Dlulela kokumunyethweko

Dlulela erhelweni leenhloko

Lungisa Ukungazwani Ngethando

Lungisa Ukungazwani Ngethando

“Nibe nokuthula komunye nomunye.”—MARKOSI 9:50.

IINGOMA: 39, 77

1, 2. Ngiziphi izipi esifunda ngazo kuGenesisi, thina-ke singafundani kizo?

WAKHE wacabanga ngepi eseBhayibhelini? Nasifunda izahluko zokuthoma zakaGenesisi, sifunda ngala uKhayini abulala khona u-Abela (Genesisi 4:3-8); ULemeki yena wabulala isokana elithileko ngebanga lokuthi lambetha (Genesisi 4:23); Abelusi baka-Abrahama baphikisana nebakaLothi (Genesisi 13:5-7); UHagari wazizwa aqakatheke khulu ukudlula uSara, lokho kwabangela uSara bona asilingekele u-Abrahamu (Genesisi 16:3-6) U-Itjhimayeli yena-ke bekalwa nawo woke umuntu.—Genesisi 16: 12.

2 Kubayini kutlolwe ngemibango le eBhayibhelini? Kungombana singafunda eembonelweni zabantu abangakapheleli. Sibabantu abangakapheleli, yeke nathi siqalene neentjhijilo ezifanako, singalingisa iimbonelo esizifumana eBhayibhelini lokho kuzosisiza singabuyeleli imitjhapho efanako. (Roma 15:4) Lokho kuzosisiza sibe nokuthula emmoyenethu kuhlanganise nabantu.

3. Sizokukhuluma ngani esihlokwenesi?

3 Esihlokwenesi sizokufunda ngokuthi kubayini kufuze silungise ukungazwani nokuthi singakulungisa njani. Sizokubuye sifunde ngeenkambiso zeBhayibheli ezizosisiza silungise ukungazwani, sibe netjhebiswano noJehova nabantu esiphila nabo.

KUBAYINI KUFUZE ABANTU BAKAZIMU BALUNGISE UKUNGAZWANI

4. Mhlobo bani wokucabanga okwarhatjheka ephasini, begodu umphumela walokho waba yini?

4 USathana nguye owenza abantu bangazwani, nguye obaphadlhula phakathi. Kubayini sitjho njalo? E-Edeni uSathana wathi woke umuntu kufuze azijamele azikhethele ukuthi yini okulungileko nokungakalungi, angalawulwa nguZimu. (Genesisi 3:1-5) Kodwana nasiqala iphasi namhlanjesi, siyabona ukuthi ukucabanga njalo kwaletha imiraro kwaphela. Abantu abanengi bazitjela ukuthi banelungelo lokuzikhethela okulungileko nokungakalungi. Bayazikhakhazisa, bazicabangela bona babodwa, bathanda ukuphalisana, abe abanandaba nokuthi iinqunto abazenzako ziyabalimaza abanye na. Ukucabanga ngaleyo ndlela kubanga imibango. IBhayibheli lithi akukafuzi sibe msinya ekusilingekeni, ngombana sisazokuba nokungazwani begodu sisazokwenza izono ezinengi.—IzAga 29:22.

5. UJesu wayala abafundi bakhe bona basabele njani nabahlangabezana nemiraro?

5 UJesu wathi nakatjhumayela enTabeni, wafundisa abafundi bakhe bona babe nokuthula nokuthi babalekele ukuphikisana, ngitjho nanyana bengeze bayiginye kuhle indaba leyo. Ngokwesibonelo, wathi kibo kufuze babe nomusa, benze ukuthula nabantu, babalekele ukusilingeka, balungise ukungazwani msinyana, nokuthi bathande amanababo.—Matewu 5:5, 9, 22, 25, 44.

6, 7. (a) Kubayini kuqakathekile ukulungisa msinyana ukungazwani? (b) Ngimiphi imibuzo boke abantu bakaJehova abenza kuhle ukuthi bazibuze yona?

6 Namhlanjesi, silotjha uJehova ngokuthi sithandaze, sitjhumayele nangokuthi siye emihlanganweni. Nasingenzi ukuthula nabazalwana, uJehova angekhe amukele ukuthi simlotjhe. (Markosi 11:25) Nasizaba bangani bakaJehova, kufuze sibalibalele abanye nabasenzela imitjhapho.—Funda uLukasi 11:4; Efesu 4:32.

