NKHANI YOPHUNZILA 32
Mukoyenda Molicefya na Mulungu Wanu
“Ukoyenda molicefya na Mulungu wako.”—MIKA 6:8.
NYIMBO 31 Yendani na Mulungu!
ZATI TIPHUNZILE *
1. Kansi Davide elaŵilanji pa kulicefya kwa Yehova?
KANSI tingalaŵile kuti Yehova ni wolicefya? Eee. Davide elaŵila kuti: “Munipase cishango canu ca cipulumuso, ndipo kulicefya kwanu niye kunicitisha kunkhala wamphamvu.” (2 Sam. 22:36; Sal. 18:35) Peenzolemba mau aŵa, payakine Davide enzokumbukila nthawi pamene Samueli ewela ku ng’anda kwa ausuwake kuzozoza mfumu ya msogolo ya Aisiraeli. Yehova esankha Davide kuti aloŵe m’malo Mfumu Sauli, olo kuti enze mtontho pa ŵana analume 8 a Jese.—1 Sam. 16:1, 10-13.
2. Tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?
2 Davide enzokatizhyana na zecilemba wamasalimo ponena za Yehova kuti: “Oseluka m’nyansi kuti aone kululu na calo, ousha munthu wonyozeka kumufumya mu lufuko. Okweza munthu wosauka . . . kuti amunkhazike pamozi na ŵanthu olemekezeka.” (Sal. 113:6-8) M’nkhani ino, tilaŵizhyane zatingaphunzile pa kulicefya kwa Yehova mwa kulaŵizhyana njila zecioneshelamo nkhalidwe yamene iyi. Tilaŵizhyane soti zatingaphunzile kwa Mfumu Sauli, mneneli Danieli na Yesu pa nkhani yolicefya.
KANSI TINGAPHUNZILE CINJI PA CISANZO CA YEHOVA?
3. Kansi Yehova oticitila vinthu votyani, ndipo izi zuonesha cinji?
3 Tuziŵa kuti Yehova ni wolicefya tikaona mwakucitila vinthu na ŵanthu aliye ungwilo. Yove ovomelezhya kulambila kwasu koma soti otiona kuti nise ashamwali ŵake. (Sal. 25:14) Pofuna kuti tinkhale ashamwali ŵake, Yehova etwala Mwana wake kunkhala nsembe ya macimo ŵasu. Izi zuonesha kuti Yehova ni wacifundo!
4. Kansi Yehova watipasa cinji, ndipo ndaŵa yanji?
Deut. 10:12; Yes. 48:17, 18) Tuyamikila ngako kulicefya kwa Yehova!
4 Ganizilani njila iyakine yakuoneshelamo Yehova kuti ni wolicefya. Pofwana kuti ni Nyamalenga, Yehova sembe etilenga tiliye ufulu wozisankhila vocita. Koma aliyocite tetyo. Yove etilenga m’cifanizilo cake notipasa ufulu wosankha. Olo kuti nise atontho koma soti ofooka polinganizhya na Yove, Yehova ofuna kuti tikomutumikila na mtima wonse cifukwa comukonda na kuziŵa kuwama komumvwila. (5. Kansi Yehova otiphunzisa tyani kunkhala olicefya? (Onani cithunzithunzi pa cikuto)
5 Yehova otiphunzisa kunkhala olicefya tikaona mwakucitila nase vinthu. Yehova ni wanzelu ngako m’cilengedwe conse. Olo n’tetyo, okumvwa maganizo a ŵanthu. Mwacisanzo, Yehova elola Mwana wake kuti amuyavye polenga vinthu vonse. (Miy. 8:27-30; Akol. 1:15, 16) Nangu kuti Yehova ni wamphamvuzonse, opasako ayakine maudindo. Mwacisanzo, esankha Yesu kunkhala Mfumu ya Ufumu wake, koma soti akapase mphamvu a 144,000 ŵati akalamulile pamozi na Yesu. (Luka 12:32) Yehova ephunzisa Yesu kuti ankhale Mfumu koma soti Mkulu wa Ansembe. (Aheb. 5:8, 9) Ophunzisa soti ozozewa kuti akwanilishe udindo wao. Yove oloŵelelapo lini pa nchito yakucita, koma oŵadalila kuti acite cifunilo cake.—Chiv. 5:10.
