Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 7

Udindo wa Akulu Mumpingo

Udindo wa Akulu Mumpingo

“Khristu niye mutu wa mpingo, ponkhala mpulumusi wa muŵili.”​AEF. 5:23.

NYIMBO 137 Azimayi Okhulupilika, Azilongosi Acikhristu

ZATI TIPHUNZILE *

1. Ni cifukwa cimozi cotyani cupangisha atumiki a Yehova kunkhala okatizhyana?

TUSANGALALA kunkhala m’banja ya Yehova. Ndaŵa yanji nise amtendele koma soti okatizhyana? Cifukwa cimozi ni cakuti tonse tuyesayesa kumvwila nolemekeza ŵanthu amene Yehova waŵaika kuti akosogolela. Tetyo patumvwisha luweme dongosolo ya umutu, niye patunkhala ngako okatizhyana.

2. Kansi tiyankhe makonsho otyani m’nkhani ino?

2 M’nkhani ino, tilaŵizhyane za amene ali na ulamulilo mumpingo. Ndipo tilaŵizhyane soti mayankho pa makonsho aŵa: Kansi azilongosi ali na mbali yanji mumpingo? Kansi n’cendi kuti mkwasu aliyense ni mutu wa kalongosi aliyense? Kansi udindo wa akulu pa akwasu na azilongosi mumpingo, ulingana na udindo waali nao mutu wabanja pa mkazi wake na ŵana? Coyamba, tiyeni tilaŵizhyane mwatufunikila kuonela azilongosi.

KANSI TUFUNIKA KUŴAONA TYANI AZILONGOSI?

3. Kansi n’cinji cingatiyavye kuyamikila nchito yakucita azilongosi?

3 Tuyamikila ngako azilongosi amene oseŵenza mwakhama posamalila mabanja ŵao, kulalikila uthenga uweme na kuyavya ayakine mumpingo. Tingakulishe ciyamikilo casu tikaganizila mwamene Yehova na Yesu oonela azilongosi amene aŵa. M’nkhani ino, tiphunzile soti mwatufunikila kucitila vinthu na azilongosi pa cisanzo ca mtumwi Paulo.

4. Kansi Baibo yuonesha tyani kuti Yehova oona kuti onse analume na anakazi ni ofunika?

4 Baibo yuonesha kuti Yehova oona anakazi molingana na mwakuonela analume. Mwacisanzo, Baibo yuonesha kuti m’nthawi ya atumwi, Yehova epeleka mzimu utuŵa kuli analume na anakazi kuti acite nchito zikulu, monga kulaŵila vilaŵilo vosiyanasiyana. (Mac. 2:1-4, 15-18) Onse, analume na anakazi ezozewa na mzimu utuŵa nonkhala na ciyembekezo cakuyolamulila na Khristu kululu. (Agal. 3:26-29) Ndipo analume na anakazi akalandile moyo wosasila pano pacalo. (Chiv. 7:9, 10, 13-15) Koma soti onse analume na anakazi epasiwa nchito yophunzisa na kulalikila uthenga uweme. (Mat. 28:19, 20) Mwacisanzo, buku ya Machitidwe yulaŵila za munakazi muyakine woziŵika na zina yakuti Purisikila. Yove pamozi na mulume wake Akula, efotokozela Apolo wamene enze munthu wophunzila ngako, cendi ca m’Baibo molondola.​—Mac. 18:24-26.

5. Kansi Luka 10:38, 39, 42 yuonesha tyani kuti Yesu enzolemekeza anakazi?

5 Yesu enzolemekeza anakazi. Yesu aliyotolele cisanzo ca Afarisi, amene enzoona anakazi kuti ni osafunika kwenekwene ndipo enzolaŵila lini nao pagulu olo kuŵelenga nao Malemba. M’malomwake, Yesu enzophunzisa cendi kuli anakazi na analume. * (Ŵelengani Luka 10:38, 39, 42.) Yove enzolola soti anakazi kuluta naye pa maulwendo oluta kuyolalikila. (Luka 8:1-3) Ndipo pavuli pakuti yove waukishiwa, epasa udindo anakazi kuti akauzhye atumwi kuti yove waukishiwa.​—Yoh. 20:16-18.

