Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA N.° 25

Yehova odalisa ŵanthu okhululukila ayakine

Yehova odalisa ŵanthu okhululukila ayakine

“Monga ni mwechikukhululukilani Yehova na ntima wonse, mwewo namwe chitanisoti tetyo.”—AKOL. 3:13.

NYIMBO N.° 130 Mwaokhululukilana

VATIKUTI TIPHUNZILE *

1. Kansi Yehova olonjeza chinji kuli ochimwa amene alapa?

 OLO kuti Yehova niye Nyamalenga wasu, Wopeleka malamulo komasoti Woweluza, yove ni Tata wasu wachikondi wakululu. (Sal. 100:3; Yes. 33:22) Tikamuchimwila nolapa kufumila pansi pantima, yove ni wokonzeka kutikhululukila. (Sal. 86:5) Kupitila mwa mneneli Yesaya, Yehova epeleka lonjezo yachikondi yakuti: “Olo machimo ŵanu ankhale asweta monga ni milopa, azatuŵe monga ni thonje.”—Yes. 1:18.

2. Keno tufuna kunkhala pa ntendele na ayasu, kansi tufunika kuchita chinji?

2 Chifukwa chakuti tiliye ungwilo, tonse tulaŵila olo kuchita vinthu vamene vingakhumudwise ayakine. (Yak. 3:2) Olo n’tetyo, vamene ivi vutanthauzalini kuti tingankhalelinisoti nawo pa ushamwali wotang’a. Tingakwanishe kuchita vamene ivi keno taphunzila kunkhala okhululuka. (Miy. 17:9; 19:11; Mt. 18:21, 22) Keno takhumudwisana muyake na muyake pa nkhani zitontho-zitontho, Yehova ofuna kuti tikokhululukilana. (Akol. 3:13) Tili na vifukwa viweme vochitila vamene ivi. Kulaŵila chendi, Yehova ‘otikhululukila na ntima wonse.’—Yes. 55:7.

3. Kansi tikambilane chinji mu nkhani ino?

3 Mu nkhani ino, tikambilane mwamene ŵanthu osoŵa ungwilo mwangakonkhejele Yehova pa nkhani yokhululuka. Kansi ni machimo otyani ŵatufunika kuuja akulu? Ndaŵa yanji Yehova otilimbikisa kuti tikokhululukila ayakine? Ndipo tingaphunzile chinji kufumila kuli abale na alongo ŵasu amene ovutika chifukwa cha machimo a ŵanthu ayakine?

KENO MKHILISITU WACHITA CHIMO IKULU

4. (a) Keno ntumiki wa Yehova wachita chimo ikulu, kansi ofunika kuchita chinji? (b) Kansi udindo wa akulu ni wotyani akawonana na munthu wamene wachita chimo?

4 Keno Mkhilisitu wachita chimo ikulu tufunika kuuja akulu. Mitundu iyakine ya machimo akulu-akulu yufotokozewa pa 1 Akorinto 6:9, 10. Kuchita machimo akulu-akulu ni kufwailatu malamulo a Mulungu. Keno Mkhilisitu wachita chimo yoteti, ofunika kulaŵila na Yehova kupitila m’pemphelo, ndipo ofunika kuyauja akulu a mumpingo. (Sal. 32:5; Yak. 5:14) Kansi ni udindo wotyani wali nawo akulu? Ni Yehova yeka ali na udindo wokhululukila munthu machimo onse, vamene ivi vukwanishika kupitila mu nsembe ya dipo. * Olo n’tetyo, Yehova epasa akulu udindo wosankha mokatijana na Malemba keno wochimwa wamene uyo angapitilije kunkhala mumpingo. (1 Akor. 5:12) Kuti akwanishe kuchita vamene ivi, chimozi mwa vinthu vakuchita ove ni kuyeja kufwana mayankho a makonsho aŵa: Kansi yove echitakonza pulani kuti achite chimo yamene iyo? Kansi munthu wamene uyo eyeja kufisa chimo yamene iyo kuli ayakine? Kansi yove wankhala ochita chimo yamene iyo moweleja-weleja? Kupambana vonse, kansi pali maumboni owonesha kuti yove walapa chendi? Kansi pali umboni uwonesha kuti Yehova wamukhululukila?—Mac. 3:19.