6-7. Tingaphunzile cinji kuli Ausuwasu akululu pa nkhani yopasa ayakine maudindo?
6 Ngati Ausuwasu akululu amene ofunika lini kuyavyiwa opasa ayakine udindo, niye kuti nase tufunika kucita tetyo. Mwacisanzo, Yes. 41:10) Kansi ŵanthu amene ali na maudindo angaphunzile soti zinthu zotyani kwa Yehova?
kansi nimwe mutu wa banja olo mkulu mumpingo? Mufunika kutolela cisanzo ca Yehova mwa kupasako ayakine maudindo na kupewa kuŵauzhya zocita pa kalikonse. Ngati mutolela cisanzo ca Yehova, muphunzise ayakine ndipo nchito ipepuke. (7 Baibo yuonesha kuti Yehova akumvwa maganizo ya angelo. (1 Maf. 22:19-22) Makolo, kansi mungatolele tyani cisanzo ca Yehova? Ngati ni pofunikila, mukokonsha maganizo ya ŵana ŵanu mwamungacitile vinthu viyakine. Ndipo mukaona kuti maganizo yao ni yoyavya, mukoyakonkha.
8. Kansi Yehova ecita tyani vinthu moleza mtima na Abulahamu koma soti Sara?
8 Njila iyakine yamene Yehova ooneshela kulicefya ni mwa kunkhala oleza mtima. Mwacisanzo, Yehova oleza mtima ngati atumiki ŵake okonsha zosankha zake mwaulemu. Yove emvwishila pamene Abulahamu eona kuti aliyocite bwino kuganiza zoononga mzinda wa Sodomu na Gomora. (Gen. 18:22-33) Kumbukilani mwamene Yehova ecitila vinthu na mkazi wa Abulahamu, Sara. Yove aliyokhumudwe pamene Sara eseka za lonjezo yake yakuti akankhale na vumo olo kuti enze mkulukazi. (Gen. 18:10-14) M’malo mwake, ecita naye vinthu mwaulemu.
9. Kansi makolo koma soti akulu angaphunzile cinji kwa Yehova pa nkhani ya kulicefya?
9 Mweo makolo koma soti akulu, kansi mungaphunzile cinji pa cisanzo ca Yehova? Kansi mungacite cinji ngati ŵana ŵanu olo ŵanthu ayakine mumpingo okatizhyana lini na cosankha canu? Ko mungaziikile kuvuli olo mungafune kumvwa maganizo ŵao? Mabanja koma soti mipingo yupindula ngako ngati osogolela otolela cisanzo ca Yehova. Pofwika pano, talaŵizhyana zatingaphunzile kwa Yehova pa nkhani ya kulicefya. Lomba, tiyeni tilaŵizhyane zatingaphunzile pa visanzo votomolewa m’Baibo pa nkhani yolicefya.
KANSI TINGAPHUNZILE CINJI PA VISANZO VA AYAKINE?
10. Kansi Yehova oseŵenzesha cinji kuti atiphunzise?
10 Monga ‘Mlangizi wasu Mkulu,’ Yehova watipasa visanzo m’Mau ŵake kuti vitiphunzise. (Yes. 30:20, 21) Tingaphunzile patusinkhasinkha visanzo va m’Baibo va ŵanthu amene enze na minkhalidwe yokondwelesha Mulungu, kuyangizhyilapo kulicefya. Tingaphunzile soti patusinkhasinkha visanzo va ŵanthu amene ekangiwa kuonesha minkhalidwe iweme na vofumapo vake.—Sal. 37:37; 1 Akor. 10:11.
11. Kansi tingaphunzilepo cinji pa cisanzo ciipa ca Sauli?
11 Ganizilani zecitika kwa Mfumu Sauli. Poyamba enze wolicefya ndipo enzoziŵa zaangakwanishe na zaangalekokwanisha kucita cakuti enzokana udindo. (1 Sam. 9:21; 10:20-22) Koma m’kuluta kwa nthawi, Sauli enkhala wolikuzhya. Eyamba kuonesha nkhalidwe iyi pecinkhala mfumu. Pa cocitika ciyakine, aliyoleze mtima poyembekezela mneneli Samueli. M’malo modalila Yehova kuti acitepo kanthu, Sauli etwala nsembe olo kuti enzeve udindo wocita tetyo. Cifukwa ca izi, enkhala wosavomelezhyeka kwa Yehova, ndipo posilizhyila pake em’kana kuti ankhale mfumu. (1 Sam. 13:8-14) N’cinthu canzelu kuphunzilapo kanthu pa cisanzo ici nopewa kulikuzhya.