6. Kansi mtumwi Paulo eonesha tyani kuti enzolemekeza anakazi?

6 Mtumwi Paulo elimbikisha Timoteyo kuti akolemekeza anakazi. Yove emuuzhya kuti akoona “azilongosi acikulile monga amai ŵake” ndipo “asimbi akoŵaona monga azilongosi ŵake.” (1 Tim. 5:1, 2) Olo kuti Paulo eyavya Timoteyo kutang’a m’cikhulupililo, yove enzoziŵa luweme kuti amai ŵake na ambuya ŵake niye eyambilila kuphunzisa Timoteyo “malemba atuŵa.” (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) M’kalata yake yecilembela Aroma Paulo etomola mazina ya azilongosi. Izi zuonesha kuti yove enzoziŵa nchito zeenzocita azilongosi aŵa ndipo enzoŵayamikila ngako.​—Aro. 16:1-4, 6, 12; Afil. 4:3.

7. Kansi tilaŵizhyane makonsho otyani lomba?

7 Molingana na ndime zatalaŵizhyana, paliye cifukwa ca m’Malemba camene cuonesha kuti azilongosi ni apansi polinganizhya na akwasu. Azilongosi oyavya ngako mpingo ndipo akulu odalila thandizo yao kuti mumpingo mupitilizhye kunkhala mtendele na mgwilizano. Koma pali makonsho yatufunika kupeza mayankho ŵake. Mwacisanzo, ndaŵa yanji Yehova ofuna kuti azilongosi akovwala cakumutu pa vocitika viyakine? Pofwana kuti ni akwasu tyala amene oikiwa pa udindo mumpingo monga akulu olo atumiki oyavya, kansi izi zutanthauza kuti mkwasu aliyense ni mutu wa kalongosi aliyense mumpingo?

KANSI MKWASU ALIYENSE NI MUTU WA KALONGOSI ALIYENSE?

8. Molingana na Aefeso 5:23, kansi mkwasu aliyense ni mutu wa kalongosi aliyense mumpingo? Fotokozani.

8 Yankho yacindunji ni yakuti yai! Mkwasu aliyense ni mutu lini wa kalongosi aliyense mumpingo, cifukwa cakuti Khristu niye mutu wa aliyense mumpingo. (Ŵelengani Aefeso 5:23.) M’banja munalume niye ali na ulamulilo pa mkazi wake ndipo mwana munalume akabatizika onkhala lini mutu wa amai ŵake. (Aef. 6:1, 2) Mumpingo akulu aliye ulamulilo wonse pa akwasu na azilongosi. (1 Ates. 5:12; Aheb. 13:17) Nanga tyani za kalongosi wosalunguliwa wamene onkhala lini pa mlyango pa makolo ŵake? Opitilizhya kulemekeza makolo ŵake koma onkhala lini pansi pa ulamulilo wa ausuwake. Ndipo yove olemekeza soti ngako akulu. Koma molingana na analume mumpingo, yove ali tyala na mutu umozi wamene ni Yesu.

Akwasu na azilongosi amene ni mbeta ndipo onkhala lini pa ng’anda ya makolo, ali na mutu umozi wamene ni Yesu (Onani ndime 8)

9. Ndaŵa yanji nthawi ziyakine azilongosi ofunika kuvwala cakumutu?

9 N’cendi kuti Yehova wasankha analume kuti akosogolela mumpingo pa nkhani yophunzisa nolambila, ndipo yove aliyopase udindo uyu kuli anakazi. (1 Tim. 2:12) Ndaŵa yanji? Ni pa cifukwa colingana na cecisankhila Yesu kunkhala mutu wa munalume camene ni kuyavya kuti mumpingo munkhale dongosolo. Ngati pa vifukwa viyakine kalongosi okata nchito yamene yufunika kucitiwa na mkwasu Yehova ofuna kuti kalongosi avwale cakumutu. * (1 Akor. 11:4-7) Yehova ofuna kuti azilongosi akovwala cakumutu osati cifukwa cakuti oŵaona kuti ni apansi koma cifukwa cakuti ofuna kuti akoonesha kuti olemekeza dongosolo ya umutu yeciikako. Lomba tiyeni tipeze yankho ya konsho yakuti, kansi mitu ya mabanja na akulu ali na ulamulilo wotyani?

