1. Kansi ni mayeselo otyani ŵakukumana nawo ŵanthu a Yehova?

KANSI mwewo muvutika na chiyeso chiyakine chovuta? Payakine munthu muyakine mumpingo ekukhumudwisani. (Yak. 3:2) Olo payakine ayanu aku ntchito olo aku sikulu okunyozani chifukwa chotumikila Yehova. (1 Pet. 4:3, 4) Payakine vingachitike kuti enekwanu oyeja-yeja kukuleshani kuluta kumisonkhano olo kukuleshani kuujako ayakine za chikhulupililo chanu. (Mt. 10:35, 36) Chiyeso chikankhala chovuta ngako, mwewo mungawone kuti ni bwino kusiya kutumikila Yehova. Koma osakaikila kuti olo mukumane na vuto ya ntundu wanji, Yehova akupaseni nzelu na mphamvu kuti mukwanishe kupilila.

2. Mokatijana na lemba ya Aroma 15:4, kansi kuŵelenga Baibolo kungatiyavye tyani?

² Yehova ewoneshesha kuti m’Baibolo mulembewe visanzo vamene vuwonesha mwechichitila ŵanthu ochimwa kuti apilile mayeselo ovuta. Ndaŵa yanji? Yove echita vamene ivi kuti tiphunzilepo kanthu kufumila kuli ove. Vamene ivi niye vechitisha Yehova kuujila ntumwi Paulo kuti alembe mawu ŵatufwana pa Aroma 15:4. (Ŵelengani) Kuŵelenga nkhani zamene izi, kungatilimbikise komasoti kutipasa chiyembekezo. Tetyo, kuti tipindule tufunika kuchita vinjinji osati tyala kungoŵelenga. Tufunika kulola kuti Malemba asinthe mwatuganizila komasoti kuti atifwike pantima. Kansi tingachite tyani keno tufuna malangizo okhuza mwatingachitile kuti tipilile vuto iyakine? Tingachite vinthu ivi vokwanila 4: (1) Pemphelani, (2) Yelekezelani, (3) Sinkhasinkhani, komasoti (4) Vikatishileni ntchito. Tiyeni tikambilane mwatingachitile pa chinthu chilichonse mwa vinthu vamene  ivi. * Pavuli pake, tikatishile ntchito njila yamene iyi kuti tiphunzilepo kanthu pa vinthu vichitika pa umoyo wa Davide komasoti ntumwi Paulo.

3. Kansi mufunika kuchita chinji mukaliyeyamba kuŵelenga Baibolo, ndipo ndaŵa yanji?

³ (1) Pemphelani. Mukaliyeyamba kuŵelenga Baibolo, sengani Yehova kuti akuyavyeni kuwona mwamungapindulile na vamuŵelenga. Mwachisanzo, keno mwewo musakila malangizo okhuza mwamungachitile kuti mupilile vuto iyakine, sengani Yehova kuti akuyavyeni kufwana mfundo m’Mawu ŵake kuti zikusogoleleni.​—Afil. 4:6, 7; Yak. 1:5.

4. Kansi ni chinji chingakuyavyeni kuti musangalale na nkhani iyakine ya m’Baibolo?

⁴ (2) Yelekezelani. Yehova etipasa luso yodabwisa yokwanisha kuyelekezela vinthu. Kuti musangalale na nkhani iyakine ya m’Baibolo, yejani kuyelekezela mwevenzele vinthu pa nthawe yamene iyo noliika m’malo mwa munthu otomolewa mu nkhani yamene iyo. Yejani kuwona vinthu vechiwona yove komasoti kumvwa mwenzemvwila munthu wamene uyo.

