1-2. (a) Ngimiphi imibuzo esizokucoca ngayo? (b) Khuyini etjengisa ukuthi uJehova uzimisele ukusisiza?

 UJEHOVA angasisiza siqalane ngokuphumelelako neentjhijilo ekuphileni kwethu nokobana sifumane ithabo emsebenzini ocwengileko asiphathise wona. Usisiza ngaziphi iindlela? Singazuza njani esizweni uJehova asinikela lona? Iimbuzo le izokuphendulwa esihlokwenesi. Nanyana kunjalo, ngaphambi kobana sicoce ngeempendulo zemibuzo le, akhesiphendule naku umbuzo: Inga-kghani uJehova uzimisele ukusisiza?

² Ibizo elisetjenziswe ngumpostoli uPowula encwadinakhe eya kumaHebheru lisisiza sifumane ipendulo. UPowula watlola wathi: “UJehova umsizami; Angekhe ngisabe. Umuntu angangenzani?” (Heb. 13:6) Ihlathululo yeBhayibheli yebizo elithi ‘umsizi’ elisetjenziswe evesineli, iqalisele emuntwini ogijimela ukusiza umuntu obawa isizo. Akhucabange ngoJehova agijimela ukusiza umuntu ogandelelekileko. Kwamambala uzokuvuma ukuthi ihlathululo le iveza ukuzimisela kwakaJehova, ukululukela kwakhe ukuba Msizethu. UJehova nakasehlangothini lethu sizokukghona ukukghodlhelelela iintjhijilo sithabile.

3. Ngiziphi iindlela ezintathu uJehova asisiza ngazo sikghodlhelele iintjhijilo sithabile?

³ Ngiziphi ezinye iindlela uJehova asisiza ngazo bona sikghodlhelele iintjhijilo zethu sithabile? Ukuphendula umbuzo lo, akhesivule incwadi ka-Isaya. Kubayini? Kungombana iimphorofido ezinengi u-Isaya aphefumulelwa bona azitlole ziyasebenza nanamhlanjesi ebantwini bakaZimu. Ukungenzelela  kilokho, kanengi u-Isaya uhlathulula uJehova ngendlela enza kube lula ukuthi simzwisise. Ngokwesibonelo encwadini ka-Isaya isahluko 30, u-Isaya usebenzisa iimbonelo ezihle bona ahlathulule indlela uJehova asisiza ngayo njengabantu bakhe, (1) ngokusilalela bekaphendule imithandazwethu, (2) ngokusinqophisa, (3) nangokusibusisa nje nangesikhathi esizako. Akhesiqalisise iindlela ezintathwezi uJehova asisiza ngazo.

4. (a) UJehova wawahlathulula njani amaJuda wangesikhathi saka-Isaya begodu khuyini ayivumela bona yenzeke? (b) Ngiliphi ithemba uJehova alinikela amaJuda ebekathembekile? (Isaya 30:18, 19)

⁴ Ekuthomeni kwencwadi ka-Isaya isahluko 30, uJehova uhlathulula amaJuda ‘njengamadodana anekani’ “angezelela isono esonweni.” Uraga athi: ‘Bababantu abavukelako, . . . abangakazimiseli ukulalela umthetho kaJehova.’ (Isa. 30:1, 9) Ngebanga lokuthi akhenge bamlalele, u-Isaya wabikezela ukuthi uJehova uzokubangela bona behlelwe lisizi. (Isa. 30:5, 17; Jor. 25:8-11) Kwamambala, ngilokho okwenzeka nabathunjwa babantu beBhabhiloni. Nanyana kunjalo, bekusese namanye amaJuda athembekileko begodu u-Isaya bekabaphathele umlayezo ozobanikela ithemba. Wabatjela ukuthi ngelinye ilanga uJehova uzobavumela bona babuyele bayokuhlala eJerusalema godu. (Funda u-Isaya 30:18, 19.) Ngambala ngilokho okwenzekako. UJehova wabatjhaphulula eBhabhiloni. Nanyana kunjalo, kwadlula iminyaka eminengi ngaphambi kobana abatjhaphulule. Amezwi athi, “UJehova ulinde ngesineke bona abenomusa” aveza ukuthi bekuzokudlula isikhathi ngaphambi kobana labo abathembekileko batjhatjhululwe. Kuhlekuhle, ama-Israyeli ahlala iminyaka ema-70 athunjiwe eBhabhiloni, ngaphambi kokobana avunyelwe ukubuyela eJerusalema. (Isa. 10:21; Jor. 29:10) Kwathi lokha abantu nababuyela enarhenabo, iinyembezi zesizi ebebazilila nabasekuthunjweni zatjhuguluka zaba ziinyembezi zethabo.

