Ndaŵa yanji Mboni za Yehova zuchita n’gonelo wa Ambuye mosiyana na mwavuchitila vipembezo viyakine?
Sewo tuyeja-yeja kukonkheja mfundo za m’Baibolo pochita mwambo wa “chakulya chanchingulo cha Ambuye,” wamene uziŵika soti na zina yakuti “chikumbukilo cha Ambuye,” kapena kuti chikumbukilo cha imfwa ya Yesu. (1 Akorinto 11:20; Buku Lopatulika ndilo mawu a Mulungu) Koma vinthu vinyinji vavuchita vipembepembezo viyakine komasoti kukhulupilila vokhuza mwambo wamene uyu vufumilalini m’Baibolo.
Cholinga chake
Cholinga chochitila mwambo wa chakulya chanchingulo cha Ambuye ni kukumbukila Yesu, komasoti kuwonesha kuti tutembeja nsembe yechipeleka chifukwa cha sewo. (Mateyu 20:28; 1 Akorinto 11:24) Koma soti munthu okhululukiliwa machimo ŵake chifukwa cha mwambo wamene uyu. a Baibolo yunena kuti munthu okhululukiliwa machimo ŵake akokhulupilila Yesu osati chifukwa chochita mwambo uyakine wa chipembezo.—Aroma 3:25; 1 Yohane 2:1, 2.
Kansi tufunika kuchita kangani?
Yesu euja ophunzila ŵake kuti akochita mwambo wa chakulya cha nchingulo cha Ambuye, koma aliyeŵauje kuti akochita kangani. (Luka 22:19) Ŵanthu ayakine owona kuti ofunika kuchita mwambo wamene uyu kamozi pa mwezi, ayakine kamozi pa sondo, ayakine kamozi pa nsiku, pamene ayakine owona kuti ofunika kuchita maulwendo anyinji pa nsiku. Pali ayakine soti owona kuti angachite mwambo wamene uyu moweleja-weleja mwangafunile. b Olo vili tetyo, pali mfundo ziyakine zatufunika kuziganizila.
Yesu eyambisha mwambo wa chakulya cha nchingulo cha Ambuye nsiku yamene Ayuda penzechita pasika. Yove emwalila soti nsiku yamene iyo. (Mateyu 26:1, 2) Koma sikuti vamene ivi vichitika mwangozi.Tunena tetyo chifukwa chakuti Baibolo yuyelekezela nsembe ya Yesu na mbelele yenze katishila ntchito pa nsiku ya pasika. (1 Akorinto 5:7, 8) Ayuda enzechita pasika kamozi pa chaka. (Ekisodo 12:1-6; Levitiko 23:5) Tetyo, Akhilisitu oyambilila enzechita mwambo wachikumbukilo cha imfwa ya Yesu kamozi pa chaka, c ndipo nawo a Mboni za Yehova ochita soti vamene ivi.
Nsiku komasoti nthawe
Nthawe yechiyambisha mwambo wamene uyu Yesu yutiyavya soti kuziŵa nsiku komasoti nthawe yatufunika kuchita mwambo wa chikumbukilo. Yove echita vamene ivi pa Nisani 14, zuŵa yachoma m’chaka cha 33 C.E. (Mateyu 26:18-20, 26) Nsiku yamene iyi ni yamukalenda yoyendela mimyezi yamene yenze katishila ntchito Ayuda. A Mboni ochita mphela mwambo wa chikumbukilo pa nsiku yamene iyi chaka chilichonse monga ni mwenzechitila Akhilisitu oyambilila. d
Olo kuti mu 33 C.E nsiku ya nisani 14. Penze pa chisanu, nsiku yamene iyi yunkhala lini pachisanu chaka chilichonse. Sewo tufwana nsiku yukatijana na Nisani 14 pokonkheja njila yenze katishila ntchito Ayuda mu nthawe ya Yesu, m’malo mokonkheja njila yamene Ayuda a masiku ŵano yakukatishila ntchito. e
Nkate na vinyu
Penze yambisha mwambo wanyowani wamene uyu, Yesu ekatishila ntchito nkate uliye chofufumisha komasoti na vinyu vamene visala pa chakulya cha pasika. (Mateyu 26:26-28) Nasewo soti tukatishila ntchito nkate uliye chofufumisha koma soti uliye vinthu viyakine vonzunishila. Tukatishila soti ntchito vinyu usweta uliye voyang’ijila vamphamvu olo vonzunisha.
