Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 24

“Niyavyeni kunkhala na mtima wosayaŵanika kuti niyope zina yanu”

“Niyavyeni kunkhala na mtima wosayaŵanika kuti niyope zina yanu”

“Niyavyeni kunkhala na mtima wosayaŵanika kuti niyope zina yanu. Nukutamandani na mtima wangu wonse, mweo Yehova Mulungu wangu.”​—SAL. 86:11, 12.

NYIMBO 7 Yehova Niye Mphamvu Yasu

ZATI TIPHUNZILE *

1. Kansi kuyopa Mulungu kutanthauzanji, ndipo ndaŵa yanji n’kofunikila kuli ŵala okonda Yehova?

AKHRISTU okonda Mulungu koma soti omuyopa. Izi zingaoneke zosamvwika kuli ayakine. Nangu n’tetyo, tulaŵila lini za mantha yamunkhala nayo ngati mwayofyewa. Tilaŵizhyane za mtundu uyakine wa mantha amene ni apadela. Ŵanthu amene ali na mantha oteti, oyopa Mulungu ndipo omulemekeza ngako. Ocita lini vinthu vamene vingakhumudwishe Ausuwawo akululu noononga ushamwali wao na yove.​—Sal. 111:10; Miy. 8:13.

2. Molingana na mau a Mfumu Davide opezeka pa Salimo 86:11, ni vinthu viŵili votyani vati tilaŵizhyane?

2 Ŵelengani Salimo 86:11. Pamuganizila mau aŵa, mungaone kuti Mfumu Davide enzoziŵa kufunika koyopa Mulungu. Lomba, tiyeni tilaŵizhyane mwatingaseŵenzeshele zecilaŵila Davide m’pemphelo yake. Coyamba, tilaŵizhyane vifukwa viyakine vamene vingatiyavye kulemekeza ngako zina ya Mulungu. Caciŵili, tilaŵizhyane mwatingaoneshele kuti tulemekeza zina ya Mulungu pa umoyo wasu wa siku na siku.

NDAŴA YANJI TUFUNIKA KULEMEKEZA ZINA YA YEHOVA?

3. N’cocitika cotyani ceyavya Mose kupitilizhya kulemekeza zina ya Mulungu?

3 Ganizilani mwecimvwila Mose peenze mu nkhwema ya mwala noona mensomphenya aulemelelo wa Yehova. Ici cenze cocitika codabwisha ngako kwa Mose. Mose ecimvwa mau olaŵiliwa na mngelo akuti: “Yehova, Yehova, Mulungu wacifundo koma soti wacisomo, wosakalipa kamangu koma soti wozula na kuwama mtima kosasila na cendi, woonesha kuwama mtima kosasila ku mibadwo masauzande, wokhululukila zolakwa na macimo.” (Eks. 33:17-23; 34:5-7) Mose enzokumbukila mau aŵa nthawi zonse akatomola zina ya Yehova. Niye cifukwa cake Mose ecenjeza Aisiraeli kuti, ‘akoyopa zina yaulemelelo koma soti yocitisha wowa.’​—Deut. 28:58.

4. N’cinji cingatiyavye kuti tikomulemekeza ngako Yehova?

4 Tikaganizila za zina ya Yehova, tufunika soti kusinkhasinkha za umunthu wake. Tufunika kuganizila za minkhalidwe yake monga mphamvu, nzelu, cilungamo na cikondi. Kusinkhasinkha pa minkhalidwe iyi na iyakine, kungatiyavye kuti tikomulemekeza ngako.​—Sal. 77:11-15.

5-6. (a) Kansi zina ya Mulungu yutanthauza cinji? (b) Molingana na Eksodo 3:13, 14 na Yesaya 64:8, ko Yehova oseŵenzesha njila zotyani kuti akwanilishe colinga cake?

5 Kansi tuziŵa cinji cokhuza tanthauzo ya zina ya Yehova? Ofufuza anyinji ovomelezhya kuti zina ya Yehova yutanthauza kuti “Ocitisha Kunkhala.” Tanthauzo iyi yutikumbusha kuti paliye cingakangishe Yehova kukwanilisha colinga cake. Motyani?

6 Yehova ocitisha vinthu kucitika mwa kunkhala ciliconse cakufuna kuti akwanilishe colinga cake. (Ŵelengani Eksodo 3:13, 14.) Nthawi zonse, zofalisa zasu zutilimbikisha kuganizila za minkhalidwe yodabwisha ya Mulungu. Yehova angacitishe atumiki ŵake aliye ungwilo kunkhala ciliconse caangafune kuti akwanishe kumutumikila nokwanilisha colinga cake. (Ŵelengani Yesaya 64:8.) Mwa njila izi, Yehova okwanilisha colinga cake, ndipo paliye cingamukangishe.​—Yes. 46:10, 11.

