1. Kansi Yehova echita tyani na aliyense wa sewo?

YEHOVA edonsa aliyense wa sewo kuti timutumikile. (Yoh. 6:44) Ganizilani tanthauzo ya vamene ivi. Yove eloleshesha mosamala ngako ŵanthu mabiliyoni anyinji pachalo ndipo ewona chinthu chiyakine chantengo wapatali muli mwewo​—chamene ni ntima wofunishisha kumukonda. (1 Mbiri 28:9) Yehova okuziŵani, okumvwishani komasoti okukondani mwewo. Kuziŵa vamene ivi kutitonthoja ngako!

2. Kansi Yesu otiyavya tyani kumvwishisha mwakumvwila Yehova na aliyense wa sewo?

² Yehova okudelani nkhaŵa ngako mwewo, komasoti odela nkhaŵa Akhilisitu onse amene ni abale ŵanu na alongo. Kuti timvwikishe luweme mfundo yamene iyi tiyeni timvwe vechinena Yesu, yove elinganija Yehova na chiŵeta wa mbelele. Keno chiŵeta angankhale na mbelele 100 ndipo imozi yasoŵa, kansi yove angachite tyani? ‘Yove angasiye zala mbelele 99 mulupili noluta kuyasakila yala imozi yasoŵa.’ Wala chiŵeta akaifwana yala mbelele, yove angaikalipilelini yala mbelele chifukwa chakuti yenze yasoŵa, koma angakondwele ngako chifukwa chakuti waifwana. Kansi chisanzo chamene ichi chutiphunzisa chinji? Kwa Yehova mbelele iliyonse ni yofunika ngako. Yesu enena kuti: “Atata ŵangu ŵakululu ofunalini kuti mmozi wa tuŵana utu akawonongeke.”​—Mt. 18:12-14.

3. Kansi tikambilane chinji mu nkhani ino?

³ Kulaŵila chendi, sewo tufunikalini olo patontho kunkhala chinthu chokhumudwisa kuli abale ŵasu na alongo. Lomba tingachite tyani kuti osati tikokhumudwisa ayakine? Ndipo tingachite chinji keno ayakine atikhumudwisa? Mu nkhani ino tikambilane mayankho a makonsho amene aŵa. Koma poyamba, tiyeni timvwishishe luweme kuti ni ŵani amene aŵa ŵenzenena Yesu kuti “mmozi wa tuŵana utu” pa lemba ya Mateyu chapitala 18.

4. Kansi “mmozi wa tuŵana utu” ni ŵani?

⁴ “Mmozi wa tuŵana utu” ni ophunzila a Yesu. Viliyekanthu kuti ali na nsiku wotyani, onse ali monga ni “tuŵana” ndaŵa yakuti ni okonzeka kuphunzila kufumila kuli Yesu. (Mt. 18:3) Olo kuti ove ankhale ofumila mmalo osiyana-siyana, mu vinkhalidwe vosiyana-siyana, maganizo osiyana komasoti osiyana ntundu, onse okhulupilila Khilisitu. Niye chifukwa chake, Yesu oŵakonda ngako aliyense wa ove.​—Mt. 18:6; Yoh. 1:12.

5. Kansi Yehova akumvwa tyani keno munthu muyakine otamanisha olo kukhumudwisa mmozi wa ŵanthu Ŵake?

⁵ Aliyense wa “mmozi wa tuŵana utu” ni antengo wapatali kwa Yehova. Kuti timvwishe luweme mwakumvwila yove, ganizilani mwamumvwila pa nkhani ya ŵana. Ove ni antengo wapatali kuli sewo. Sewo tufuna kuŵateteza ndaŵa yakuti tuziŵa kuti ove aliye mphamvu ngako, oziŵalini vinyinji komasoti aliye nzelu zolingana na ŵanthu akulu. Sewo tukondwelalini kuwona munthu muyakine otamanisha muyake, koma​—tukalipa ngakosoti—​keno munthu muyakine otamanisha mwana. Molingana na vamene ivi, Yehova ofuna kutiteteza. Yove okalipa ngako​—olo mpaka kukhumudwa—​keno munthu muyakine otamanisha olo kukhumudwisa mmozi wa ŵanthu Ŵake!​—Yes. 63:9; Mk. 9:42.

6. Mokatijana na lemba ya 1 Akorinto 1:26-29, kansi ŵanthu muli chino chalo oŵawona tyani ophunzila a Yesu?

⁶ Kansi njila iyakine yakuwonelewa ophunzila a Yesu kuti ali monga “mmozi wa tuŵana utu” ni yotyani? Kansi ni ŵanthu otyani owonewa kuti ni ofunika ngako muli chino chalo? Ni ŵala amene ni olemela, otchuka komasoti amphamvu. Koma ophunzila a Yesu kanyinji-kanyinji alilini tetyo yayi. Tetyo, ŵanthu muli chino chalo oŵawona kuti ni “ŵana atontho”, kapena kuti, aliye tanthauzo, atyala-tyala. (Ŵelengani 1 Akorinto 1:26-29.) Koma Yehova oŵawonalini tetyo yayi.

