Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 43

Yehova “Akutang’isheni”—Motyani?

Yehova “Akutang’isheni”—Motyani?

“[Yehova] akutang’isheni nokupasani mphamvu.” —1 PET. 5:10.

NYIMBO 38 Mulungu Akupase Mphamvu

ZATI TIPHUNZILE a

1. Kansi Mulungu etang’isha tyani atumiki ŵake okhulupilika a m’nthawi zakuvuli?

 KANYINJI-KANYINJI, Mau a Mulungu ofotokoza za ŵanthu amene enze okhulupilika kuti enze otang’a. Koma ni nthawi lini zonse pamene ŵanthu aŵa enzonkhala otang’a. Mwacisanzo, pa vocitika viyakine Mfumu Davide ezimvwa kunkhala “wotang’a monga ni lupili.” Koma pa vocitika viyakine ezimvwa kunkhala wofooka ndipo ecita wowa. (Sal. 30:7) Naye Samisoni enkhala na mphamvu zapadela pamene mzimu wa Mulungu weyamba kukata nchito pali yove. Koma enzoziŵa kuti sembe Mulungu aliyomupase mphamvu, sembe ‘efooka nonkhala monga ŵanthu ayakine onse.’ (Ower. 14:​5, 6; 16:17) Analume aŵa okhulupilika enkhala otang’a, tyala cifukwa cakuti Yehova enzoŵapasa mphamvu.

2. Ndaŵa yanji mtumwi Paulo elaŵila kuti peenze wofooka enze soti wamphamvu? (2 Akorinto 12:​9, 10)

2 Naye mtumwi Paulo ezindikila kuti enzofunikila mphamvu zofumila kuli Yehova. (Ŵelengani 2 Akorinto 12:​9, 10.) Molingana na anyinji a seo, Paulo enze na vuto yokhuza thanzi. (Aga. 4:​13, 14) Nthawi ziyakine enzovutika kucita zinthu zoyenela. (Aro. 7:​18, 19) Ndipo nthawi ziyakine enzocita nkhaŵa nocita wowa na zinthu zingamucitikile. (2 Akor. 1:​8, 9) Olo n’tetyo, peenze wofooka, enkhala wamphamvu. Motyani? Yehova epasa Paulo mphamvu zeenzofunikila. Ndipo izi zecitisha kuti ankhale wotang’a.

3. Kansi tipeze mayankho a makonsho otyani m’nkhani ino?

3 Yehova olonjeza kuti nase atipase mphamvu kuti tikwanishe kupilila. (1 Pet. 5:10) Koma tufunika kucitapo kanthu kuti atipase mphamvu izi. Ganizilani cisanzo ici. Injini yuyavya motoka kuti iyende. Koma dilaiva ofunika kukanda magiya kuti iyambe kuyenda. Molingana na izi, Yehova ni wokonzeka kutipasa mphamvu zatufunikila. Koma tufunika kucitapo kanthu kuti tipindule na mphamvu zaangatipase. Kansi Yehova watipasa zinthu zotyani pofuna kutiyavya kuti tinkhale otang’a? Ndipo tufunika kucitanji kuti tilandile mphamvu izi? Tipeze mayankho a makonsho aŵa mwa kuphunzila mwamene Yehova etang’ishila ŵanthu atatu otomolewa m’Baibo amene ni mneneli Yona, Mariya amai ŵake a Yesu na mtumwi Paulo. Tione soti mwamene Yehova opitilizhyila kutang’isha atumiki ŵake masiku ŵano poseŵenzesha njila zimozimozi.

PEZANI MPHAMVU KUPITILA M’PEMPHELO NA KUPHUNZILA

4. Kansi tingalandile tyani mphamvu kufumila kwa Yehova?

4 Njila imozi yatingalandililemo mphamvu kufumila kwa Yehova ni mwa kupemphela kwa yove. Yehova oyankha mapemphelo ŵasu mwa kutipasa “mphamvu zopambana za cibadwa.” (2 Akor. 4:7) Tingankhale soti otang’a mwa kuŵelenga Mau ŵake nosinkhasinkha. (Sal. 86:11) Mau a Yehova amene opezeka m’Baibo “ni amphamvu.” (Aheb. 4:12) Tetyo, kupemphela kwa Yehova noŵelenga Mau ŵake, kungakuyavyeni kunkhala otang’a kuti mukwanishe kupilila, kuti mupitilizhye kunkhala acimwemwe na kuti mukwanilishe utumiki wovuta. Onani mwamene Yehova etang’ishila mneneli Yona.

