NKHANI YOPHUNZILA N.° 2
NYIMBO N.° 132 Lomba nise muŵili umozi
Mwewo analume—Mukoŵalemekeza anakazi ŵanu
“Namwesoti analume, . . . mukoŵapasa ulemu.”—1 PET. 3:7.
CHOLINGA CHANKHANI
Munkhani ino, tiwone vangachite mwanalume kuti akolemekeza mwanakazi wake kupitila m’mawu komasoti m’vochita.
1. Kansi chifukwa chiyakine chechiyambishila ukwati Yehova n’chinji?
YEHOVA ni “Mulungu wachisangalalo,” ndipo ofuna kuti nase tikosangalala. (1 Tim. 1:11) Yehova otipasa mphaso zinyinji zamene zutiyavya kusangalala na moyo. (Yako. 1:17) Imozi mwa mphaso zamene izi ni ukwati. Mwanalume na mwanakazi akalungulana olonjeza kuti akokondana, kulemekezana, komasoti kusamalilana muyake na muyake. Keno mwanalume na mwanakazi okondana onkhala osangalala ngako pamoyo wawo.—Miy. 5:18.
2. Kansi n’chinji chuchitika m’mabanja anyinji masiku ŵano?
2 Koma n’vomvwisha chisoni kuti mabanja anyinji masiku ŵano, oluŵa malonjezo ŵakuchita pansiku ya ukwati wawo. Vamene ivi vuchitisha kuti mabanja anyinji osati akosangalala. Kafuku-fuku uyakine wachita a Sayansi kwalombapano, uwonesha kuti analume anyinji oniyata anakazi ŵawo, kuŵalaŵilila mawu aipa, komasoti kuŵachitila vinthu viyakine viipa. Palisoti analume ayakine amene olemekeza anakazi ŵawo akankhala pagulu ya ŵanthu koma akankhala kwaŵeka oŵachitila nkhanza. Kuyangijila pamene apo, maukwati anyinji osokonezeka chifukwa chakuti analume ololela vinthu volaula.
3. Kansi n’chinji chuchitisha kuti analume ayakine akochitila nkhanza anakazi ŵawo?
3 Kansi ndaŵa yanji analume ayakine oŵachitila nkhanza anakazi ŵawo? Ayakine ochita vamene ivi chifukwa chakuti atata ŵawo enzeŵachitila nkhanza, chifukwa cha vamene ivi angaganize kuti nkhalidwe yawo yamene iyo niipalini. Analume ayakine ochitila nkhanza anakazi ŵawo chifukwa chowona ayawo. Mwachisanzo, m’vinkhalidwe viyakine ŵanthu ali na maganizo akuti “mwanalume ngaye-ngaye” ofunika kukatishila ntchito mphamvu zake kuti mwanakazi wake aziŵe kuti niye osogolela. Analume ayakine oziŵalini kulamulila mwakumvwila kupamikijapo ukali wawo. Kuyangijila pamene apo, analume ayakine ali na maganizo ophoniyeka okhuza anakazi komasoti kuyonana chifukwa chakuti ali na chiyoloŵezi chololela vinthu volaula. Komasoti kuyangijila pamene apo, malipoti owonesha kuti analume anyinji eyamba kuchitila nkhanza anakazi ŵawo panthawe ya mulili wa COVID-19. Koma n’vowonekelatu kuti paliye chifukwa chilichonse chomvwika chakuti mwanalume akochitila nkhanza mwanakazi wake.
4. Kansi analume Achikhilisitu ofunika kunkhala osamala pankhani yanji, ndipo ndaŵa yanji?
4 Mwanalume wa Chikhilisitu ofunikila kuchita vinthu mosamala kuti apewe maganizo ophoniyeka okhuza anakazi. a Ndaŵa yanji? Chifukwa chakuti vinthu vatuchita nthawe zinyinji vudalila vinthu vatuganiza. Ntumwi Paulo euja Akhilisitu ozozewa ku Loma kuti akopewa ‘kutolela nzelu za nthawe ino.’ (Alo. 12:1, 2) Paulo pechilemba mawu amene aŵa, mpingo waku Loma wenze wenkhazikishiwa kale kwa vyaka vinyinji. Koma olo n’tetyo, mawu a Paulo owonesha kuti ŵanthu ayakine mumpingo wamene uyo enze akalitolela minkhalidwe komasoti kaganizidwe kaipa ka ŵanthu akuchalo. N’chifukwa chake Paulo eŵalangiza kuti achinje kaganizidwe komasoti vochita vawo. Malangizo amene aŵa ni ofunikasoti kuli analume Achikhilisitu masiku ŵano. N’vomvwisha chisoni kuti analume ayakine otolela kaganizidwe kaipa ka ŵanthu akuchalo, ndipo vamene ivi vuchitishasoti kuti akochitila nkhanza anakazi ŵawo. b Kansi Yehova ofuna kuti mwanalume akochita tyani vinthu na mwanakazi wake? Yankho ya konsho yamene iyi ili palemba pafumila mutu wa nkhani ino.
