MUTU 8
Ko Ufumu wa Mulungu ni Cinji?
1. Mwa ni pemphelo yochuka yotyani yati tilaŵizhyane lomba?
ŴANTHU mamiliyoni pacalo oiziŵa pemphelo yochuka yuitiwa kuti pemphelo ya Ausuwasu Akululu, keno kuti Pemphelo ya Asikulu. Yesu eseŵenzesha pemphelo yamene iyi kuphunzisa ophunzila ŵake mopemphelela. Kansi esenga cinji? Ndaŵa yanji pemphelo yamene iyi ni yofunika ngako kuli seo masiku ŵano?
2. Mwa ni vinthu vitatu vofunika ngako votyani vecitiphunzisa Yesu kuti tikopemphelela?
2 Yesu elaŵila kuti: “Koma mweo mukopemphela moteti: ‘Ausuwasu akululu, zina yanu ituŵishiwe [olo, kuti inkhale yopatulika]. Ufumu wanu uwele. Cifunilo canu cicitike, n’nga ni kululu, cimozi-mozi na pano pansi.’” (Ŵelengani Mateyu 6:9-13.) Ndaŵa yanji Yesu etiphunzisa kupemphelela vinthu vitatu vamene ivi?—Onani Nkhani 20 ya Zakosilizhyila.
3. Kansi tuwamila kuziŵa cinji zokhuza Ufumu wa Mulungu?
3 Taphunzila kale kuti zina ya Mulungu ni Yehova. Nipo talaŵizhyana za cifunilo ca Mulungu pa ŵanthu na pa calo. Koma kansi Yesu etanthauza cinji pecilaŵila kuti: “Ufumu wanu uwele”? Tiphunzile kuti Ufumu wa Mulungu ni cinji, zati ukacite na mwati ukatuŵishile zina ya Mulungu.
KO UFUMU WA MULUNGU NI CINJI?
4. Mwa Ufumu wa Mulungu ni cinji, nipo Mfumu yake ni ŵani?
4 Yehova enkhazikisha boma yakululu nosankha Yesu kunkhala Mfumu. Baibolo yuita boma yamene iyi kuti 1 Timoteyo 6:15) Yesu ali na mphamvu yocita zinthu ziweme kupambana wolamulila aliyense, nipo ni wamphamvu ngako kupambana olamulila aumunthu onse.
Ufumu wa Mulungu. Yesu ni “Mfumu ya olamulila n’nga mafumu na Asikulu wa olamulila n’nga asikulu.” (5. Ko boma ya Mulungu ikalamulile kufumila kuni? Nipo ikalamulile ŵani?
5 Masiku 40 pavuli poukishiwa, Yesu ewelela kululu. M’kuluta kwa nthawi, Yehova emuika kunkhala Mfumu ya Ufumu. (Machitidwe 2:33) Boma ya Mulungu ikalamulile pacalo kufumila kululu. (Chivumbulutso 11:15) Niye cifukwa cake Baibolo yuita Ufumu wa Mulungu kuti “Ufumu wakululu.”—2 Timoteyo 4:18.
6, 7. Kansi ni cinji cucitisha Yesu kunkhala wolamulila muweme kupambana wolamulila aliyense waumunthu?
6 Baibolo yulaŵila kuti Yesu ni mkulu kupambana wolamulila aliyense waumunthu cifukwa cakuti ni “yove tyala ali na moyo wosafwa.” (1 Timoteyo 6:16) Olamulila onse aumunthu m’kuluta kwa nthawi akufwa, koma Yesu akafwe lini. Ziweme zonse zati akaticitile Yesu zikasile lini.
7 Ulosi wa m’Baibolo ulaŵila kuti Yesu akaŵe Mfumu yacilungamo koma soti yacifundo: “Mzimu wa Yehova ukankhazikike pa yove, mzimu wa nzelu, womvwisha zinthu, wolangiza, wamphamvu, woziwa zinthu na woyopa Yehova. Yove akasangalale na kuyopa Yehova. Akaweluze lini potolela zawaona tyala na menso ŵake, keno kuzuzula [olo, kulangiza] potolela zawamvwa tyala na matu ŵake. Akaweluze mwacilungamo ŵanthu onyozeka [olo, osauka].” (Yesaya 11:2-4) Mwa mungatemwe lini kunkhala na wolamulila n’nga wamene uyu?