5. Kansi kusinkha-sinkha ni chinji, ndipo mwewo mungasinkhe-sinkhe tyani?

⁵ (3) Sinkhasinkhani. Kusinkha-sinkha kutanthauza kuganizila mosamala za vinthu vamuŵelenga komasoti mwavukukhuzilani mwewo. Vamene ivi vuyavya kuti mumvwishe luweme komasoti mofwikapo za nkhani yamene iyo. Kuŵelenga Baibolo paliye kusinkha-sinkha kuli monga ni kulolesha vidunswa vopangila dilesi ya ukwati, koma kuti iziŵike kuti ni dilesi ya ukwati chendi, pofunikila kuisona yonse. Kusinkha-sinkha kuli monga ni kukatanija vidunswa vonse kuti inkhale dilesi ya ukwati. Posinkha-sinkha, mwewo mungalikonshe makonsho monga akuti: ‘Kansi munthu otomolewa mu nkhani yamene iyi echita tyani kuti asilijane na vuto yake? Kansi Yehova emuyavya tyani? Kansi ningakatishile ntchito tyani vinthu vanaphunzila kuti nipilile mayeselo?’

6. Ndaŵa yanji tufunika kuvikatishila ntchito vatuphunzila?

⁶ (4) Vikatishileni ntchito. Yesu enena kuti keno tukatishilalini ntchito vinthu vathuphunzila, tinkhale monga ni munthu wamene omanga ng’anda pamiseche. Yove okata ntchito mwakhama, koma vamene ivi vumuyavyalini. Ndaŵa yanji? Ndaŵa yakuti chimphepo champhamvu na kusefukila kwa manzi vikazakankha ng’anda yake izapone. (Mt. 7:24-27) Molingana na vamenye ivi, keno tupemphela, kuyelekezela na kusinkha-sinkha koma osavikatishila ntchito vathuphunzila, khama yasu ingopita patyala. Tikakumana na mayeselo olo tikanzunziwa, chikhulupililo chasu chutang’alini bwino-bwino. Komasoti, tikophunzila na kuvikatishila ntchito vatuphunzila, tupanga vosankha viweme, tunkhala na ntendele unyinji komasoti chikhulupililo chasu chutang’a ngako. (Yes. 48:17, 18) Pokatishila ntchito vinthu vokwanila 4 vatakambilana, tiyeni tiwone vatingaphunzile kufumila pa vinthu vichitikila Mfumu Davide.

7. Kansi lomba tikambilane nkhani ya mʼBaibolo yotyani?

⁷ Kansi nshamwali wanu olo munthu wa m’banja mwanu ekukhumudwisankoni kale? Keno n’tetyo, mwewo mungapindule mukaŵelenga nkhani ya Abisalomu, mwana wa Mfumu Davide, wamene epandukila atata ŵake ndipo eyeja kuŵatolela ufumu.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Kansi ni chinji chamufunikila kuchita kuti Yehova akuyavyeni?

⁸ (1) Pemphelani. Muli na nkhani yamene iyi  ya Davide m’maganizo mwanu, mufotokozeleni Yehova mwamumvwila chifukwa cha vinthu viipa vechikuchitilani. (Sal. 6:6-9) Muujeni bwino-bwino Yehova mwamumvwila. Pavuli pake, musengeni kuti akuyavyeni kufwana mfundo zamene zingakuyavyeni pamuyeja-yeja kusilijana na vuto yamene iyo.

9. Kansi ni chinji chechitika pakati pa Davide na Abisalomu?

⁹ (2) Yelekezelani. Ganizilani vochitika va munthawe yamene iyo, ndipo yelekezelani mwamene Mfumu Davide mwechikhuziliwa. Abisalomu mwana wa Davide, okata ntchito kwa vyaka vinyinji kuti ŵanthu amukonde. (2 Sam. 15:7) Abisalomu pakuwona kuti nthawe yakwana, otumija azondi ku Isiraeli kuti akakonzekeleshe ŵanthu kuti amuvomekeje monga mfumu yawo. Yove mpaka onyengelela mmozi mwa azishamwali komasoti alangizi apantima ŵa Davide, Ahitofeli, kuti akatijane naye pa kupanduka kwake. Abisalomu olilengeza yeka kunkhala mfumu, ndipo oyeja-yeja kuti akate Davide nomupaya, wamene payakine enzelwala ngako pa nthawe yamene iyo. (Sal. 41:1-9) Davide oziŵa vakufuna kuchita Abisalomu, ndipo outuka ku Yerusalemu. Pamapeto pake, gulu yankhondo ya Abisalomu yuniyatana na gulu yokhulupilika ya Davide. Gulu ya Abisalomu yuluza, ndipo Abisalomu mwana wa Davide wapaiwa.