Uwulungisa msinya na umraro nabazalwana?

7 UJehova ulindele bona boke abakhulekeli bakhe balibalele nokuthi babe nokuthula nabantu. Singazibuza: ‘Kungithatha isikhathi esingangani ukulibalela abazalwana? Ngiyakuthabela na ukuba nabo?’ Nangabe ukufumana kubudisi ukulibalela abanye, thandaza kuJehova umbawe bona akurhelebhe wenze bhedere. UBabethu wezulwini uzowulalela umthandazo owenza ngokuthobeka loyo.—1 Jwanisi 5:14, 15.

UNGAKGHONA NA UKUDLULISA EZINYE IZINTO?

8, 9. Kufuze senze njani nasilinyaziweko?

8 Akakho umuntu onganasono, yeke kufuze silindele bona ngezinye iinkhathi abantu bazokhe batjho namkha benze izinto ezizosilimaza. (UMtjhumayeli 7:20; Matewu 18:7) Wena-ke uzokusabela njani? Singafunda okukhulu kinakhu ukulandisa: Udade walotjhisa abazalwana emnyanyeni. Kodwana omunye umzalwana wakhutjwa yindlela udade lo alotjhise ngayo. Kwathi abazalwanaba nasele babodwa, okhubekileko lo wathoma wanyefula udade lo. Kodwana umzalwana omunye lo wamkhumbuza ukuthi udade lo ulotjhe uJehova athembekile aqalene neentjhijilo iminyaka eyi-40. Bekaqiniseka ukuthi udade lo bekangakanqophi ukubaphatha kumbi. Umzalwana olimeleko lo wasabela njani? Wathi, “Ukhuluma iqiniso.” Yeke wase wakhetha ukukhohlwa ngokwenzekileko.

9 Ukulandisokhu kusifundisani? Umuntu nakasilimazako ngithi esikhethako bona sizokusabela njani. Umuntu onethando uyalibalela. (Funda izAga 10:12; 1 Pitrosi 4:8.) ‘Ukunganaki isikhubekiso’ kuyinto ehle kuJehova. (IzAga 19:11; UMtjhumayeli 7:9) Kuzakuthi umuntu nakenze into esiphatha kabuhlungu, sizibuze ukuthi, ‘Ngingakghona na ukuyidlulisa into le? Kufuze ngicabange ngalendaba na?’

10. (a) Udade othileko wasabela njani ekuthomeni abantu nabasola ukutjhumayela kwakhe? (b) Ngimuphi umTlolo owamsiza waba nokuthula?

10 Abantu nabakhuluma izinto ezimbi ngathi, kungaba budisi ukumane sidlulise abakutjhoko. Kunodade oliphayona esingambiza ngoLucy. Abanye ebandleni bebakhuluma kumbi ngokutjhumayela kwakhe nangendlela asebenzisa ngayo isikhathi sakhe. Kwamlimaza khulu lokho, wabawa isizo ebazalwaneni abavuthiweko. Waba yini umphumela? Uthi batjho baberegisa iBhayibheli bona bamrhelebhe angasolo acabanga ngezinto ezingakhiko ezitjhiwo babantu, acabange ngoJehova. Wakhuthazeka khulu nakafunda uMatewu 6:1-4. (Mfunde.) Amavesi la amkhumbuza bona ukuthabisa uJehova kuyinto eqakatheke ukuzidlula zoke. Yeke wakhetha ukungasolo acabanga ngezinto ezingakhiko. Sikhuluma nje, abantu nabakhuluma kumbi ngokutjhumayela kwakhe akakuthatheli ehloko lokho, okumthabisako kukuthi wenza koke okusemandlenakhe bona athabise uJehova.

ISIKHATHI LA UNGEKHE WEQISELA UKUNGAZWANI AMEHLO

11, 12. (a) UmKrestu kufuze asabele njani nakhibe umzalwana ‘unamavundo naye’? (b) Sifundani endleleni u-Abrahamu alungisa ngayo ukuphikisana? (Qala isithombe esisekuthomeni.)