8. Mwa tuziŵa tyani kuti Yesu akalamulile lini yeka?
8 Mulungu wasankha ŵanthu ayakine kuti akalamulile 2 Timoteyo 2:12) Ko ni angani ati akalamulile n’nga mafumu pamo na Yesu?
na Yesu mu boma yakululu. Mwacisanzo, mtumwi Paulo euzhya Timoteyo kuti: “Tikapitilizhya kupilila, tikalamulile soti pamo na yove n’nga mafumu.” (9. Ko ni angani ati akalamulile na Yesu? Mwa Mulungu eyamba lini kuŵasankha?
9 N’nga ni mwetephunzilila m’Mutu 7, mtumwi Yohane epasiwa mensomphenya mweciona Yesu n’nga Mfumu kululu pamo na mafumu ayakine okwanila 144,000. Ko a 144,000 ni ŵani? Yohane efotokoza kuti ni “olembewa zina ya [Yesu] na zina ya Ausuwake pamphumi pao.” Nipo eyangizhyila kuti: “Aŵa niye amene okonkha Mwanawambelele [amene ni Yesu] kulikonse kwakuya. Amene aŵa eguliwa kufumila mu ŵanthu.” (Ŵelengani Chivumbulutso 14:1, 4.) A 144,000 ni Akhilisitu okhulupilika amene esankhiwa na Mulungu “kuti akalamulile n’nga mafumu pacalo” pamo na Yesu. Akafwa, oukishiwa kuyonkhala na moyo kululu. (Chivumbulutso 5:10) Kufumila m’nthawi ya atumwi, Yehova wankhala osankha Akhilisitu okhulupilika kunkhala mbali ya gulu ya a 144,000.
10. Ndaŵa yanji ni makonzelo acikondi kuti Yehova esankha Yesu pamo na a 144,000 kuti akalamulile ŵanthu?
10 Yehova osamala ngako za seo mwakuti wapanga makonzelo akuti ŵanthu akalamulile pamo na Yesu. Yesu akaŵe wolamulila muweme cifukwa cakuti otimvwisha. Oziŵa mwacumvwikila kunkhala munthu na kuvutika. Mtumwi Paulo elaŵila kuti Yesu “otimvwila cisoni pa zofooka zasu,” nipo “eyesewa m’zonse n’nga ni seo.” (Aheberi 4:15; 5:8) A 144,000 nao oziŵa mwacumvwikila kunkhala munthu. Nipo ankhala olimbana na kusoŵa ungwilyo na matenda. Tetyo tingankhale osimikizhyila kuti Yesu pamo na a 144,000 akamvwishe mwatumvwila na mavuto yatulimbana nayo.
MWA UFUMU WA MULUNGU UKACITE CINJI?
11. Ndaŵa yanji Yesu ephunzisa ophunzila ŵake kupemphela kuti cifunilo ca Mulungu cicitike kululu?
11 Yesu ephunzisa ophunzila ŵake kupemphela kuti cifunilo ca Mulungu cicitike kululu. Ndaŵa yanji? Tephunzila m’Mutu 3 kuti Satana Maleŵanya epondokela Yehova. Pavuli pakuti Satana wapondoka, Yehova emulola yove pamo na angelo osakhulupilika, keno kuti viŵanda, kunkhala kululu kwa kanthawi. Tetyo ni onse lini kululu enzocita cifunilo ca Mulungu. M’Mutu 10, tikaphunzile zinyinji zokhuza Satana na viŵanda.
12. Mwa ni zocitika ziŵili zotyani zofunika ngako zufotokozewa pa lembo ya Chivumbulutso 12:10?
12 Baibolo yufotokoza kuti pavuli pakuti Yesu waikiwa kunkhala Mfumu ya Ufumu wa Mulungu, akacite nkhondo na Satana. (Ŵelengani Chivumbulutso 12:7-10.) Vesi 10 yufotokoza zocitika ziŵili zofunika ngako. Ufumu wa Mulungu uyamba kulamulila na Yesu Khilisitu n’nga Mfumu, nipo Satana ofumyiwa kululu noponyewa pacalo. N’nga ni mwati tiphunzilile, zocitika zamene izi zecitika kale.
