MUTU 06
Kansi moyo wiyamba tyani?
“Pakuti [Mulungu] nimwe nyenje ya moyo.” (Salimo 36:9) Kansi mukhulupilila vamene ivi? Ŵanthu ayakine onena kuti paliye elenga moyo. Keno vamene ivi n’vachendi, niye kuti moyo wasu winkhalako tyala mwangozi paliye cholinga. Koma keno ni Yehova Mulungu elenga Moyo, niye kuti yove enze na cholinga, kansi muwona tyani? a Tiwone vayunena Baibolo pa nkhani yokhuza mwewuyambila moyo komasoti tiwone vifukwa vutichitisha kukhulupilila vamene ivi.
1. Kansi vinthu va kululu na vapachalo vinkhalako tyani?
Baibolo yunena kuti: “Poyamba Mulungu elenga kululu komasoti chalo.” (Genesis 1:1) Akaswili a zamaphunzilo okhulupilila kuti vinthu vonse vichitankhalako. Kansi Mulungu evilenga tyani vinthu vamene ivi? Yove ekatishila ntchito “mphamvu yake yokata ntchito”—olo kuti, mzimu wake utuŵa—polenga vinthu vonse, kupamikijapo milalang’amba, nyenyezi komasoti mapulaneti.—Genesis 1:2.
2. Ndaŵa yanji Mulungu elenga chalo?
Yehova “aliyelenge [chalo] paliye cholinga koma echipanga kuti ŵanthu ankhalemo.” (Yesaya 45:18) Yove epanga chalo kuti ankhale malo aweme onkhala ndipo epanga vinthu vonse vakufinikila ŵanthu kuti ankhale na moyo mpaka kale-kale. (Ŵelengani Yesaya 40:28; 42:5.) Akaswili a zamaphunzilo ozindikila kuti chalo ni chapadela ngako ndipo ni chosiyana na mapulaneti ayakine. Akaswili amene aŵa akaliyefwana pulaneti iyakine yamene ili na vinthu vonse vatufunikila kuti tinkhale na moyo.
3. Kansi n’chinjii chuchitisha kuti ŵanthu akonkhala osiyana na vinyama?
Pavuli pakuti wapanga chalo, Yehova elenga vinthu vamoyo vapachalo. Choyamba, yove ezuja chalo na vimiti komasoti vinyama. Pasogolo pake, “Mulungu elenga munthu m’chifanizilo chake.” (Ŵelengani Genesis 1:27.) Kansi n’chinji chuchitisha ŵanthu kunkhala apadela ngako? Pakuti tilengewa mu chifanizilo cha Mulungu, vamene ivi vutanthauza kuti tingakwanishe kukonkheja minkhalidwe yake, monga chikondi na chilungamo. Mulungu etilengasoti na luso yakuti tikokwanisha kuphunzila vilaŵilo komasoti kutembeja vinthu vodulowing’a, na kusangalala na nyimbo. Koma, mosiyanako na vinyama, sewo tingakwanishesoti kumutumikila olo kunkhala naye pa ushamwali Nyamalenga wasu.
VATI TIPHUNZILE
Tiwone umboni wakuti vinthu vamoyo vechita lengewa komasoti kuti nkhani yakulengewa kwa vinthu m’Baibolo niyomvwika. Tiphunzile mwamene minkhalidwe ya ŵanthu mwayutiphunzisila vokhuza Mulungu.
4. Moyo wechita pangiwa
Ŵanthu otamandiwa keno apanga vinthu potolela vinthu vili kale muchilengedwe. Kansi muwona lini kuti wala elenga vinthu niye owamila kutamandiwa ngako? Lolelani VIDIYO, ndipo pavuli pake mukambilane konsho iyi yokonkhapo:
-
Kansi ŵanthu epanga chinji potolela vinthu vamuchilengedwe?
N’ganda iliyonse ipangiwa komasoti kumangiwa na munthu muyakine. Koma kansi niŵani epanga vinthu va muchilengedwe? Ŵelengani Aheberi 3:4, ndipo mukambilane makonsho aŵa:
-
Kansi ni vinthu votyani vamuchilengedwe vamukondwela navo?
