1-2. (a) Kunini lapha singakufumana kubudisi ukulibalela umuntu? (b) U-Denise wakutjengisa njani ukulibalela?

 KGHANI ukufumana kubudisi ukulibalela abanye? Abanengi bethu sikufumana kubudisi, khulukhulu nangabe kunomuntu owenze namkha otjho into esizwisa ubuhlungu. Nanyana kunjalo, kunezinto esingazenza ukuthi singasolo sizwa ubuhlungu besilibalele. Ngokwesibonelo, cabanga ngalokho okwenzeke kudadwethu u-Denise a owatjengisa ukulibalela ngendlela erarako. Ngo-2017 u-Denise nomndenakhe bebaqeda ukuvakatjhela uMzimkhulu wePhasi Loke waboFakazi bakaJehova ebewuqeda ukuvulwa. Nabasendleleni eya ekhaya, omunye umtjhayeli walahlekelwa lilawulo bewabatjhayisa. U-Denise wayatha engozini. Nakavukako, wafumana ukuthi abantwabakhe balimele khulu nokuthi indodakhe u-Brian ihlongakele. Nakacabanga ngalokho okwenzekako, u-Denise uthi, “Bengigandeleleke khulu begodu ngihlangahlangene.” Ngokukhamba kwesikhathi wafumana ukuthi umtjhayeli loya akhange alimale namkha kwenzeke okumbi kuye begodu wathandaza kuJehova abawa ukuthula.

² Umtjhayeli owabatjhayisako wabotjhwa bewaya ekhotho ngebanga lokubulala indodakhe. Nange ikhotho yaqunta ukuthi unomlandu, bekazokubotjhwa. Ikhotho yatjela u-Denise ukuthi umphumela wokugwetjwa kwendoda le, uzokuya ngobufakazi u-Denise abunikelako. U-Denise uthi, “Ngazizwa ngasuthi kunomuntu ovule inceba wathela itswayi elinengi encebenelo ngombana kwafuze ngikhulume ngesehlakalo esibuhlungu khulu sokuphila kwami.” Ngemva kweemveke  ezimbalwa, u-Denise wahlala ekhotho begodu walungiselela ukunikela ubufakazi ngendoda ebangele umndenakhe ubuhlungu obungaka. Khuyini ayitjhoko? U-Denise wabawa umahluleli bona abe nesirhawu endodeni le. b Nakaqeda ukukhuluma, umahluleli wakhihla isililo. Wathi, “Eminyakeni ema-25 ngingumahluleli, akhenge khengiyizwe into enje ekhotho. Akhenge khengizwe umndeni kangazimbi ubawa ukuthi ngibe nomusa kumsolwa. Akhenge khengizwe amezwi wethando nokulibalela.”

 3. Khuyini eyasiza u-Denise wakghona ukulibalela?

³ Khuyini eyasiza u-Denise wakghona ukulibalela? Wacabangisisa ngendlela uJehova alibalela ngayo. (Mik. 7:18) Nasithokoza khulu ngendlela uJehova asilibalela ngayo, kuzosisiza nathi silibalele abanye.

 4. Khuyini uJehova afuna siyenze? (Efesu 4:32)

⁴ UJehova ufuna silibalele abanye njengombana naye asilibalele ngokutjhaphulukileko. (Funda kwebe-Efesu 4:32.) Ulindele bona sihlale sikulungele ukulibalela labo abasizwisa ubuhlungu. (Rhu. 86:5; Luk. 17:4) Esihlokwenesi, sizokukhuluma ngezinto ezintathu ezingasisiza silibalele khudlwana.