13. Mwa ni cinji cecitika kululu pavuli pakuti Satana waponyewa pacalo?
13 Baibolo yufotokoza cimwemwe ceenze naco angelo pavuli pakuti Satana na viŵanda vake aponyewa pansi. Tuŵelenga kuti: “Sangalalani mweo kululu na mweo munkhala kwamene uko!” (Chivumbulutso 12:12) Lomba kululu kuli mtendele wene-wene cifukwa cakuti aliyense kululu ocita cifunilo ca Mulungu.
14. Ko ni cinji cucitika pacalo cifukwa cakuti Satana eponyewa pacalo kufumila kululu?
Chivumbulutso 12:12) Satana ni wokalipa cifukwa cakuti efumyiwa kululu, nipo oziŵa kuti acenekewe lombapano. Yove ocita ciliconse caangakwanishe kucitisha masoka, voŵaŵa na mavuto pacalo conse.
14 Koma umoyo pacalo ni wosiyana ngako. Pacalo pocitika vinthu viipa “cifukwa cakuti Maleŵanya waseluka” nipo “ali na ukali ukulu poziŵa kuti wangosala na kanthawi katontho.” (15. Ko cifunilo ca Mulungu pa ŵanthu n’cotyani?
15 Koma cifunilo ca Mulungu cokhuza ŵanthu ciliyocinje. Akalufuna kuti ŵanthu angwilyo ankhale na moyo wosasila m’paladaiso pacalo. (Salimo 37:29) Mwa Ufumu wa Mulungu ukakwanilishe tyani zamene izi?
16, 17. Kansi lembo ya Danieli 2:44 yutiuzhya cinji zokhuza Ufumu wa Mulungu?
16 Ulosi wa pa Danieli 2:44 ulaŵila kuti: “M’masiku a mafumu amene ayo, Mulungu wakululu akankhazikishe Ufumu wamene ukacenekewe lini ku nthawi zonse. Nipo Ufumu wamene uyo ukatwaliwe lini kwa mtundu uyakine uliwonse wa ŵanthu, koma ukafwaye nosilizhya maufumu ayakine onse, nipo ukankhalepo mpaka kale-kale.” Mwa ulosi wamene uyu utiphunzisa cinji za Ufumu wamene uyu?
17 Coyamba, utiuzhya kuti Ufumu wa Mulungu ukayambe kulamulila “m’masiku a mafumu amene ayo.” Izi zutanthauza kuti Ufumu wa Mulungu ukayambe kulamulila maboma ayakine akalulamulila pacalo. Caciŵili, utiuzhya kuti Ufumu wa Mulungu ukankhalepo mpaka kale-kale nipo ukaloŵewe lini m’malo na boma iyakine. Nipo cacitatu n’cakuti pakankhale nkhondo pakati pa Ufumu wa Mulungu na maboma a ŵanthu. Ufumu
wa Mulungu ukapambane nipo niye uti ukankhale tyala boma yolamulila pacalo conse. Pavuli pake ŵanthu akankhale na boma iweme yaakaliyonkhalapo nayo.18. Mwa nkhondo yosilizhyila pakati pa Ufumu wa Mulungu na maboma ya ŵanthu yuitiwa kuti cinji?
18 Ko Ufumu wa Mulungu ukayambe tyani kulamulila pacalo? Nkhondo yosilizhyila yamene yuitiwa kuti Aramagedo ikaliyocitika, viŵanda vikanyengelele “mafumu a pacalo conse capansi kwamene kuli ŵanthu, kuti aŵaunganike pamo kunkhondo ya nsiku ikulu ya Mulungu Wamphamvuyonse.” Maboma a ŵanthu akalimbane na Ufumu wa Mulungu.—Chivumbulutso 16:14, 16; onani Nkhani 10 ya Zakosilizhyila.
19, 20. Ndaŵa yanji tufuna kuti Ufumu wa Mulungu ulamulile pacalo?
19 Ndaŵa yanji tufunikila Ufumu wa Mulungu? Pali vikomo vitatu. Coyamba, nise ocimwa, tetyo tulwala na kufwa. Koma Baibolo yulaŵila kuti Ufumu wa Mulungu ukayoyamba kulamulila, tikankhale kosasila. Nipo lembo ya Yohane 3:16 yulaŵila kuti: “Mulungu ekonda ngako calo mwakuti etwala Mwana wake wovyalika yeka, kuti aliyense wokhulupilila mwa yove asacenekewe, koma ankhale na moyo wosasila.”
