Dlulela kokumunyethweko

Dlulela erhelweni leenhloko

“Onganalwazi ukholwa nanyana yini”

“Onganalwazi ukholwa nanyana yini”

“Umuntu osidlhadlha ngongalifundi iphephandaba, kuthi okholelwa koke akufundako ephephandabeni usidlhadlha lesi esabuya nentambo ekuthezeni.”—Kutjho u-August von Schlözer ongusomlando nomtloli weGermany (1735-1809).

EMINYAKENI eyi-200 edlulileko abantu bebangakholwa nanyana yini etlolwe ephephandabeni. Nanamhlanjesi angekhe sikholwe koke esikufunda nesikubona ku-Inthanethi. Kunelwazi elinengi khulu esilifumana ku-Inthanethi, begodu ithekhnoloji yanamhlanjesi yenza bona kube lula ukufumana ilwazelo. Iqiniso kukuthi okunengi esikufumana ku-Inthanethi kuliqiniso, kuyarhelebha begodu akusiyingozi. Kodwana kunelwazi elimamala, esingalitlhogiko, neliyingozi. Kungebangelo kufuze sikutjheje khulu esikufundako, singafundi nanyana yini. Abanye nabathoma ukusebenzisa i-Ithanethi bangadlumbana bona indaba etloliweko iliqiniso ngombana ifumaneka ku-Ithanethi, nofana bathi iliqiniso ngombana ithunyelwe mngani nge-email. Bangabuye bakholwe nendaba engakajayeleki. IBhayibheli liyasiyelelisa lithi: “Onganalwazi ukholwa nanyana yini, kodwana ovuthiweko uyaqaphelisisa amagadangwakhe.”IzAga 14:15.

Ukuvuthwa kuphambene nobudlhadlha bokuvele ukholwe nanyana yini. Nasivuthiweko sizokutjhejisisa, angekhe sivele sikhohliswe, besikholwe indaba esiyifunda ku-Inthanethi esinganabo nobufakazi bayo, kungakhathaliseki bona yaziwa kangangani. Yini engakusiza uvuthwe? Kokuthoma akhuzibuze: ‘Inga-kghani indaba le ivela ku-web-site ethembekileko? Namkha yi-web-site evumela woke umuntu bona atlola nanyana yini ayicabangako? Inga-kghani enye i-web-site ethembekileko ivezile na bona indaba ethileko imamala?’ * (Qala ikwekwezi engenzasi.) Yeke, akhuyelele, usebenzise ‘ingqondwakho.’ (IzAga 7:7) Nangabe indaba ayikholweki, kanengi vele kusuke kunjalo. Nalokha ufunda indaba ekhuluma kumbi ngomuntu othileko, cabanga ukuthi ngubani ozokuzuza ngokurhatjheka kwendaba leyo nokuthi yini engenza omunye afune ukuyirhatjha indaba leyo.

KUMUKGHWAKHO NA UKUDLULISA AMA-EMAIL?

Abanye abantu bangadlulisela indaba ebantwini bangazitshwenyi ngokuyihlola ukuthi iliqiniso kangangani, namkha bacabange ngalokho okuzokwenzeka ngemva kokuyidlulisa. Mhlamunye kungebanga lokobana abantu bafuna ukunakwa begodu bafuna ukuba ngebokuthoma abarhatjha indaba. (2 Samyela 13:28-33) Kodwana umuntu ohlakaniphileko ucabanga ngengozi engabangelwa kudlulisa ama-email. Ngokwesibonelo, kungehlisa isithunzi somuntu nofana sehlangano ethileko.

Umuntu othanda ukudlulisa iindaba zabantu, vane angazihloli nokuzihlola ukuthi ziliqiniso kangangani. Okubangela lokho kukuthi ukuhlola indaba kuliberego, begodu kudla isikhathi. Uzitjela ukuthi bazase bayihlole nabo. Akukhohlwako kukuthi nabo abantwabo abanaso isikhathi sokwenza njalo. (Efesu 5:15, 16) Esikhundleni sokudlulisa izinto esinganasiqiniseko ngazo, kungaba bhedere sizibuze ukuthi: “Nangingaqiniseki ngendaba le, ngiyidluliselani kanti?”