UNGAYIBETHISI NGOMOYA INDLELA OZIZWA NGAYO

 5. Ngokomtlolo wezAga 12:18 singazizwa njani umuntu nakasizwisa ubuhlungu?

⁵ Singezwa ubuhlungu khulu nangabe omunye atjho namkha enze into esizwisa ubuhlungu, khulukhulu nangabe umuntu loyo mngani oseduze namkha lilunga lomndeni. (Rhu. 55:​12-14) Ngezinye iinkhathi singezwa ubuhlungu kube kwangathi kunomuntu osihlabileko. (Funda izAga 12:18.) Singalinga ukuyibethisa ngomoya namkha sigandelele indlela esizizwa ngayo. Kodwana ukwenza njalo kungafana nokuthi sihlatjwe ngomukhwa kodwana siwulise encebenelo. Ngendlela efanako, angekhe silindele ukuthi ubuhlungu esibuzwako buzokuba ngcono nange sibubethisa ngomoya.

 6. Singasabela njani umuntu nakasizwisa ubuhlungu?

⁶ Umuntu nakasizwisa ubuhlungu, kungenzeka sithome ngokukwata. IBhayibheli liyavuma ukuthi kungenzeka sisilingeke. Nanyana kunjalo, liyasiyelelisa ukuthi singasolo sisilingekile. (Rhu. 4:4; Efe. 4:26) Kubayini? Ngombana esikhathini esinengi indlela esizizwa ngayo ilawula esikwenzako. Ukusilingeka akubi nomphumela omuhle esikhathini esinengi. (Jak. 1:20) Khumbula ukusilingeka yindlela esizizwa ngayo kodwana ukuhlala sisilingekile siqunto esisenzako.

 7. Ngiyiphi enye indlela esingazizwa ngayo nabasizwisa ubuhlungu?

⁷ Nasiphethwe kumbi, kungenzeka sizizwe kabuhlungu. Ngokwesibonelo, udadwethu u-Ann uthi, “Nangisese mntwana ubaba watjhiya umma, wayokutjhada omunye umfazi obekasebenza ekhaya bona angitlhogomele. Ngazizwa ngilahliwe. Nabathoma ukuba nabantwana, ngazizwa ngasuthi isikhundla sami basithethe. Ngakhula ngizizwa ngingafunwa.” Udade obizwa ngokuthi ngu-Georgette uhlathulula indlela ebekazizwa ngayo lokha indodakhe nayingakathembeki kuye: “Sathoma ukuba bangani sisese bancani. Saphayona sobabili! Ihliziywami beyibuhlungu.” Udadwethu u-Naomi uthi: “Akhenge khengicabange ukuthi indodami izongizwisa ubuhlungu obungaka. Yeke, nayingitjela ukuthi beyisolo  ibukela zomseme begodu ingifihlela, ngezwa ngasuthi kudlalwe ngami.”

 8. (a) Ngimaphi amanye amabanga wokulibalela abanye? (b) Ngiziphi iinzuzo esizifumanako ngokulibalela abanye? (Funda ibhoksi elithi, “ Kuthiwani Nangabe Omunye Usizwise Ubuhlungu Khulu?”)

⁸ Angekhe sakghona ukulawula lokho abanye abazokutjho namkha abazokwenza kithi kodwana singakghona ukulawula indlela esisabela ngayo. Esikhathini esinengi, indlela ehle esingasabela ngayo, kulibalela. Kubayini? Ngombana sithanda uJehova begodu ufuna silibalele. Nasisolo sisilingekile begodu singalibaleli, kungenzeka senze izinto ezibudlhayela begodu sizilimaze thina. (IzA. 14:​17, 29, 30) Cabanga ngesibonelo saka-Christine. Uthi, “Nangizwa ubuhlungu, kuba budisi ukumomotheka. Ngenza iinqunto ezingakahlakaniphi malungana nokudla. Angilali ngokwaneleko begodu kubudisi ukulawula indlela engizizwa ngayo. Lokho kuthinta umtjhadwami netjhebiswano lami nabanye.”