5. Khuyini u-Isaya 30:19 asiqinisekisa ngayo?

⁵ Namhlanjesi singafumana induduzo emezwini athi: “Uzokuba nomusa kini nakezwa itjhada lokulila kwenu nifuna isizo.” (Isa. 30:19) U-Isaya usiqinisekisa nokuthi uJehova uzokusilalelisisa kuhle lokha nasililela isizo lakhe begodu uzosiphendula msinyana. U-Isaya uyangezelela uthi: “Uzoniphendula msinyana nakalizwako.” Amezwi aqinisekisako la asikhumbuza ngokuthi uBabethu uzimisele begodu uyakululukela ukusiza labo ababawa isizo lakhe. Ukwazi lokhu kusisiza bona sikghodlhelele sithabile.

6. Amezwi asevesini 19 ngelimi lokuthoma, aveza njani ukuthi uJehova ulalela umthandazo womuntu ngamunye?

⁶ Ngikuphi okhunye iveseli elisiqinisekisa ngakho malungana nomthandazwethu? UJehova uyilalelisisa kuhle imithandazo yomuntu ngamunye. Kubayini sitjho njalo? Engcenyeni yokuthoma ka-Isaya isahluko 30, uJehova ukhuluma nabantu bakhe njengesiqhema. Nanyana ivesi 19 litjengisa ukuthi uJehova bekakhuluma nesiqhema sabantu kodwana elimini lokuthoma, iveseli litjengisa bona bekakhuluma nomuntu ngamunye. NjengoBaba onethando, uJehova akathi endodanenakhe namkha endodakazinakhe, ‘Kufuze uqine njengodadwenu namkha njengomfowenu.’ Kunalokho, uqala umuntu ngamunye ngokwalokho angikho begodu ulalela umthandazo womuntu ngamunye.​—Rhu. 116:1; Isa. 57:15.

7. U-Isaya noJesu bakuveza njani ukuqakatheka kokuphikelela lokha nasithandazako?

 ⁷ Lokha nasithandaza kuZimu ngento esitshwenyako, ukuphendula msinya kwakhe kungasinikela amandla wokuqalana nobujamobo. Nangabe isitjhijilweso asipheli msinyana ngendlela esicabanga nayo, kungatlhoga sibawe uJehova ngokubuyelelweko ukuthi asinikele amandla wokukghodlhelela. Uyasimema bona senze njalo. Lokho sikubona kuhle emezwini ka-Isaya athi: “Ningamvumeli [uJehova] bona aphumule.” (Isa. 62:7) Kutjho ukuthini lokho? Kutjho ukuthi kufuze singakulisi ukukhuluma noJehova qobe ngomthandazo, nasenza njalo sizabe singamvumeli uJehova bona aphumule. Amezwi ka-Isaya asikhumbuza umfanekiso kaJesu malungana nomthandazo okuLukasi 11:8-10, 13. Emavesini la uJesu usikhuthaza bona sithandaze ‘singalisi’ begodu ‘siragele phambili sibawa’ ummoya ocwengileko. Singabawa uJehova asiphe isinqophiso esisitlhogako bona senze iinqunto ezifaneleko.

8. Esikhathini sekadeni, amezwi aku-Isaya 30:20, 21 azaliseka njani?

⁸ Funda u-Isaya 30:20, 21. Lokha ibutho leBhabhiloni nalivimbezele iJerusalema umnyaka nesiquntu, abantu besele bajayele ukugandeleleka njengamanzi noburotho. Kodwana ngokuya ngokwevesi 20 no-21, uJehova wathembisa amaJuda ukuthi nange angaphenduka bekatjhuguluke endleleni yabo yokuziphatha bekazowasindisa. Nakakhuluma ngoJehova ngokuthi ‘Mfundisabo omKhulu,’ u-Isaya bekathembisa abantu ukuthi uJehova uzobafundisa indlela yokumlotjha ayamukelako. Amezwi la azaliseka lokha amaJuda nakatjhatjhululwa ekuthunjweni. UJehova waba Mfundisi omKhulu kibo begodu lokha nakabanqophisako abantu bakhe baphumelela ekuvuseleleni ukulotjha kwamambala. Sibusisekile ukuthi uJehova abe Mfundisethu omKhulu namhlanjesi.

9. UJehova usinqophisa njani namhlanjesi?

⁹ U-Isaya usaragela phambili nekulumwakhe yokufanekisa, ufanisa thina njengabafundi abafundiswa nguJehova ngeendlela ezimbili. Kokuthoma, u-Isaya uthi: “Nizokubona uMfundisenu omKhulu ngamehlwenu.” Emfanekisweni lo, umfundisi uvezwa njengojame phambi kwabafundi bakhe. Kusithabisa khulu ukuthi sinelungelo lokuzuza eemfundisweni zakhe namhlanjesi. UJehova usinqophisa njani? Usebenzisa ihlanganwakhe. Qala bona sithokoza kangangani ngeenqophiso ezinqophileko esizifumana emthonjeni loyo. Iinqophiso esizifumana emihlanganwenethu,  eencwadini ezisekelwe eBhayibhelini, ku-Jw broadcasting nangezinye iindlela, zisisiza sikghodlhelele iintjhijilo esiqalana nazo sithabile.