11 “Soke siyakhubeka.” (Jakopo 3:2, NW) Akhesithi uyalemuka ukuthi uphathe umzalwana kumbi, kungenzeka ngezenzo nofana ngamezwi. Kufuze wenzeni-ke nakunjalo? UJesu wathi, “nawuletha umnikelwakho e-aldarini, khonapho bese uyakhumbula bona umfowenu unamavundo nawe, tjhiya umnikelwakho lapho phambi kwe-aldari, ukhambe khonokho uyokubuyisana naye bese uyabuya-ke uzokunikela umnikelwakho.” (Matewu 5:23, 24) Yeke khuluma nomfowenu. Nawenza njalo umnqophwakho kufuze ube kukwenza ukuthula naye. Kufuze uvume imitjhaphwakho, ungazami ukumbeka amabala umfowenu. Ukuba nokuthula nabafowethu kuqakatheke khulu.

Umnqophwethu kufuze ube kukwenza ukuthula nabazalwana

12 IBhayibheli lifundisa ngeendlela iinceku zakaZimu ezingabulunga ngazo ukuthula nakuphikiswanako. Ngokwesibonelo, u-Abrahamu nomtjhanakhe uLothi bebanemihlambi, abelusi babo bathoma ukuphikisana ngebanga lokuthi bebanganamadlelo aneleko. Ngebanga lokuthi u-Abrahamu bekafuna kube nokuthula, wavumela uLothi bona akube nguye okhetha indawo qangi. (Genesisi 13:1, 2, 5-9) Sibonelo esihle khulu leso! Inga-kghani kwamkosa ukuphila kwakhe ukuba nomusa? Awa. Msinyana ngemva kwalokho, uJehova wathembisa u-Abrahamu ukumbusisa ngezinto ezinengi ukudlula azilobileko. (Genesisi 13:14-17) Thina-ke sifundani kilokhu? Ngitjho nanyana ngezinye iinkhathi singase silobe esinakho ngebanga lokuthi sifuna ukulwela ukurarulula ukuphikisana ngethando, uJehova uzosibusisa. [1]—Qala isiphetho.

13. Umbonisi omutjha wasabela njani emezwini alumelako, thina singafundani esibonelwenesi?

13 Cabanga ngeembonelo ezenzeka emalangeni esiphila kiwo la. Umzalwana osanda ukuba mbonisi womnyango othileko emhlanganweni, wabawa omunye umzalwana ukuthi azokuberega nabo. Umzalwana lo wakhuluma amezwi alumelako wabe wabeka ifowuni phasi bangakaqedi ukukhuluma, ngebanga lokuthi bekasasilingekele umbonisi obekabambe iintambo emhlanganweni odlulileko. Umbonisi omutjha lo akhenge aphatheke kumbi kodwana godu akhenge akweqisele amehlo okwenzekileko. Ngemva kwe-awara wafowunela umzalwana lo godu, wambawa bona bahlangane. Iveke elandela leyo, bahlangana eWolweni lomBuso, ngemva kobana bathandazile bakhuluma i-awara loke. Umzalwana lo wahlathulula okwenzeka ngesikhathi aberega nombonisi wangaphambilini. Umbonisi omutjha lo waba nomusa wamlalela, wacoca naye ngemitlolo ezomsiza. Umphumela walokho waba kukuthi, abazalwanabo benza ukuthula babe basebenza boke emhlanganweni. Umzalwana lo kuyamthabisa ukuthi umbonisi wakhuluma naye ngomusa nangendlela enesithunzi.

KUFUZE NIYE KUBADALA NA?

14, 15. (a) Umtlolo kaMatewu 18:15-17 ungasebenza kibuphi ubujamo begodu njani? (b) Ngiwaphi amagadango amathathu uJesu akhuluma ngawo, begodu nasiwalandelako umnqophwethu kufuze ube yini?