7. Kansi tingakulishe tyani ciyamikilo casu pa Ausuwasu akululu?

7 Tingakulishe ciyamikilo casu pa Ausuwasu akululu mwa kusinkhasinkha pa vinthu vawacita na vawatiyavya kuti ticite. Mwacisanzo, ngati tuganizila pa vinthu vonse vecilenga Yehova, tusangalala ngako. (Sal. 8:3, 4) Ndipo ngati tusinkhasinkha mwamene Yehova watiyavyila kukwanilisha colinga cake, tuyamba kumulemekeza ngako. Zina ya Yehova yufunika kulemekezewa, cifukwa yuyangizhyilapo umunthu wake, vawacita na vati akacite msogolo.​—Sal. 89:7, 8.

“NIKALENGEZE ZINA YA YEHOVA”

Kaphunzisidwe ka Mose kenze kosisimula. Kenzozikiwa pa zina na minkhalidwe ya Yehova Mulungu (Onani ndime  8) *

8. Molingana na Deuteronomo 32:2, 3, kansi Yehova ofuna kuti atumiki ŵake akoiona tyani zina yake?

8 Aisiraeli akaliyoloŵa m’calo colonjezewa, Yehova ephunzisa Mose nyimbo. (Deut. 31:19) Pavuli pake Mose enzofunika kuphunzisa Aisiraeli nyimbo yamene iyi. (Ŵelengani Deuteronomo 32:2, 3.) Ngati tusinkhasinkha vesi 2 na 3, tione kuti Yehova ofuna lini kuti zina yake ifisike kapena kucita wowa kuitomola. Yove ofuna kuti zina yake iziŵike ku ŵanthu onse. Cenze cinthu cosangalasa ngako kwa Aisiraeli, Mose peciŵaphunzisa zokhuza Yehova na zina yake yaulemelelo. Zeciŵaphunzisa Mose zetang’isha cikhulupililo cao noŵalimbikisha monga ni mwayucitila mvula kukulisha mbeu. Kansi nase tingaphunzise tyani ayakine moŵafwika pamtima?

9. Kansi tingayavye tyani potuŵisha zina ya Yehova?

9 Ngati tulalikila ng’anda na ng’anda olo ulaliki wa patuŵa tingaseŵenzeshe Baibo poonesha ŵanthu zina ya Mulungu yakuti Yehova. Tingaŵagaŵile zofalisa, mavidyo na zofalisa zili pa webusaiti zamene zulemekeza Yehova. Ku nchito, kusukulu ngati muli pa ulwendo mungapezelepo mwai wolaŵila zokhuza Mulungu wasu wacikondi na umunthu wake. Tikakumana na ŵanthu noŵafotokozela colinga ca Yehova pa ŵanthu na calo, tuyavya ŵanthu kuziŵa kuti Yehova otikonda mwapadela. Ngati amvwa zamene izi angazindikile kuti Yehova otikonda. Ngati tuuzhya ayakine cendi cokhuza Ausuwasu acikondi, tuyavya kuti zina ya Mulungu ituŵishiwe. Ndipo ŵanthu osisimuliwa na mfundo zaaphunzila kufumila m’Baibo.​—Yes. 65:13, 14.

10. Ngati tusogoza maphunzilo a Baibo, ndaŵa yanji tufunika kucita zinyinji kuyangizhyila pa kuphunzisa malamulo a Mulungu?

10 Ngati tusogoza phunzilo ya Baibo, tufunika kuyavya wophunzila wasu kuziŵa noseŵenzesha zina ya Yehova. Kuyangizhyila apo, tufunika kuŵayavya kumziŵa luweme Yehova. Kansi tingakwanilishe colinga ici ngati tuwaphunzisa tyala malamulo na kacitidwe kake ka vinthu? Wophunzila Baibo muweme angaphunzile zokhuza malamulo a Mulungu koma soti angayakonde. Kansi wophunzila Baibo angayambe kumvwila Yehova ngati omukonda lini? Kumbukilani kuti Adamu na Eva enzoyaziŵa malamulo a Mulungu koma enzomukonda lini. (Gen. 3:1-6) Tetyo, tufunika kucita zinyinji kuyangizhyila pa kuphunzisa ayakine zokhuza malamulo a Mulungu.

