1. Kansi Yehova echita chinji Adamu na Hava pechingochimwa? (Genesis 3:15)

 PECHINGOCHIMWA Adamu na Hava, Yehova efotokoza ulosi wofunika wamene wipeleka chiyembekezo kuli ŵana ŵawo. Ulosi wamene uyu uli pa Genesis 3:15.—Ŵelengani.

2. Ndaŵa yanji ulosi wamene uyu ni wapadela?

² Ulosi wamene uyu upezeka m’buku yoyamba ya m’Baibolo. Koma olo n’tetyo, mwa njila iyakine mabuku onse a m’Baibolo okatijana na ulosi wamene uyu. Molingana na simenti yamene yukatanija ntchelwa na chipupa cha ng’anda, mawu apa Genesis 3:15 oyavya kuti uthenga wa m’mabuku onse a m’Baibolo unkhale wokatijana. Uthenga wake ni wakuti Mulungu azatumije mpulumusi wamene akuti azawononge Mdyelekezi na ŵanthu onse ali ku mbali yake.  * Amene aŵa ni madaliso akulu ngako kuli ŵala okonda Yehova!

3. Kansi tikambilane chinji mu nkhani ino?

³ Mu nkhani ino, tifwane mayankho a makonsho okhuza ulosi wa pa Genesis 3:15 akuti: Kansi ni ŵani otomolewa mu ulosi wamene uyu? Kansi ulosi wamene uyu ukwanilishiwa tyani? Lomba kansi sewo tupindula tyani na vamene ivi?

4. Kansi “njoka” ni ŵani, ndipo tuziŵa tyani vamene ivi?

⁴ Amene otomolewa pa Genesis 3:14, 15 opamikijapo “njoka,” “mbewu” ya njoka, “mwanakazi” komasoti “mbewu” ya mwanakazi. Baibolo yutiyavya kuziŵa luweme aliyense otomolewa mu ulosi wamene uyu. * Tiyeni tiyambe na “njoka.”  Njoka ngayo-ngayo sembe iliyeumvwe vechinena Yehova mmunda wa Edeni. Tetyo, Yehova enzepeleka chiweluzo chake kwa cholengewa chanzelu. Kansi cholengewa chamene ichi ni ŵani? Lemba ya Chivumbulutso 12:9, yutifotokozela momvwika luweme za nkhani yamene iyi. Lemba yamene iyi yunena kuti ‘njoka yakale yamene iyi’ ni Satana Mdyelekezi. Lomba kansi mbewu ya njoka ni ŵani?

5. Kansi ni ŵani amene ni mbewu ya njoka?

⁵ Baibolo ikonena za mbewu, mophiphilisila yunena za onse ŵala oganiza olo kuchita vinthu monga tata wawo wophiphilisila wamene uyo. Tetyo, mbewu ya njoka ni angelo osakhulupilika komasoti ŵanthu amene molingana na Satana okana Yehova Mulungu komasoti kushusha ŵanthu ŵake. Amene aŵa opamikijapo angelo amene esiya utumiki wawo kululu mu nthawe ya Nowa komasoti ŵanthu onse aipa amene ochita vinthu monga ni tata wawo Mdyelekezi.—Gen. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yuda 6.

6. Ndaŵa yanji “mwanakazi” otomolewa mu ulosi wamene uyu ni Havalini?

⁶ Lomba tiyeni tiziŵe za “mwanakazi” otomolewa mu ulosi wamene uyu. N’vowonekelatu kuti angankhalelini Hava. Ndaŵa yanji tunena tetyo? Tiyeni tiwone chifukwa chimozi. Ulosi wamene uyu unena kuti mbewu ya mwanakazi wamene uyo “izafwaye” mutu wa njoka. Monga mwatawonela kale, njoka ni Satana, wamene ni cholengewa chauzimu, tetyo sembe viliyekwanishike kuti mwana wa Hava wamene enzelini wangwilo akwanishe kumuwononga. Lomba kansi Satana sembe ewonongewa tyani?

