MUTU 32
Ufumu wa Mulungu Ulamulila Pali Lomba!
Ufumu wa Mulungu weyamba kulamulila kululu mu 1914. Ici niye soti caka peyeyamba masiku osilizhya a ulamulilo wa ŵanthu. Tuziŵa tyani? Tiphunzile zeyelosela Baibo, vinthu vamene vucitika pacalo na minkhalidwe ya ŵanthu kucokela mu 1914.
1. Kansi Baibo yelosela cinji?
Buku ya m’Baibo ya Danieli yelosela kuti Ufumu wa Mulungu uzeyambe kulamulila kosilizhyila kwa nyengo yoitiwa kuti “nthawi zokwanila 7.” (Danieli 4:16, 17) Vyaka mahandiledi anyinji pavuli pake, Yesu eita nyengo iyi kuti “nthawi zoikiwilatu za ŵanthu a mitundu iyakine.” Ndipo ephunzisa kuti nyengo iyi yenze ikaliyosila. (Luka 21:24) Monga ni mwati tiphunzilile, nthawi zokwanila 7 zesila mu 1914.
2. Ni vinthu votyani vankhala vucitika pacalo kuyambila mu 1914? Nanga ŵanthu ankhala oonesha minkhalidwe yotyani?
Ophunzila a Yesu emukonsha kuti: “Kansi cizindikilo ca kunkhalapo kwanu na ca masilizhyilo a nthawi ino cikankhale cinji?” (Mateyu 24:3) Poyankha, Yesu elosela za vinthu vinyinji vamene venze kuzocitika pavuli pakuti wayamba kulamulila kululu monga Mfumu ya Ufumu wa Mulungu. Viyakine mwa ivi vinthu ni nkhondo, njala na vivomezi. (Ŵelengani Mateyu 24:7.) Baibo yelosela soti kuti minkhalidwe ya ŵanthu ‘m’masiku osilizhya’ ikapangishe umoyo kunkhala wovuta. (2 Timoteyo 3:1-5) Vocitika ivi na minkhalidwe iipa ya ŵanthu, vankhala vuonekela ngako makamaka kuyambila mu 1914.
3. Ndaŵa yanji vinthu pacalo vaipa ngako kufumila peweyamba kulamulila Ufumu wa Mulungu?
Nthawi itontho pavuli pakuti Yesu wankhala Mfumu ya Ufumu wa Mulungu, echaya nkhondo na Satana pamozi na viŵanda vake. Satana egonjesewa. Baibo yukamba kuti ‘eponyewa pacalo, pamozi na angelo ŵake.’ (Chivumbulutso 12:9, 10, 12) Satana ni wokalipa ngako cifukwa oziŵa kuti lombapano aonongewe. Tetyo, ocitisha mavuto anyinji pacalo conse. Niye cifukwa cake vinthu vaipa ngako pacalo! Koma Ufumu wa Mulungu ukacosepo mavuto onse aŵa.
PHUNZILANI ZINYINJI
Onani umboni woonesha kuti Ufumu wa Mulungu weyamba kulamulila mu 1914 na mwazutikhuzila.
4. Ulosi wa m’Baibo uonesha kuti Ufumu wa Mulungu weyamba kulamulila mu 1914
Mulungu ecitisha Mfumu Nebukadinezara ya Babulo kulota maloto amene eonesha zati zizecitike msogolo. Maloto aŵa na kumasulila kwecimasulila Danieli, zuonesha kuti ulosi uyu ukhuza ulamulilo wa Nebukadinezara na Ufumu wa Mulungu.—Ŵelengani Danieli 4:17. a
Ŵelengani Danieli 4:20-26, ndipo seŵenzeshani chati kuti muyankhe makonsho aŵa:
-
(A) Kansi Nebukadinezara eona cinji m’maloto?—Onani mavesi 20 na 21.
-
(B) N’cinji camene cenze kuzocitikila cimuti?—Onani vesi 23.
-
(C) N’cinji camene cenze kuzocitika kosilizhyila kwa “nthawi zokwanila 7”?—Onani vesi 26.
Kukatizhyana kulipo pakati pa cimuti ca m’maloto na Ufumu wa Mulungu
ULOSI (Danieli 4:20-36)
Ulamulilo
(A) Cimuti citali ngako
Ulamulilo usokonezewa
(B) “Poneshani cimuti,” ndipo papite “nthawi zokwanila 7”
Ulamulilo uyamba soti
(C) “Mukayambe soti kulamulila mu ufumu wanu”
Pa kukwanilishiwa koyamba kwa ulosi uyu . . .
-
(D) Kansi cimuti cenzopanamila ŵani? —Onani vesi 22.
-
(E) Kansi ulamulilo wake wesokonezewa tyani? —Ŵelengani Danieli 4:29-33.
-
(F) N’cinji cecitikila Nebukadinezara kosilizhyila kwa “nthawi zokwanila 7”? —Ŵelengani Danieli 4:34-36.
KUKWANILISHIWA KOYAMBA
Ulamulilo
(D) Nebukadinezara, Mfumu ya Babulo
Ulamulilo usokonezewa
(E) Pavuli pa 606 B.C.E., Nebukadinezara ocita usilu ndipo oleka kulamulila kwa vyaka 7
Ulamulilo uyamba soti
(F) Usilu wa Nebukadinezara usila ndipo oyamba soti kulamulila
Pa kukwanilishiwa kwaciŵili kwa ulosi uyu . . .