7. Kansi Yehova ofuna kuti sewo tikokumvwa tyani tikawona abale ŵasu na alongo?

⁷ Yehova okonda atumiki ŵake onse, ŵala amene amutumikila kwa vyaka vinyinji olo ŵala amene ayamba kwalombapano choonadi. Abale ŵasu onse komasoti alongo ni ofunika ngako kwa Yehova. Niye chifukwa chake ove ofunika kunkhala ofunika ngako kuli sewo nase. Sewo tufuna kukonda “gulu yonse ya abale,” osati tyala kungokondako atontho. (1 Pet. 2:17) Tufunika kunkhala okonzeka kuchita chilichonse chingafunikile kuti titeteze abale ŵasu komasoti kuŵasamalila. Keno sewo taziŵa kuti takalipisha muyakine olo kumukhumudwisa, tufunikalini kusulako, noyamba kuganiza kuti munthu wamene wala ofunika kunikhululukila komasoti kuviluŵa vamene ivi. Kansi ni chinji chuchitisha ŵanthu ayakine kukhumudwa? Payakine chifukwa cha kwechikulila, abale na alongo ayakine oliwona kuti ni osafunika ngako niye chifukwa chake okalipa kamangu. Ayakine ayamba kwalombapano choonadi; ove akaliyephunzila kuti ofunika kuŵakhululukila ŵanthu akaphoniyesha. Viliyekanthu kuti ndaŵa yanji abale ŵasu okhumudwa, tufunika kuchita vonse vatingakwanishe kuti tiyondolole vinthu. Kuyangijila pali vamene ivi, munthu wamene okhumudwa kaŵili-kaŵili chifukwa cha ŵanthu ayakine ofunika kuziŵa kuti yamene iyi ni nkhalidwe yosafunika yamene yove ofunikila kukonza. Yove ofunika kuchita vamene ivi kuti ankhale na ntendele wa mmaganizo komasoti kuti ayake ankhale na moyo uweme.

8. Kansi ni maganizo otyani ŵenzenawo ŵanthu mu nthawe ya Yesu amene ekhuza ophunzila ŵake?

⁸ Ndaŵa yanji Yesu enena vokhuza “mmozi wa tuŵana utu”? Ndaŵa yakuti ophunzila ŵake enze emukonsha kuti: “Kansi ni ŵani ngaye-ngaye wamene akuti azankhale nkulu mu Ufumu wakululu? (Mt. 18:1) Ayuda anyinji enzefuna kuti ayakine aganize kuti ove ni ofunika ngako. Ponena za nkhani yamene iyi, kaswili muyakine wamaphunzilo enena kuti: “Kulondela ulemu kuli ŵanthu ayakine komasoti kutchuka chenze chinthu chofunika ngako pa moyo wawo.”

9. Kansi ophunzila a Yesu enzefunika kuchita chinji?

 ⁹ Yesu enzeziŵa kuti Ayuda anyinji enzeganiza kuti kunkhala ofunika kupambana ayakine niye chinthu chofunika, niye chifukwa chake ophunzila ŵake enzefunika kuchita khama ngako kuti achose mzimu wa mpikishano m’mitima yawo wechitolelako ku chinkhalidwe cha Chiyuda. Yove euja ophunzila ŵake kuti: “Wamene ni nkulu ngako pa mwewo monse ankhale monga ni nthontho ngako pa monse, ndipo wamene ni nsogoleli ankhale wotumikila.” (Lk. 22:26) Tunkhala monga nise “ŵana atontho” keno ‘tuwona ayakine kunkhala otiposha.’ (Afil. 2:3) Tikoyeja-yeja ngako kunkhala na maganizo amene aŵa, tichefyeko ngako kukhumudwisa ayakine.

10. Kansi ni malangizo otyani a Paulo ŵatufunika kukatishila ntchito?

¹⁰ Abale ŵasu onse komasoti alongo otiposha mu njila zosiyana-siyana. Kumvwisha vamene ivi n’kosavuta keno tuloleshesha ngako pa minkhalidwe yawo iweme. Tufunika kuŵawona kunkhala ofunika malangizo ŵechipeleka ntumwi Paulo kuli abale aku Korinto akuti: “Okuchitisha kunkhala wosiyana na ayakine ni ŵani? N’chendi, kansi wewo uli na chinji chamene uliyechitelondela? Keno wewo wichitalondela vinthu vamene ivo, ndaŵa yanji ulitumba monga uliyechitelondela?” (1 Akor. 4:7) Tetyo, tufunikalini olo patontho kufuna kuti ayasu akochita nase chidwi olo kuliwona kuti nise apalulu ngako kuposha ayakine. Mwachisanzo, abale amene olaŵila luweme nkhani olo alongo amene okwanisha kuyambisha maphunzilo a Baibolo anyinji, nthawe zonse ofunika kutamanda Yehova pa vinthu vakukwanisha kuchita.