7. Monga mwayuwoneshela lemba ya Chivumbulutso 12:1, 2, 5, 10, kansi mwanakazi otomolewa pa Genesis 3:15 ni ŵani?

⁷ Buku yosilijila ya m’Baibolo yutiuja za mwanakazi otomolewa pa Genesis 3:15.  (Ŵelengani Chivumbulutso 12:1, 2, 5, 10.) Mwanakazi wamene uyu ni wa panolini pachalo! Yove ali na mwezi kumendo kwake ndipo kumutu kwake kuli chisote chachifumu chonkhala na nyenyezi 12. Mwanakazi wamene uyu evyala mwana wapadela ngako—wamene ni Ufumu wa Mulungu. Ufumu wamene uyu ni wakululu, tetyo mwanakazi wamene uyu ofunikasoti kunkhala wakululu. Yove opanamila mbali ya kululu ya gulu ya Yehova yopangiwa na angelo okhulupilika.—Aga. 4:26.

8. Kansi mbali yoyamba ya mbewu ya mwanakazi ni ŵani, ndipo ni panthawe yotyani pechinkhala mbewu yamene iyi? (Genesis 22:15-18)

⁸ Mawu a Mulungu otiyavyasoti kuziŵa mbali yoyamba ya mbewu ya mwanakazi. Mbewu yamene iyi yenzefunika kunkhala yofumila mu nzela wa Abulahamu. (Ŵelengani Genesis 22:15-18.) Monga mwewinenela ulosi wamene uyu, Yesu efumila chendi mu nzela wa kolo yokhulupilika yamene iyi. (Lk. 3:23, 34) Koma mbewu yamene iyi yenzefunika kunkhala yamphamvu ngako kupambana munthu chifukwa yenzefunika kuwononga Satana Mdyelekezi. Tetyo, ali na vyaka pafupi-fupi 30, Yesu ezozewa na mzimu utuŵa. Pechizozewa enkhala mbali yoyamba ya mbewu ya mwanakazi. (Aga. 3:16) Yesu pechipaiwa noushiwa, Mulungu emuvwalika “ulemelelo na ulemu monga chisote chachifumu” ndipo emupasa “ulamulilo wonse . . . kululu na pachalo,” kupamikijapo mphamvu zakuti “awononge ntchito za Mdyelekezi.”—Ahe. 2:7; Mt. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

9-10. (a) Kansi ni ŵanisoti amene ni mbali ya mbewu ya mwanakazi, lomba ni pa nthawe yotyani pakuyamba kunkhala mbewu yamene iyi? (b) Kansi lomba tikambilane chinji?

⁹ Palisoti mbali yachiŵili ya mbewu ya mwanakazi. Ntumwi Paulo enena za mbali yamene iyi ya mbewu pechiuja Akhilisitu ozozewa a Chiyuda komasoti mitundu iyakine kuti: “Keno nimwe a Khilisitu, nimwe chendi mbewu ya Abulahamu, olondela cholowa mokatijana na lonjezo yamene iyo.” (Aga. 3:28, 29) Yehova akazoza Mkhilisitu na mzimu wake utuŵa, munthu wamene uyo onkhala mbali ya mwanakazi. Tetyo, mbewu ya mwanakazi ni Yesu Khilisitu pamozi na olamulila ayake okwana 144.000. (Chiv. 14:1) Onse amene aŵa oyeja-yeja kuti akoganiza nochita vinthu monga ni Atata ŵawo Yehova Mulungu.

¹⁰ Pakuti lomba taziŵa onse otomolewa pa Genesis 3:15, tiyeni tikambilane mwachidule mwawankhala okwanilishila Yehova ulosi wamene uyu patontho-patontho komasoti mwatupindulila nawo.

11. Kansi mbewu ya mwanakazi iwonongewa tyani “katende”?

¹¹ Monga mwewinenela ulosi wa pa Genesis 3:15, njoka yenzefunika kuwononga “katende” ka mwanakazi. Vamene ivi vikwanilishiwa pamene Satana pechichitisha Ayuda na Aroma kuti apaye Mwana wa Mulungu. (Lk. 23:13, 20-24) Molingana na chilonda cha katende chamene chingachitishe kuti munthu akangiwe kuyenda kwa kanthawe, imfwa ya Yesu ichitisha kuti yove aleke kuchita vinthu kwa kanthawe pechiyona mmanda kwa masiku atatu.—Mt. 16:21.