10. Kungamuphi umqondo sizwa “ilizwi ngemva kwethu”?

¹⁰ U-Isaya usitjela ngendlela yesibili uJehova asinqophisa ngayo, uthi: “Nizokuzwa ilizwi ngemva kwenu.” Umphorofidi lo uhlathulula uJehova njengomfundisi okhamba emva kwabafundi bakhe kube ngathi ubatjengisa indlela ekufuze bakhambe ngayo. Namhlanjesi sizwa iphimbo lakaJehova emva kwethu. Njani? IliZwi lakaJehova eliphefumulelweko, iBhayibheli latlolwa kade esikhathi esingemva kwethu. Nje-ke, nasifunda iBhayibheli kuba ngathi silalele ilizwi lakaJehova livela ngemva kwethu.​—Isa. 51:4.

11. Bona sikghodlhelele sithabile ngimaphi amagadango ekufuze siwathathe begodu kubayini?

¹¹ Singazuza njani ngokunqophileko emsebenzini uJehova asinikele wona ngehlanganwakhe nangeliZwi lakhe? Tjheja ukuthi u-Isaya uveza iindlela ezimbili. Kokuthoma, “nasi indlela.” Kwesibili, “khambani ngayo.” (Isa. 30:21) Akukaneli ukwazi kwaphela “indlela.” Kufuze ‘sikhambe kiyo.’ NgeliZwi lakaJehova, njengombana lihlathululwa yihlanganwakhe, sifunda ngalokho uJehova akulindele kithi. Sifunda nokuthi singakusebenzisa njani lokho esikufundako. Ukuthi sikghodlhelele sithabile emsebenzini kaJehova, kufuze siwasebenzise womabili amagadango la. Nasenza njalo sizokuqiniseka ngeembusiso zakaJehova.

12. Ngokomtlolo ka-Isaya 30:23-26, uJehova bekababusisa njani abantu bakhe?

¹² Funda u-Isaya 30:23-26. Isiphorofidwesi sazaliseka njani emaJudeni abuyela enarhenawo yakwa-Israyeli ngemva kokobana athunjwe eBhabhiloni? Afumana iimbusiso ezinengi, izinto azitlhogako bona arage nokuphila nokuthi abe nobuhlobo obuhle noJehova. UJehova wabusisa abantu bakhe ngokudla okunengi. Okuqakatheke khulu kunakho koke, wabanikela izinto ezibasiza bona bafunde ngaye njengombana bavuselela ubuhlobo babo naye. Iimbusiso abantu bakaZimu abazithabelako ngesikhatheso bezidlula lezo ekhebaba nazo ngaphambilini. Njengombana kuveziwe evesini 26, uJehova wakhulisa umkhanyo, khulukhulu ebuhlotjeni bakhe nabo. (Isa. 60:2) Iimbusiso zakaJehova zasiza iinceku zakhe zaragela phambili nokumlotjha zithabile bezifumane  amandla “ngebanga leenhliziyo ezithabileko.”​—Isa. 65:14.

13. Sizaliseke njani isiphorofido sokuvuselelwa kokulotjha kweqiniso namhlanjesi?

¹³ Inga-kghani isiphorofido malungana nokuvuselelwa kokulotjha okucwengileko sisasebenza nakithi namhlanjesi? Iye! Ngayiphi indlela? Kusukela ngo-1919 C.E., abazesiweko banqotjhiswe endaweni engcono khulu ukudlula iNarha yesiThembiso ka-Israyeli, banendawo ephephileko nevikelekileko. Baragela kiyo ukulotjha uZimu okucwengileko nangobunye.​—Isa. 51:3; 66:8.

14. Bobani abathabela ubuhlobo obuhle noJehova namhlanjesi?

¹⁴ Kusukela ngo-1919 C.E., abazesiweko bathabele ukulotjha uJehova ngobunye. Njengombana isikhathi sikhamba, labo abanethemba lokuphila ephasini, “ezinye izimvu” nabo bathabela ifundiso engakahlanganiswa namala wekolo begodu banomsebenzi omnengi othabisako abawenzako wokutjhumayela iindaba ezimnandi ngomBuso kaZimu. Soke sithabela ubuhlobo obuhle nobutjhideleneko noJehova begodu siphila ngokuthula nabafowethu nabodadwethu abathandekako abasisiza bona sikghodlhelele iintjhijilo zokuphila sithabile. Lokha nasithoma ukulotjha uJehova ngendlela efaneleko nalokha nasenza koke okusemandlenethu bona simlingise, sithabela ukuthula nobunye.​—Jwa. 10:16; Isa. 25:6; 65:13.