11. Kansi Yesu etiphunzisa chinji na fanizo ya mfumu na wantchito wake?

¹¹ Pavuli pakuti Yesu wachenjeja ophunzila ŵake kuti osati akokhumudwisa ayakine, yove epeleka fanizo ya mfumu yolemela na wantchito wake. Mfumu ikhululukila wantchito nkhongole ikulu yamene sembe aliyekwanishe kuiweja. Pavuli pake, wantchito wamene uyo aliyefune kukhululukila nkhongole itontho ngako ya wantchito muyake. Mfumu peiziŵa vamene ivi, yove ilamula kuti wantchito muipa wamene uyo aikiwe mu djeli. Kansi vamene ivi vutiphunzisa chinji? Yesu enena kuti: “Atata ŵangu ŵakululu azachite namwesoti chimozi-mozi keno aliyense wa mwewo okhululukilalini m’bale wake na ntima wonse.”​—Mt. 18:21-35.

12. Keno sewo tukana kukhululuka, kansi tukhumudwisa tyani ayakine?

¹² Vechichita wantchito wamene uyo viliyekhuze yove yeka yayi, koma vikhuzasoti ayakine. Choyamba, yove aliyewoneshe chikondi olo patontho kuli wantchito muyake. Yove “eluta kuyamupeleka ku djeli mpaka panthawe yakuti azaweje nkhongole yamene iyo.” Chachiŵili, yove ekhumudwisasoti antchito ayakine amene ewona vechichita yove. Antchito ayake “pechiwona vamene ivi vichitika, echimvwa chisoni ngako.” Molingana na vamene ivi, vochita vasu vukhuzasoti ayakine. Keno m’bale watiphoniyela sewo, ndipo sewo nokana kumukhululukila, kansi chingachitike ni chinji? Choyamba, tumukhumudwisa ndaŵa yakuti tukana kumukhululukila, ndipo payakine tumusula na kusamuwonesha chikondi. Chachiŵili, tukhumudwisa ayakine mumpingo akaziŵa kuti tililini pa ntendele na munthu wamene uyo.

13. Kansi tuphunzilapo chinji pa vinthu vichitikila mulongo muyakine?

¹³ Keno sewo tukhululukila abale ŵasu komasoti alongo, tukumvwa luweme komasoti tuyavya ayakine kuti nawo akokumvwa luweme. Vamene ivi niye vichitikila mpainiya muyakine wamene timuite na zina yakuti Crystal. Mulongo muyakine wa mumpingo emukhumudwisa. Crystal enena kuti: “Mawu ŵake nthawe ziyakine enzenkhala aipa ngako mwakuti venzenkhala monga yove onicheka na chipula. Newo nenzefunalini olo kuluta naye pamozi mu utumiki. Newo niyamba kuchita ulesi kuluta mu utumiki komasoti niyamba  kuluza chisangalalo changu.” Crystal enzeganiza kuti yove ali na vifukwa viweme vonkhalila wokhumudwa. Koma yove aliyemusungile chifukwa mulongo wamene uyo olo kungoganizila tyala mwakumvwila yove yeka. Yove enkhala wolichefya ndipo emvwila malangizo a m’Baibolo ŵechifwana mu nkhani yakuti, “Khululukani Kuchokera Mumtima” mu Nsanja ya Olonda ya October 15, 1999. Crystal, ekwanisha kumukhululukila wala mulongo. Yove enena kuti: “Newo numvwisha lomba kuti tonse tuyeja-yeja mwakhama kuti tivwale umunthu wanyowani, ndipo Yehova ni wokonzeka kutikhululukila nsiku zonse. Nulimvwa monga nachoselewa chintolo cholema ngako cha kuchalo papewa pangu. Newo nakwanisha kufwanasoti chisangalalo changu.”

14. Mokatijana na lemba ya Mateyu 18:21, 22, kansi ntumwi Petulo payakine elimbana na vuto yotyani, ndipo mwewo mwaphunzilapo chinji pa yankho ya Yesu?