12. Kansi mutu wa njoka uzafwaiwe nthawe yanji, ndipo vamene ivi vizachitike tyani?

¹² Kuti ulosi wa pa Genesis 3:15 ukwanilishiwe, Yesu enzefunikalini kupitilija kunkhala mmanda mpaka kale-kale. Ndaŵa yanji? Ndaŵa yakuti molingana na ulosi, mbewu ya mwanakazi yenzefunika kufwaya mutu wa njoka. Vamene ivi venzetanthauza kuti Yesu enzefunika kuushiwa, kwamene kwenze  monga ni kupola kwa chilonda cha katende. Ndipo yove eushiwa chendi! Pa nsiku yachitatu, Yesu eushiwa na moyo wamene ungafwelini. Pa nthawe ya Mulungu, Yesu azawononge Satana nomuchoselatu. (Ahe. 2:14) Ŵanthu akuti akalamulile na Yesu Khilisitu azayavyane naye kuchosa adani onse a Mulungu pano pachalo—amene ni mbewu ya njoka.—Chiv. 17:14; 20:4, 10. *

13. Kansi tupindula tyani na kukwanilishiwa kwa ulosi wamene uyu?

¹³ Keno nimwe ntumiki wolipeleka wa Mulungu, mupindula na kukwanilishiwa kwa ulosi wamene uyu. Yesu ewela pachalo monga munthu. Yove ewonesha bwino ngako minkhalidwe ya Atata ŵake. (Yoh. 14:9) Tetyo, tikophunzila vokhuza Yesu tufwika poziŵa Yehova Mulungu komasoti kumukonda. Tupindulasoti na vechiphunzisa Yesu komasoti malangizo ŵakupeleka akosogolela mpingo wa Chikhilisitu masiku ŵano. Yove watiphunzisasoti vatingachite kuti tikokondwelesha Mulungu. Tonse tingakwanishe kupindula na imfwa ya Yesu—yamene ili monga ni kuwonongewa kwa katende. Motyani? Yesu pechiushiwa, epeleka ntengo wa milopa yake monga nsembe yangwilo yamene ‘itituŵisha ku uchimo wonse.’—1 Yoh. 1:7.

14. Kansi ŵanthu enzefunika kuyembekezela kuti ulosi wamene wiloselewa mu Edeni ukwanilishiwe pa nthawe yamene iyo yewiloselewa? Fotokozani.

¹⁴ Mawu ŵechilaŵila Yehova mu Edeni, owonesha kuti penzefunika kupita nthawe kuti ulosi wamene uyu ukwanilishiwe wonse. Penzefunikasoti nthawe kuti mbewu yolonjezewa ya mwanakazi iwonekele, kuti Mdyelekezi aunganishe ŵanthu ali kumbali yake komasoti kuti pankhale chidani (olo, kuzondana) pakati pa magulu aŵili amene aŵa. Tupindula kuziŵa vokhuza ulosi wamene uyu chifukwa utichenjeja kuti chalo chamene chulamuliliwa na Satana chizazondane na ŵanthu olambila Yehova. Pepapita nthawe, Yesu echenjejasoti ophunzila ŵake za nkhani yamene iyi. (Mk. 13:13; Yoh. 17:14) Tawona kukwanilishiwa kwa ulosi wamene uyu, makamaka m’vyaka 100 vapita. Motyani?

