MUTU 32
Ufumu wa Mulungu utonga palipano!
Ufumu wa Mulungu wiyamba kutonga kululu m’chaka cha 1914. Chaka chamene ichi niye pechiyamba masiku osilija a ulamulilo wa ŵanthu. Kansi tuziŵa tyani vamene ivi? Tiwone mu ulosi uyakine wa m’Baibolo, vinthu vamene vankhala vuchitika pano pa chalo komasoti minkhalidwe yakuwonesha ŵanthu kufumila m’chaka cha 1914.
1. Kansi ulosi wa m’Baibolo unena chinji?
Buku ya m’Baibolo ya Danieli inena kuti Ufumu wa Mulungu uzayambe kutonga pamapeto pa “nthawe zokwanila 7.” (Danieli 4:16, 17) Pepapita vyaka vinyinji Yesu etomola nthawe yamene iyi kuti “nthawe zoikiliwatu za ŵanthu a mitundu,” ndipo ephunzisa kuti nthawe yamene iyi yenze ikaliye fwika kumapeto. (Luka 21:24) Monga ni mwati tiwonele nthawe zokwanila 7 zamene izi zesila mu 1914.
2. Kansi kufumila mu 1914, ni vinthu votyani vamene vankhala vuchitika pano pa chalo, n’nga ŵanthu ankhala owonesha minkhalidwe yotyani?
Ophunzila a Yesu ekonsha kuti: “Kansi chizindikilo cha kunkhalapo kwanu na cha mapeto a nthawe ino chizankhale chinji?” (Mateyu 24:3) Poyankha, Yesu eŵafotokozela vinthu vinyinji viti vizachitike yove akezeyamba kutonga monga Mfumu ya Ufumu wa Mulungu kululu. Viyakine mwa vinthu vamene ivi ni monga nkhondo, njala komasoti vivomezi. (Ŵelengani Mateyu 24:7.) Baibolo yeloselelatu kuti “m’masiku osilija” ŵanthu azankhale na minkhalidwe iipa yamene iti izachitishe kuti moyo unkhale wovuta ngako. (2 Timoteyo 3:1-5) Vinthu vamene ivi vankhala vuchitika kufumila mu 1914.
3. Ndaŵa yanji pano pa chalo pochitika vinthu vinyinji viipa kufumila pa nthawe yewiyamba kutonga Ufumu wa Mulungu?
Yesu pechingonkhala Mfumu ya Ufumu wa Mulungu, eluta kuyaniyatana na Satana komasoti na viŵanda vake. Satana egonja pa nkhondo yamene iyi. Baibolo yunena kuti: “Yove eponyewa pa chalo, ndipo angelo ŵake nawo eponyelewa naye pamozi.” (Chivumbulutso 12:9, 10, 12) Satana ni wokalipa ngako chifukwa oziŵa kuti lombapano awonongewe. Yove niye ochitisha kuti pa chalo pankhale mavuto anyiji teti. Vamene ivi vutiyavya kumvwisha chifukwa chake vinthu vafwika poipa ngako pano pa chalo. Koma chokondwelesha n’chakuti Ufumu wa Mulungu uzasilije mavuto onse amene aŵa.
VATI TIPHUNZILE
Tiphunzile nowona vutiyavya kuziŵa kuti Ufumu wa Mulungu wiyamba kutonga mu 1914 komasoti mwavutikhuzila vamene ivi.
4. Ulosi wa m’Baibolo uwonesha kuti Ufumu wa Mulungu wiyamba kutonga mu 1914
Mulungu echitisha kuti Mfumu Nebukadinezara ilote maloto a vinthu vamene vizachitike kusogolo. Vechinena Danieli pomasulila maloto amene awo viwonesha kuti maloto amene awo enze okhuza ulamulilo wa Nebukadinezara komasoti Ufumu wa Mulungu.—Ŵelengani Danieli 4:17. a
Ŵelengani Danieli 4:20-26, ndipo pavuli pake mukatishile ntchito tchati kuti muyankhe makonsho aŵa:
-
(A) Kansi Nebukadinezara ewona chinji m’maloto ŵake?—Onani vesi 20 na 21.
-
(B) Kansi n’chinji chechitikila chimuti chechilota?—Onani vesi 23.
-
(C) Kansi n’chinji chechitika kumapeto kwa “nthawe zokwanila 7”?—Onani vesi 26.
Kukatijana kwa maloto a chimuti na Ufumu wa Mulungu
ULOSI (Danieli 4:20-36)
Ufumu
(A) Chimuti chikulu
Ufumu wileka kutonga
(B) “Wishani chimuti chamene icho,” ndipo ‘papite nthawe zokwanila 7’
Ufumu wiyambasoti kutonga
(C) “Muzayambesoti kutonga mu ufumu wanu”
Pewenzekwanilishiwa koyamba ulosi wamene uyu . . .
-
(D) Kansi chimuti chenze panamila ŵani?—Onani vesi 22.
-
(E) Kansi n’chinji chichitika kuti ayambe waleka kutonga?—Ŵelengani Danieli 4:29-33.
-
(F) Kansi n’chinji chichitikila Nebukadinezara “nthawe zokwanila 7” pezisila?—Ŵelengani Danieli 4:34-36.
KUKWANILISHIWA KOYAMBA
Ufumu
(D) Nebukadinezara, Mfumu ya Babulo
Ufumu wileka kutonga
(E) Pavuli pa chaka cha 606 B.C.E., Nebukadinezara echita usilu ndipo aliye kwanishe kutonga kwa vyaka 7
Ufumu wiyambasoti kutonga
(F) Nebukadinezara epola usilu wenzenawo ndipo eyambasoti kutonga
Pewenzekwanilishiwa ulosi wamene uyu kachiŵili . . .
