Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA N.° 17

NYIMBO N.° 111 Tili na vifukwa vinyinji vonkhalila okondwela

Osafuma m’Paladaiso wauzimu

Osafuma m’Paladaiso wauzimu

“Kondwelani ndipo mukosangalala mpaka kale-kale na vinthu vanupanga.”YES. 65:18.

CHOLINGA CHANKHANI

Munkhani ino, tiwone madaliso ŵatili nawo chifukwa chakuti tili m’paladaiso wauzimu komasoti vatingachite poyavya ŵanthu ayakine kuti aloŵe m’paladaiso wamene uyu.

1. Kansi paladaiso wauzimu ni chinji, ndipo tufunika kunkhala osimikija ntima kuchita chinji?

 MASIKU ŵano, pano pachalo pali paladaiso mwamene ŵanthu anyinji onkhalamo mwantendele ndipo pali ntchito zinyinji zatufunika kukata. Ŵanthu amene ali m’paladaiso wamene uyu, asimikija ntima kuti osati afumemo. Komasoti ofuna kuyavya ŵanthu anyinji mwangakwanishile kuti nawo awele mmalo aweme ngako monga ni amene aŵa. Kansi paladaiso wamene uyu ni wotyani? Wamene uyu ni paladaiso wauzimu! a

2. Kansi n’chinji chodabwisa ngako ponena za paladaiso wauzimu?

2 N’vodabwisa ngako kuti Yehova wakwanisha kupanga malo aweme ngako nkati mwachalo chamene Satana wachizuja na vinthu vinyinji viipa, chidani, komasoti vinthu voyofya. (1 Yoh. 5:19; Chiv. 12:12) Mulungu wasu wachikondi oziŵa luweme kuti kunkhala muli chino chalo cha Satana n’kovuta ngako. Chifukwa cha vamene ivi, Mulungu otiteteza na cholinga chakuti tipitilije kukula mwauzimu kuti tikomutumikila mosangalala. Baibolo yunena kuti paladaiso wauzimu ali monga ni “malo othaŵila”, komasoti “dimba yotililiwa luweme.” (Yes. 4:6; 58:11) Chifukwa chakuti Yehova oŵadalisa noŵateteza, ŵanthu amene ali m’paladaiso wauzimu angakwanishe kunkhala mosangalala komasoti motetezeka m’masiku ŵano osilijila amene ni ovuta ngako.—Yes. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. Kansi ni nthawe yanji pechikwanilishiwa koyamba mawu apa Yesaya chapitala 65?

3 Yehova ekatishila ntchito mneneli Yesaya ponenelatu mwaukuti uzankhalile moyo m’paladaiso wauzimu. Mwewo mungaŵelenge nkhani yamene iyi m’chapitala 65 cha buku ya Yesaya. Ulosi wamene uyu wekwanilishiwa koyamba mu 537 B.C.E. Pa nthawe yamene iyo Ayuda emasuliwa ku ukapolo ku Babulo nojokela ku chalo cha kwawo. Yehova eŵadalisa ŵanthu ŵake ndipo eyavya Ayuda kuti amangesoti tauni ya Yerusalemu yamene yenze iwonongewa. Ayuda sembe echitisha Yerusalemu kunkhalasoti malo aweme nomangasoti kachisi kuti ankhale likulu ya kulambila kutuŵa mu Isiraeli.—Yes. 51:11; Zek. 8:3.

4. Kansi mawu apa Yesaya 65 okwanilishiwa tyani masiku ŵano?

4 Ulosi wa Yesaya wekwanilishiwa kachiŵili kumayambililo kwa chaka cha 1919 C.E. Ŵanthu amene olambila Yehova masiku ŵano emasuliwa ku viphunziso vawenye va Babulo nkulu. Panthawe yamene iyo niye pechiyamba kukula paladaiso wauzimu, ndipo mipingo inyinji iyamba kunkhazikishiwa kuzenguluka pachalo chonse. Analume na anakazi amene poyamba enze achiwele-wele komasoti achiwawa eyamba kuwonesha minkhalidwe iweme yachikhilisitu. Ove eyamba ‘kuvwala umunthu wanyowani wamene ukatijana na chifunilo cha Mulungu.’ (Aife. 4:24) N’chendi kuti ayakine mwa madaliso ŵechilemba Yesaya azakwanilishiwe bwino-bwino kusogolo m’chalo chanyowani. Koma olo palipano, pali madaliso anyinji ŵangalondele ŵanthu amene ali m’paladaiso wauzimu. Tiyeni tikambilane chifukwa chatufunikila kupitilija kunkhala m’paladaiso wauzimu komasoti chifukwa chake tufunikalini kufumamo.