12. Kansi Danieli eonesha tyani kulicefya?
12 Mosiyana na cisanzo ciipa ca Sauli, ganizilani cisanzo ciweme ca mneneli Danieli. Pa umoyo wake wonse, Danieli enze wolicefya ndipo enzosenga Yehova kuti amupase malangizo. Mwacisanzo, Yehova pecimuseŵenzesha kumasulila maloto a Nebukadinezara, yove aliyolaŵile kuti ecita izi mwanzelu zake. M’malo mwake, Danieli etwala ulemelelo wonse kwa Yehova. (Dan. 2:26-28) Kansi izi zutiphunzisa cinji? Ngati tili na mphaso yolaŵila bwino nkhani olo tili na zokumana nazo ziweme mu utumiki, tufunika kukumbukila kuti ulemelelo wonse ufunika kuluta kwa Yehova. Tufunika kukumbukila soti kuti tingakwanishe lini kucita izi paliye thandizo ya Yehova. (Afil. 4:13) Ngati tacita izi, niye kuti tutolela cisanzo ciweme ca Yesu. Motyani?
13. Ko tuphunzilapo cinji pa mau a Yesu opezeka pa Yohane 5:19, 30 pa nkhani ya kulicefya?
13 Olo kuti Yesu enze Mwana wangwilo wa Mulungu, enzodalila Yehova. (Ŵelengani Yohane 5:19, 30.) Yove aliyoyese nangu patontho kulonda ulamulilo wa Ausuwake akululu. Lemba ya Afilipi 2:6 yutiuzhya kuti Yesu “aliyoganizileko zakuti angankhale Mulungu olo kulingana naye.” Monga Mwana womvwila, Yesu enzoziŵa zaangakwanishe na zaangalekokwanisha, ndipo enzolemekeza ngako ulamulilo wa Ausuwake.
14. Kansi Yesu eyankha tyani pecimusenga kucita cinthu camene yove enzeve ulamulilo?
14 Ganizilani zecicita Yesu pamene Yakobo, Yohane koma soti amai ŵao pecimusenga kucita cinthu camene yove enzeve ulamulilo. Nthawi yamene iyo, Yesu elaŵila kuti ni Ausuwake akululu tyala ali na udindo wosankha angankhale kukwanja kwendi olo kumanzhyele kwa Yesu mu Ufumu. (Mat. 20:20-23) Yesu eonesha kuti enzoziŵa malile ŵake. Cifukwa cakuti enze wolicefya, aliyocite ciliconse camene Yehova aliyomulamulile. (Yoh. 12:49) Kansi tingatolele tyani cisanzo ciweme ca Yesu?
15-16. Kansi tingaseŵenzeshe tyani malangizo opezeka pa 1 Akorinto 4:6?
1 Akorinto 4:6. Pa lemba iyi tuuzhyiwa kuti: “Musapitilile vinthu volembewa.” Tetyo, ngati ayakine atisenga malangizo, tufunika lini kuŵakakamizhya kuti akonkhe maganizo ŵasu olo kulaŵila mosaganizila bwino pa nkhani yamene iyo. M’malo mwake, tufunika kukonkha malangizo opezeka m’Baibo na m’zofalisa zasu. Tikacita izi, tioneshe kuti tuziŵa malile ŵasu. Ngati nise olicefya, tioneshe kuti tulemekeza “malamulo olungama” a Wamphamvuzonse.—Chiv. 15:3, 4.
15 Tutolela cisanzo ca Yesu mwa kuseŵenzesha malangizo opezeka pa16 Kuyangizhyila pa kulemekeza Yehova, tili soti na vifukwa viyakine vonkhalila olicefya. Lomba, tiyeni tilaŵizhyane mwamene kulicefya kungatiyavyile kunkhala acimwemwe koma soti okatizhyana na ayasu.
NDAŴA YANJI TUFUNIKA KUNKHALA OLICEFYA?