5. Mokatijana na 1 Petulo 3:7, kansi mwanalume ofunikila kuchita naye tyani vinthu mwanakazi wake?
5 Ŵelengani 1 Petulo 3:7. Yehova olamula analume kuti akolemekeza anakazi ŵawo. Mwanalume wamene olemekeza mwanakazi wake, ochita naye vinthu mwachikondi komasoti mowama ntima. Munkhani ino, tiwone vangachite mwanalume powonesha kuti olemekeza mwanakazi wake. Koma poyamba tiwone vakuchita ŵanthu ayakine powonesha kusoŵa chikondi komasoti ulemu kuli anakazi ŵawo.
MUKOPEŴA KUCHITA CHILICHONSE CHAMENE CHINGANYOZESHE MWANAKAZI WANU
6. Kansi Yehova omuwona tyani mwanalume wamene ochitila nkhanza mwanakazi wake? (Akolose 3:19)
6 Mwanalume ofunikilalini kumuchitila nkhanza mwanakazi wake. Yehova ozondana na munthu aliyense wankhanza. (Sal. 11:5) Komasoti Baibolo yulesha kuti analume akochitila nkhanza anakazi ŵawo. (Mal. 2:16; ŵelengani Akolose 3:19.) Molingana na vayunena lemba pafumila mutu wa ino nkhani ya 1 Petulo 3:7, keno mwanalume omuchitilalini viweme mwanakazi wake, ushamwali wake na Yehova ungawonongeke. Yehova angaleke kumvwishila mapemphelo ŵake.
7. Mokatijana na Aifenso 4:31, 32, kansi analume ofunikila kupeŵa mawu antundu wanji? (Onanisoti “Kumvwikisha luweme.”)
7 Mwanalume ofunikilalini kumulaŵilila mawu aipa mwanakazi wake. Analume ayakine ali na chiyoloŵezi chokalipila anakazi ŵawo olo kuŵalaŵilila mawu aipa. Koma Mulungu ozondana na “chidani chikulu, kupya ntima, ukali, matafu komasoti mawu onyoza.” c (Ŵelengani Aifenso 4:31, 32.) Yehova akumvwa chilichonse. N’chifukwa chake yove vumukhuza akawona mwakulaŵilila mwanalume na mwanakazi wake olo kuti ali kwaŵeka. Mwanalume wamene olaŵila mwaukali na mwanakazi wake owonongalini tyala ukwati wake, koma owonongasoti ushamwali wake na Yehova.—Yako. 1:26.
8. Kansi maganizo a Yehova ni otyani pankhani yololela vinthu volaula, ndipo ndaŵa yanji?
8 Mwanalume ofunikilalini kulolela vinthu volaula. Kansi maganizo a Yehova ni otyani pankhani yololela vinthu volaula? Mulungu osangalalalini navo. Mwanalume wamene ololela vithunzi volaula, owononga ushamwali wake na Yehova komasoti olemekezalini mwanakazi wake. d Mwanalume wokhulupilika angachitelini chigololo na mwanakazi muyakine ndipo oganizilakolini napatontho kumo kuti achite vamene ivi. Yesu enena kuti mwanalume wamene ololesha mwanakazi momukumbwila wachita naye kale chigololo “mu ntima mwake.” e—Mat. 5:28, 29.
9. Ndaŵa yanji Yehova osangalalalini keno mwanalume oyumilila mwanakazi wake kuti achite vinthu vasafuna panthawe yakuyona naye?