15. Ndaŵa yanji palipano chalo chuzondana ngako na ŵanthu a Mulungu, lomba ndaŵa yanji tufunikalini kumuyopa Satana?

¹⁵ Pechingoikiwa kunkhala Mfumu mu 1914, Yesu wamene ni Mesiya echosa Satana kululu. Satana eponyewa pano pachalo, ndipo oyembekezela kuwonongewa. (Chiv. 12:9, 12) Koma sikuti yove wangonkhala poyembekezela kuti azawonongewe. Posoŵa kamuti kokata, palipano Satana ni wokalipa ndipo owonesha ukali wake wamene uyo poukila ŵanthu a Mulungu. (Chiv. 12:13, 17) Pa chifukwa chamene ichi, chalo chuzondana ngako na ŵanthu a Mulungu. Koma olo n’tetyo, tufunikalini kumuyopa Satana na ŵanthu ali ku mbali yake. Tingankhale osimikija monga ni ntumwi Paulo wamene elemba kuti: “Keno Mulungu ali kumbali yasu, ni ŵani angashushane nase?” (Aro. 8:31) Tingomukhulupilila ngako Yehova chifukwa monga mwatawonela, mbali ikulu ya ulosi wa pa Genesis 3:15 yakwanilishiwa kale.

16-18. Kansi kumvwisha ulosi wa pa Genesis 3:15 kwayavya tyani Curtis, Ursula, na Jessica?

¹⁶ Lonjezo ya Yehova ya pa Genesis 3:15 ingatiyavye kupilila mayeselo aliwonse ŵatingakumane nawo. Curtis, wamene ni mmishonale waku Guam, enena kuti: “Nthawe ziyakine nenzelimbana na mayeselo komasoti vokhumudwisa vamene venzechitisha kuti  osati ninkhale wokhulupilika kwa Yehova. Koma kuganizila ulosi wa pa Genesis 3:15 kwaniyavya kuti nipitilije kukhulupilila Atata ŵangu ŵakululu.” Curtis oyembekezela nthawe yakuti azasilije mayeselo onse Yehova ŵatukumana nawo.

¹⁷ Mulongo muyakine waku Bavaria zina yake Ursula, enena kuti kumvwisha Genesis 3:15 kwimuyavya kuti akokhulupilila kuti Baibolo yeujiliwa na Mulungu. Yove ewona mwamene maulosi ayakine onse mwakugwilizanilana na ulosi wamene uyu, ndipo vamene ivi vimuchitisha chidwi ngako. Yove enenasoti kuti: “Vinikhuza peniziŵa kuti Yehova echitapo kanthu mokulumija kuti ŵanthu ankhale na chiyembekezo.”

¹⁸ Jessica, waku Micronesia, enena kuti: “Nukumbukila mphela mwenimvwila peniziŵa kwa nthawe yoyamba kuti nafwana choonadi! Niziŵa kuti ulosi wa pa Genesis 3:15 ukwanilishiwa. Vamene ivi vaniyavya kuziŵa kuti mavuto ŵatukumana nawo masiku ŵano niyelini venzefuna Yehova. Ulosi wamene uyu waniyavyasoti kukhulupilila ngako kuti kutumikila Yehova kungayavye munthu kuti akosangalala palipano komasoti kuti azafwane moyo uweme kusogolo.”

19. Ndaŵa yanji tufunikalini kukaikila kuti mbali yosilijila ya ulosi wamene uyu izakwanilishiwe?

¹⁹ Monga mwatawonela, ulosi wa pa Genesis 3:15 ukwanilishiwa. Mbewu ya mwanakazi komasoti njoka, vaziŵika bwino ngako. Yesu wamene ni mbali yoyamba ya mbewu ya mwanakazi, epola chilonda chake cha pakatende ndipo palipano ni Mfumu ya ulemelelo yamene ingafwelini. Kusankhiwa kwa ŵala amene ni mbali yachiŵili ya mbewu ya mwanakazi kwasala patontho kufwika kumapeto. Pakuti mbali yoyamba ya ulosi wamene uyo yakwanilishiwa, tukaikilalini olo patontho kuti mbali yosilijila yamene ni kufwaya mutu wa njoka ikwanilishiwesoti. Ŵanthu okhulupilika azasangalale ngako Satana akazawonongewa! Mpaka pa nthawe yamene iyo, tufunikalini kufoka. Mulungu wasu ni wodalilika. Kupitila muli mbewu ya mwanakazi, yove azapeleke madaliso anyinji kuli “mitundu yonse ya pachalo.”—Gen. 22:18.