10. Kansi Mfumu Davide sembe echita chinji?

¹⁰ Pavuli pake, yelekezelani mwechimvwila Davide pevenzemuchitikila vonse vamene ivi. Yove enzemukonda ngako Abisalomu komasoti enzekhulupilila Ahitofeli. Olo n’tetyo, onse ayake aŵili amene aŵa emuchitila chinyengo. Ove emukhumudwisa ngako mpaka eyeja-yeja kuti amupaye. Davide sembe eleka kukhulupilila azishamwali ŵake ayakine, noganiza kuti ove nawo akatijana na Abisalomu. Sembe yove eganizila za yove yeka nofuna kuutuka yeka mu chalo. Olo sembe yove etaya ntima. Koma Davide aliyechiteko olo chimozi mwa vinthu vamene ivi. Mmalomwake, yove epilila chiyeso chovuta chamene ichi. Ndaŵa yanji yove ekwanisha kuchita vamene ivi?

11. Kansi Davide echita chinji pa nthawe yovuta yamene iyi?

¹¹ (3) Sinkhasinkhani. Kansi ni mfundo zotyani zamungaphunzilepo pa nkhani yamene iyi? Yankhani konsho iyi, “Kansi Davide echita tyani kuti asilije mavuto ŵake?” Davide aliyenkhale na nkhaŵa nosankha vinthu mosaganiza. Komasoti, aliyechite wowa ngako mochitasoŵelatu chochita. Mmalomwake, yove epemphela kwa Yehova kuti amuyavye. Yove esengasoti azishamwali ŵake kuti amuyavye. Ndipo yove echitapo kanthu mokulumija kuti akwanilishe vechisankha. Olo kuti enzekalipe ngako, Davide aliyeleke kudalila ayake komasoti aliyenkhale na chizondo. Yove epitilija kukhulupilila Yehova komasoti azishamwali ŵake.

12. Kansi Yehova echita tyani kuti ayavye Davide?

¹² Kansi Yehova emuyavya tyani Davide? Posakila-sakila, mwewo muphunzile mwamene Yehova mwechimupasila mphamvu Davide zenzefunikila kuti apilile chiyeso chamene ichi. (Sal. 3:1-8; mawu a pakamutu) Yehova edalisa vosankha vechipanga Davide. Ndipo eyavyasoti azishamwali okhulupilika ŵa Davide penzeniyata nkhondo kuti ateteze mfumu yawo.

13. Kansi mungamukonkheje tyani Davide keno munthu muyakine wakukhumudwisani mwa njila iyakine? (Mateyu 18:15-17)

¹³ (4) Vikatishileni ntchito. Likonsheni kuti: ‘Kansi ningamukonkheje tyani Davide?’ Mwewo mungafunike kuchitapo kanthu mokulumija kuti musilije vuto. Mokatijana na mwavilili vinthu, mwewo mungakatishile ntchito malangizo a Yesu amene ali mu chapitala 18 cha buku ya Mateyu. (Ŵelengani Mateyu 18:15-17.) Koma mwewo mufunikalini kupanga vosankha mokulumija pa nthawe yamulikalipe. Mufunika kupemphela kwa Yehova kuti akupaseni  ntima wodekha komasoti nzelu kuti mukwanishe kusilija vuto yamene iyo. Osaleka kudalila azishamwali ŵanu. Mmalomwake, nkhalani wokonzeka kulondela thandizo yangakupaseni. (Miy. 17:17) Chofunika ngako, konkhejani malangizo ŵakukupasani Yehova m’Mawu ŵake.​—Miy. 3:5, 6.