Vipembezo viyakine vukatishila ntchito nkate woika vofufumisha kapena kuti yisiti, koma nthawe zinyinji Baibolo yukatishila ntchito vofufumisha kuimila uchimo komasoti chinyengo. (Luka 12:1; 1 Akorinto 5:6-8; Agalatiya5:7-9) N’chifukwa, chake nkate uliye chofufumisha kapena wosaika vinthu viyakine vonzunisha ni woyenela kuimilila muŵili wa Yesu, wamene uliye uchimo. (1 Petulo 2:22) Ayakine okatishila ntchito juwisi wa mphesa m’malo mwa vinyo, koma ivi n’vosakatijana na vayulaŵila Baibolo. Matchetchi ayakine ochita vamene ivi chifukwa cha chikhulupililo chawo cholakwika chakuti Baibolo yulesha kumwa walwa.—1 Timoteyo 5:23.
Nkate, na vinyu ni vizindikilo tyala
Nkate na vinyu vamene vukatishiliwa ntchito pa Chikumbukilo, ni vizindikilo tyala va muŵili komasoti milopa ya Khilisitu. Vizindikilo, vuchija lini mozizwisa kunkhala muŵili komasoti milopa ngayo-ngayo monga ni mwakuganizila ayakine. Tiyeni tiwone chifukwa chatulaŵilila teti.
Kuti Yesu enze ewuja omphunzila ŵake kuti amwe milopa yake ngayo-ngayo, sembe eŵauja kuti afwaye lamulo ya Mulungu yolesha kumwa milopa. (Genesis 9:4; Machitidwe 15:28, 29) koma Yesu, enze ewuja/wuja lini ŵanthu kuti achite vinthu voshushana na lamulo ya Mulungu yuwonesha kuti milopa ni yopatulika.—Yohane 8:28, 29.
Keno pamwambo wamene uyu atumwi enzekumwa milopa ngayo-ngayo ya Yesu, yove sembe aliye nene kuti milopa yangu “izakhesewe” vamene vuwonesha kuti enze akaliye peleka nsembe yake.—Mateyu 26:28.
Yesu epeleka nsembe yake “kamozi keka.” (Aheberi 9:25, 26) koma ngati pa chakulya chanchingulo cha Ambuye, nkate na vinyu vuchinja kunkhala muŵili na milopa yake ngayo-ngayo niye kuti nsembe yamene iyo yupelekewa kaŵili na ŵanthu amene akulya vizindikilo.
Yesu echiti: “Mukochita vamene ivi ponikumbukila,” osati “ponipeleka nsembe.”—1 Akorinto 11:24.
Ŵanthu ayakine okhulupilila kuti nkate na vinyu vuchinja nonkhala muŵili na milopa ngayo-ngayo ya Yesu chifukwa cha malemba ayakine a m’Baibolo. Mwachisazo Mabaibolo anyinji omasulila mawu a Yesu opezeka pa (Mateyu 26:28) kuti: “Vinyu wamene uyu ni milopa yangu.” Koma lomba mawu amene aŵa angamasuliliwe soti kuti: “Vinyu wamene uyu opanamila milopa yangu.” f Monga ni mwenze chitila nthawe zinyinji, Yesu enze phunzisa pokatishila ntchito mafanizo.—Mateyu 13:34, 35.
Kansi niŵani ofunika kulya vizindikilo vamene ivi?
