1-2. Ni nkhani zotyani zamene ni zofunika ngako kuli Mboni za Yehova?

TONSE tukhuziwa na nkhani zofunika ngako. Izi ni nkhani zokhuza woyenelela kulamulila ŵanthu onse na kutuŵishiwa kwa zina ya Mulungu. Monga Mboni za Yehova, tukonda ngako kulaŵizhyana nkhani zosangalasa zamene izi. Olo n’tetyo, tufunika lini kuona monga kuti nkhani izi zufotokoza vinthu viŵili vosiyana.

² Tonse tufuna kuti zina ya Mulungu ituŵishiwe. Taphunzila soti kuti Yehova ni woyenela kulamulila cilengedwe conse. Nkhani zonse izi n’zofunika kuli seo.

3. Kansi zina ya Yehova yuyangizhyilapo cinji?

³ Zina ya Yehova yukhuza ciliconse cokhuzana na Yove, kuyangizhyilapo ulamulilo wake. Tetyo ngati tulaŵila kuti kutuŵishiwa kwa zina ya Yehova ni nkhani yofunika, niye kuti tulaŵila soti kuti ulamulilo wa Yehova ni uweme ngako soti. Zina ya Yehova yukatizhyana ngako na mwaakulamulilila monga Mfumu ya cilengedwe conse.​—Onani bokosi yakuti “ Mbali Zokhuza Nkhani Yofunika Ngako.”

4. Kansi Salimo 135:13 yufotokozanji zokhuza zina ya Mulungu, ndipo ni makonsho otyani ati ayankhiwe m’nkhani ino?

⁴ Zina ya Yehova ni yapadela ngako. (Ŵelengani Salimo 135:13.) N’cinji cuipangisha kunkhala yofunika ngako? Kansi yenenezewa tyani? Nanga Mulungu oituŵisha tyani? Ndipo tingacite tyani kuti titeteze zina yake? Tiyeni tilaŵizhyane makonsho amene aŵa.

5. Kansi tingazikonshe konsho yotyani yokhuza kutuŵishiwa kwa zina ya Mulungu?

⁵ “Zina yanu ituŵishiwe.” (Mat. 6:9) Yesu elaŵila kuti kutuŵisha zina ya Mulungu niye cinthu coyamba catufunika kupemphelela. Kansi etanthauzanji pecilaŵila mau aya? Kutuŵisha cinthu kutanthauza kucipangisha kunkhala capadela koma soti cosaipishiwa. Koma nthawi ziyakine tingazikonshe kuti, kansi zina ya Yehova ni ituŵa lini kale? Kuti tipeze yankho tufunika kuziŵa zinthu ziyakine zokhuzana na zina ya Mulungu.

6. N’cinji cucitisha kuti zina inkhale yofunika?

⁶ Zina yutanthauza lini tyala mau yolembewa papepa yamene yangaŵelengewe. Baibo yulaŵila kuti, “Kusankha zina iweme kuli bwino kupambana kunkhala na cuma cinyinji.” (Miy. 22:1; Mla 7:1) Ndaŵa yanji zina ni yofunika ngako? Cifukwa yuyangizhyilapo mbili na zakuganiza ayakine zokhuza mwineco wa zina. Tetyo mwayuonekela zina papepa olo mwakuitomolela ŵanthu n’zosafunika kwenekwene. Cofunika ngako ni zakuganiza ŵanthu akamvwa za zina yamene iyo.

7. Kansi ŵanthu aipisha tyani zina ya Mulungu?

⁷ Ngati ŵanthu olaŵila vawenye vokhuza Yehova, niye kuti omuipishila mbili nomuonongela zina yake. Kuipisha mbili na zina ya Mulungu, kweyambila m’munda wa Edeni pamene munthu muyakine elaŵila vinthu viipa vokhuza yove. Tiyeni tione zatuphunzilapo pa nkhani yamene iyi.

