Skip to content

VAKULAŴILA AYANU

Kansi kuyonana mkamwa kunkhala chendi kuyonana?

Kansi kuyonana mkamwa kunkhala chendi kuyonana?

 Bungwe iyakine yaku United States ipanga kafuku-fuku ndipo ifwana kuti Alumbwana avyaka vapakati pa 15 na 19 ŵechikonsha, pafupi-fupi hafu ya amene awo enze eyonanapo kale mkamwa. “Munthu muyakine wamene elemba buku yokhuza kuyonana mkamwa zina yake Sharlene Azam enena kuti: “Mukakonsha Achilumbwana za [kuyonana mkamwa] onena kuti ni nkhani lini ikulu. Ove owona kuti nikuyonana lini ngako-ngako.”

 Kansi mwewo muganiza tyani?

 Yankhani makonsho okonkhapo kuti eye kapena yayi.

  1.   Kansi nsimbi angatolo vumo chifukwa choyonana mkamwa?

    1.   Eye

    2.   Yayi

  2.   Kansi kuyonana mkamwa kungayambishe matenda?

    1.   Eye

    2.   Yayi

  3.   Kansi kuyonana mkamwa kunkhala chendi kuyonana?

    1.   Eye

    2.   Yayi

 Kansi chendi chake ni chotyani?

 Yelekezelani na mayankho ŵanu na aŵa ali mnyasi.

  1.   Kansi nsimbi angatolo vumo chifukwa choyonana mkamwa?

     Yankho: Yayi. N’chifukwa chake ŵanthu anyinji oganiza mophoniyeka kuti kuyonana mkamwa kugalete lini mavuto.

  2.   Kansi kuyonana mkamwa kungayambishe matenda?

     Yankho: Eye. Ŵanthu amene oyonana mkamwa angayambe kulwala matenda achiŵindi (hepatitis A olo B), njerewere za, kumaliseche, chinzonono, mabomu, yezi na chindoko.

  3.   Kansi kuyonana mkamwa kunkhala chendi kuyonana?

     Yankho: Eye. Kuyonana kupamikijapo kuyonana mkamwa, kuyonana kumatako komasoti kusoŵelesha viwalo va munthu muyakine.

 Kansi nkhani yamene iyi niyofunika tyani?

 Ganizilani malemba ayakine amene okhuza nkhani ya kuyonana mkamwa.

 Baibolo yunena kuti: “Mulungu ofuna kuti mupewe dama.”—1 Atesalonika 4:3.

 Mawu oyambilila amene emasuliliwa kuti “dama” Otanthauza kuyonana, kuyonana mkamwa, kuyonana kumatako, kapena kusoŵelesha viwalo va munthu muyakine ndipo otanthauza kuchita vinthu vamene ivi na munthu wamene ni mwanalume lini wasu olo mwanakazi wasu. Munthu wamene ochita dama angakumane na mavuto anyinji. Koma vuto ikulu ni yakuti angawononge ushamwali wake na Mulungu.—1 Petulo 3:12.

 Baibolo yunena kuti: “Wamene ochita dama ochimwila muŵili wake.”— 1 Akorinto 6:18.

 Munthu angakwanishe kulwala, kuwononga ushamwali wake na Yehova komasoti kusokonezeka maganizo chifukwa choyonana mkamwa. Buku iyakine yukuti: “Munthu akayonana na munthu muyakine wamene ofunika lini kuyonana naye angayambe kudandaula komasoti pavuli pake kusokonezeka maganizo. Ivi vunkhala teti olo kuti munthu wamene uyo wayonana munjila iyakine monga mkamwa. Ntundu uliwonse wakuyonana ni kuyonana mphela.” Talking Sex With Your Kids.

 Baibolo yunena kuti: “Newo Yehova nine Mulungu wanu, wamene okuphunzisani kuti vinthu vikuyendeleni luweme.”—Yesaya 48:17.

 Kansi mukhulupilila kuti malamulo a Mulungu okhuza kuyonana ni oyavya chendi? Kansi muwona kuti malamulo amene aŵa ni ovuta? Kuti muyankhe makonsho amene aŵa, ganizilani za msewu ukulu wamene upita mamotoka anyinji. Pansewu wamene uyu ponkhala vikwangwani vukuwujani luŵilo yamufunika kuyenda kapena pamufunika kupanama. Ponkhala soti malomboti okuwujani pamufunika kupanama kapena kuluta. Kansi muwona kuti vinthu vamene ivi vukutetezani kapena vukuleshani kuchita vamufuna? Lomba ni chinji chingachitike keno munthu muyakine anganyala-nyaze?

Malamulo apamsewu olesha ufulu ŵanu, koma okutetezani. Molingana na vamene ivi, malamulo a Mulungu oika vileso pa mwewo, koma okutetezani

 N’chimozi-mozi na malamulo a Mulungu. Keno munyala-nyaza muweje vamwakomola. (Agalatiya 6:7) Buku iyakine yukuti: “Mukochita vinthu voshushana na vamukhuluipilila kapena vomuziŵa kuti ni voyenela, muyamba kuzimvwa kuti nimwe wosafunika,” (Sex Smart.) koma munthu amene okonkheja mfundo za Mulungu, oliimba lini mulandu ndipo ŵanthu ayakine omulemekeza.—1 Petulo 3:16.