AWUTHABI na umuntu nakakwenzela umusa? Kuyasithokozisa ukubona abantu banendaba nathi. Kuyatjho bona soke siyakuthanda ukuphathwa ngomusa, alo yini engasisiza sibe nomusa?

Umuntu onomusa unendaba nabanye abantu lokho ukutjengisa ngezenzo nangezinto azitjhoko. Yeke umuntu onomusa angeze azenzisa ngebanga lokuthi ufuna abantu bambone ngasuthi unommoya ophasi begodu uziphatha kuhle. Nasizakuba nomusa kufuze sibe nethando nezwela. Kuhle godu ukukhumbula ukuthi umusa usithelo sommoya kaZimu, begodu woke amaKrestu kufuze abe nomusa. (Gal. 5:22, 23) Nasizakuba nomusa akhesiboneni ukuthi yini esingayifunda kuJehova neNdodanenakhe, kazi nabo babantu abanomusa.

UJehova wenzela ngitjho nabantu ‘abangathokozi nabangakalungi’ umusa abe abacabangele. (Luk. 6:35) Ngokwesibonelo “wenza ilanga liphumele abenza okumbi nabenza okuhle, anise nezulu kwabalungileko nabangakalungi.” (Mat. 5:45) Nabantu abangathathi uJehova njengoMdalabo basazuza emseni awenzela abantu bona baphile begodu bathabe.

Isibonelo esizidlula zoke kulokha nakazakwenzela u-Adamu no-Eva umusa. U-Adamu no-Eva nabaqeda ukona “bazithungela iimvunulo ngamakari wamakhiwani.” Kodwana uJehova wabona ukuthi njengombana bazokuphuma esimini ye-Edeni bazokutlhoga izembatho ngombana inarha beyinikelelwe ‘ngameva nabosotokolo.’ Yeke uJehova wabenzela umusa ngokuthi abenzele “iimvunulo zesikhumba.”—Gen. 3:7, 17, 18, 21.

Iye khona uJehova unomusa “kabalungileko nabakhohlakeleko” kodwana abantu athanda ukubenzela umusa ngabathembekileko kuye. Isibonelo salokho ngilokho okwenzeka ngeenkhathi zomphorofidi uZakariya, ingilozi yathi nayibona umsebenzi wokwakhiwa kwethempeli ujamile yatshwenyeka. UJehova wakubona ukutshwenyeka kwayo wayiphendula ‘ngamenzwi amahle naduduzako.’ (Zak. 1:12, 13) UJehova wenza okufanako nakumphorofidi u-Eliya. Umphorofidi lo wakhe wazizwa agandeleleke khulu wabe wabawa uJehova ukuthi ambulale. UJehova wayitjheja indlela umphorofidi lo ebekazizwa ngayo bewathumela ingilozi bona iyomduduza. Wamqinisekisa bona angeze amtjhiya ayedwa. Ngemva kokuthi u-Eliya ezwe umusa kaJehova nesizo ebekalitlhoga waba namandla wokuragela phambili nomsebenzakhe. (1 Kho.  19:1-18) Kodwana kibo boke abantu bakaZimu ngubani owabeka isibonelo esizidlula zoke naziza endabeni yomusa le?

Ngesikhathi asephasini uJesu bekaziwa ngokuba nomusa nokucabangela. Bekangaphathi abantu kabuhlungu namkha azibona amkhulu kwabanye. Ngebanga lokuthi uJesu unezwela wathi: “Yizani kimi nina noke enidiniweko nenidisibezwako, ngizoniphumuza. . . . Ngombana ijogi lami ngelomusa.” (Mat. 11:28-30) Ngebanga lokuthi bekanomusa abantu bebamlandela koke lapho aya khona. ‘Isirhawu’ senza uJesu wapha abantu ukudla, walapha abagulako begodu wabafundisa “izinto ezinengi” ngoYise.—Mar. 6:34; Mat. 14:14; 15:32-38.

Ukutjengisa bona unomusa bekazwisisa begodu abaphatha kuhle abantu. Bebathi nababawa izinto ezikhambisana nentando kaYise abenzele zona “ngomusa.” (Luk. 9:10, 11) Ngokwesibonelo, akhenge akhulume kumbi nomma owathinta isambatho sakhe bona alapheke umopho ngitjho nanyana bekaqalwa njengomuntu ongakahlanzeki ngesikhatheso. (Lev. 15:25-28) Ngebanga lokuthi bekamzwela umma owatshwenywa mumopho iminyaka eli-12, wathi kuye: “Ndodakazi, ukukholwa kwakho kukupholisile. Khamba ngokuthula uphole ekuguleni kwakho okubuhlungu.” (Mar. 5:25-34) Lesi sisenzo sokuba nomusa!

Eembonelweni esikhulume ngazo sibonile ukuthi umusa ubonakala ngezenzo. UJesu wenza umfanekiso womSamariya ukutjengisa ukuthi umusa uqakatheke kangangani. Ngitjho nanyana amaSamariya namaJuda bewangazwani, indoda yomSamariya ngiyo eyazwela omunye ubuhlungu ngombana bekadlelezelwe, wabetjhwa begodu watjhiywa endleleni angasanabuyo. Mumusa owenza umSamariya lo wasiza indoda le. Wabopha amanceba wendoda le begodu wayisa endlini yeenkhambi bona itlhogonyelwe. Wabe wabhadela bona itlhogonyelwe wathembisa nokuthi uzokubhadela nezinye iindleko zayo.—Luk. 10:29-37.