KANSI ŴANTHU AMENE ALI M’PALADAISO WAUZIMU AKUMVWA TYANI?

5. Mokatijana na Yesaya 65:13, kansi ni madaliso otyani ŵatili nawo chifukwa chonkhala m’paladaiso wauzimu?

5 Ove ali na moyo wathanzi komasoti vakulya viweme. Ulosi wa Yesaya uwonesha kuti pali kusiyana kukulu pakati pa ŵanthu amene ali m’paladaiso wauzimu na ŵanthu amene alilini m’paladaiso wamene uyu. (Ŵelengani Yesaya 65:13.) Yehova otipasa vinthu vinyinji ngako kupambana vatufunikila kuti tipitilije kumulambila. Yove otipasa mzimu wake utuŵa, Mawu ŵake Baibolo, komasoti vakulya vinyinji vauzimu na cholinga chakuti ‘tilye, . . . timwe, . . . [komasoti] tisangalale.’ (Yelekezelani na Chivumbuluso 22:17.) Mwavilili vinthu pamoyo wasu, n’vosiyana ngako na ŵanthu amene alilini m’paladaiso wauzimu. Ŵanthu amene awo ‘ali na njala komasoti njota . . . , [ndipo] ali na nsoni.’ Ove olimvwa kuti pali chinthu chiyakine chaliye pamoyo wawo chifukwa chakuti alilini paushamwali na Mulungu.—Amo. 8:11.

6. Kansi lemba ya Yoweli 2:21-24 yufotokoza tyani vinthu vakutipasa Yehova, ndipo tingachite tyani kuti tikopindula ngako na vinthu vamene ivi?

6 Mneneli muyakine zina yake Yoweli ekatishila ntchito vinthu vansiku na nsiku monga mbewu, vinyu, komasoti mafuta powonesha kuti Yehova ni Mulungu wopasa ngako. N’chifukwa chake yove otipasa vinthu vonse vatufunikila mwauzimu. (Yow. 2:21-24) Yove ochita vamene ivi pokatishila ntchito vofalisa vasu, Baibolo, mabuku ŵasu ofotokoza Baibolo, saiti yasu, misonkhano yampingo, yadela, komasoti yachigawo. Keno tuyeja-yeja mwakhama kuti tikopindula na vinthu vonse vakutipasa Yehova, tizankhale ŵanthu athanzi komasoti olyeshewa luweme mwauzimu.

7. Kansi n’chinji chutipasa “chisangalalo muntima”? (Yesaya 65:14)

7 Ove ni osangalala komasoti okhutila. Ŵanthu a Mulungu okwanisha ‘kuŵilikija mokondwela’ chifukwa chakuti mitima yawo niyokhutila chifukwa Yehova oŵachitila vinthu vinyinji. (Ŵelengani Yesaya 65:14.) Sewo tili na “chisangalalo muntima” chifukwa cha chonadi cha m’Baibolo chamene chutitang’isha, komasoti tili na chiyembekezo chosimikijilika chamene n’chozikiwa pa nsembe ya dipo ya Yesu. Tusangalala ngako tikokambilana nenekwasu na akalongosi za vinthu viweme vamene ivi!—Sal. 34:8; 133:1-3.

8. Kansi ni vinthu viŵili votyani vamene vumanga paladaiso wauzimu?

8 Pali vinthu viŵili vikulu-vikulu vamene vumanga paladaiso wauzimu: chikondi komasoti nkatijano wamene uli pakati pa ŵanthu a Yehova. ‘Chikondi chamene chukatanija ŵanthu mwamphamvu ngako’ chamene ichi chuwonesha mwaukuti uzankhalile moyo m’chalo chanyowani pa nthawe yamene ŵanthu a Yehova akowoneshana chikondi ngako nonkhala okatijana kupambana masiku ŵano. (Akol. 3:14) Kalongosi muyakine efotokoza chinthu chechiwona panthawe yoyamba pechiziŵa Amboni za Yehova. Yove enena kuti: “Newo nenzeziŵalini mwaningankhalile wosangalala olo m’banja mwangu ngamo-ngamo. Ŵanthu ŵeniyamba kuwona kuti owoneshana chikondi ngacho-ngacho pakati pawo ni Amboni za Yehova.” Munthu aliyense wamene ofuna kunkhala wosangalala chendi komasoti wokhutila, ofunika kuziŵa paladaiso wasu wauzimu. Viliye kanthu kuti ŵanthu muli chino chalo onena chinji pankhani ya ŵanthu a Yehova, atumiki a Mulungu oziŵa kuti ali na mbili iweme pamenso pa Yehova komasoti pakati pa enekwasu na akalongosi pachalo chonse.—Yes. 65:15.