-
(G) Kansi cimuti cenzopanamila ŵani? —Ŵelengani 1 Mbiri 29:23.
-
(H) Kansi ulamulilo wao wesokonezewa tyani? Tuziŵa tyani kuti ulamulilo wao wenze ukali wosokonezewa Yesu peenze pacalo? —Ŵelengani Luka 21:24.
-
(I) Ni lini peweyamba kulamulila soti, ndipo weyamba kulamulila kuni?
KUKWANILISHIWA KWACIŴILI
Ulamulilo
(G) Mafumu aciisiraeli amene opanamila ulamulilo wa Mulungu
Ulamulilo usokonezewa
(H) Mzinda wa Yerusalemu uonongewa, ndipo mafumu aciisiraeli oleka kulamulila kwa vyaka 2,520
Ulamulilo uyamba soti
(I) Yesu oyamba kulamulila kululu monga Mfumu ya Ufumu wa Mulungu
Kutalimpha kwa nthawi zokwanila 7
Malemba ayakine otiyavya kumvwisha soti malemba ayakine m’Baibo. Mwacisanzo, buku ya Chivumbulutso yukamba kuti nthawi zitatu na hafu zulingana na masiku 1,260. (Chivumbulutso 12:6, 14) Nthawi zitatu na hafu zikawela kaŵili, zupanga nthawi zokwanila 7, kapena kuti masiku 2,520. Nthawi ziyakine Baibo yuseŵenzesha mau akuti siku kutanthauza caka. (Ezekieli 4:6) Umu niye mwazilili na ulosi wopezeka m’buku ya Danieli, wonena za nthawi zokwanila 7. Tetyo, nthawi zokwanila 7 zupanamila vyaka 2,520.
5. Vinthu pacalo vacinja ngako kuyambila mu 1914
Yesu elosela mwati vikankhalile vinthu pacalo pavuli pakuti wankhala Mfumu. Ŵelengani Luka 21:9-11, nokambilana konsho iyi:
-
Ni vocitika votyani vamwaonako kapena vamwamvwako?
Mtumwi Paulo efotokoza za minkhalidwe ya ŵanthu m’masiku osilizhya a ulamulilo wa ŵanthu. Ŵelengani 2 Timoteyo 3:1-5, nokambilana konsho iyi:
-
Ni minkhalidwe yotyani yamuona mu ŵanthu masiku ŵano?
6. Ulamulilo wa Ufumu wa Mulungu ufunika kutisonkhezela kucitapo kanthu
Ŵelengani Mateyu 24:3, 14, nokambilana makonsho aŵa:
-
Ni nchito yofunika ngako yotyani yuonesha kuti Ufumu wa Mulungu ulamulila pali lomba?
-
Mungacitenji kuti muyambe kutolamo mbali mu nchito iyi?
Ufumu wa Mulungu ulamulila pali lomba kululu, ndipo lombapano uyambe kulamulila soti pacalo. Ŵelengani Aheberi 10:24, 25, nokambilana konsho iyi:
-
Kansi aliyense wa seo ofunika kucitanji ‘patuona kuti siku iyi yuvwendela pafupi’?
Kansi mungacitenji ngati mwaziŵa zinthu zamene zingayavye ayakine noŵapulumusa?
ŴANTHU AYAKINE ANGAKONSHE KUTI: “Ndaŵa yanji a Mboni za Yehova oona kuti caka ca 1914 n’cofunika ngako?”
-
Mungayankhe kuti tyani?
MFUNDO ZACIDULE
Ulosi wa m’Baibo na vocitika pacalo vuonesha kuti Ufumu wa Mulungu ulamulila pali lomba. Tuonesha kuti tukhulupilila kuti Ufumu uyu ulamulila, mwa kuuzhyako ayakine za Ufumu uyu na kupezeka pa misonkhano.
Kuwelezhya mfundo zikulu-zikulu
-
N’cinji cecitika kosilizhyila kwa nthawi zokwanila 7 zeloselewa m’buku ya m’Baibo ya Danieli?
-
N’cinji cukusimikizhyilani kuti Ufumu wa Mulungu weyamba kulamulila mu 1914?
-
Mungaoneshe tyani kuti mukhulupilila kuti Ufumu uyu ulamulila pali lomba?
FUFUZANI
Onani zakukamba olemba mbili na ŵanthu ayakine zokhuza mwavacinjila vinthu kufumila mu 1914.
“Nthawi Peyeipa Ngako Minkhalidwe ya Ŵanthu” (Galamukani!, April 2007)
Onani mwamene ulosi upezeka pa Mateyu 24:14 wekhuzila umoyo wa munalume muyakine.
“Nenzokonda Ngako Masoŵela ya Baseball Kupambana Ciliconse!” (Nsanja ya Mlonda Na. 3 2017)
Tuziŵa tyani kuti ulosi upezeka mu Danieli capita 4 unena za Ufumu wa Mulungu?
“Ni Lini Peweyamba Kulamulila Ufumu wa Mulungu? (Mbali 1)” (Nsanja ya Olonda, October 1, 2014)
N’cinji cuonesha kuti “nthawi zokwanila 7” zamene zufotokozewa m’buku ya Danieli capita 4 zesila mu 1914?
“Ni Lini Peweyamba Kulamulila Ufumu wa Mulungu? (Mbali 2)” (Nsanja ya Olonda, November 1, 2014)
a Onani nkhani ziŵili zosilizhyila pa mbali yakuti Fufuzani, m’mutu uno.