¹⁴ Sewo tuziŵa kuti tufunika kukhululuka; chamene ichi ni chinthu chiweme chatufunika kuchita. Olo n’tetyo, kukhululuka kungankhale kovuta ngako. Ntumwi Petulo payakine enzekumvwa teti nthawe ziyakine. (Ŵelengani Mateyu 18:21, 22.) Keno mwewo mumvwa tetyo, kansi ni chinji chingakuyavyeni? Choyamba, ganizilani kuti ni maulwendo angani ŵakukhululukilani Yehova. (Mt. 18:32, 33) Olo kuti niselini oyenelela kukhululukiliwa, Yehova otikhululukila mwamahala. (Sal. 103:8-10) Pa nthawe imozi-mozi “nase tufunika kukondana muyake na muyake.” Tetyo, kukhululuka ni chinthulini chatingafunike kusankha kuwonesha olo yayi. Sewo tili na nkhongole kuli abale ŵasu na alongo kuti tiŵakhululukile. (1 Yoh. 4:11) Chachiŵili, ganizilani vuchitika mwewo mukakhululuka. Mwewo muyavya munthu waphoniya, muyavya kuti mumpingo munkhale mgwilizano, muteteza ushamwali wanu na Yehova komasoti muchosa chintolo cholema ngako pa pewa panu. (2 Akor. 2:7; Akol. 3:14) Chachitatu, pemphelani kuli wala wamene otisenga kuti tinkhale okhululuka. Osalola olo patontho kuti Satana atichosele ntendele watili nawo na abale ŵasu. (Aef. 4:26, 27) Na thandizo ya Yehova, mwewo mukashiwelini na ukuka wamene uyu wa Mdyelekezi.

15. Mokatijana na lemba ya Akolose 3:13, kansi tingachite tyani keno takhumudwa na vinthu vachita m’bale olo mulongo?

¹⁵ Lomba tyani keno m’bale mumpingo wakuchitilani chinthu chamene chakukhumudwisani, kansi mwewo mungachite tyani? Chitani vonse vamungakwanishe kuti munkhazikishe ntendele. Mufotokozeleni Yehova momasuka mwamumvwila. Musengeni yove kuti adalise munthu wakukhumudwisani komasoti kuti akuyavyeni kuwona minkhalidwe iweme ya munthu wamene uyo​—yamene ni minkhalidwe iweme yakukonda Yehova muli yove. (Lk. 6:28) Keno mwewo mukwanishalini kuviluŵa vinthu vachita m’bale wanu, ganizilani njila iweme yamungalaŵijilane naye. Vunkhala luweme nthawe zonse kuganiza kuti m’bale wamene uyo enzefunalini kukukhumudwisani mwalona. (Mt. 5:23, 24; 1 Akor. 13:7) Mukaluta kuyalaŵijana naye, ganizilani kuti ali na volinga viweme. Lomba tyani keno yove ofunalini kunkhazikisha ntendele? ‘Pitilijani kumulolela’ ndipo pitilijani kumulezela ntima m’bale wanu. (Ŵelengani Akolose 3:13.) Ndipo chofunika ngako n’chakuti, osamusungila vifukwa olo patontho, ndaŵa yakuti vamene ivi vingawononge ushamwali wanu na Yehova. Osalola kuti chinthu chilichonse chikukhumudwiseni mwewo. Mukochita vamene ivi, mwewo muwonesha kuti mukonda Yehova kupambana chinthu chiyakine chilichonse.​—Sal. 119:165.

16. Kansi aliyense wa sewo ali na udindo wotyani?

¹⁶ Tutembeja ngakosoti chifukwa cha mwayi wamene uyu wotumikila Yehova mokatijana monga “gulu imozi na chiŵeta mmozi”! (Yoh. 10:16) Buku yakuti Gulu Lochita Chifuniro cha Yehova, pa pedji 165, ponena kuti: “Pamusangalala na mgwilizano wamene uyu, mufunika kukumbukilasoti kuti muli na udindo woyavya kuti mgwilizano wamene uyu osati usile.” Tetyo, tufunika kuyeja-yeja “kuwona abale ŵasu komasoti alongo monga ni mwakuŵawonela Yehova.” Tonse nise ofunika ngako kwa Yehova. Kansi niye mwamuŵawonela abale ŵanu komasoti alongo? Yehova owona ndipo otembeja ngako chilichonse chamuchita poŵayavya komasoti kuŵasamalila.​—Mt. 10:42.

17. Kansi nise osimikija ntima kuchita chinji?

¹⁷ Sewo tuŵakonda ngako abale ŵasu. Niye chifukwa chake, ‘nise osimikija ntima kusaikila m’bale wasu chinthu chokhumudwisa olo chosokoneza.’ (Aro. 14:13) Tuwona abale ŵasu komasoti alongo kunkhala otiposha, ndipo tufuna kuŵakhululukila na ntima wonse. Osalola kuti aliyense akukhumudwiseni mwewo. Mmalomwake, ‘konkhejani vinthu vuleta ntendele komasoti volimbikisa kuli muyake na muyake.’​—Aro. 14:19.