9. Mokatijana na Yesaya 65:16, 17 kansi Mulungu azachite chinji na vinthu vamene vuyambisha mavuto ŵasu?

9 Ove odelalini nkhaŵa chilichonse ndipo ni odekha. Pa Yesaya 65:14, tuwona mwavilili vinthu pamoyo wa ŵanthu amene osankha kunkhala kunja kwa paladaiso wauzimu: Ove ‘olila chifukwa choŵaŵiwa muntima [ndipo] olila moŵilikija chifukwa chofwaika ntima.’ N’chendi kuti nawo ŵanthu a Mulungu ofunika kupilila mavuto anyinji. Koma kwasala kanthawe katontho tyala, ndipo mavuto amene aŵa “azaluŵiwe, azafisike kuti [Mulungu] osati aŵawonesoti.” (Ŵelengani Yesaya 65:16, 17.) Yehova azasilije mavuto ŵasu, ndipo m’kupita kwa nthawe vinthu viipa vatukumbukila muntima mwasu vamene vutiŵaŵa, tizaviluŵe mpaka kale-kale.

10. Ndaŵa yanji mwewo muwona kuti ni daliso kunkhala m’gulu yenekwasu na akalongosi? (Onanisoti chithunzi.)

10 Olo palipano, mitima yasu yunkhala pansi tikaluta kumisonkhano. Tikankhala m’misonkhano nkhaŵa zasu zuchepa komasoti tuleka kuganizila ngako za mavuto a muli chino chalo chamene chaipa ngako. Keno tuwonesha minkhalidwe yatunkhala nayo moyavyiwa na mzimu utuŵa wa Mulungu monga chikondi, chisangalalo, ntendele, ubwino, komasoti kufasa, tingayavye pochefya nkhaŵa komasoti kunkhala odekha m’paladaiso wauzimu. (Agal. 5:22, 23) Ni daliso ikulu ngako kunkhala m’gulu ya Mulungu! Kuli ŵanthu amene apitilije kunkhala m’paladaiso wauzimu, kwalombapano azawone kukwanilishiwa kwa lonjezo ya Mulungu yolenga “kululu kwanyowani na chalo chanyowani.”

Ni daliso ikulu ngako kunkhala m’paladaiso wauzimu wamene ni banja ya Yehova ya pachalo chonse (Onani ndime 10.) c


11. Mokatijana na Yesaya 65:18, 19, kansi mwewo mukumvwa tyani mukaganizila kuti Yehova epanga paladaiso wauzimu?

11 Ove ni otembeja ndipo osangalala. Mneneli Yesaya otiululila vifukwa vikulu-vikulu vutichitisha kunkhala ‘okondwela komasoti osangalala’ patunkhala m’paladaiso wauzimu. (Ŵelengani Yesaya 65:18, 19.) Magulu a ŵanthu muli chino chalo ophunzisalini ŵanthu vokhuza Mulungu. Tetyo, n’pomvwika kuti Yehova otikatishila ntchito pochosa ŵanthu m’magulu amene aŵa kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu wamene ni malo aweme ngako! Sewo tusangalala ngako na madaliso ŵatili nawo chifukwa chonkhala m’chonadi, ndipo tufuna kuujako ŵanthu ayakine kuzenguluka pachalo chonse za madaliso amene aŵa aweme ngako.—Yer. 31:12.

12. Kansi mukumvwa tyani mukaŵelenga lemba ya Yesaya 65:20-24, ndipo ndaŵa yanji?

12 Tutembeja ngako ndipo nise osangalala chifukwa chaushamwali uweme watili nawo na Yehova. Mukopatula nthawe noganizila mwaukuti uzankhalile moyo mu chalo chanyowani cha Mulungu! Baibolo yulonjeza kuti: “Kwamene uko kuzankhalelini soti mwana lucheche wamene azankhale na moyo masiku atontho tyala . . . olo munthu wachikulile wamene azakwanishelini vyaka vakufunika munthu kunkhala na moyo.” Sewo ‘tizamange mang’anda nonkhalamo; tizalime minda ya mpesa na kulya vitwazi vake.’ Sewo ‘tizakatelini ntchito patyala’ chifukwa chakuti ‘tizankhale ŵanthu odalisiwa na Yehova.’ Mulungu otilonjeza moyo uweme ngako wamene ni moyo wokhutilisa komasoti wotetezeka. ‘Tikaliyeita’, Mulungu azaziŵiletu vakufunikila munthu aliyense ndipo “azatambulule kwanja yake nokwanilisha vofuna va chamoyo chilichonse.”—Yes. 65:20-24; Sal. 145:16.