5. Ndaŵa yanji mneneli Yona enzofunikila mphamvu?

5 Mneneli Yona enzofunikila mphamvu. Yove enze ecita wowa kuluta ku malo kwecimutuma Yehova. Tetyo, ekwela boti noluta ku malo ayakine. Cifukwa ca izi, yove na ŵanthu ŵeenze nao m’boti enze esala patontho kufwa cifukwa ca cimphepo camphamvu cecitika pa nyanja. Oyendesha boti pecimuponya pa manzi, cinsomba cikulu cemumela. Yove enkhala m’malo oyofya mwamene ni m’mala mwa cinsomba. Kansi muganiza kuti Yona ecimvwa tyani? Poyamba, payakine enzoganiza kuti aafwe. Ndipo payakine eona kuti Yehova wamusiya. Mulimonse mwezenzele, cuoneka kuti Yona ecita nkhaŵa ngako.

Molingana na mneneli Yona, kansi tingapeze tyani mphamvu ngati tukumana na ciyeso? (Onani ndime 6-9)

6. Molingana na Yona 2:​1, 2, 7, n’cinji cetang’isha Yona peenze m’mala mwa cinsomba?

6 Kansi Yona ecitanji kuti alandile mphamvu peenze yeka m’mala mwa cinsomba? Epemphela kwa Yehova. (Ŵelengani Yona 2:​1, 2, 7.) Olo kuti Yona enze aliyomvwile Yehova, elapa ndipo enze na cikhulupililo cakuti Yehova aamvwe pemphelo yake. Yona eganizila soti mosamala pa Malemba yeciŵelenga m’nthawi zakuvuli. Ndaŵa yanji talaŵila teti? M’pemphelo yake yupezeka mu Yona caputa 2, yove eseŵenzesha mau anyinji olinganako na mau opezeka m’buku ya Masalimo. (Mwacisanzo, linganizhyani Yona 2:​2, 5 na Salimo 69:1; 86:7.) N’zoonekelatu kuti Yona enzoŵaziŵa bwino Malemba aŵa. Ndipo Malemba aŵa emuyavya kunkhala na cidalilo cakuti Yehova amuyavye. Yehova emupulumusa Yona ndipo pavuli pake, enkhala wokonzeka kucita nchito yecimutuma.—Yona 2:10–3:4.

7-8. Kansi mkwasu muyakine wa ku Taiwan elandila tyani mphamvu peenzokumana na mayeselo?

7 Cisanzo ca Yona cingatiyavye ngati tukumana na mayeselo osiyanasiyana. Mwacisanzo, mkwasu Zhiming b wa ku Taiwan, olwala matenda akulu osiyanasiyana. Kuyangizhyila apo, osushiwa na abanja ŵake cifukwa ca cikhulupililo cake. Yove opeza mphamvu kufumila kuli Yehova mwa kupemphela na kuphunzila Baibo. Elaŵila kuti: “Nthawi ziyakine ngati mavuto akula, nucita nkhaŵa ngako cakuti nuvutika kucita phunzilo ya paneka.” Koma ofooka lini. Elaŵila soti kuti: “Coyamba, nupemphela kwa Yehova. Caciŵili, nuika mahedifoni m’matu noyamba kumvwilila nyimbo za Ufumu. Nthawi ziyakine nuimba nyimbo izi capansipansi mpaka mtima wankhala pansi. Pavuli pake, nuyamba kucita phunzilo ya paneka.”

8 Zinthu zeenzophunzila pocita phunzilo ya payeka zeyavya mkwasu Zhiming kuti akwanishe kupilila mavuto ŵeenzokumana nao. Mwacisanzo, pavuli pakuti wacitiwa opaleshoni, nesi emuuzhya kuti enzofunika kuikiwa milopa. Usiku wakuti mailo acitiwe opaleshoni, mkwasu Zhiming eŵelenga nkhani ya kalongosi muyakine wamene naye ecitiwa opaleshoni yolingana na yake. Kalongosi uyu enze na milopa itontho ngako polinganizhya na ya mkwasu Zhiming. Olo n’tetyo, ekana kuikiwa milopa, ndipo pavuli pake epola. Cisanzo ca kalongosi uyu, ceyavya mkwasu Zhiming kupitilizhya kunkhala wokhulupilika.