14 Eminengi yemiraro ebakhona hlangana namaKrestu amabili kufuze ilungiswe ngibo babodwa. Kodwana ngezinye iinkhathi kuba budisi ukwenza njalo. Obunye ubujamo bubizela bona kutlhogakale irhelebho njengokutjho kwakaMatewu 18:15-17. (Mfunde.) ‘Isono’ uJesu akhuluma ngaso bekungasi sisono esincani esiphakathi kwamaKrestu. Sikwazi njani lokho? UJesu wathi nangabe umuntu owonileko akaphenduki ngemva kobana sele umzalwana akhulume naye, thatha ufakazi oyedwa namkha ababili, nakubhalako kufuze ‘aphathwe njengomrhedeni namkha umthelisi.’ Namhlanjesi lokho kutjho ukuthi kufuze asuswe ekuhlanganyeleni. “Isono” sihlanganisa ukukhwabanisa, ukuthomela umuntu amanga, kodwana la asikhulumi ngezono ezinjengokuhlobonga, ubutabana, iinhlubuki namkha ukulotjha iinthombe. Lezi-ke zizono okufuze ziyokulungiswa nabadala.

Kungaba kuhle ukuthi ukhulume nomzalwana iinkhathi ezinengana bona wenze ukuthula (Qala isigaba 15)

15 UJesu nakanikela isiyalo bekafuna ukutjengisa bona singamsiza njani umzalwana ngombana simthanda. (Matewu 18:12-14) Thina-ke singasilandela njani isiyalweso? (1) Kufuze silinge ngamandla ukuba nokuthula nomzalwana esikunye naye ngaphandle kokuthi kufakwe abanye abantu. Kungenzeka kutlhogeke sikhulume naye iinkhathi ezinengana. Kodwana kufuze senzeni-ke nangabe solo ukuthula akukho? (2) Lapho-ke kufuze sikhulume nomzalwana lo sinomunye umuntu owazi ubujamo namkha obonako ukuthi kunokungazwani phakathi kwethu. Nangabe umraro lo uyasombuluka uzabe “umzuzile umfowenu.” (3) Uya kubadala kwaphela nangabe sele ukhulume nomfowenu iinkhathi ezinengana kodwana solo anikghoni ukwenza ukuthula.

16. Khuyini etjengisa ukuthi ukulandela isiyalo sakaJesu kulithando kithi?

16 Ebujamweni obunengi abe akutlhogeki bona kulandelwe womathathu amagadango akuMatewu 18:15-17. Lesi sikhuthazo. Kubayini sitjho njalo? Ngombana ebujamweni obunengi, umuntu owonileko uyawubona umtjhaphwakhe bese awulungise, lapho akutlhogeki bona asuswe ekuhlanganyeleni. Umuntu owonelweko angalibalela umfowabo bona kube nokuthula. Ngokwesiyeleliso sakaJesu kuyakhanya bona akukafuzi sigijimele kubadala. Kufuze siyise indaba ngemva kobana sele silandele amagadango wokuthoma amabili, nalokha nasinobufakazi obuphathekako bokobana kunento engakalungi eyenziweko.

17. Ngiziphi iimbusiso esizozithokozela ‘nasifuna ukuthula’ nabanye abantu?

17 Ikani sisese zizoni sizokuhlala sibatjhaphela abantu. UJakopo watlola wathi, “Nengabe umuntu akoni kwakutjhoko, umuntu loyo ulunge kwamambala, ngombana uyakwazi ukubamba sengitjho nomzimba wakhe woke.” (Jakopo 3:2) Bona sisombulule ukungazwani, kufuze senze koke okusemandlenethu bona ‘sifune ukuthula sikurhuluphele.’ (IRhubo 34:15, [34:14 NW]) Nasiragela phambili senza ukuthula nabanye sizokuba nobungani nabodade nabazalwana begodu lokho kuzosenza sibe yinyanda yinye. (IRhubo 133:1-3) Okuqakatheke ukudlula koke sizokutjhidelana noJehova, “uZimu wokuthula.” (Roma 15:33) Iimbusiswezi sizozifumana nasirarulula imiraro ngethando.

^ [1] (isigaba 12) Abanye abantu abararulula imiraro ngokuthula nguJakopo no-Esewu (Genesisi 27:41-45; 33:1-11); uJosefa nabanakwabo (Genesisi 45:1-15); uGidiyoni no-Efrayimu (AbaKhokheli 8:1-3). Mhlamunye zikhona ezinye iimbonelo eziseBhayibhelini ongacabanga ngazo.