14. Kansi malemba aŵa, 2 Timoteyo 1:12-16; 4:6-11, 17-22, angakuyavyeni pa vochitika votyani?

¹⁴ Kansi ŵanthu a m’banja mwanu okushushani chifukwa chakuti mutumikila Yehova? Olo kapena munkhala mu chalo mwamene mbali iyakine olo ntchito yonse ya gulu ya Yehova ni yoleshewa? Keno n’tetyo, mwewo mungatang’ishiwe ngako mukaŵelenga lemba ya 2 Timoteyo 1:12-16 na 4:6-11, 17-22. * Paulo elemba mavesi amene aŵa penze ku djeli.

15. Kansi mwewo mungasenge chinji kwa Yehova?

¹⁵ (1) Pemphelani. Mukaliyeyamba kuŵelenga nkhani yamene iyo, mufotokozeleni Yehova vuto yanu komasoti mwamumvwila. Muujeni bwino-bwino Yehova mwamumvwila. Pavuli pake, musengeni Yehova kuti akuyavyeni kuzindikila mfundo zamene zili mu nkhani ya Paulo zamene zingakuyavyeni kuziŵa vamungachite pa vuto yamukumana nayo.

16. Kansi ni chinji chechitikila Paulo?

¹⁶ (2) Yelekezelani. Yejani kuliika mmalo mwa Paulo. Yove ali ku djeli ku Roma ndipo ali mangiwe. Yove enze emangiwapo kale masiku akuvuli, koma pa ulwendo uno yove osimikijila kuti apaiwe. Ayakine mwa azishamwali ŵake omuutuka, ndipo yove ni woŵeŵa ngako mwakuthupi.​—2 Tim. 1:15.

17. Kansi Paulo sembe echita chinji?

¹⁷ Paulo sembe elolesha kuvuli, noganiza kuti sembe newo niliyenkhale Nkhilisitu wakhama, sembe niliye mangiwe. Yove sembe echita ukali chifukwa choutukiwa na ayake aku chigawo cha Asia, ndipo sembe eleka kukhulupilila azishamwali ŵake. Koma Paulo aliyechiteko olo chimozi mwa vinthu vamene ivi. Kansi ni chinji chimuyavya kukhulupilila azishamwali ŵake komasoti kudalila thandizo ya Yehova?

18. Kansi Paulo echita chinji kuti apilile mayeselo ŵenzekumana nawo?

¹⁸ (3) Sinkhasinkhani. Yankhani konsho iyi: “Kansi Paulo echita tyani kuti asilije mavuto ŵake?” Olo kuti enzeyofyewa kuti apaiwe, Paulo aliyeluŵe chinthu chofunika ngako chamene ni​—kupeleka ulemelelo kwa Yehova. Ndipo yove epitilija kuganizila mwangachitile kuti alimbikise ayakine. Yove ewonesha kudalila kwake Yehova popemphela pafupi-pafupi. (2 Tim. 1:3) Mmalo mwa kungoganizila ngako za ayake amene emuutuka, yove etembeja ngako chifukwa choyavyiwa na azishamwali ŵake. Kuyangijila pali vamene ivi, Paulo epitilija kuphunzila Mawu a Mulungu. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Ndipo chofunika ngako, yove enze na chidalilo chikulu chakuti Yehova na Yesu omukonda. Ove enzeve muutuke Paulo, ndipo sembe emudalisa chifukwa chokata ntchito mokhulupilika.

19. Kansi Yehova emuyavya tyani Paulo?

¹⁹ Yehova enze emuujilatu Paulo kuti yove azatamanishiwe chifukwa chonkhala Nkhilisitu. (Mac. 21:11-13) Kansi Yehova emuyavya tyani Paulo? Yove eyankha mapemphelo ŵa Paulo ndipo nthawe zinyinji enzemupasa mphamvu. (2 Tim. 4:17) Paulo esimikijiliwa kuti azadalisiwe chifukwa chokata ntchito mwakhama. Yehova ekatishilasoti ntchito ayakine mwa azishamwali okhulupilika ŵa Paulo kuti amuyavye.