Akhuzibuze: ‘Inga-kghani ngihlala ngiwadlulisa ama-email? Ngakhe ngabetha irhobhe na ebantwini engibathumele iindaba ezimamala? Kukhona umuntu owangibawa bona ngingasamthumeli ama-email?’ Ungalibali bona abangani bakho nabanesiphande se-email, bangakghona ukuberegisa i-Inthanethi. Yeke, angekhe kutlhogeke bona usolo ubathumela izinto ezibakarako. Abafuni ukufumana iwoma lama-email aneendaba, amavidiyo neenthombe ezihlekisako. Abe akusikuhlakanipha ukudlulisa imigadangiso nofana amaphuzu wekulumo yeBhayibheli. * (Qala ikwekwezi engenzasi.) Khumbula ukuthi umuntu nange afuna ukwenza irhubhululo, ukuhlola iBhayibheli namkha ukulungiselela iimpendulo azozitjho esifundweni, uzokuzuza khudlwana nakangazirhubhululela yena ngokwakhe kunalokha wena umthumele ilwazi elithileko.

Ngiyidlulise nai-email le?

Kufuze wenzeni nawubona amala ku-Inthanethi ahlazisa ihlangano kaJehova? Phuma msinya lapho! Ungawakholwa amala lawo. Begodu kubudlhadlha ukuthumela abantu umlayezo onjalo namkha uwufundele abanye ubabuze nokuthi bawubona njani. Lokho kufana nokubhebhedlhisa umlilo. Nange kukhona okuthileko okubone ku-Inthanethi okukutshwenyako, bawa ukuhlakanipha okuvela kuJehova, ukhulume namaKrestu avuthiweko. (Jakopo 1:5, 6; Juda 22, 23) Kufuze kungasirari abantu nabaleya amala ngathi. NoJesu bamenza njalo, bewayelelisa nabafundi bakhe bona amanababo azokuleya amala ‘akhulume koke okumbi ngabo.’ (Matewu 5:11; 11:19; Jwanisi 10:19-21) Nawuhlakaniphileko, nawe ungakghona ukubona umuntu nakaleya amala alinga ukukhohlisa abantu.IzAga 2:10-16.

YEWUHLONIPHE ABANYE

Kufuze siyelele khulu nangokudlulisa indaba esiyizwileko emalungana nabazalwana bethu. Ngezinye iinkhathi kungaba kumbi khulu ukudlulisa indaba ngitjho nanyana iliqiniso. (Matewu 7:12) Ngokwesibonelo, angekhe sathi siyamthanda umzalwana wethu nasidlulisa indaba emamala ngaye. (2 Thesalonika 3:11; 1 Thimothi 5:13) Kungenzeka ezinye iindaba ziyifihlo. Kwesinye isikhathi kungenzeka umzalwana ufuna ukuyiveza ngesikhathi esifaneleko nangendlelakhe. Yeke, kufuze sihloniphe ilungelo lakhe lokuqunta ukuthi ufuna ukuyiveza nini begodu njani. Eqinisweni, nasingambula indaba umnininginya angakayivezi kungadala umonakalo omkhulu.

Namhlanjesi iindaba zirhatjheka okomgomani, kungakhathaliseki bona ziliqiniso, zimalala, ziyarhelebha namkha ziyingozi. Ngitjho nanyana ungathumela umuntu munye umlayezo, umuntu loyo angawudlulisa kabanye abantu ngokuphazima kwelihlo. Yeke lwisana nesilingo sokurhaba udlulise iindaba kiwo woke umuntu omaziko. Siyazi ukuthi ithando “likholwa yoke into,” kodwana kubudlhadlha ukukholwa yoke into etja esiyizwako ekarisako. (1 Korinte 13:7) Singathomi sikholwe izinto ezimbi namala aleyelwa ihlangano kaJehova nabazalwana bethu abathandekako. Khumbula bona labo abaleya amala nabawadlulisako bathabisa uSathana uDeveli, ‘ongusomalakazi noyise wamala.’ (Jwanisi 8:44) Asihlakanipheni-ke sitjhejisise ngaso soke isikhathi indlela esisebenzisa ngayo iindaba nemininingwana eminengi esiyitholako qobe langa. Ungakhohlwa amezwi weBhayibheli athi: “Abanganalwazi bazuza ubudlhadlha, kodwana abavuthiweko bathweswa isihlohlo selwazi.”IzAga 14:18.

^ isig. 4 Kuhlala kwenzeka bona indaba ethileko evezwe bona imamala, ibuye godu ngemva kwesikhathi eside. Ibuya seyinunganungiwe ibonakale ngasuthi iliqiniso.

^ isig. 8 Qala Ikonzwethu YomBuso yango-Apreli 2010, “Ibhoksi Lemibuzo.”