1-2. Molingana na 1 Timoteyo 6:20, kansi Timoteyo epasiwa mwai wotyani?

NTHAWI zinyinji tukonda kusungizhya ayakine vinthu vasu vamtengo wapatali. Mwacisanzo, tingasungizhye ndalama zasu ku banki. Tikacita izi, tunkhala na cidalilo cakuti ndalama zasu zinkhale zotetezeka ndipo zingasoŵe lini olo kuiŵiwa. Tetyo, tumvwisha tanthauzo yosungizhya munthu cinthu camtengo wapatali.

² Ŵelengani 1 Timoteyo 6:20. Mtumwi Paulo ekumbusha Timoteyo za mwai wamtengo wapatali wecilondela, wamene ni kuziŵa luweme colinga ca Mulungu pa ŵanthu. Timoteyo epasiwa soti mwai “wolalikila mau” koma soti “kucita nchito ya mlaliki.” (2 Tim. 4:2, 5) Paulo elimbikisha Timoteyo kuteteza zinthu zecisungizhyiwa. Molingana na Timoteyo, nase tasungizhyiwa vinthu vamtengo wapatali. Kansi tasungizhyiwa vinthu votyani? Ndaŵa yanji tufunika kuteteza vinthu vamtengo wapatali vawatisungizhya Yehova?

3-4. Ndaŵa yanji tunena kuti cendi ca m’Baibo n’camtengo wapatali?

³ Yehova watipasa mwai woziŵa luweme cendi camtengo wapatali copezeka m’Baibo. Cendi camene ici ni camtengo wapatali cifukwa cutiyavya kunkhala pa ushamwali uweme na Yehova koma soti mwatingapezele cimwemwe cenecene. Tikakhulupilila cendi camene ici, tinkhale lini akapolo a viphunziso vawenye ndipo tinkhale na umoyo uweme.​—1 Akor. 6:9-11.

⁴ Cifukwa ciyakine cupangisha cendi ca m’Baibo kunkhala camtengo wapatali n’cakuti Yehova ociulula tyala kuli ŵanthu  olicefya amene ali na “maganizo oyenelela.” (Mac. 13:48) Ŵanthu aŵa okhulupilila kuti kapolo wokhulupilika na wanzelu niye otiphunzisa mfundo za m’Baibo masiku ŵano. (Mat. 11:25; 24:45) Tingakwanishe lini kumvwishisha Baibo pa seo seka, ndipo paliye cinthu camtengo wapatali cingapambane kuimvwishisha.​—Miy. 3:13, 15.

5. Kansi Yehova watipasa soti mwai wotyani?

⁵ Yehova watipasa soti mwai wophunzisa ayakine zokhuza yove na colinga cake. (Mat. 24:14) Uthenga watulalikila ni wamtengo wapatali cifukwa uyavya ŵanthu kunkhala mbali ya banja ya Yehova. Uŵapasa soti mwai wakuyonkhala na moyo wosasila. (1 Tim. 4:16) Kaya tucita zinyinji olo zitontho pa nchito yolalikila, tuyavya pa nchito yofunika ngako yamene yucitika masiku ŵano. (1 Tim. 2:3, 4) Kulaŵila cendi, ni mwai ukulu ngako kunkhala anchito ayake a Mulungu.​—1 Akor. 3:9.

6. Kansi n’cinji cecitikila ŵanthu amene eleka kuteteza zecipasiwa?

⁶ M’nthawi ya Timoteyo, Akhristu ayakine aliyoyamikile mwai wonkhala anchito ayake a Mulungu. Cifukwa cokonda vinthu va m’calo, Dema etaya mwai wotumikila pamozi na Paulo. (2 Tim. 4:10) Cuoneka kuti Fugelo na Heremogene eleka kulalikila cifukwa coyopa kunzunziwa monga ni mwecinzunzikila Paulo. (2 Tim. 1:15) Hemenayo, Alekizanda na Fileto enkhala ampatuko ndipo eleka kutumikila Yehova. (1 Tim. 1:19, 20; 2 Tim. 2:16-18) Cuoneka kuti poyamba onse aŵa enze otang’a mwauzimu, koma eleka kuona vinthu vecipasiwa na Yehova kunkhala vamtengo wapatali.