UDINDO WA MITU YA MABANJA KOMA SOTI AKULU

10. N’cinji cingacitishe mkulu kupanga malamulo mumpingo?

10 Akulu okonda Khristu ndipo okonda soti “mbelele” zamene Yehova na Yesu eziika m’manja mwao. (Yoh. 21:15-17) Payakine cifukwa cakuti mkulu osamalila mpingo angayambe kuganiza kuti ni atata mumpingo kuli ayakine. Ndipo angayambe kuganiza kuti ngati mutu wabanja opanga malamulo kuti ateteze banja yake, niye kuti naye mkulu angapange malamulo yakuona kuti yangateteze mpingo. Akwasu ayakine angapangishe akulu kucita monga na ausuwao auzimu mwa kuŵasenga kuti akoŵapangila zosankha. Koma kansi akulu mumpingo na mitu ya mabanja ali na udindo wolingana?

Akulu oyavya aliyense mumpingo kupitilizhya kuvwendela pafupi na Yehova nokumvwa kuti ni okondewa. Yehova waŵapasa udindo wocosa mumpingo ŵanthu ocimwa osalapa (Onani ndime 11-12)

11. Kansi udindo wa akulu na mitu ya mabanja ulingana tyani?

11 Paulo eonesha kuti udindo wa akulu mumpingo na wa mitu ya mabanja ulinganako m’njila ziyakine. (1 Tim. 3:4, 5) Mwacisanzo, Yehova ofuna kuti m’banja munakazi na ŵana akomvwila mutu wabanja. (Akol. 3:20) Ndipo ofuna kuti ofalisa mumpingo akomvwila akulu. Yehova ofuna kuti akulu na mitu ya mabanja akosamalila mwauzimu ŵanthu onse amene ali pansi pa ulamulilo wao. Ndipo onse akulu na mitu ya mabanja ofunika kuoneshesha kuti ŵanthu ali pansi pa ulamulilo wao okumvwa kuti okondewa. Molingana na mitu ya mabanja, akulu ooneshesha kuti ŵala ali pansi pa ulamulilo wao olandila thandizo pa nthawi yovuta. (Yak. 2:15-17) Kuyangizhyila apo, Yehova oyembekezela kuti akulu na mitu ya mabanja akocilikiza mfundo zake koma soti kuti osati “akopitilila zinthu zolembewa” m’Baibo.​—1 Akor. 4:6.

Mitu ya mabanja yapasiwa udindo na Yehova wosogolela banja yao. Akaliyopanga cosankha mutu wabanja wacikondi olaŵizhyana nkhani yamene iyo na mkazi wake (Onani ndime 13)

12-13. Molingana na Aroma 7:2, kansi udindo wa mitu ya mabanja usiyana tyani na wa akulu?

12 Olo n’tetyo, pali kusiyana kukulu pakati pa udindo wa akulu mumpingo na wa mitu ya mabanja. Mwacisanzo, Yehova waika akulu kuti akotumikila monga oweluza koma osati mitu ya mabanja. Ndipo wapasa akulu udindo wocosa mumpingo munthu wocimwa wamene ni wosalapa.​—1 Akor. 5:11-13.

13 Koma pali soti nchito ziyakine zamene Yehova epasa tyala mitu ya mabanja osati akulu. Mwacisanzo epasa mitu ya mabanja udindo wopanga malamulo nooneshesha kuti aliyense oyakonkha m’banja mwao. (Ŵelengani Aroma 7:2.) Mwacisanzo, mutu wabanja ali na mphamvu yoika nthawi yaakufunika kufwika pa ng’anda ŵana ŵake. Ali soti na mphamvu zopasa ŵana ŵake cilango ngati akangiwa kumvwila lamulo yake. (Aef. 6:1) Olo n’tetyo, mutu wabanja wacikondi olaŵizhyana na mkazi wake akaliyopanga malamulo, cifukwa ozindikila kuti yove na mkazi wake ni “muŵili umozi.” *​—Mat. 19:6.