5. Kansi ni madaliso otyani owela chifukwa cha ntchito ya akulu?

5 Akulu akawonana na munthu wamene wachita chimo, cholinga chawo ni kupanga chosankha pano pachalo chamene chapangiwa kale kululu. (Mt. 18:18) Kansi mpingo upindula tyani na makonzedwe amene aŵa? Makonzedwe amene aŵa opindulisha mpingo mwa kuwoneshesha kuti ochimwa osalapa osati apitilije kunkhala mumpingo na cholinga chakuti osati awononge atumiki antengo wapatali a Yehova. (1 Akor. 5:6, 7, 11-13; Tit. 3:10, 11) Ndipo angayavyesoti wochimwa wamene uyo kuti alape nokhululukiliwa na Yehova. (Lk. 5:32) Akulu omupemphelela munthu wamene walapa, nosenga Yehova kuti amuyavye kuwamyasoti ushamwali wake na yove.—Yak. 5:15.

6. Keno munthu wachosewa, kansi Yehova angamukhululukile mphela munthu wamene uyo? Fotokozani.

6 Tiyelekezele kuti munthu wamene wachita chimo aliyewoneshe kulapa pavuli pakuti akulu awonana naye. Vikachitika tetyo, yove ochosewa mumpingo. Keno yove wafwaya lamulo ya boma, akulu angamutetezelini pa vinthu viipa vawakumana navo. Yehova oŵalola akulu-akulu a boma kuweluza nolanga aliyense wamene wafwaya lamulo—viliyekanthu kuti walapa olo yayi. (Aro. 13:4) Olo n’tetyo, keno munthu wamene uyo wachinja maganizo ŵake nolapa mofumila pansi pantima notembenuka, Yehova ni wokonzeka kumukhululukila. (Lk. 15:17-24) Vamene ivi n’vachendi olo kuti machimo ŵake enze akulu-akulu.—2 Mbiri 33:9, 12, 13; 1 Tim. 1:15.

7. Kansi tingamukhululukile tyani munthu wamene watichimwila?

7 N’vokondwelesha ngako kuziŵa kuti tiliye udindo wosankha kuti Yehova akhululukile wochimwa olo yayi! Olo n’tetyo, pali chinthu chiyakine chatufunikila kusankha. Kansi n’chinthu chotyani? Nthawe ziyakine, munthu muyakine angatichimwile—ndipo pavuli pake yove angapepese—notisenga kuti timukhululukile. Ndipo nthawe ziyakine, munthu wamene uyo angapepeselini. Olo n’tetyo, tingasankhe kumukhululukila munthu wamene uyo mwa kusamusungila vifukwa na kusakalipa naye. Kulaŵila chendi, vamene ivi vingatole nthawe, ndipo pangafunike kuyeja-yeja maka-maka keno takalipa ngako. Nsanja ya Olonda ya 15 September 1994, inena kuti: “Tikakhululukila munthu vutanthauzalini kuti tusangalala na chimo yamene iyo yechichita. Kuli Mkhilisitu, kukhululuka kutanthauza kusiya nkhani yamene iyo mmanja mwa Yehova nokhulupilila kuti achitepo kanthu. Yove ni Woweluza wachilungamo m’chilengedwe chonse, ndipo azawonesheshe kuti chilungamo chachitika pa nthawe yake.” Ndaŵa yanji Yehova otilimbikisa kuti tikokhululuka nokhulupilila kuti yove azaweluze nkhani yamene iyo mwachilungamo?

CHIFUKWA CHAKE YEHOVA OTILIMBIKISA KUTI TIKOKHULULUKA

8. Kansi kukhululuka kuwonesha tyani kuti tutembeja chifundo cha Yehova?

8 Keno tukhululuka tuwonesha kuti tutembeja chifundo cha Yehova. Mu fanizo iyakine, Yesu elinganija Yehova na bwana muyakine wamene ekhululukila m’mozi mwa antchito ŵake nkhongole ikulu yenze nayo yamene sembe aliyekwanishe kuiweja. Koma wantchito wamene uyo aliyewoneshe chifundo kuli wantchito wamene enze naye na nkhongole ya ndalama zitontho. (Mt. 18:23-35) Kansi pamene apa Yesu enzefuna kutiphunzisa chinji? Keno sewo tutembeja chendi chifundo chikulu chakutiwonesha Yehova, vitichitishe kuti nase tikokhululukila ayakine. (Sal. 103:9) M’vyaka vakuvuli, Nsanja ya Olonda iyakine ifotokoza kuti: “Viliyekanthu kuti ni maulwendo angani ŵatukhululukila ayasu, vamene ivi vingalinganelini olo patontho na kukhululuka komasoti chifundo chakutiwonesha Mulungu kupitila mwa Khilisitu.”