7. Kansi Satana oseŵenzesha njila zotyani pofuna kutitaisha cendi?

⁷ Kansi Satana oseŵenzesha njila zotyani pofuna kutitaisha vinthu vamtengo wapatali vawatipasa Yehova? Onani njila ziyakine zakuseŵenzesha. Oseŵenzesha vinthu vosangulusha monga ma TV, mafilimu, intaneti, manyuzipepa, mabuku na magazini kuti atitaishe cendi. Ofuna kuti tikoyopa ŵanthu olo kunzunziwa kuti tileke kulalikila. Oticitisha kuti tikokopeka na wenye wa ampatuko waakuti niye “kuziŵa zinthu” kuti tisiye cendi.​—1 Tim. 6:20, 21.

8. Kansi tuphunzila cinji pa cokumana naco ca mkwasu Daniel?

⁸ Ngati tusamala lini, patontho-patontho tingaleke kukonda cendi. Ganizilani cisanzo ca mkwasu Daniel, * wamene enzokonda mavidyo gemu. Elaŵila kuti: “Neyamba  kuchaya mavidyo gemu penenze na vyaka pafupifupi 10. Poyamba nenzochaya magemu amene enze lini aipa ngako. Koma patontho-patontho neyamba kuchaya magemu aciwawa na a zamizimu.” Posilizhyila pake eyamba kuchaya mavidyo gemu kwa maawazi 15 pa siku iliyonse. Yove epitilizhya kulaŵila kuti: “Mumtima nenzoziŵa kuti magemu yenenzochaya na nthawi yenenzoonongela pa magemu amene aŵa, venzocitisha kuti ninkhale patali na Yehova. Olo n’tetyo, nenzofuna lini kukonkha zayulaŵila Baibo.” Tetyo, ngati tusamala lini, patontho-patontho zosangulusha zingaticitishe kuti tileke kukonda cendi. Ngati zoteti zacitika, tingataye vinthu vamtengo wapatali vawatipasa Yehova.

9. Molingana na 1 Timoteyo 1:18, 19, kansi Paulo elinganizhya Timoteyo na ŵani?

⁹ Ŵelengani 1 Timoteyo 1:18, 19. Paulo elinganizhya Timoteyo na msoja ndipo emuuzhya kuti “upitilizhye kuchaya nkhondo iweme.” Apa Paulo enzofotokoza lini nkhondo yeneyene, koma ni nkhondo yauzimu. Kansi Akhristu ali monga ni masoja m’njila yotyani? Ko ni minkhalidwe yotyani yatufunika kukulisha monga masoja a Khristu? Lomba, tiyeni tilaŵizhyane mfundo 5 zatingaphunzile kufumila ku cisanzo ceciseŵenzesha Paulo. Mfundo izi, zitiyavye kuti tipitilizhye kukonda cendi.

10. Kansi kuzitwala kwa Mulungu kutanthauzanji, ndipo ndaŵa yanji n’kofunika?

¹⁰ Nkhalani ozitwala kwa Mulungu. Msoja muweme onkhala wokhulupilika. Ochaya nkhondo mwamphamvu kuti ateteze munthu wakukonda olo zinthu ziyakine zakukonda. Paulo elimbikisha Timoteyo kukulisha minkhalidwe yamene ingamuyavye kunkhala wozitwala kwa Mulungu, yamene ni kunkhala wokhulupilika kwa Mulungu. (1 Tim. 4:7) Tikapitilizhya kunkhala ozitwala kwa Mulungu, niye pati tikokonda ngako cendi.​—1 Tim. 4:8-10; 6:6.