9. Kansi mungacitenji ngati ciyeso camukumana naco cakufookeshani? (Onani soti vithunzithunzi.)

9 Ngati mukumana na ciyeso, kansi munkhala na nkhaŵa ngako cakuti mukangiwa kufotokoza mwamumvwila m’pemphelo? Olo kansi mukumvwa kufooka ngako cakuti mukangiwa kuphunzila Baibo? Mukokumbukila kuti Yehova omvwisha bwino ngako mavuto ŵamukumana nao. Tetyo olo mungapeleke pemphelo yacidule, mungankhale na cidalilo cakuti Yehova akupaseni zinthu zamufunikila. (Aef. 3:20) Ngati muvutika kuŵelenga olo kuphunzila Baibo cifukwa cakuti nimwe olwala, oŵeŵa olo muli na nkhaŵa ngako, mungamvwishile ku Baibo yolekodewa olo cimozi mwa zofalisa zasu. Mungacite soti bwino kumvwishila ku nyimbo zasu olo kuonelela mavidyo pa jw.org. Yehova ofunishisha kukupasani mphamvu, ndipo angacite izi ngati mupemphela nosakila mayankho a mapemphelo ŵanu m’Baibo koma soti m’zinthu ziyakine zawatipasa.

PEZANI MPHAMVU KUPITILA MULI OLAMBILA AYANU

10. Kansi akwasu na azilongosi otitang’isha tyani?

10 Yehova angaseŵenzeshe akwasu na azilongosi kuti atitang’ishe. Ove ‘angatiyavye notilimbikisha’ ngati takumana na ciyeso olo ngati tuvutika kukwanilisha utumiki wovuta. (Akol. 4:​10, 11) Tufunikila ayasu makamaka pa nthawi zovuta. (Miy. 17:17) Ngati tafooka, olambila ayasu angatiyavye mwamuŵili na mwauzimu. Onani mwamene Mariya amai ŵake a Yesu, epezela mphamvu kupitila muli ayakine.

11. Ndaŵa yanji Mariya enzofunikila mphamvu?

11 Mariya enzofunikila mphamvu kuti akwanishe kucita cifunilo ca Yehova. Ganizilani tyala mwecimvwila pecipasiwa utumiki wovuta kufumila kuli mngelo Gabirieli. Yove enze kuzonkhala na vumo olo kuti enze akaliyolunguliwa. Ndipo mosasamala kanthu kuti enze akaliyolelapo mwana wake, enzofunika kusamalila mwana wamene enze kuzonkhala Mesiya. Kuyangizhyila apo, enze akaliyolalapo na munalume. Koma enzofunika kuuzhya Yosefe kuti enze na vumo. Kulaŵila cendi, kucita izi kwenze kovuta.—Luka 1:​26-33.

12. Molingana na Luka 1:​39-45, kansi Mariya elandila tyani mphamvu zeenzofunikila?

12 Kansi Mariya elandila tyani mphamvu zeenzofunikila kuti akwanilishe utumiki uyu wovuta? Esenga thandizo kufumila kuli ŵanthu ayakine. Mwacisanzo, esenga Gabirieli kuti amufotokozele zinyinji zokhuza utumiki uyu. (Luka 1:34) Nthawi itontho pavuli pake, eyenda msenga utali kuluta ku ‘dela ya malupili’ ku Yuda na colinga cakuti akatandale kuli wabanja wake Elizabeti. Ulwendo uyu wemupindulisha ngako. Elizabeti eyamikila Mariya ndipo mouzhyiliwa na Yehova efotokoza ulosi wokhuza mwana enze m’mala mwa Mariya. (Ŵelengani Luka 1:​39-45.) Mariya elaŵila kuti Yehova “ecita zinthu zamphamvu na kwanja yake.” (Luka 1:​46-51) Yehova etang’isha Mariya kupitila mwa Gabirieli na Elizabeti.