9 Mwanalume ofunikilalini kukakamija mwanakazi wake kuchita vinthu vasafuna poyonana. Analume ayakine oyumilila anakazi ŵawo kuti ayone nawo mwanjila yochitisha nsoni, vamene vingaŵachitishe kuwona kuti ochitiliwa nkhanza olo kuvutika na chikumbuntima chawo. Yehova osangalalalini na kulikonda komasoti kusoŵa chikondi kwa ntundu wamene uyu. Yehova ofuna kuti mwanalume akolemekeza maganizo komasoti chikumbuntima cha mwanakazi wake. (Aife. 5:28, 29) Lomba tyani keno Nkhilisitu ochitila kale nkhanza mwanakazi wake olo kulolela vinthu volaula? Kansi n’chinji chingamuyavye kuchinja kaganizidwe komasoti vochita vake?
VANGACHITE MWANALUME KUTI ALEKE KUNYOZESHA MWANAKAZI WAKE
10. Kansi chisanzo cha Yesu chingamuyavye tyani mwanalume?
10 Kansi n’chinji chingamuyavye mwanalume kuti aleke kuchitila nkhanza mwanakazi wake olo kumuchitisha nsoni? Njila imozi nikuyeja-yeja mwakhama kuti akokonkheja Yesu. N’chendi kuti Yesu enzeve mwanakazi, koma mwenzechitila vinthu na ophunzila ŵake ni chisanzo chiweme ngako changakonkheje mwanalume pochita vinthu na mwanakazi wake. (Aife. 5:25) Tiyeni tiwone vangaphunzile mwanalume kuli Yesu pankhani ya mwenzechitila vinthu komasoti mwenzelaŵilila na atumwi ŵake.
11. Kansi Yesu enzechita nawo tyani vinthu atumwi ŵake?
11 Yesu nthawe zonse, enzechita vinthu mowama ntima komasoti mwaulemu na atumwi ŵake. Yove enzeŵachitilalini nkhanza olo kuŵakandilila. Olo kuti Yesu enze na mphamvu zinyinji kupambana atumwi ŵake, yove enzekatishilalini ntchito mphamvu zake kuti ove akomuyopa olo kuliwona kuti ni ofoka. Koma mmalo mwake, enzeŵatumikila molichefya. (Yoh. 13:12-17) Yesu euja ophunzila ŵake kuti: “Lolani kuti nikuphunziseni, chifukwa nine wofasa na wolichefya ndipo muzapulumushiwe.” (Mat. 11:28-30) Onani kuti Yesu enze wofasa. Kufasa ni umbonilini wakuti munthu niwofoka. Mosiyana na vamene ivi, munthu wofasa niwamphamvu ngako ndipo okwanisha kulilamulila. Olo akakalipa, munthu wofasa opitilija mphela kunkhala wodekha nolamulila mwakumvwila.
12. Kansi Yesu enzelaŵila tyani na ŵanthu?
12 Yesu enzekatishila ntchito mawu ŵake potonthoja komasoti kutang’isha ayakine. Yove enzelaŵilalini mwaukali na ophunzila ŵake. (Luk. 8:47, 48) Nthawe ziyakine adani ŵake enzemukhumudwisa komasoti enzemupyesha ntima, koma yove ‘enzeŵawejelalini mawu aipa.’ (1 Pet. 2:21-23) Nthawe ziyakine Yesu enzewona kuti vili luweme kusalaŵila kalikonse kusiyana nakuyankha mwaukali. (Mat. 27:12-14) Chamene ichi n’chisanzo chiweme ngako kuli analume Achikhilisitu!
13. Mokatijana na Mateyo 19:4-6, kansi mwanalume ‘angalipamikije tyani kuli mwanakazi wake’? (Onanisoti chithunzi.)
13 Yesu enena kuti mwanalume ofunikila kupitilija kunkhala wokhulupilika kuli mwanakazi wake. Yove ekatishila ntchito mawu ŵechilaŵila Atata ŵake powonesha kuti mwanalume ofunikila ‘kulipamikija kuli mwanakazi wake.’ (Ŵelengani Mateyo 19:4-6.) Mawu Achigiliki ŵechikatishila ntchito ponena kuti ‘kulipamikija’ angatanthauze kuti “kulimatilila.” Vamene ivi vuwonesha kuti chikondi chapakati pa mwanalume na mwanakazi wake, chufunikila kunkhala champhamvu ngako monga kuti achita kumatililana muyake na muyake. Keno mmozi wachita chinthu chiyakine chosokoneza nkatijano wawo, onse aŵili angavutike. Mwanalume wamene okonda ngako mwanakazi wake, angalolelelini vinthu volaula vantundu uliwonse. Yove opewa ‘kulolesha vinthu vatyala-tyala’ mokulumija. (Sal. 119:37) Molingana na mwenzechitila Yobu, yove ochita pangano na menso ŵake ndipo ololeshalini mwanakazi asali wake momukumbwila.—Yobu 31:1.