11. Ndaŵa yanji tufunika kuzilesha?

¹¹ Kulishani nkhalidwe yozilesha. Nthawi zonse msoja ofunika kuyesayesa kunkhala wozilesha kuti ankhale okonzeka kuchaya nkhondo. Timoteyo epitilizhya kupewa minkhalidwe iipa cifukwa cokonkha malangizo a Paulo akuti thaŵa vilakolako viipa. Tetyo, epitilizhya kukulisha minkhalidwe iweme nokatizhyana na akwasu na azilongosi. (2 Tim. 2:22) Kucita izi kufuna kuzilesha. Tetyo, tufunika kuzilesha kuti tikwanishe kukana vilakolako viipa. (Aro. 7:21-25) Kuyangizhyila apo, tufunika kuzilesha kuti tikwanishe kuvula umunthu wakale novwala umunthu walomba. (Aef. 4:22, 24) Ngati taŵeŵa pavuli poseŵenza siku yonse, tingafunike kuzikakamizhya kuti tikasonkhane na akwasu na azilongosi.​—Aheb. 10:24, 25.

12. Kansi tingakulishe tyani luso yasu yoseŵenzesha Baibo?

¹² Msoja ofunika kuziŵa moseŵenzeshela zida zake. Kuti ankhale kaswili, ofunika kuyeselela nthawi zonse mwaangaseŵenzeshele zida zake. Molingana na izi, tufunika kuziŵa bwino moseŵenzeshela Mau a Mulungu. (2 Tim. 2:15) Tingaphunzile zamene izi pa misonkhano. Tufunika kuphunzila Baibo nthawi zonse kuti tikwanishe kuyavya ayakine kuti nao akhulupilile kuti mfundo za m’Baibo zingaŵayavye. Tufunika kuseŵenzesha Mau a Mulungu kuti titang’ishe cikhulupililo casu. Izi zutanthauza lini kuŵelenga tyala Baibo. Koma zutanthauza kusinkhasinkha pa zatuŵelenga na kufufuza m’zofalisa zasu kuti tikwanishe kumvwisha  noseŵenzesha mfundo za m’Baibo. (1 Tim. 4:13-15) Kucita izi kutiyavye kuti tikokwanisha kuseŵenzesha Mau a Mulungu pophunzisa ayakine. Izi zutanthauza lini kuŵaŵelengela tyala Baibo. Tufunika kuyavya omvwishila ŵasu kumvwishisha malemba noziŵa mwaangayaseŵenzeshele pa umoyo wao. Tetyo, ngati tuŵelenga Baibo nthawi zonse, tikulishe luso yasu yoseŵenzesha Mau ouzhyiliwa pophunzisa ayakine.​—2 Tim. 3:16, 17.

13. Molingana na Aheberi 5:14, ndaŵa yanji tufunika kunkhala ozindikila?

¹³ Nkhalani ozindikila. Msoja ofunika kuzindikila ngozi noziŵa mwaangaipewele. Nase tufunika kuzindikila vinthu vingatiletele ngozi nocitapo kanthu kuti tiipewe. (Miy. 22:3; ŵelengani Aheberi 5:14.) Mwacisanzo, tufunika kusankha zosangulusha mwanzelu. Mapulogilamu na mafilimu a pa TV, kanyinji yolimbikisha minkhalidwe iipa. Minkhalidwe yakuonesha yukondwelesha lini Mulungu ndipo ingationonge. Tufunika kupewa vosangulusha vamene ivi cifukwa patontho-patontho vingaononge ushamwali wasu na Yehova.​—Aef. 5:5, 6.

14. Kansi kuzindikila kwemuyavya tyani mkwasu Daniel?

¹⁴ Mkwasu Daniel watomolewa koyambilila, eyamba kuzindikila kuti magemu yeenzochaya ya ciwawa na zamizimu yenze yaipa. Yove efufuza mu zofalisa zasu pa Watchtower Library kuti apeze thandizo pa vuto yake. Kansi izi zemukhuza tyani? Eleka kuchaya mavidyo gemu aipa. Eleka soti kulipilila magemu notandala na ŵanthu ŵenzochaya nao. Daniel elaŵila kuti: “M’malo mochaya mavidyo gemu, neyamba kuseŵenzesha nthawi yangu kucita vinthu viyakine notandala na ayangu a mumpingo.” Mkwasu Daniel lomba otumikila monga mpainiya koma soti mkulu.