11. Pophunzisa malamulo a Mulungu, tingayavye tyani ophunzila ŵasu kuti akokonda wotwala malamulo?

11 Malamulo a Yehova ni aweme nthawi zonse. (Sal. 119:97, 111, 112) Ophunzila ŵasu angaganize lini tetyo ngati akaliyozindikila kuti Yehova etipasa malamulo cifukwa cakuti otikonda. Tetyo tufunika kukonsha ophunzila ŵasu kuti: Ndaŵa yanji Mulungu ofuna kuti atumiki ŵake akocita olo kusacita vinthu ivi? Kansi izi zutiuzhyanji zokhuza yove? Ngati tuyavya ophunzila ŵasu kuganizila zokhuza Yehova na mwangakulishile cikondi pa zina yake yaulemelelo, niye kuti tuŵafwika pamtima. Ophunzila ŵasu afwike pokonda malamulo koma soti wotwala malamulo. (Sal. 119:68) Akule m’cikhulupililo ndipo Yehova akoŵayavya kupilila mayeselo.​—1 Akor. 3:12-15.

‘TIKAYENDE M’ZINA YA YEHOVA’

Panthawi iyakine Davide elola mtima wake kunkhala woyaŵanika (Onani ndime  12)

12. Kansi Davide ekangiwa tyani kunkhala na mtima wosayaŵinika, ndipo penkhala zofumapo zotyani?

12 Mau ofunika ngako opezeka pa Salimo 86:11 ni akuti: “Niyavyeni kunkhala na mtima wosayaŵanika.” Davide euzhyiliwa kulemba mau aya. Pa umoyo wake, eona kuti n’cosavuta kuti mtima uyaŵanike. Nthawi iyakine peenze pa mtenje wa ng’anda yake, eona mkazi wamwine enzosamba. Pa nthawi yamene ila, kansi Davide enkhala na mtima wosayaŵanika? Yove enzoiziŵa lamulo ya Yehova yakuti: “Usakumbwile mwanakazi wa muyako.” (Eks. 20:17) Koma yove epitilizhya kumulolesha. Mtima wake weyaŵanika. Yove enzofunika kusankha kukumbwila Betiseba olo kumvwila Yehova. Nangu kuti kwa nthawi itali Davide enzokonda Yehova nomuyopa, panthawi iyakine ecita vinthu viipa. Egonja ku vilakolako viipa. Izi zeleta citonzo pa zina ya Yehova, ndipo zevutisha ŵanthu osalakwa, kuyangizhyilapo banja yake.​—2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Kansi tuziŵa tyani kuti mtima wa Davide wenkhala soti wosayaŵanika?

13 Yehova emulanga Davide, koma pavuli pake Davide ekonza ushamwali wake na Yehova. (2 Sam. 12:13; Sal. 51:2-4, 17) Davide ekumbukila mavuto yewela cifukwa colola mtima wake kuyaŵanika. Mau yake yopezeka pa Salimo 86:11 esenga kuti: “Niyavyeni kunkhala na mtima wosayaŵanika.” Kansi Yehova emuyavya Davide kunkhala na mtima wosayaŵanika? Eee. Pavuli pake Mau a Yehova efotokoza kuti Davide ni munthu wamene “mtima wake wenze . . . wamphumbulu kwa Yehova Mulungu wake.”​—1 Maf. 11:4; 15:3.

14. Kansi tufunika kuzikonsha cinji, ndipo ndaŵa yanji?

14 Cisanzo ca Davide ni colimbikisha koma soti cuticenjeza. Cimo yecicita ni cenjezo kwa atumiki a Yehova masiku ŵano. Ngati tayamba lombapano kutumikila Yehova olo tatumikila kwa vyaka vinyinji, tufunika kuzikonsha kuti, ‘Ko nukana mayeselo a Satana amene angacitishe kuti mtima wangu uyaŵanike?’

Satana ayeseyese kucita ciliconse kuti ayaŵanishe mtima wanu. Koma musamulole (Onani ndime 15-16) *

15. Kansi mantha aumulungu angatiteteze tyani kuti tipewe kuonelela vithunzithunzi viipa?

15 Mwacisanzo, ngati mwaona cithunzithunzi camene cingaushe cilakolako pa TV kapena pa intaneti, kansi mungacite tyani? Cingankhale cosavuta kuganiza kuti cithunzithunzi kapena filimu yatuonelela yuonesha lini vinthu vacinthaku. Koma kansi ingankhale lini njila yangaseŵenzeshe Satana pofuna kupatusha mtima wanu kwa Yehova? (2 Akor. 2:11) Cithunzithunzi camungaone tingacilinganizhye na katemo kakuseŵenzesha munthu kuti apandulile cisinga. Ngati wayamba kutema, katemo koloŵa patontho, koma akapitilizhya kutema koloŵa ngako, ndipo posilizhyila pake cisinga cupanduka. Cithunzithunzi camungaone pa TV olo pa intaneti, tingacilinganizhye na katemo. Vinthu vamene vingaoneke monga viliye vuto iliyonse, m’kuluta kwa nthawi vingapangishe munthu kucita cimo noleka kunkhala wokhulupilika kwa Yehova. Tetyo osalola vinthu viipa kuloŵa mumtima mwanu, koma pitilizhyani kunkhala na mtima wosayaŵanika kwa Yehova.