 9. Kubayini kufuze silise ukuhlala sikwatile?

⁹ Nanyana umuntu osizwise ubuhlungu angavumi izenzo zakhe, thina singehlisa umonakalo asibangele wona. Njani? U-Georgette esikhulume ngaye phambilini uthi, “Kwangithatha isikhathi kodwana ngayilibalela indoda ebengitjhade nayo. Ngokwenza njalo, ngaba nokuthula okukhulu.” Nasingabambi amavunda, sisuke singavumeli ukusilingeka kulawule indlela esiphatha ngayo abanye. Nathi sizenzela into ehle, ngokuthi silise ukudzimelela endabeni leyo besiragele phambili ngokuphila kwethu. (IzA. 11:17) Kuthiwani nangabe nangemva kokuvuma indlela ozizwa ngayo, uzizwa ungakakulungeli ukulibalela?

UKUQALANA NENDLELA OZIZWA NGAYO

10. Kubayini kufuze siziphe isikhathi sokupholisa iinhliziyo zethu? (Qala neenthombe.)

¹⁰ Singayithoba njani ihliziywethu? Singazipha isikhathi sokupholisa ihliziywethu. Umuntu olimeleko nakaqeda ukufumana isizo lezokulatjhwa, utlhoga isikhathi sokuthi aphole. Ngendlela efanako, kungatlhogeka siziphe isikhathi ngaphambi kobana sikulungele ukulibalela umuntu ngokusuka ehliziyweni.—UMtj. 3:3; 1 Pit. 1:22.

11. Ukuthandaza kungakusiza njani ulibalele?

 ¹¹ Thandaza ubawe uJehova akusize ulibalele. c U-Ann ekukhulunywe ngaye phambilini uhlathulula indlela ukuthandaza okumsize ngayo. Uthi: “Ngabawa uJehova alibalele ngamunye emndeninekhaya, ngebanga lezinto esizitjhwileko namkha esizenzileko ezingakalungi. Ngatlola incwadi eya kubaba nomkakhe omutjha ngibatjela ukuthi ngibalibalele.” U-Ann uyavuma ukuthi ukwenza njalo bekungasi lula. Nanyana kunjalo, uthi: “Ngithemba ukuthi ukulingisa kwami ukulibalela kwakaJehova, kuzokwenza ubaba nomkakhe omutjha bafunde okungeziweko ngoJehova.”

12. Kubayini kufuze sithembe uJehova kunokuthemba indlela esizizwa ngayo? (IzAga 3:​5, 6)

¹² Themba uJehova ingasi indlela ozizwa ngayo. (Funda izAga 3:​5, 6.) UJehova uhlala akwazi okusilungeleko. (Isa. 55:​8, 9) Angeze asibawa ukuthi senze into ezosilimaza. Yeke, nakasibawa bona silibalele, singaqiniseka ukuthi lokho kuzosizuzisa. (Rhu. 40:4; Isa. 48:​17, 18) Ngakelinye ihlangothi, nasingathemba indlela esizizwa ngayo, kungenzeka singakghoni ukulibalela. (IzA. 14:12; Jor. 17:9) U-Naomi ekukhulunywe ngaye phambilini uthi, “Ekuthomeni bengikubona kulungile ukungalibaleli indodami ngebanga lokubukela zomseme. Bengisaba ukuthi izongizwisa ubuhlungu godu namkha izokulibala ngomonakalo ewenzileko. Ngathi uJehova uyayizwisisa indlela engizizwa ngayo. Kodwana ngathoma ukulemuka ukuthi nanyana uJehova azwisisa indlela engizizwa ngayo, akutjho ukuthi uvumelana nayo. Uyayazi indlela engizizwa ngayo nokuthi kuzokuthatha isikhathi ukupholisa ihliziywami nanyana kunjalo, usafuna ngilibalele.” d

LINGA UKULAWULA INDLELA OZIZWA NGAYO

13. Ngokuya ngokwebeRoma 12:​18-21, khuyini ekutlhogeka siyenze?

¹³ Nasilibalela umuntu osizwise ubuhlungu, sifuna ukuqunta ukwenza okungaphezu kokuthi singasakhulumi ngalokho okwenzekileko. Nangabe umuntu osizwise ubuhlungu loyo  ungumfowethu namkha udadwethu omKrestu, umnqophwethu kukwenza ukuthula. (Mat. 5:​23, 24) Sikhetha ukujamiselela ukusilingeka ngomusa nokukwata ngokulibalela. (Funda kwebeRoma 12:​18-21; 1 Pit. 3:9) Khuyini engasisiza senze njalo?