13. Kansi lemba ya Yesaya 65:25 yufotokoza tyani mwakuchinjila ŵanthu akaphunzila chonadi?

13 Ntendele na chitetezo. Moyavyiwa na mzimu utuŵa wa Mulungu ŵanthu amene poyamba enze aliye chilungamo, aukali, komasoti achiwawa, echinja moyo wawo modabwisa. (Ŵelengani Yesaya 65:25.) Pavuli poyeja-yeja mwakhama ngako, ove ekwanisha kuvula umunthu wawo uipa. (Alo. 12:2; Aife. 4:22-24) N’chendi kuti tonse tikaliphoniyesha mphela vinthu viyakine chifukwa chosoŵa ungwilo. Koma olo n’tetyo, Yehova wakatanija ‘ŵanthu a mitundu yonse’ amene okondana muyake na muyake ndipo monga vokonkhapo vake, sewo tukatijana komasoti tili na ntendele ngawo-ngawo. (Tito 2:11) Vamene ivi n’vodabwisa, ndipo ni Mulungu yeka wamphamvu zonse wamene angakwanishe kuchita vamene ivi!

14. Kansi chisanzo cha mkwasu muyakine chuwonesha tyani kuti lemba ya Yesaya 65:25 yulaŵila vachendi?

14 Koma kansi n’chendi kuti munthu angakwanishe kuchinja umunthu wake? Ganizilani vechitikila mulumbwana muyakine wamene penzekwanisha vyaka 20 enze emangiwapo kale maulwendo anyinji ndipo enze na minkhalidwe yachiwele-wele komasoti wankhanza. Yove enzeiŵa mamotoka, kutyola mang’anda, nochita milandu iyakine. Mulumbwana wamene uyo enzewokonzeka kuniyatana na munthu aliyense. Pechimvwa za chonadi cha m’Baibolo noyamba kupezeka pa misonkhano ya Mboni za Yehova, yove ekhulupilila kuti wafwana chinthu chofunika ngako chamene chingamuyavye kunkhala na moyo watanthauzo—chamene ni paladaiso wauzimu. Pavuli pakuti wabatizika, yove enzepatula nthawe yoganizila mweikwanilishiwa lemba ya Yesaya 65:25 pa moyo wake. Yove enze eleka kunkhala munthu nkali komasoti wankhanza monga ni mphondolo noyamba kunkhala mwantendele monga ni mwana wa mbelele.

15. Ndaŵa yanji nise ofunishisha kuujako ayakine kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu, ndipo tingachite tyani vamene ivi?

15 Lemba ya Yesaya 65:13, yuyamba na mawu akuti: “Yehova Ambuye nkulu ngako.” Ndipo vesi 25 yusilija na mawu akuti, “wanena tetyo Yehova.” Ndipo sewo tuziŵa kuti malonjezo onse a Yehova nthawe zonse okwanilishiwa. (Yes. 55:10, 11) Mwanjila iyakine tinganene kuti tuziŵa kuti paladaiso wauzimu aliko chendi palipano. Paliye banja yamene ni yokatijana monga ni banja ya Yehova ya pachalo chonse. Sewo tukwanisha kunkhala mokatijana m’gulu ya Mulungu monga kuti tililini mu chalo chiipa chamene ŵanthu ŵake ni achiwawa. (Sal. 72:7) N’chifukwa chake sewo tufuna kuyavya ŵanthu anyinji mwatingakwanishile kuti nawo aloŵe m’banja yamene iyi ya pachalo chonse. Tingakwanishe kuchita vamene ivi mwakukata mwakhama ntchito yopanga ophunzila.—Mat. 28:19, 20.

MWATINGAYAVYILE AYAKINE KUTI ALOŴE M’PALADAISO WAUZIMU

16. Kansi n’chinji chukopa ŵanthu ayakine kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu?

16 Aliyense wasewo ali na udindo wofunika ngako woyavya ayakine kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu. Sewo tingakwanilishe udindo wamene uyu keno tukonkheja Yehova. Yove okakamijalini munthu aliyense kuti awele m’gulu yake. Mmalo mwake, ‘odonsa’ ŵanthu mowama ntima ngako. (Yoh. 6:44; Yer. 31:3) N’chifukwa chake pavuli pophunzila minkhalidwe ya Yehova komasoti umunthu wake, n’vosakwanishika kuti munthu muweme ntima akane kunkhala nshamwali wa Mulungu. Koma kansi minkhalidwe na vochita vasu viweme vingaŵayavye tyani ŵanthu kunkhala na chidwi chofuna kuloŵa m’paladaiso wauzimu?