9. Kansi ni ŵanthu otyani ŵakuwonesha chifundo Yehova? (Mateyu 6:14, 15)

9 Keno tukhululukila ayakine Yehova azatikhululukile. Yehova owonesha chifundo kuli ŵanthu achifundo. (Mt. 5:7; Yak. 2:13) Yesu emvwikisha mfundo yamene iyi pechiphunzisa ophunzila ŵake mwangapemphelele. (Ŵelengani Mateyu 6:14, 15.) Tuphunzila vinthu volingana na vamene ivi kufumila pa mawu ŵechilaŵila Yehova kuuja ntumiki wake Yobu. Munthu wokhulupilika wamene uyu ekhumudwa ngako na mawu aipa ŵechilaŵila analume atatu oitiwa kuti Elifazi, Bilidadi, na Zofari. Yehova euja Yobu kuti aŵapemphelele. Pavuli pakuti Yobu wachita vamene ivi, Yehova emudalisa.—Yobu 42:8-10.

10. Kansi tuliwononga tyani keno tusunga vifukwa? (Aefeso 4:31, 32)

10 Tuliwononga seka keno tusunga vifukwa. Yehova ofuna kuti tikosangalala na ntendele wamene uwela chifukwa chosasunga vifukwa. (Ŵelengani Aefeso 4:31, 32.) Yove otilangiza kuti ‘tikopewa kupya ntima na kukalipa.’ (Sal. 37:8) Kukonkheja malangizo amene aŵa kungatiyavye ngako. Kusunga vifukwa kungawononge maganizo ŵasu komasoti thanzi yasu. (Miy. 14:30) Koma keno tupitilija kusungila vifukwa munthu muyakine, vingawonongelini yove yayi koma vingawononge sewo, monga mwavuchitikila keno tamwa poizoni. M’malo mwake, keno tukhululukila ayakine tulipasa seka mphaso. (Miy. 11:17) Tunkhala na ntendele wa m’maganizo na wamuntima, ndipo tingakwanishe kupita pasogolo potumikila Yehova.

11. Kansi Baibolo yunena kuti tyani pa nkhani yowejela? (Aroma 12:19-21)

11 Kuwejela ni kwa Yehova. Yehova aliyetipase udindo wolanga munthu muyakine wamene watiphoniyela. (Ŵelengani Aroma 12:19-21.) Pakuti tuwonalini vinthu moyenela chifukwa chosoŵa ungwilo, tingakwanishelini kuweluza luweme nkhani monga ni mwangachitile Yehova. (Ahe. 4:13) Ndipo nthawe ziyakine, maganizo ŵasu angatisokoneze nochitisha kuti vinkhale vovuta kuziŵa vinthu viweme vatingafunikile kuchita. Yehova eujila Yakobo kulemba kuti: “Ukali wa munthu uletalini chilungamo cha Mulungu.” (Yak. 1:20) Tingankhale osimikijila kuti Yehova azachite chinthu chiweme nowoneshesha kuti chilungamo chachitika.

Tikopewa kunkhala wokalipa na kusunga vifukwa. Tikosiya nkhani yonse mmanja mwa Mulungu. Yove azasilije mavuto onse owela chifukwa cha uchimo (Onani ndime 12)

12. Kansi tingawoneshe tyani kuti tudalila chilungamo cha Yehova?

12 Kukhululuka kuwonesha kuti tudalila chilungamo cha Yehova. Keno tusiya nkhani yonse mmanja mwa Yehova, tuwonesha kuti tili na chidalilo chakuti Yehova azasilije mavuto onse amene owela chifukwa cha uchimo. M’chalo chanyowani chawatilonjeza, vinthu vamene vutivutisha maganizo “vizakumbukiliwelinisoti, ndipo vizajokelelinisoti muntima” mpaka kale-kale. (Yes. 65:17) Lomba keno takhumudwa ngako, kansi n’vokwanishika chendi kusasungila munthu vifukwa? Onani mwamene ŵanthu ayakine mwechikwanishila kuchita vamene ivi.