14. Khuyini ekufuze silinge ukuyenza begodu kubayini?

¹⁴ Kufuze silwele ukubona umuntu osizwise ubuhlungu ngendlela uJehova amqala ngayo. UJehova ukhetha ukubona okuhle ebantwini. (2 Kron. 16:9; Rhu. 130:3) Sizokuhlala sikuthola lokho esifuna ukukubona ebantwini, kungaba kuhle namkha kungaba kumbi. Nasiqala izinto ezihle kwabanye, sizokufumana kubulula ukubalibalela. Ngokwesibonelo, umfowethu u-Jarrod uthi, “Ngikufumana kubulula ukulibalela umfowethu nangimadanisa lokho angenze khona nezinto ezinengi ezihle engizithandako ngaye.”

15. Kubayini kungaba lisizo ukutjela umuntu okuzwise ubuhlungu ukuthi umlibalele?

¹⁵ Okhunye okuqakathekileko ongacabanga ukukwenza, kutjela umuntu ukuthi umlibalele. Kubayini? Tjheja lokho okukhulunywa ngu-Naomi  esikhulume ngaye ngaphambilini uthi, “Indodami yangibuza yathi, ‘Ungilibalele?’ Ngakufumana kubudisi ukuthi ngithi, ‘Ngiyakulibalela.’ Ngalemuka ukuthi bengingakayilibaleli ngokusuka ehliziyweni. Ngokukhamba kwesikhathi, ngakghona ukutjho amezwi anamandla athi, ‘Ngiyakulibalela.’ Akhenge ngikholwe indlela ekwatjhaphulula ngayo indodami ebeyizele iinyembezi emehlweni nayingizwa ngitjho njalo. Lokho kwanginikela ukuthula begodu nje sibangani abakhulu godu.”

16. Khuyini oyifundileko malungana nokulibalela?

¹⁶ UJehova ufuna silibalele. (Kol. 3:13) Nanyana kunjalo, kungaba budisi ukulibalela abanye. Kodwana singakghona ukwenza njalo nange singayibethisi umoya indlela esizizwa ngayo besenze nomzamo wokulwisana nokuzizwa sisilingekile. Nasenza njalo, sizokuba nombono omuhle. Funda ibhoksi elithi, “ Iindlela Ezintathu Zokulibalela.”

CABANGA NGOMPHUMELA WOKULIBALELA

17. Kusizuzisa njani ukulibalela?

¹⁷ Sinamabanga amanengi wokulibalela. Cabanga ngamanye wawo. Kokuthoma, silingisa besithabise uBabethu onomusa uJehova. (Luk. 6:36) Kwesibili, sitjengisa ukuthi siyathokoza ngendlela uJehova asilibalela ngayo. (Mat. 6:12) Kwesithathu, sithabela ipilo engcono nokuba nobungani obuqinileko nabanye.

18-19. Umphumela waba yini ngebanga lokulibalela kwaka-Denise?

¹⁸ Nasilibalela abanye, singafumana ziphi iimbusiso? Ngokwesibonelo, tjheja lokho okwenzeka ku-Denise esikhulume ngaye phambilini. Nanyana bekangazi ngesikhatheso, indoda eyabangela ingozi beyifuna ukuzibulala ngemva kokudenjwa kweqala layo. Nanyana kunjalo, yathintwa kulibalela kwaka-Denise begodu yathoma ukufunda iBhayibheli naboFakazi bakaJehova.

¹⁹ Singazizwa ngasuthi ukulibalela omunye yinto ebudisi khulu ekufuze siyenze kodwana kungaba yinto eletha imiphumela emihle khulu. (Mat. 5:7) Yeke, kwanga singenza koke okusemandlenethu bona silingise ukulibalela kwakaJehova.