Mwanalume wamene niwokhulupilika kuli mwanakazi wake, okana kulolela vinthu volaula (Onani ndime 13) g
14. Kansi mwanalume wamene ochitila nkhanza mwanakazi wake angachite tyani kuti awamye ushamwali wake na Yehova komasoti mwanakazi wake?
14 Mwanalume wamene ochitila nkhanza mwanakazi wake kupitila m’vochita olo m’vinthu vakulaŵila, ofunikila kuchitapo kanthu kuti awamye ushamwali wake na Yehova komasoti mwanakazi wake. Kansi yove ofunikila kuchita chinji? Choyamba, yove ofunikila kuziŵa kuti vinthu vakuchita niviipa ngako. Chinthu chilichonse chakulaŵila olo kuchita chingafisikelini kwa Yehova. (Sal. 44:21; Mlal. 12:14; Ahe. 4:13) Chachiŵili, yove ofunikila kuchinja vochita vake komasoti kuleka kuchitila nkhanza mwanakazi wake. (Miy. 28:13) Chachitatu, yove ofunikila kupepesa kuli mwanakazi wake komasoti kwa Yehova nochita vonse vangakwanishe kuti amukhululukile. (Mach. 3:19) Ofunikilasoti kupapatila kwa Yehova kuti amupase ntima wofuna kuchinja, mphamvu zolamulila maganizo ŵake, kalaŵilidwe kake komasoti vochita vake. (Sal. 51:10-12; 2 Ako. 10:5; Afil. 2:13) Chanamba 4, yove ofunikila kuchita vinthu mokatijana na mapemphelo ŵake, kuzondana na nkhanza yantundu uliwonse, komasoti kupewa kulaŵila mawu aipa. (Sal. 97:10) Chanamba 5, yove ofunikila kusenga akulu kuti amuyavye mokulumija. (Yako. 5:14-16) Chanamba 6, yove ochita vinthu vamene vingamuyavye kuti osati azachitilesoti nkhanza mwanakazi wake kusogolo. Keno mwanalume ololela vinthu volaula, ofunikilasoti kuchita vinthu 6 vamene ivi. Akachita vamene ivi, Yehova azadalise khama yake nomuyavya kuti achinje vochita vake. (Sal. 37:5) Koma kuleka kuchita vinthu vonyozesha mwanakazi wake, n’kosakwanila kuli mwanalume. Yove ofunikasoti kuphunzila kumulemekeza. Kansi angachite tyani vamene ivi?
VAMUNGACHITE KUTI MUKOLEMEKEZA MWANAKAZI WANU
15. Kansi mwanalume angachite tyani kuti mwanakazi wake aziŵe kuti omukonda?
15 Mukomuwonesha mwanakazi wanu kuti mumukonda. Analume amene ali na mabanja osangalala, ali na chiyoloŵezi chochita vinthu viyakine nsiku iliyonse pofuna kuti mwanakazi wawo aziŵe kuti omukonda ngako. (1 Yoh. 3:18) Mwanalume angawoneshe kuti okonda mwanakazi wake pochita vinthu vitontho-vitontho monga kumukata kwanja, olo kumukumbatila mwachikondi. Mwanalume angalembele mesedji mwanakazi wake nomuuja kuti “Nakuyewa”, nthawe ziyakine angamukonshe kuti “Vukuyendela tyani?” Nthawe na nthawe, mwanalume angalembele mwanakazi wake mawu aweme pakalata owonesha kuti omukonda. Keno mwanalume ochita vinthu vamene ivi, owonesha kuti olemekeza mwanakazi wake komasoti otang’isha nkatijano m’banja.
16. Kansi ndaŵa yanji mwanalume ofunikila kumutembeja mwanakazi wake pa vinthu vakuchita pomuyavya?
16 Mukomuuja mwanakazi wanu kuti niwofunika ngako kuli mwewo. Mwanalume wamene olemekeza mwanakazi wake, olaŵila vinthu vamene vumuchitisha kuliwona kuti niwofunika. Mwachisanzo, yove okumbukila kumutembeja mwanakazi wake pa vinthu vonse vakuchita pomuyavya. (Akol. 3:15) Keno mwanalume omutembeja mwanakazi wake nomuuja chifukwa chakumukondela, mwanakazi olimvwa kuti niwotetezeka, okondewa, komasoti kuti omulemekeza.—Miy. 31:28.