20. Poganizila lemba ya Aroma 8:38, 39, kansi tingakonkheje tyani chikhulupililo cha Paulo?

²⁰ (4) Vikatishileni ntchito. Likonsheni kuti: ‘Kansi newo ningakonkheje tyani chisanzo cha Paulo?’ Monga ni Paulo, tufunika kuyembekezela  kutamanishiwa chifukwa cha chikhulupililo chasu. (Mk. 10:29, 30) Kuti tipitilije kunkhala okhulupilika kwa Yehova olo kuti tukumana na mayeselo, tufunika kupitilija kupemphela kuli yove komasoti kuphunzila Mawu ŵake nthawe zonse. Ndipo tufunikalini kuluŵa kuti chimozi mwa vinthu vofunika ngako chatingachite ni kupeleka ulemelelo kwa Yehova. Sewo tingankhale osimikijila kuti Yehova azatisiyelini olo patontho, komasoti kuti paliye chilichonse changachite ŵanthu chamene chingasilije chikondi cha Yehova kuli sewo.​—Ŵelengani Aroma 8:38, 39; Ahe. 13:5, 6.

21. Kansi ni chinji chiyavya Aya na Hector kuti apilile mavuto ŵenzekumana nawo?

²¹ Viliyekanthu kuti ni mavuto otyani ŵatukumana naŵo, visanzo va m’Baibolo vingatitang’ishe. Mwachisanzo, mpainiya muyakine waku Japan, oitiŵa kuti Aya, enena kuti nkhani ya Yona imuyavya kusilija wowa wolalikila pa malo opezeka ŵanthu anyinji. Mulumbwana muyakine waku Indonesia oitiwa kuti Hector, wamene makolo ŵake ni Mboni lini, enena kuti chisanzo cha Rute chumulimbikisa kuphunzila vinyinji vokhuza Yehova komasoti kumutumikila.

22. Kansi mungachite tyani kuti mupindule ngako na masewelo a m’Baibolo olo nkhani zakuti, “Tsanzirani Chikhulupiriro Chawo”?

²² Kansi mungavifwane kuni visanzo va m’Baibolo vamene vingatang’ishe chikhulupililo chanu? Mavidiyo ŵasu, kuŵelenga Baibolo mwa dilama, na nkhani zakuti “Tsanzirani Chikhulupiriro Chawo” vonse vutiyavya kumvwisha nkhani za m’Baibolo. * Tetyo, mukaliyeyamba kulolela, kutetekela olo kuŵelenga nkhani zamwasakila-sakila, sengani Yehova kuti akuyavyeni kufwana mfundo zamungakatishile ntchito. Yejani kuliika m’malo mwa munthu otomolewa mu nkhani yamene iyo. Ganizilani ngako vechichita atumiki a Yehova komasoti mwechiŵayavyila kuti apilile mavuto ŵawo. Tetyo, katishilani ntchito vinthu vamwaphunzila. Mutembejeni Yehova chifukwa cha thandizo yakukupasani mwewo. Komasoti woneshani kuti mutembeja thandizo yamene iyi pokatishila ntchito mpata uliwonse kuti mulimbikise ayakine komasoti kuŵayavya.

23. Mokatijana na lemba ya Yesaya 41:10, 13, kansi Yehova olonjeza kutichitila chinji sewo?

²³ Moyo muli chino chalo chutongewa na Satana ni wovuta. Nthawe ziyakine, tuziŵalini vatingachite. (2 Tim. 3:1) Koma tufunikilalini kunkhala na nkhaŵa olo kuchita wowa. Yehova oziŵa vonse vutichitikila. Tikafoka, yove otilonjeza kuti atikatilile na kwanja yake ngayo yachilungamo. (Ŵelengani Yesaya 41:10, 13.) Tusimikijila kuti Mulungu atiyavye, ndipo Baibolo yutipasa mphamvu zatufunikila kuti tipilile vuto iliyonse.