TUPINDULA KENO TUKHULULUKILA AYAKINE

13-14. Kansi mwaphunzila chinji pa nkhani yokhululuka pa chisanzo cha Tony na José?

13 Anyinji mwa abale na alongo ŵasu Achikhilisitu esankha kukhululuka olo kuti enze ekhumudwa ngako na vochita va ŵanthu ayakine. Kansi ni madaliso otyani ŵechilondela chifukwa chochita vamene ivi?

14 Penze akaliyephunzila choonadi, Tony, * ŵamene onkhala ku Philippines, efwana kuti mmozi mwa azikulu ŵake wapaiwa na munthu muyakine zina yake José. Pa nthawe yamene iyi, Tony enze munthu waukali komasoti wachiwawa ndipo enzefunasoti kuwejela. José emangiwa noikiwa mu djeli chifukwa chopaya munthu. Papita nthawe, José emasuliwa mu djeli ndipo Tony esimikijila kuti akangomufwana amupaye. Yove egula mfuti kuti akwanilishe cholinga chamene ichi. Pa nthawe yamene iyi, Tony echizayamba kuphunzila Baibolo na a Mboni za Yehova. Yove enena kuti, “Penenzephunzila Baibolo niphunzila kuti nufunika kuchinja umunthu wangu na vochita vangu ndipo vamene ivi venzeyangijilapo kuleka kunkhala munthu waukali.” Papita nthawe, Tony ebatizika ndipo pavuli pake eikiwa kunkhala nkulu mumpingo. Ganizilani mwechidabwila Tony pechimvwa kuti José naye wankhala ntumiki wobatizika wa Yehova! Pechikumana, ekumbatilana mwachikondi ndipo Tony euja José kuti emukhululukila. Tony enena kuti kukhululukila José kwimuletela chisangalalo chikulu mwakuti enzesoŵa mwangafotokozele chifukwa cha mwenzemvwila muntima mwake. Kulaŵila chendi, chifukwa chakuti Tony enze wofunishisha kukhululuka, Yehova emudalisa.

Chisanzo cha Peter na Sue chuwonesha kuti tingakwanishe kupewa kunkhala wokalipa na kusasunga vifukwa (Onani ndime 15-16)

15-16. Kansi mwaphunzilapo chinji pa nkhani yokhululuka pa chisanzo cha Peter na Sue?

15 Mu 1985, Peter na Sue penze pamisonkhano mu Ng’anda ya Ufumu, mwazizizi kwiphulika bomba. Munthu muyakine enze eikamo bomba mu Ng’anda ya Ufumu! Sue echitika ngako mwakuti vichitisha kuti osati akowona olo kumvwa. Komasoti yove elekelatu kumvwa kununkhila kwa chinthu. Kanyinji-kanyinji Peter na Sue enzelikonsha kuti: ‘Kansi ni munthu wa ntundu wanji angachite vinthu viipa monga n’vamene ivi?’ Papita vyaka vinyinji, munthu wala eika bomba, wamene enzelini ntumiki wa Yehova, emangiwa nolamuliwa kuti ankhale mu djeli kwa moyo wake wonse. Pechikonshewa keno emukhululukila munthu wamene uyo, Peter na Sue enena kuti: “Yehova otiphunzisa kuti kupitilija kunkhala okalipa nosunga vifukwa, kungawononge thanzi yasu na maganizo ŵasu. Tetyo, pevichitika vamene ivo, mokulumija timusenga Yehova kuti atiyavye kukhululuka kuti tipitilije kunkhala na ntendele pa moyo wasu.”

16 Kansi vamene ivi venze vipepu kumukhululukila munthu wamene uyo? Yayi. Ove epitilija kufotokoza kuti: “Nthawe ziyakine, Sue akayamba kuvutika chifukwa cha mavuto eyambika chifukwa cha kuphulika kwa bomba tuyambasoti kukalipa. Koma chifukwa chakuti tupitilijalini kuganizila za nkhani yamene iyi, maganizo amene aŵa osila kamangu. Kulaŵila chendi, tinganene mofumila pansi pantima kuti nsiku iyakine munthu wamene uyo eika bomba akazankhala m’bale, sewo tizamulondele. Chochitika chamene ichi chatiphunzisa kuti keno tukatishila ntchito mfundo za m’Baibolo tunkhala omasuka. Kulaŵila chendi mfundo za m’Baibolo zutimasula mu njila zinyinji kupambana mwatingaganizile! Tutonthojewasoti poziŵa kuti kwalombapano Yehova azasilije mavuto onse amene aŵa.”

