekilebirye eritendihirwamo omusasi kikakolesibawa n’okwihira omusasi w’omo miki?

  • Wangayisogha ndeke wuti oko mwatsi w’obubalya obukasaba erikolesya omusasi?

Ekyo wangakola

EBINDI EBY’ERIMINYA

Litolere iwalengekania oko myatsi yahi embere sy’eriyisogha nga ukendiligha erikolesya omusasi waghu-waghu kutse iyehe?

Amabulyo erilua oko basomi betu” (Mnara wa Mlinzi, Oktoba 15, 2000)

Litolere iwalengekania oko mwatsi wahi omughulu ukayisogha eriligha ehihande hike-hike hy’omusasi?

Amabulyo erilua oko basomi betu” (Mnara wa Mlinzi, Juni 15, 2004)

Ekyaleka omudoktere inyikirirya ati amalengekania wa Yehova awalebirye omusasi ni w’amenge niki?

“Monaligha amalengekania w’oMungu oko musasi” (Amkeni!, Desemba 8, 2003)

Lebaya ngoko abasyakulu abakakola omo katunga akakakanaya n’abanganga (Liaison Hospitalier) oko mwatsi w’omusasi, kakawatikaya abaghala n’abali betu.

Yehova akawatikaya abakoni (10:23)

a Ulebaye esomo 35, eyikabugha yiti “Ngoko twangayisogha ndeke.”

b Ulebaye  ekitswe 5, “Omughulu hamabya erikolesya ehitswe hike-hike ehiri omo bihande bikulu-bikulu by’omusasi” n’Endomeko 3, “Obubalya obukakolesaya omusasi.”

c Abanganga balebe bakalangira ebihande bini bikulu-bikulu by’omusasi nga ni hitswe hike-hike kutse nga ni hihande hike-hike hy’omo musasi. Busana n’ekyo, litolere iwabwira omunganga eriyisogha lyaghu ery’eritendihirwamo omusasi kutse obubalya obulimo ebihande bikulu-bikulu by’omusasi ng’esyoglobile sy’erangyi y’omusasi, esyoglobile esihenirye, esyoplakete, kutse eplasma.