MUKOLEMEKEZA KHRISTU WAMENE NI MUTU WA MPINGO

Yesu wamene ali pansi pa ulamuliro wa Yehova opeleka malangizo ku mpingo wacikhristu (Onani ndime 14)

14. (a) Molingana na Maliko 10:45, ndaŵa yanji ni poyenelela kuti Yehova esankha Yesu kunkhala mutu wa mpingo? (b) Kansi Bungwe Yolamulila ili na udindo wanji? (Onani bokosi yakuti “ Udindo wa Bungwe Yolamulila.”)

14 Kupitila mu nsembe ya dipo, Yehova elipila moyo wa mwana wake kuombola munthu aliyense mumpingo koma soti aliyense amene okhulupilila mwana wake Yesu. (Ŵelengani Maliko 10:45; Mac. 20:28; 1 Akor. 15:21, 22) Tetyo, ni poyenelela kuti yove esankha Yesu wamene etwala nsembe ya dipo kunkhala mutu wa mpingo. Niye cifukwa cake Yesu ali na mphamvu zopanga malamulo kuti munthu aliyense, mabanja na mpingo akokonkha. Ndipo ali na mphamvu zooneshesha kuti tumvwila nokonkha malamulo ŵake. (Agal. 6:2) Koma kuyangizhyila pa kupanga malamulo, Yesu ocita zinthu zinyinji. Yove osamalila nokonda aliyense wa seo.​—Aef. 5:29.

15-16. Kansi mwaphunzila cinji pa zecilaŵila kalongosi Marley na mkwasu Benjamin?

15 Azilongosi oonesha kuti olemekeza Khristu mwa kukonkha malangizo yangapasiwe kufumila kuli analume amene esankhiwa kuti akoŵayanganila mumpingo. Azilongosi anyinji okatizhyana na mau yecilaŵila kalongosi Marley wa ku United States akuti: “Nulemekeza malo ŵangu monga munakazi wolunguliwa olo kalongosi mumpingo. Nufunika kupitilizhya kulemekeza ulamulilo wamene Yehova epasa mulume wangu na akulu mumpingo. Mulume wangu koma soti akwasu mumpingo acitisha kuti cinkhale cipepu kuli neo kugonjela ku ulamulilo, cifukwa oonesha kuti onilemekeza noyamikila pa nchito zanucita.”

16 Akwasu oonesha kuti olemekeza makonzedwe a umutu ngati olemekeza azilongosi. Mkwasu Benjamin wa ku England, elaŵila kuti: “Naphunzila zinyinji kufumila ku ndemanga za azilongosi pa misonkhano koma soti pa malingalilo ŵao okhuza mwatingacitile phunzilo ya paseka na mwatingalalikile mwaluso mu ulaliki. Nuona kuti nchito yakucita ni yofunika ngako.”

17. Ndaŵa yanji tufunika kulemekeza makonzedwe a umutu?

17 Ngati tonse, analume, anakazi, mitu ya mabanja na akulu tulemekeza makonzedwe a umutu amene Yehova epasako ayakine, tucitisha kuti mumpingo munkhale mtendele. Kupambana zonse, tuleta citamando kwa Yehova Ausuwasu acikondi.​—Sal. 150:6.

NYIMBO 123 Tikogonjela Mulungu Mokhulupilika

^ par. 5 Kansi azilongosi ali na mbali yanji mumpingo? Kansi mkwasu aliyense ni mutu wa kalongosi aliyense? Kansi udindo wa akulu ulingana na udindo wa mitu ya mabanja? M’nkhani ino, tione mwamene Baibo yuyankhila makonsho amene aŵa.

^ par. 5 Onani ndime 6 mu nkhani yakuti “Mukolimbikisha Azilongosi Mumpingo,” mu Nsanja ya Mulonda ya September 2020.

^ par. 13 Pofuna kuziŵa ali na udindo wosankha mpingo kwaingatumikile banja, onani nkhani yakuti “Mukolemekeza Aliyense Mumpingo,” mu Nsanja ya Mulonda ya August 2020 ndime 17-19.

^ par. 59 Kuti muziŵe zinyinji pa nkhani iyi, onani buku ya Cinyanja yakuti “Khalanibe m’Cikondi ca Mulungu,” mapeji 209-212.

^ par. 64 Kuti muziŵe maudindo ayakine a Bungwe Yolamulila, onani Nsanja ya Olonda ya Chichewa ya July 15, 2013, mapeji 20-25.