17. Kansi mwaphunzipo chinji pa nkhani yokhululuka pa chisanzo cha Myra?

17 Myra pechiphunzila choonadi enze wolunguliwa kale ndipo enze na ŵana aŵili atontho-atontho. Mulume wake aliyevomele kuphunzila choonadi. Papita nthawe, echita chigololo nosiya banja yake. Myra enena kuti: “Mulume wangu pechinisiya pamozi na ŵana ŵangu aŵili, nilimvwa mwakumvwila ŵanthu anyinji akasiyiwa na munthu wakukonda—monga kusakhulupilila, chisoni, kuliimba mulandu komasoti ukali.” Olo kuti banja isila, yove enzepitilija mphela kumvwa ululu chifukwa chakuti mwanalume wake emusiya. Myra epitilija kunena kuti: “Nipitilija kunkhala na nkhaŵa komasoti wokalipa kwa miyezi inyinji, ndipo nichizaziŵa kuti vamene ivi venzesokoneza ushamwali wangu na Yehova komasoti ŵanthu ayakine.” Palipano, Myra onena kuti okalipalinisoti chifukwa cha nkhani yamene iyi ndipo ofunalini kuti chinthu chilichonse chiipa chichitikile mwanalume wake wamene emusiya. Yove oyembekezela kuti nsiku iyakine mwanalume wake azankhale pa ushamwali na Yehova. Myra oika maganizo ŵake pa vinthu vakusogolo. Monga mama wosalunguliwa, yove elela yeka ŵana ŵake aŵili amene pano patunena otumikila Yehova. Ndipo palipano, Myra osangalala kutumikila Yehova pamozi na ŵana ŵake na mabanja ŵawo.

YEHOVA NI WOWELUZA WACHILUNGAMO

18. Kansi tingankhale na chidalilo chotyani mwa Yehova monga Woweluza Nkulu?

18 Kuziŵa kuti tiliye udindo wosankha mwangaweluziliwe munthu aliyense payeka, kutiletela ntendele! Monga Woweluza Nkulu, Yehova niye akuti azakate ntchito yofunika yamene iyi. (Aro. 14:10-12) Tingankhale na chidalilo chonse chakuti nthawe zonse yove oweluza mwachilungamo mokatijana na mfundo zake ziweme pa nkhani ya chiweme na chiipa. (Gen. 18:25; 1 Maf. 8:32) Yove azachitelini vinthu viliye chilungamo olo patontho!

19. Kansi Yehova azakwanishe kuchita chinji monga woweluza wachilungamo?

19 Tuyembekezela mwachidwi nthawe yakuti Yehova azachoseletu mavuto onse amene owela chifukwa chosoŵa ungwilo na uchimo. Pa nthawe yamene iyo, mavuto onse amene okhuza thanzi na maganizo ŵasu azasililetu. (Sal. 72:12-14; Chiv. 21:3, 4) Mavuto amene aŵa azajokelelinisoti m’maganizo mwasu. Patuyembekezela nthawe yamene iyi yokondwelesha, tumutembeja ngako Yehova chifukwa chakuti watipasa luso kuti tikwanishe kumukonkheja pa nkhani yokhululukila ayakine.

NYIMBO N.° 18 Tutembeja chifukwa cha dipo

^ Yehova ni wofunishisha kukhululukila ochimwa amene alapa. Chifukwa chakuti nise Akhilisitu, tufuna kutolela chisanzo chake nokhululukila ŵanthu ayakine akatikhumudwisa. Mu nkhani ino, tikambilane kuti ni machimo otyani ŵatingakhululukilane muyake na muyake komasoti machimo ŵatufunika kuuja akulu. Tikambilanesoti chifukwa chake Yehova ofuna kuti tikokhululukilana muyake na muyake komasoti madaliso ŵatingafwane keno tuchita vamene ivi.

^ Onani Mafunso Ochokera kwa Owerenga mu Nsanja ya Olonda ya 15 April, 1996.

^ Mazina ayakine achinjiwa.