Njengombana umusa utjengiswa ngezenzo, singawutjengisa nangamezwi akhuthazako. Umuntu ‘obalabala ngehliziyo ayawurubajeka’ kodwana iBhayibheli ithi “ilizwi elakhako liyamthabisa.” (IzA. 12:25) Singakghona ukuthabisa abanye nange sibenzela izinto ngokusuka ehliziyweni nangomusa. * Nasikhuluma nabo ngomusa kuzokutjengisa bona sinendaba nabo. Nange sibakhuthaza bazokukghona ukuqalana neentjhijilo.—IzA. 16:24.

Soke senziwe ‘ngomfanekiso kaZimu’ yeke singakghona ukuba nomusa. (Gen. 1:27) Isibonelo salokho mphathi wamabutho weRoma uJuliyasi, ngesikhathi uPowula avalelwe eSidoni wamphatha “ngomusa, wamvumela nokuthi akhambe ayokubona abangani bakhe athabele netjhejo labo.” (IzE. 27:3) Ngemva kwesikhathi esithileko abantu beMalta baba “nomusa khulu” ngesikhathi uPowula nabantu ebekakhamba nabo baphukelwe mkhumbi. Babe babasa nomlilo bona bafuthumale. (IzE. 28:1, 2) Iye khona into abayenzako le yihle kodwana ukuba nomusa akukafuzi kube yinto esiyenza ngezinye iinkhathi.

Nasifuna ukuthabisa uZimu kufuze umusa kube bubuntu bethu nendlela esiphila ngayo. Lokho sikutjhwiso kukuthi uJehova  uthi ‘simbathe’ umusa. (Kol. 3:12) Kuliqiniso ukuthi ngasikhathi kubudisi bona sibe nomusa. Sikutjhwiso yini lokho? Iinhloni, ukungazithembi, ukuphikiswa namkha ukuba marhamaru kungasenza singabi babantu abanomusa. Nanyana kunjalo, singakghona ukulwisana nezintwezi nange sithemba ummoya kaZimu ocwengileko begodu silingise izenzo zomusa kaJehova.—1 Kor. 2:12.

Zikhona na izinto esingazenza bona sibe nomusa? Kufuze uzibuze ukuthi: ‘Inga-kghani ngiyabalalela abantu nabakhulumako? Ngiyazibona na izinto abantu abazitlhogako? Ngigqine nini ukuba nomusa emtwini engingamaziko?’ Kufuze sizibekele umgomo wokuthi sazi woke umuntu khulukhulu esilotjha nabo. Nasenza njalo sizokwazi izinto abaqalene nazo nezinto abazitlhogako. Kufuze sibe nomusa ebantwini ngendlela esifuna nathi basiphathe ngayo nasisebujamweni obufana nebabo. (Mat. 7:12) Emaswapheleni uJehova uzokubusisa imizamwethu yokuba nomusa nange simbawa bona asisize.—Luk. 11:13.

UPowula wathi nakahlathulula ukuthi yini emenza abonakale ukuthi usisebenzi sakaZimu wabala ‘nomusa.’ (2 Kor. 6:3-6) Abantu bebamthanda uPowula ngebanga lokuthi bekanendaba nabo, lokho bekubonakala ngezinto azitjhoko nazenzako. (IzE. 28:30, 31) Yeke nathi nasinomusa singasiza abantu bathande iqiniso. Kufanele sibe nomusa kibo boke abantu ngitjho nalabo abasiphikisako ngombana ukwenza njalo kungabenza basithande. (Rom. 12:20) Ngokukhamba kwesikhathi kungenzeka bafune ukuzwa umlayezo esiwuphetheko weBhayibheli.

Abantu abazokuvuswa ephasini elitjha bazokuthaba khulu ngebanga lomusa abazokwenzelwa wona, kazi abanye babo kuzabe kukokuthoma benzelwa umusa onjalo. Nabo bazokwenzela abanye umusa. Okutjho bona umuntu ongeze abe nomusa bekasize abanye abantu angeze ahlala unomphela emBusweni kaZimu. Abantu abalotjha uZimu bazokuphila unomphela baphathane ngomusa bebathandane. (Rhu. 37:9-11) Kwamambala ephasini elitjha kuzokuba nokuthula nokuvikeleka. Kodwana njengombana isikhatheso singakafiki nje, umbuzo kukuthi kusisiza ngani ukuba nomusa?

IBhayibheli ithi: “Onomusa uzenzela ubuhle.” (IzA. 11:17) Nawunomusa abantu bazokutjhidelana nawe begodu bazokuba nomusa kuwe. UJesu wathi: “Ngesilinganiso enilinganisa ngaso, nani nizokulinganiswa ngaso.” (Luk. 6:38) Yeke umuntu onomusa kubulula bona abe nabangani.

Umpostoli uPowula wathi emaKrestwini we-Efesu: “Yibani nomusa komunye nomunye, nirhawukelane ngesisa, nilibalelane.” (Efe. 4:32) Ibandla lizokuzuza khulu nange linabantu abanezwela, abanomusa nabasiza abanye. Abantu abanjalo abawakhulumi amagama alimazako, anyefulako namkha bahlekise ngabanye. Kunokobana barhatjhe amala ngabanye balwela ukukhuluma izinto ezakhako. (IzA. 12:18) Umphumela walokho kuba kukuthi ibandla lilotjha uJehova lithabile.

Umusa ubonakala ngezinto esizikhulumako nangezenzo zethu. Nasinomusa sizabe silingisa uJehova uZimethu. (Efe. 5:1) Lokho-ke kuzokwenza amabandla aqine besisize nabanye abantu balotjhe uJehova. Asenzeni koke esingakwenza bona sibe nomusa!