Skip to content

Skip to table of contents

Makonsho ofumila kuli oŵelenga

Makonsho ofumila kuli oŵelenga

Ndaŵa yanji munthu otomolewa kuti “Chite” enena kuti kulungula Rute sembe “kwimuwonongela” cholowa chake? (Rute 4:1, 6)

Mu nthawe za m’Baibolo keno mwanalume wa pabanja wamwalila aliye mwana, penzenkhala makonsho ayakine ofunika kuyankhiwa monga akuti: Kansi n’chinji chingachitikile malo ŵake ŵechisiya? Kansi zina ya banja yake izaluŵiwe mpaka kale-kale? Chilamulo cha Mose chenzeyankha makonsho monga ni amene aŵa.

Kansi n’chinji chenzechitikila malo a munthu wamene emwalila olo wamene egulisa malo ŵake chifukwa chosauka? Mkwake olo wachibale wake wapafupi enzefunika kuwombola kapena kugula malo amene awo. Mwanjila yamene iyi malo amene awo sembe epitilija kunkhala m’banja yamene iyi.—Lev. 25:23-28; Num. 27:8-11.

Kansi zina ya mwanalume wamene emwalila aliye mwana yenzesungiwa tyani? Kupitila mu ukwati wapachilamu monga ni mwevichitikila ku mbali ya Rute. Mwanalume enzelungula mwanakazi wa m’bale wake kuti avyale naye mwana kuti azatole zina ya atata ŵake komasoti cholowa chawo. Makonzedwe achikondi amene aŵa enzeyavyasoti anakazi amasiye.—Deut. 25:5–7; Mt. 22:23-28.

Ganizilani chisanzo cha Naomi. Yove enze elunguliwa na mwanalume muyakine zina yake Elimeleki. Mwanalume wake pamozi na ŵana ŵake aŵili pechimwalila, yove enzeve womusamalila. (Rute 1:1-5) Pechifwika ku Yuda, Naomi euja mpongozi wake Rute kuti akasenge kuli Boazi kuti aŵawombolele cholowa chawo. Chifukwa chakuti yove enze mkwake wa Elimeleki. (Rute 2:1, 19, 20; 3:1-4) Koma Boazi enzeziŵa kuti mkwake muyakine wamene Baibolo yumutomola kuti “Chite,” enze mkwake wapafupi wa Elimeleki. Tetyo, yove niye enzefunika kuyamba kulondela mwayi wonkhala woŵawombola.—Rute 3:9, 12, 13.

Poyamba munthu wamene uyu “Chite,” enze wofunishisha kuŵayavya. (Rute 4:1-4) Yove enzeziŵa kuti azafunikile kukatishila ntchito ndalama kuti agule malo amene awo. Chite enzeziŵasoti kuti Naomi angakwanishelini kuvyala mwana wamene angazalondela cholowa cha Elimeleki. Chite wamene uyu sembe niye etola cholowa chamene icho. Tetyo, wamene uyu wenzewoneka monga ni mwayi uweme kuli yove.

Koma Chite esintha maganizo ŵake pechiziŵa kuti Rute enzefunikila kuti alunguliwesoti. Yove enena kuti: “Ningakwanishelini kuuwombola ndaŵa ningawononge cholowa changu.” (Rute 4:5, 6) Ndaŵa yanji yove esintha maganizo ŵake?

Kuti Chite kapena munthu muyakine aliyense enze elungula Rute yove novyala mwana, mwana wamene uyo sembe niye etola cholowa cha Elimeleki. Kansi kuchita vamene ivi sembe ‘kwiwononga’ tyani “cholowa” cha Chite? Baibolo yunenalini, koma pano pali njila ziyakine.

  • Choyamba, ndalama zenzefunika kuwononga sembe ziwoneka monga zapita patyala, chifukwa munda wa Elimeleki sembe uliyenkhale wake. Chifukwa sembe winkhala wa mwana wa Rute.

  • Chachiŵili, yove sembe enkhala na udindo wosamalila Naomi komasoti Rute.

  • Chachitatu, kuti Rute sembe evyala ŵana ayakine na Chite, niye kuti yove enzefunika kuyaŵa cholowa chake kuli mwana aliyense payeka-payeka.

  • Cha 4, keno Chite enze akaliyenkhala na mwana wake-wake, sembe mwana munalume wechivyala Rute niye enkhala na udindo wotola cholowa cha Elimeleki komasoti cha Chite. Tetyo, yove sembe eluza cholowa chake pochipeleka kuli mwana wamene etola zina ya Elimeleki, osati zina yake. Tetyo Chite, enzefunalini kutaya cholowa chake pofuna kuti ayavye Naomi. Yove esankha kulola wokonkhapo wake Boazi kuti atole udindo wamene uyu. Boazi echita vamene ivi chifukwa enzefuna kuti ‘zina ya mwanalume wa Naomi ijokele pa cholowa chake.’—Rute 4:10.

Chite enzefunishisha kusunga zina yake komasoti cholowa chake. Yove enze munthu wolikonda. Olo kuti Chite eyeja-yeja kulimbikila kuti zina yake inkhalepo, masiku ŵano tumuziŵalini olo patontho kuti enze ŵani. Eluzasoti mwayi wapadela wechilondela Boazi, wolembewa mu mzela wovyalikila Mesiya, Yesu Khilisitu. N’vomvwisha chisoni ngako kuti Chite etaya mwayi chifukwa chadyela pokana kuyavya munthu wovutika!—Mt. 1:5; Lk. 3:23, 32.