15. Bafumaneka kuphi abantu abalotjha uJehova ngokuthula nangobunye namhlanjesi?

¹⁵ Singabafumanaphi abantu abalotjha uJehova ngokuthula nangobunye namhlanjesi? Abantu abalotjha uJehova ngokuthula bangafumaneka kizo zoke iingcenye zephasi. Yeke, ukuthula nobunye abanakho ungabufumana kilo loke iphaseli. Namhlanjesi, akunandaba ukuthi siphila kuphi nephasi, soke siyingcenye yabantu abanokuthula nobunye, khulukhulu nasiragela phambili nokusekela ukulotjha kwamambala.

16. Khuyini ekufuze siyenze nasizakuragela phambili sibona ubuhle kubafowethu nabodadwethu ebandleni?

¹⁶ Bona sihlale sinokuthula nobunye ekulotjheni kwethu uZimu, hlangana nezinye izinto ekufuze sizenze, kufuze sihlale sibuthokozela ubunye esihlala sinabo ebandleni lephasini loke lobuKrestu. Singakwenza njani lokho? Ngokudzimelela ebuhleni, ingasi ekubeni nesono kwabafowethu nabodadwethu. (Jwa. 17:20, 21) Kubayini lokho kuqakathekile?  Cabanga nganakhu. Ungafumana imithi ehlukahlukeneko esimini namkha ephageni. Ngendlela efanako, ubunye nokuthula esinakho namhlanjesi emabandleni benziwa bubuntu obuhlukahlukeneko obukhona ebandleni, obufana nemithi ehlukahlukeneko. (Isa. 44:4; 61:3) Kufuze siqiniseke ukuthi siragela phambili sidzimelela ebuhleni ‘bemithi’ ingasi ubumbi obufumaneka ‘emithini’ esiyibona hlanu kwethu. Angeze savumela imitjhaphwethu namkha yabanye ebandleni isithikameze ekuboneni ubunye nobuhle ebandleni lobuKrestu ephasini loke.

17. Khuyini omunye nomunye angeyenza ekuthuthukiseni ukuthula kwebandla?

¹⁷ Khuyini omunye nomunye angayenza bona ibandla lihlale linobunye? Ngokuba babenzi bokuthula. (Mat. 5:9; Rom. 12:18) Ngaso soke isikhathi nasithatha amagadango wokwenza ukuthula nabanye ebandleni singezelela ebuhleni nebunyeni bebandla. Sihlala sikhumbula ukuthi nguJehova owasidosela ekulotjheni kwamambala. (Jwa. 6:44) Cabanga bona uJehova kumthabisa kangangani nakasibona sisebenza budisi ukuthi sibe nobunye nokuthula nalabo abaqala njengabaligugu, iinkhonzi zakhe!​—Isa. 26:3; Hag. 2:7.

18. Khuyini ekufuze sicabangisise ngayo qobe begodu kubayini?

¹⁸ Singazuza njani ngokuzeleko eembusisweni uJehova azinikela iinceku zakhe? Singacabangisisa ngalokho esikufunda eliZwini lakaZimu neencwadini zethu ezisekelwe eBhayibhelini. Ukufunda okunjalo nokucabangisisa, kungasisiza sibe nobuntu bobuKrestu obuzosenza sitjengise ‘ithando’ komunye nomunye ebandleni. (Rom. 12:10) Njengombana sicabangisisa ngeembusiso esizithabelako nje, siqinisa ubuhlobo bethu noJehova. Ukucabangisisa ngeembusiso uJehova azosinikela zona, kuzokwenza ukuthi ithembalethu lokulotjha uJehova ngokungapheliko libe ngelamambala. Koke lokhu kuzokungezelelela ithabo lethu lokulotjha uJehova nje.

19. (a) Ngokuya ngokwaka-Isaya 30:18, khuyini esingaqiniseka ngayo? (b) Khuyini ezosisiza sikghodlhelele sithabile?

¹⁹ UJehova “uzokuthatha igadango” ngebanga lethu lokho uzokwenza ngokuthi aqede iphaseli. (Isa. 30:18) Siyaqiniseka ngokuthi uJehova, ‘uZimu wobulungiswa’ angekhe avumele iphasi elimbi lakaSathana lirage isikhathi eside ukudlula esibekiweko. (Isa. 25:9) Sisilinde noJehova ngabomvu isikhathi setjhaphuluko bona sifike. Okwanje, sizimisele ukuthabela ilungelo lokuthandaza, ukufunda nokusebenzisa iliZwi lakaZimu sicabange nangeembusiso esizifumanako. Nasenza njalo, uJehova uzosisiza sikghodlhelele sithabile lokha nasimlotjhako.