15. Ndaŵa yanji nkhani zawenye ni zoyofya?

¹⁵ Molingana na Timoteyo, nase tufunika kuzindikila kuyofya kwa nkhani zawenye zofalisiwa na ampatuko. (1 Tim. 4:1, 7; 2 Tim. 2:16) Mwacisanzo, angafalise nkhani zawenye zokhuza akwasu na azilongosi noyesa kuticitisha kuti tikokaikila gulu ya Yehova. Nkhani zawenye zamene izi zingafookeshe cikhulupililo casu. Tetyo, tufunika kupewa kukhulupilila wenye wamene uyu. Ndaŵa yanji? Cifukwa nkhani zamene izi zufalisiwa na “ŵanthu opotoka maganizo koma  soti osaziŵa cendi.” Colinga cao ni kufuna “kukangana koma soti kusushana na ŵanthu.” (1 Tim. 6:4, 5) Ofuna kuti tikokhulupilila wenye wao noleka kukhulupilila akwasu na azilongosi.

16. Kansi ni vinthu vosokoneza votyani vatufunika kupewa?

¹⁶ Pewani vinthu vingakusokonezeni. Monga “msoja wabwino wa Khristu Yesu,” Timoteyo enzofunika kuika maganizo ŵake pa utumiki, m’malo mokonda vinthu va m’calo. (2 Tim. 2:3, 4) Molingana na Timoteyo, nase tufunika lini kusokonezewa na vinthu va m’calo. “Cinyengo camphamvu ca cuma” cingacitishe kuti tileke kukonda Yehova, kuyamikila Mau ŵake noleka kuuzhya ayakine uthenga uweme. (Mat. 13:22) Tufunika kunkhala na umoyo wosalila zinyinji noseŵenzesha nthawi yasu na mphamvu zasu kuti ‘tipitilizhye kusakilasakila Ufumu coyamba.’​—Mat. 6:22-25, 33.

17-18. Kansi tingacitenji kuti titeteze ushamwali wasu na Yehova?

¹⁷ Nkhalani okonzeka kucitapo kanthu mofulumila. Msoja ofunika kukonzekelelatu zaangacite kuti aziteteze. Ngati tufuna kuteteza vinthu vawatipasa Yehova, tufunika kucitapo kanthu mofulumila tikaona ngozi. Kansi n’cinji cingatiyavye kucita zamene izi? Tufunika kukonzekelelatu zati tikacite tikayokumana na vuto.

¹⁸ Mwacisanzo, ngati pali cocitika cikulu camene cucitikila mu holo, pulogilamu ikaliyoyamba ŵanthu ofunika kuziŵilatu mulyango uli kufupi kwaangafumile. Ndaŵa yanji? Kuti akwanishe kufuma kamangu ngati kwacitika ngozi. Molingana na izi, nase tingakonzekeleletu zati tikacite tikayoona cithunzithunzi colakwika, zaciwawa na nkhani za ampatuko zamene zingaonekele pa intaneti olo pa TV. Ngati tukonzekelelatu, tingakwanishe kucitapo kanthu mofulumila kuti titeteze ushamwali wasu na Yehova nopitilizhya kunkhala atuŵa m’menso mwake.​—Sal. 101:3; 1 Tim. 4:12.

19. Kansi tipeze madaliso otyani ngati tuteteza vinthu vamtengo wapatali vawatipasa Yehova?

¹⁹ Tufunika kuteteza vinthu vamtengo wapatali vawatipasa Yehova, vamene ni cendi ca m’Baibo na mwai wophunzisa ayakine. Tikacita izi, tinkhale na cikumbumtima cituŵa, umoyo watanthauzo koma soti cimwemwe cuwela cifukwa coyavya ayakine kuziŵa Yehova. Na thandizo yake, tikwanishe kuteteza vinthu vawatipasa Yehova.​—1 Tim. 6:12, 19.