A Mboni za Yehova akochita mwambo wa chakulya cha nchingulo cha Ambuye, ŵanthu atontho tyala niye akulya nkate komasoti kumwa vinyu. Kansi ndaŵa yanji vili tetyo?
Yesu pechikhesa milopa yake, eyambisha “pangano yanyowani” yamene iloŵa m’malo mwa pangano yakale ya pakati pa Yehova Mulungu na Aisiraeli. (Aheberi 8:10-13) Ŵanthu amene ali mpangano yanyowani yamene iyi niŵala amene akulya vizindikilo pa Chikumbukilo. Ŵanthu amene aŵa ni ŵala tyala “amene eitiwa” mwapadela na Mulumgu. (Aheberi 9:15; Luka 22:20) Ŵanthu amene aŵa azalamulile pamozi na Yesu kululu ndipo Baibolo yunena kuti ni okwana 144,000 tyala.—Luka 22:28-30; Chivumbulutso 5:9, 10; 14:1, 3.
Mosiyana na “kagulu kambelele” kamene kati kazalamulile na Yesu kululu, anyinji asewo tuyembekezela kuzankhala mugulu ya “gulu ikulu” yamene ikuti izalandile moyo wosasila pano pachalo. (Luka 12:32; Chivumbulutso 7:9, 10) Olo kuti ŵanthu amene tuyembekezela kuzankhala pano pachalo tukulya lini komasoti kumwa vizindikilo vapa Chikumbukilo, tunkhala nawo pa mwambo wamene uyu powonesha kuti tutembeja nsembe ya Yesu.—1 Yohane 2:2.
a Ŵanthu ayakine onena kuti mwambo wa n’gonelo ni sakaramenti. Koma buku iyakine yufotokoza za mawu a m’Baibolo yunena kuti “Mawu akuti sakaramenti opezeka lini mu chipangano chanyowani ndipo mawu Achigiriki akuti μυστήριον [my·steʹri·on] okatishiliwa lini ntchito ponena za ubatizo, n’gonelo wa Ambuye olo mwambo uyakine uliwonse.” McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume IX, page 212.
b Mabaibolo anyinji omasulila lemba ya1 Akorinto 11:25, 26 kuti, “nthawe zonse” pamukumwa olo kulya n’gonelo. Ayakine onena kuti mawu amene aŵa owonesha kuti tufunika kuchita mwambo wa chakulya cha nchingulo cha Ambuye nthawe zonse olo kuti pafupi-pafupi. Koma mawu amene aŵa owonesha lini kuti tufunika kuchita mwambo wamene uyu kangani koma owonesha vatufunika kuchita “potuchita” mwambo wamene uyu.—Baibolo ya New International Version; Good News Translation.
c Onani buku yakuti The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volume IV, pedji 43-44, na yakuti McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume VIII, pedji 836.
d Onani buku yakuti The New Cambridge History of the Bible, Volume 1, pedji 841.
e Masiku ŵano, Ayuda owona kuti mwezi wa Nisani uyamba pa nthawe yamene mwezi uli kunfinzi. Koma nthawe ya Yesu ove enzewona kuti mwezi wa Nisani wenzeyamba pa nthawe yakuti mwezi wayamba kuwonekela ku Yerusalemu. Ivi venzechitika papita nsiku imozi olo aŵili kufumila pa nthawe yamene mwezi wamene uyo uli kunfinzi. N’chifukwa chake nthawe ziyakine nsiku yamene a Mboni yakuchita chikumbukilo cha imfwa ya Yesu yusiyana na nsiku yamene Ayuda a masiku ŵano yakuchita pasika.
f Onani Baibolo ya A New Translation of the Bible, yomasuliliwa na James Moffatt; The New Testament—A Translation in the Language of the People, yomasuliliwa na Charles B. Williams; komasoti ya The Original New Testament, yomasuliliwa na Hugh J. Schonfield.