17. Ndaŵa yanji ŵanthu olicefya onkhala acimwemwe?
17 Ngati nise olicefya tinkhale acimwemwe. Ndaŵa yanji? Cifukwa cakuti ngati tuvomelezhya kuti pali vinthu vatingalekokwanisha kucita, tingayamikile thandizo yaangatipase ayakine. Mwacisanzo, ganizilani zecitika Yesu pecipolesha ŵanthu 10 olwala khate. Ni munthu m’mozi tyala ewelela kuyoyamikila Yesu cifukwa comupolesha, camene ni cinthu cakuti munthu angakwanishe lini kucicita payeka. Cifukwa cakuti munthu uyu enze wolicefya, eyamikila thandizo yecilondela, ndipo elemekeza Mulungu.—Luka 17:11-19.
18. Molingana na Aroma 12:10, kansi kulicefya kungatiyavye tyani kukatizhyana na ayakine?
18 Ŵanthu olicefya okatizhyana na ayakine ndipo onkhala pa ushamwali wotang’a. Ndaŵa yanji? Cifukwa ovomelezhya mosavuta Aroma 12:10.
kuti ayakine ali na minkhalidwe iweme ndipo oŵadalila. Ŵanthu olicefya okondwela ngati ayakine ocita bwino pa mbali iliyonse yaapasiwa, ndipo oŵayamikila noŵalemekeza.—Ŵelengani19. Ndaŵa yanji tufunika kupewa kunkhala olikuzhya?
19 Mosiyana na izi, ŵanthu olikuzhya ofuna lini kuyamikila ayakine, koma ove kuyamikiliwa. Okonda kuzilinganizhya na ayakine koma soti okonda mzimu wa mpikishano. M’malo mophunzisa nopasako ayakine maudindo, okonda kulaŵila kuti, “Ngati ufuna kuti cinthu ciyakine cicitike bwino, koma soti m’njila ingakukondweleshe, ufunika kucicita weka.” Kanyinji-kanyinji, munthu wolikuzhya ofuna kuoneka wofunika ngako kupambana ayakine, ndipo ocita nsanje ngati ayakine ocita bwino kupambana yove. (Agal. 5:26) Ŵanthu oteti onkhala lini pa ushamwali wotang’a na ayakine. Ngati tazindikila kuti tili na mzimu wolikuzhya, tufunika kupemphela mofumila pansi pa mtima kwa Yehova, ‘nocinja maganizo ŵasu’ kuti nkhalidwe iyi isazike mizhyu muli seo.—Aro. 12:2.
20. Ndaŵa yanji tufunika kunkhala olicefya?
20 Tuyamikila ngako cisanzo ca Yehova. Tuona kulicefya kwake tikaona mwakucitila vinthu na atumiki ŵake, ndipo tufuna kutolela cisanzo cake. Kuyangizhyila apo, tufuna kutolela visanzo viweme vopezeka m’Baibo va ŵanthu amene em’tumikila molicefya. Tiyeni nthawi zonse tikopasa Yehova ulemu na ulemelelo waakufunikila. (Chiv. 4:11) Tikacita izi, tinkhale ashamwali a Yehova mpaka kale-kale, cifukwa okonda ŵanthu olicefya.
NYIMBO 123 Tikogonjela Mulungu Mokhulupilika
^ par. 5 Munthu wolicefya onkhala wacifundo. Tetyo, Yehova ni wolicefya cifukwa oonesha cifundo ku ŵanthu. Nkhani ino itiyavye kutolela cisanzo ca Yehova pa nkhani yolicefya. Tilaŵizhyane soti zatingaphunzile kwa Mfumu Sauli, mneneli Danieli na Yesu pa nkhani yolicefya.
^ par. 58 MAU OFOTOKOZA VITHUNZITHUNZI: Mkulu ophunzisa mkwasu wacilumbwana mwaangasamalilile magawo a mpingo. Pavuli pake mkulu oloŵelelapo lini, koma olola mkwasu wacilumbwana kuti acite yeka nchito.
^ par. 62 MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Kalongosi osenga malangizo kwa mkulu kuti amuyavye kuziŵa ngati angavomele ciitano cakuti akapezeke ku ukwati wamene ukacitikile m’chechi. Mkulu oseŵenzesha mfundo za m’Baibo pomuyavya, m’malo moyendela maganizo ŵake.