17. Kansi mwanalume angawoneshe tyani kuti olemekeza mwanakazi wake?
17 Mukochita vinthu mowama ntima komasoti mwaulemu na mwanakazi wanu. Mwanalume wamene okonda mwanakazi wake, omuwona kuti nimphaso iweme ngako yofumila kwa Yehova. (Miy. 18:22; 31:10) Chifukwa cha vamene ivi, ochita naye vinthu mowama ntima komasoti mwaulemu nthawe zonse kupamikijapo panthawe yakuyona naye. Yove angamuyumililelini kuti ayone naye mwanjila iliyonse yasakondwela nayo yove, kumuchitila nkhanza olo kuchita chinthu chamene chingachitishe kuti avutike na chikumbuntima. f Nayesoti mwanalume ofunikila kuyeja-yeja kuti chikumbuntima chake chipitilije kunkhala chituŵa pamenso pa Yehova.—Mach. 24:16.
18. Kansi analume ofunikila kunkhala osimikija ntima kuchita chinji? (Onanisoti bokosi yakuti “ Njila 4 zangawoneshele mwanalume kuti olemekeza mwanakazi wake.”)
18 Keno nimwe mwanalume, ziŵani kuti Yehova osangalala ngako na kuyeja-yeja kwamuchita kuti mukolemekeza mwanakazi wanu kupitila m’mawu komasoti vochita vanu. Nkhalani osimikija ntima kuti mukolemekeza mwanakazi wanu. Mukopewa kuchita chilichonse chamene chingamukhumudwise. Mmalo mwake, mukochita naye vinthu mowama ntima, mwaulemu komasoti mwachikondi. Keno muchita vamene ivi, yove azaziŵe kuti mumukonda ngako komasoti mumuganizila. Mukomulemekeza mwanakazi wanu, ndipo mukachita vamene ivi muzateteze ushamwali wanu na Yehova wamene ni ushamwali uweme ngako.—Sal. 25:14.
NYIMBO N.° 131 “Chamene Mulungu chawamanga pamozi”
a Analume angapindule ngako poŵelenga nkhani yakuti “Kansi muwona anakazi monga nimwakuŵawonela Yehova?”, mu Nsanja ya Mulonda ya Djanuwale 2024.
b Keno muyanu wamuukwati okuchitilani nkhanza, mungapindule poŵelenga nkhani zapa jw.org komasoti pa jw Laibulale®, zakuti “Mfundo Zothandiza Anthu Omwe Achitiridwa Nkhanza Zosiyanasiyana”, m’gulu ya nkhani zakuti “Nkhani Zina.”
c KUMVWIKISHA LUWEME: “Mawu aipa” opamikijapo kulaŵila mwankhanza komasoti kutukila pofuna kuti munthu muyakine akhumudwe. Opamikijaposoti kulaŵila vinthu viipa nthawe zonse vokhuza munthu muyakine. Tetyo, chinthu chilichonse chiipa changalaŵile mwanalume pofuna kuti mwanakazi wake achite nsoni olo kukhumudwa, ni nkhanza.
d Onani nkhani yakuti “Kuonera Zolaula Kungasokoneze Banja Lanu”, pa webisaiti ya jw.org komasoti pa JW Library.
e Mwanakazi wamene mwanalume wake ololela volaula, angapindule ngako poŵelenga nkhani yakuti “Kansi mungachite tyani keno muyanu wa muukwati ololela vinthu volaula?”, mu Nsanja ya Mulonda ya Ogasite 2023.
f Baibolo yufotokozalini luweme kuti nivinthu votyani voyenelela olo voipishiwa vangachite mwanalume panthawe yakuyonana na mwanakazi wake. Pankhani yamene iyi, ni udindo wa banja iliyonse kulisankhila vochita. Koma ove ofunika kuchita vamene ivo mwanjila yamene ingalemekeze Yehova, ingakondweleshe aliyense m’banja, komasoti yamene ingaŵayavye kupitilija kunkhala na chikumbuntima chituŵa. Nthawe zinyinji, ŵanthu olungulana ofunikalini kuuja ayawo vechisankha pankhani yamene iyi, chifukwa nichisinsi.
g MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Mkwasu okakamijiwa na ayake akuntchito amene ni a Mbonilini kuti aŵelenge magazini yamene ili na vinthu volaula.