-
(G) Kansi chimuti chenze panamila ŵani?—Ŵelengani 1 Mbiri 29:23.
-
(H) Kansi n’chinji chichitika kuti ayambe waleka kutonga? N’nga tuziŵa tyani kuti ufumu wamene uyo wenze ukaliye yamba kutonga pa nthawe yamene Yesu yenze pano pa chalo?—Ŵelengani Luka 21:24.
-
(I) Kansi ni pa nthawe yotyani ufumu wamene uyu pewiyamba soti kutonga, ndipo wiyamba kutonga kuni?
KUKWANILISHIWA KWACHIŴILI
Ufumu
(G) Mafumu a Isiraeli amene enzepanamila utongi wa Mulungu
Ufumu wileka kutonga
(H) Yerusalemu ewonongewa, vamene vechitisha kuti mafumu a Isiraeli ayambe apanama kutonga kwa vyaka 2.520
Ufumu wiyambasoti kutonga
(I) Yesu oyamba kutonga kululu monga Mfumu ya Ufumu wa Mulungu
Kansi nthawe zokwana 7 zupanamila nthawe itali tyani?
Mavesi ayakine a m’Baibolo otiyavya kuti timvwishe luweme tanthauzo ya mavesi ayakine. Mwachisanzo, buku ya Chivumbulutso yunena kuti nthawe zitatu na hafu n’zolingana na masiku 1.260. (Chivumbulutso 12:6, 14) Tetyo nthawe zokwana 7 ni kuweleja kaŵili masiku 1.260 yamene ni masiku 2.520. Nthawe ziyakine m’Baibolo mawu akuti nsiku opanamila chaka. (Ezekieli 4:6) N’chimozi-mozisoti na nthawe zokwana 7 zutomolewa m’buku ya Danieli—nthawe zamene izi zupanamila vyaka 2.520.
5. Ichi chalo chachinja ngako kufumila mu 1914
Yesu elaŵililatu vinthu viti vizachitike pa chalo ichi, yove akezenkhala Mfumu. Ŵelengani Luka 21:9-11, ndipo pavuli pake mukambilane konsho iyi:
-
Pa vinthu vatomolewa pa lemba iyi, ni vinthu votyani vimwiwonako vuchitika olo kumvwako kuti vachitika?
Mtumwi Paulo efotokoza minkhalidwe yati azankhale nayo ŵanthu m’masiku yosilija. Ŵelengani 2 Timoteyo 3:1-5, ndipo pavuli pake mukambilane konsho iyi:
-
Mokatijana na lemba iyi, muwona kuti ni minkhalidwe yotyani yakuwonesha ngako ŵanthu masiku ŵano?
6. Mukowonesha kuti mukhulupilila kuti Ufumu wa Mulungu utonga
Ŵelengani Mateyu 24:3, 14, ndipo pavuli pake mukambilane makonsho aŵa:
-
Kansi ni ntchito yofunika ngako yotyani yuwonesha kuti Ufumu wa Mulungu utonga?
-
Kansi mungachite tyani kuti muyambe kukata nawo ntchito yamene iyi?
Ufumu wa Mulungu utonga pali pano, ndipo lombapano uyambe kutonga pa chalo chonse. Ŵelengani Aheberi 10:24, 25, ndipo pavuli pake mukambilane konsho iyi:
-
Kansi aliyense wa sewo ofunika kuchita chinji ‘patuwona kuti nsiku yamene iyo ili pafupi kufwika’?
Mungachite tyani keno mwaphunzila mfundo iyakine yamene ingayavye nopulumusha ŵanthu?
ŴANTHU AYAKINE ANGAKUKONSHENI KUTI: Ndaŵa yanji a Mboni za Yehova okonda kulaŵila kuti chaka cha 1914 ni chapadela ngako?
-
Kansi mwewo mungamuyankhe kuti tyani?
MFUNDO ZACHIDULE
Ulosi wa m’Baibolo komasoti vinthu vuchitika pano pa chalo, vuwoneshelatu kuti Ufumu wa Mulungu utonga. Keno tulalikila komasoti kuchita nawo misonkhano yampingo tuwonesha kuti tukhulupilila vamene ivi.
Makonsho oweleja
-
Kansi n’chinji chichitika kumapeto kwa nthawe zokwanila 7 zutomolewa m’buku ya Danieli?
-
N’chinji chukusimikijilani kuti Ufumu wa Mulungu wiyamba kutonga kufumila mu 1914?
-
Kansi mungawoneshe tyani kuti mukhulupilila kuti Ufumu wa Mulungu utonga palipano?
PHUNZILANI VINYINJI
Onani vinthu vakunena olemba mbili ayakine vokhuza mwevichinjila vinthu pa chalo kufumila mu 1914.
“Nthawe yamene minkhalidwe yeyamba kuipa ngako” (Galamukani!, April 2007)
Ŵelengani kuti muwone mwamene ulosi upezeka pa Mateyu 24:14 mwewikhuzila moyo wa ŵanthu ayakine.
“Nenzekonda ngako maseŵela a Baseball kupambana chilichonse!” (Nsanja ya Olonda N.° 3 2017)
Kansi tuziŵa tyani kuti ulosi wamene upezeka m’buku ya Danieli chapitala 4 unena za Ufumu wa Mulungu?
N’chinji chamene chuwonesha kuti nthawe zokwanila 7 zamene zutomolewa m’buku ya Danieli chapitala 4 zesila mu 1914?
a Ŵelengani nkhani ziyakine ziŵili zosilijila zamene zili pa gawo yakuti, phunzilani vinyinji m’mutu wamene uno.