13. Kansi kalongosi wa ku Bolivia epindula tyani cifukwa cosenga akwasu na azilongosi kuti amuyavye?

13 Molingana na Mariya, nase tingapeze mphamvu kufumila kuli olambila ayasu. Kalongosi Dasuri wa ku Bolivia enzofunikila mphamvu zoteti. Ausuwake eŵapeza na matenda akulu ndipo eikiwa m’cipatala. Kalongosi Dasuri enzofunishisha kuŵasamalila. (1 Tim. 5:4) Koma kucita izi kwenze lini kupepu. Yove elaŵila kuti: “Nthawi zinyinji nenzokumvwa kuti ningakwanishe lini.” Poyamba, yove aliyosenge ŵanthu ayakine kuti amuyavye. Elaŵila kuti: “Nenzofuna lini kuvutisha akwasu na azilongosi. Mu mtima nenzoganiza kuti, ‘Yehova aniyavye.’ Koma pavuli pake nezindikila kuti mwa kuzipatula, nenzoyesa kulimbana na mavuto ŵangu pa neo neka.” (Miy. 18:1) Kalongosi Dasuri eganiza zouzhyako ayakine vuto yeenzokumana nayo. Yove elaŵila kuti: “Ningakwanishe lini kufotokoza mwamene akwasu na azilongosi enilimbikishila. Ove eleta vakulya ku cipatala ndipo eŵelenga nane mavesi olimbikisha a m’Baibo. N’zosangalasa ngako kuziŵa kuti tili lini seka. Tonse nise mbali ya banja ikulu ya Yehova ndipo akwasu na azilongosi ni ofunishisha kutiyavya, kulila nase ngati tukumana na mavuto notilimbikisha kuti tipitilizhye kutumikila Yehova pamozi na ove.”

14. Ndaŵa yanji tufunika kulandila thandizo yofumila kuli akulu?

14 Njila imozi mwamene Yehova otipasila mphamvu ni kupitila muli akulu. Ove ni mphaso zakuseŵenzesha Yehova kuti atilimbikishe notisisimula. (Yes. 32:​1, 2) Tetyo, mukacita nkhaŵa, mukoŵauzhya akulu mwamumvwila. Osati mukowayawaya kulandila thandizo yofumila kuli ove. Kupitila muli akulu, Yehova angatiyavye kunkhala otang’a.

PEZANI MPHAMVU KUPITILA M’CIYEMBEKEZO CANU CA MSOGOLO

15. Kansi ni ciyembekezo cotyani caali naco Akhristu onse?

15 Ciyembekezo casu cozikiwa pa Baibo, cingatiyavye kunkhala otang’a. (Aro. 4:​3, 18-20) Monga Akhristu, tili na ciyembekezo camtengo wapatali. Ayakine ali na ciyembekezo cakuyonkhala na moyo wosasila kululu ndipo ayakine ali na ciyembekezo cakuyonkhala na moyo wosasila m’paladaiso pacalo. Ciyembekezo casu cutiyavya kupilila mayeselo, kulalikila uthenga uweme nokwanilisha mautumiki osiyanasiyana mumpingo. (1 Ates. 1:3) Ciyembekezo cimozimozi cetang’isha mtumwi Paulo.

16. Ndaŵa yanji mtumwi Paulo enzofunikila mphamvu?

16 Paulo enzofunikila mphamvu. M’kalata yake yecilembela Akhristu a ku Korinto, yove ezilinganizhya na nongo yosakosa. Mwacisanzo, yove ‘enzopanikizika,’ ‘enzosila nzelu,’ ‘enzonzunziwa’ ‘noponeshewa pansi.’ Ndipo umoyo wake wenze pangozi. (2 Akor. 4:​8-10) Paulo elemba mau aŵa peenze pa ulwendo wake wacitatu waumishonale. Pavuli pakuti walemba mau aŵa, ekumana soti na mavuto ayakine anyinji. Gulu ya ŵanthu yemuukila, emangiwa, enze esala patontho kufwa pangozi ya pa manzi ndipo eikiwa m’jele.

17. Molingana na 2 Akorinto 4:​16-18, n’cinji celimbikisha Paulo kuti akwanishe kupilila mayeselo?

17 Paulo epeza mphamvu kuti akwanishe kupilila mavuto ŵeenzokumana nao mwa kuika maganizo ŵake pa ciyembekezo cake. (Ŵelengani 2 Akorinto 4:​16-18.) Yove euzhya Akhristu a ku Korinto kuti olo kuti muŵili wake wakunja wenzosila, enze kuzolola lini kuti izi zimufookeshe. Paulo eika maganizo pa sogolo yake. Ciyembekezo cake ca moyo wosasila kululu niye cenze “cofunika ngako” kuli yove cakuti enze wokonzeka kupilila vuto iliyonse. Paulo enzosinkhasinkha pa ciyembekezo ici, ndipo cifukwa ca izi, siku na siku enzozimvwa kunkhala walomba.