17. Kansi tingachite tyani kuti tikope ŵanthu ayakine kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu?

17 Njila imozi yoyavyila ŵanthu kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu ni kuchita vinthu mwanjila yachikondi komasoti mowama ntima na enekwasu na akalongosi. Munthu akafwika ulwendo woyamba mu Ng’anda zasu za Ufumu, tufuna kuti akolimvwa monga ni mwechimvwila ŵanthu amene efwika pamisonkhano mumpingo waku Korinto m’masiku akuvuli. Ove ekhuziwa ntima ngako ndipo enena kuti: “N’chendi Mulungu ali pakati panu.” (1 Ako. 14:24, 25; Zek. 8:23) Kuti vamene vikwanishike, tufunika kupitilija kukonkheja malangizo onena za ‘kunkhala mwantendele pakati pasu.’—1 Ates. 5:13.

18. Kansi n’chinji chingakope ŵanthu kuti awele m’gulu yasu?

18 Tikoyeja-yeja nthawe zonse kuwona enekwasu na akalongosi monga ni mwakuŵawonela Yehova. Tuchita vamene ivi poganizila ngako vinthu vakuchita luweme osati vinthu vasachita luweme, chifukwa kulaŵila chendi pasala tyala kanthawe katontho ndipo ŵanthu onse akochita viweme veka-veka nthawe zonse. Tingasilije kusamvwana kulikonse kwatingankhale nako nenekwasu keno nthawe zonse ‘tuwamilana ntima, kuwoneshana chifundo chikulu komasoti kukhululukilana na ntima wonse.’ (Aife. 4:32) Tikachita tetyo, tizakope ŵanthu amene ofuna kuchitiliwa vinthu mwanjila yachikondi monga ni yamene iyo kuti aloŵe m’paladaiso wamene uyu. b

PITILIJANI KUNKHALA M’PALADAISO WAUZIMU

19. (a) Mokatijana na bokosi yakuti “ Enze efuma ndipo ejokelasoti,” kansi ŵanthu ayakine enena chinji pavuli pakuti ajokela m’paladaiso wauzimu? (b) Kansi tufunika kunkhala osimikija ntima kuchita chinji? (Onanisoti chithunzi.)

19 Sewo tumekela ngako kuti tili m’paladaiso wauzimu! Ŵano masiku paladaiso wauzimu wawama ngako kupambana kale yonse, ndipo ŵanthu anyinji ankhala oloŵa m’paladaiso wamene uyu. Tipitilije kumutembeja Yehova mpaka kale-kale chifukwa chotipasa paladaiso kuti tikonkhalamo. Keno munthu ofuna kunkhala wokhutila, wodekha, komasoti wotetezeka ofunika kunkhala m’paladaiso wamene uyu wauzimu nopitilija kunkhalamo osafuma! Koma tufunika kunkhala osamala chifukwa chakuti Satana ochita vonse vangakwanishe na cholinga chakuti atifumye m’paladaiso wauzimu. (1 Pet. 5:8; Chiv. 12:9) Tufunikalini kulola kuti yove atipusishe. Tiyeni tikoyeja-yeja mwakhama poteteza kuwama, kutuŵa, komasoti ntendele watili nawo m’paladaiso wauzimu.

Ŵanthu amene ali m’paladaiso wauzimu palipano azankhalesoti na mwayi woloŵa m’paladaiso ngaye-ngaye kusogolo pano pachalo (Onani ndime 19.)


KANSI MUNGAYANKHE KUTI TYANI?

  • Kansi paladaiso wauzimu n’chinji?

  • Kansi tili na madaliso otyani chifukwa chonkhala m’paladaiso wauzimu?

  • Kansi tingaŵayavye tyani ayakine kuti aloŵe m’paladaiso wauzimu?

NYIMBO N.° 144 Loleshani pa mphaso!

a KUMVWIKISHA LUWEME: Mawu akuti “paladaiso wauzimu” onena za chitetezo chatili nacho chifukwa chakuti tulambila Yehova. M’paladaiso wauzimu wamene uyu sewo tusangalala chifukwa chakuti tili pa ntendele na Yehova komasoti ayasu.

b Lolelani vidiyo pa jw.org yakuti Alikuti Pano? Alena Žitníková: Zomwe Ndinkalakalaka Zinakwaniritsidwa, ndipo onani madaliso ŵechilondela kalongosi muyakine chifukwa chonkhala m’paladaiso wauzimu.

c MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Enekwasu pakusangalala potandala pamisonkhano mkwasu muyakine walipatula nonkhala payeka.