20 Cifukwa caciŵili catufunila Ufumu wa Mulungu n’cakuti tunkhala pakati pa ŵanthu aipa. Ŵanthu anyinji otala wenye nipo ocita zacinyengo na zaciwelewele. Paliye ciliconse catingacite kuti tiŵacosepo, koma Mulungu niye angaŵafumyepo. Ŵanthu opitilizhya kucita viipa akacenekewe pa nkhondo ya Aramagedo. (Ŵelengani Salimo 37:10.) Cifukwa cacitatu catufunila Ufumu wa Mulungu n’cakuti maboma a ŵanthu okangiwa kulamulila ŵanthu, ocita nkhanza koma soti zacinyengo. Aliye cidwi coyavya ŵanthu kumvwila Mulungu. Baibolo Mlaliki 8:9.
yulaŵila kuti “munthu waceneka munthu muyake pomulamulila.”—21. Ko Ufumu wa Mulungu ukasimikizhyile tyani kuti cifunilo ca Mulungu cacitika pacalo?
21 Pavuli pa Aramagedo, Ufumu wa Mulungu ukasimikizhyile kuti cifunilo ca Mulungu cacitika pacalo. Mwacisanzo, ukafumyepo Satana na viŵanda vake. (Chivumbulutso 20:1-3) M’kuluta kwa nthawi, kuliye ati akolwala olo kufwa. Cifukwa ca dipo, ŵanthu onse okhulupilika akankhale na moyo wosasila m’Paladaiso. (Chivumbulutso 22:1-3) Ufumu ukatuŵishe zina ya Mulungu. Kansi zamene izi zutanthauza cinji? Zutanthauza kuti boma ya Mulungu ikayoyamba kulamulila pacalo, ŵanthu onse akalemekeze zina ya Yehova.—Onani Nkhani 21 ya Zakosilizhyila.
KANSI NI LINI YESU PECINKHALA MFUMU?
22. Mwa tuziŵa tyani kuti Yesu aliyonkhale Mfumu peenze pacalo olo pavuli pakuti wangoukishiwa?
22 Yesu ephunzisa ophunzila ŵake kupemphela kuti: “Ufumu wanu uwele.” Tetyo zenze zoonekelatu kuti boma ya Mulungu ikawele kusogolo. Coyamba Yehova akankhazikishe boma yake noika Yesu kunkhala Mfumu yake. Kansi Yesu eikiwa kunkhala Mfumu pavuli pakuti wangowelela kululu? Yai, enzowamila kulindilila. Mtumwi Machitidwe 2:32-35; Aheberi 10:12, 13) Kansi Yesu enzowamila kulindilila nthawi itali tyani Yehova akaliyomuika kunkhala Mfumu?
Petulo na Mtumwi Paulo elaŵila kuti pavuli pakuti Yesu waukishiwa, ulosi wa pa lembo ya Salimo 110:1 wekwanilishika pa Yesu. Mu ulosi wamene uyu Yehova elaŵila kuti: “Nkhala kukwanja kwangu kwendi mpaka nikaike alwani ŵako n’nga cokandapo mendo yako.” (Ufumu wa Mulungu ukasimikizhyile kuti cifunilo ca Mulungu cacitika pacalo
23. (a) Mwa ni lini Yesu peciyamba kulamulila n’nga Mfumu ya boma ya Mulungu? (b) Kansi tikaphunzile cinji m’mutu wokonkhapo?
23 Kwa vyaka vinyinji caka ca 1914 cikaliyofwika, gulu ya Akhilisitu oona mtima emvwisha kuti caka camene ico ni cofunika ngako mu ulosi wa m’Baibolo. Zocitika pacalo kufumila caka ca 1914 zaonesha kuti kamvwedwe kao kenze kacendi. Yesu eyamba kulamulila n’nga Mfumu m’caka camene ico. (Salimo 110:2) Pavuli pa zamene izi, Satana eponyewa pacalo, nipo lomba “wangosala na kanthawi katontho.” (Chivumbulutso 12:12) M’mutu wokonkhapo, tione umboni wosimikizhyila kuti tunkhala mu nthawi yamene iyi. Tiphunzile soti kuti lombapano Ufumu wa Mulungu ukasimikizhyile kuti cifunilo ca Mulungu cacitika pacalo.—Onani Nkhani 22 ya Zakosilizhyila.