18. Kansi ciyembekezo catang’isha tyani Tihomir na banja yake?

18 Mkwasu Tihomir wa ku Bulgaria opeza mphamvu kupitila m’ciyembekezo cake ca msogolo. Vyaka vitontho vapita, msaza wake Zdravko emwalila pangozi ya pa mseu. Pavuli pa izi, Tihomir evutika na cisoni cikulu. Kuti akwanishe kupilila, yove na banja yake oganizila za ciukililo. Elaŵila kuti: “Mwacisanzo, tulaŵizhyana kwati tikakumane na Zdravko, vakulya vati tikamupikile, ŵanthu ati tikaitile pa phwando yoyamba akayoukishiwa na zati tikamuuzhye zokhuza masiku osilizhya.” Mkwasu Tihomir elaŵila kuti kuika maganizo pa ciyembekezo cao ca msogolo, kuyavya banja yake kuti ipitilizhye kupilila noyembekezela nthawi pamene Yehova akaukishe mkwake.

Kansi mukonda kuganizila kuti umoyo wanu ukankhale tyani m’calo calomba?(Onani ndime 19) c

19. Mungatang’ishe tyani ciyembekezo canu? (Onani soti cithunzithunzi.)

19 Kansi mungatang’ishe tyani ciyembekezo canu? Mwacisanzo, ngati muli na ciyembekezo conkhala na moyo kosasila pacalo, mungaŵelenge nkhani za m’Baibo zokhuza Paladaiso nosinkhasinkha. (Yes. 25:8; 32:​16-18) Mukoganizila mwati ukankhalile umoyo m’calo calomba. Mukoganizila ŵanthu ŵati mukaone, zati mukokumvwa na mwati mukomvwila. Kuti muone zinthu izi m’maganizo, mungaone vithunzithunzi m’zofalisa zasu olo kuonelela vidyo ya nyimbo monga yakuti Calo Calomba Camene Cikuza, Calo Calomba Cili Pafupi Ngako na yakuti Mukoganizila Umoyo wa Msogolo. Ngati tupatula nthawi yosinkhasinkha mwati ukankhalile umoyo m’calo calomba, tikoona mavuto ŵasu kunkhala “a kanthawi koma soti apepu.” (2 Akor. 4:17) Ciyembekezo cawakupasani Yehova cikuyavyeni kunkhala otang’a.

20. Ngati tafooka, kansi tingapeze tyani mphamvu?

20 Olo pa nthawi yakuti tafooka, “moyavyiwa na Mulungu tilandile mphamvu.” (Sal. 108:13) Yehova watipasa kale vinthu vatufunikila kuti tilandile mphamvu kufumila kuli yove. Tetyo, ngati tufuna thandizo kuti tikwanilishe utumiki, kupilila ciyeso olo kupitilizhya kunkhala acimwemwe, tufunika kulaŵila na Yehova m’pemphelo nosakila malangizo ŵake kupitila m’phunzilo ya paseka. Tufunika soti kulandila thandizo kufumila kuli akwasu na azilongosi nopitilizhya kuganizila pa ciyembekezo casu ca msogolo. Ngati tucita izi “tilandile mphamvu zikulu cifukwa ca mphamvu za [Mulungu] zaulemelelo kuti tikwanishe kupilila zinthu zonse nonkhala oleza mtima koma soti acimwemwe.”—Akol. 1:11.

NYIMBO 33 Tulila Yehova Nkhaŵa Zako

a Nkhani ino iyavye ŵala amene oona kuti ciyeso cakukumana naco n’covuta ngako kucipilila na ŵala amene oona kuti utumiki wakucita ni wovuta kuukwanilisha. Tiphunzile mwamene Yehova otitang’ishila na zatingacite kuti tilandile thandizo yake.

b Mazina ayakine acinjiwa.

c MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Kalongosi wamene ali na vuto yakumvwa osinkhasinkha pa malonjezo a m’Baibo ndipo otamba vidyo ya nyimbo kuti aganizile bwino mwati ukankhalile umoyo m’calo calomba.