-
Kansi muwona kuti n’vokwanishika kukhulupilila kuti vinthu vonse vipangiwa na muyakine? Ndaŵa yanji?
Kansi mwewo muziŵa?
Mwewo mungafwane nkhani ziyakine komasoti mavidiyo okhuza nkhani yamene iyi pa jw.org, pankhani zokonkhana zakuti “Vokhuza mweuyambila moyo” komasoti yakuti “Kansi vechingochitika mwa ngozi?”
“Nichendi kuti, ng’anda iliyonse imangiwa na munthu muyakine, koma epanga vinthu vonse ni Mulungu”
5. Vayunena Baibolo pa nkhani ya chilengedwe n’vachendi
Pa Genesis chapitala 1, Baibolo yufotokoza mwechilengelewa chalo komasoti vamoyo. Kansi mwewo mukhulupilila vamene ivi, olo payakine muwona kuti vichita chinja? Lolelani VIDIYO, ndipo pavuli pake mukambilane makonsho aŵa okonkhapo.
-
Kansi Baibolo yuphunzisa kuti chalo komasoti vinthu vamoyo vilengewa pa masiku 6 a ma awazi 24?
-
Kansi muwona kuti vayufotokoza Baibolo pa nkhani ya chilengedwe n’vachendi? Ndaŵa yanji?
Ŵelengani Genesis 1:1, ndipo pavuli pake mukambilane konsho iyi:
-
Akaswili azamaphunzilo onena kuti vinthu vonse vili na chiyambi. Kansi vamene ivi vukatijana tyani na vamwaŵelenga m’Baibolo?
Ŵanthu ayakine oganiza kuti Mulungu elenga vinthu vamoyo pokatishila ntchito chisinthiko. Ŵelengani Genesis 1:21, 25, 27, ndipo pavuli pake mukambilane makonsho aŵa:
-
Kansi Baibolo yuphunzisa kuti Mulungu ekatishila ntchito chisinthiko kuti apange vinyama viyakine, nsomba komasoti ŵanthu? Olo payakine yove elenga vinthu vonse vamoyo monga mwa “mitundu” yake? b
6. Ŵanthu elengewa mwapadela na Mulungu
Sewo nise osiyana na vinyama vechilenga Yehova. Ŵelengani Genesis 1:26, ndipo pavuli pake mukambilane konsho iyi:
-
Pakuti tipangiwa muchifanizilo cha Mulungu, kansi luso yasu yowonesha chikondi na chifundo yutiphunzisa chinji vokhuza umunthu wa Mulungu?
ŴANTHU AYAKINE ONENA KUTI: “Vayunena Baibolo vokhuza chilengedwe nivawenye.”
-
Kansi mwewo muganiza tyani? Ndipo ndaŵa yanji?
MFUNDO ZACHIDULE
Yehova elenga chilengedwe na vinthu vonse vamoyo.
Makonsho oweleja
-
Kansi Baibolo yuphunzisa chinji vokhuza mwechiyambila chilengedwe?
-
Kansi Mulungu ekatishila ntchito chisinthiko kuti apange vinthu vonse va moyo, olo payakine ni yove elenga vonse vamene ivi?
-
Kansi n’chinji chupangisha ŵanthu kunkhala apadela?
PHUNZILANI VINYINJI
Onani visanzo va vinthu vamoyo vamene vuwonesha kuti kuli nyamalenga.
“Kansi vinthu va moyo vutiphunzisa chinji?” (Galamukani!, September 2006)
Onani mwamene makolo mwangafotokozele nkhani za m’Baibolo zokhuza chilengedwe kuli ŵana ŵawo atontho-atontho.
Onani keno n’vokwanishika kukhulupilila chisinthiko na chilengedwe panthawe imozi.
Onani keno volembewa vakale olo vechifufuza asayansi vuwonesha kuti vamoyo vechita lengewa olo vinkhalapo veka.