16. Ngati takumana na mayeselo, kansi tufunika kuzikonsha makonsho otyani?

16 Kuyangizhyila pa vithunzithunzi voonesha cinthaku, Satana oseŵenzesha soti njila zinyinji kuti atiyese. Kansi tingacite tyani? N’cosavuta kuganiza kuti vithunzithunzi ivi ni viipa lini ngako. Mwacisanzo, tingaganize kuti: ‘Ningacosewe lini mumpingo cifukwa cocita izi, ni cimo lini ikulu.’ Kuganiza tetyo n’kulakwa. Tingacite luweme kuzikonsha makonsho akuti: ‘Kansi Satana oseŵenzesha mayeselo aya kuti ayaŵanishe mtima wangu? Ngati nagonja ku vilakolako viipa, ko ningalete citonzo pa zina ya Yehova? Kansi cocitika ici cicitishe kuti nivwendele pafupi na Mulungu kapena cipangishe kuti ninkhale patali na yove?’ Mufunika kusinkhasinkha pa makonsho aya. Sengani nzelu kwa Mulungu kuti muyankhe makonsho aya moona mtima. (Yak. 1:5) Kucita zamene izi kungankhale citetezo. Zingakuyavyeni kukana mayeselo mwamphamvu monga ni mwecicitila Yesu pecilaŵila kuti: “Coka Satana!”​—Mat. 4:10.

17. Ndaŵa yanji kunkhala na mtima woyaŵanika ni kuipa? Fotokozani cisanzo.

17 Kunkhala na mtima woyaŵanika n’cinthu lini ciweme. Ganizilani ŵanthu amene ali m’timu ya bola ndipo okatizhyana lini. Ayakine ozifunila ulemelelo, ayakine ofuna lini kuchaya bola mokonkha malamulo ndipo ayakine olemekeza lini akoci ŵao. N’zoonekelatu kuti timu iyi ingawine lini. Mosiyana na izi, timu yamene ni yokatizhyana niye yuwina. Mtima wanu ungankhale monga ni timu yamene yupambana ngati maganizo ŵanu, zolakalaka koma soti mwamumvwila n’zokatizhyana potumikila Yehova. Mukokumbukila kuti Satana ofunishisha kuti mtima wanu unkhale woyaŵanika. Ofuna kuti maganizo ŵanu, zolakalaka zanu na mwamumvwila zikosushana na zakufuna Yehova. Tetyo mufunika kutumikila Yehova na mtima wonse. (Mat. 22:36-38) Musalole kuti Satana acitishe mtima wanu kunkhala woyaŵanika.

18. Molingana na mau ali pa Mika 4:5, kansi mwasimikizhya kucita cinji?

18 Mukopemphela kwa Yehova monga ni mwecicitila Davide kuti: “Niyavyeni kunkhala na mtima wosayaŵanika kuti niyope zina yanu.” Mukocita zonse zamungakwanishe kuti mukocita vinthu mokatizhyana na pemphelo iyi. Siku iliyonse mukosimikizhya kuti zosankha zanu zitontho-zitontho olo zikulu-zikulu, zuonesha kuti muziŵika na zina ya Yehova. Mukacita izi, mukokondwelesha mtima wa Yehova. (Miy. 27:11) Ndipo seo tonse tikakwanishe kulaŵila monga mneneli Mika kuti: “Seo tikoyenda m’zina ya Mulungu wasu mpaka kale-kale.”​—Mika 4:5.

NYIMBO 41 Mulungu Mvwani Pemphelo Yangu

^ par. 5 M’nkhani ino tilaŵizhyane pemphelo ya mfumu Davide yopezeka pa Salimo 86:11, 12. Kansi kuyopa zina ya Yehova kutanthauzanji? Ndaŵa yanji tufunika kuyopa zina yake? Ko kuyopa Mulungu kungatiteteze tyani tikakumana na mayeselo?

^ par. 53 MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Mose ophunzisa Aisiraeli nyimbo yolemekeza Yehova.

^ par. 57 MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Eva egonja ku vilakolako viipa. Mosiyana na izi, tupewa kuonelela vithunzithunzi viipa olo mameseji yolimbikisha vilakolako viipa vamene vingalete citonzo pa zina ya Mulungu.