8. Kansi Adamu na Eva enzoziŵa zotyani pankhani yokhuza Mulungu, ndipo tilaŵizhyane makonsho otyani?

⁸ Adamu na Eva enzoziŵa kuti zina ya Mulungu ni Yehova koma soti enzoziŵa vinthu vacendi vokhuza yove. Mwacisanzo, enzoziŵa kuti yove ni Nyamalenga, eŵapasa moyo, malo aweme onkhalamo yamene yenze paladaiso koma soti onse enze angwilo. (Gen. 1:26-28; 2:18) Nangu kuti enze na maganizo angwilo, kansi epitilizhya kusinkhasinkha vinthu vonse veciŵacitila Yehova? Kansi epitilizhya kukulisha cikondi cao na kuyamikila Yehova? Zenezene zeziŵika peciyesewa na Satana.

9. Molingana na Genesis 2:16, 17 na 3:1-5, kansi Yehova etwala lamulo yotyani ku banja yoyamba, ndipo Satana epotoza tyani cendi?

 ⁹ Ŵelengani Genesis 2:16, 17 na 3:1-5. Poseŵenzesha njoka, Satana ekonsha Eva kuti: “Ko n’cendi kuti Mulungu enena kuti musalye votwala va m’cimuti ciliconse ca m’munda umu?” Satana ekonsha konsho yawenye yokhuza Mulungu ndipo Eva eyamba kuganizila vinthu viipa vokhuza Mulungu. Enze eŵalamula kuti akokulya votwala va m’cimuti ciliconse m’munda wa Edeni, koma eŵalesha kulya va m’cimuti cimozi tyala. Tetyo Adamu na Eva enze na mwai wakulya votwala va m’vimiti vosiyanasiyana. (Gen. 2:9) Kulaŵila cendi Yehova ni wawanzi ngako. Mulungu elesha Adamu na Eva kulya votwala va m’cimuti cimozi tyala. Koma konsho yecikonsha Satana yepotoza cendi. Yeonesha monga kuti Mulungu aliye wanzi. Eva sembe ezikonsha kuti: ‘Ko n’cendi kuti Mulungu otitana vinthu viyakine viweme?’

10. Kansi Satana eneneza tyani zina ya Mulungu, ndipo penkhala zofumapo zotyani?

¹⁰ Satana pecikonsha konsho iyi, Eva enze akalumvwila Yehova. Eyankha Satana mau ŵeneŵene ŵeciŵauzhya Mulungu. Eyangizhyilapo kuti enzofunika lini nangu kucikata cimuti ceciŵalesha. Enzoziŵa cenjezo yeciŵapasa Mulungu yakuti ngati angakane kumumvwila akafwe. Koma Satana emuyankha kuti: “Mungafwe lini yai.” (Gen. 3:2-4) Satana enzolaŵila lini tyala kuti Yehova etala wenye, koma enzoneneza zina ya Mulungu, pocita izi enzouzhya Eva kuti Yehova ni wawenye. Cifukwa ca zamene izi, Satana enkhala Maleŵania kapena woneneza. Eva enyengelelewa ndipo ekhulupilila Satana. (1 Tim. 2:14) Yove ekhulupilila ngako Satana kupambana Yehova. Izi zemucitisha kupanga cosankha ciipa ngako. Esankha kusamvwila Yehova. Ecilya cotwala camene Yehova emulesha, pavuli pake epasako Adamu ndipo naye ecilya.​—Gen. 3:6.

11. Kansi makolo ŵasu oyambilila sembe ecita cinji, ndipo n’cinji cecikangiwa kucita?

¹¹ Ganizilani zinthu zamene Eva enzofunika kuyankha Satana. Payakine sembe elaŵila mau akuti: “Nukuziŵa lini, niwe ŵani, nuziŵa Atata Yehova ndipo nuŵakonda ngako noŵakhulupilila. Etipasa vonse vatufunikila. Lomba weo wasila tyani wowa kuti ukolaŵila ziipa zokhuza Yehova? Coka apa!” Ngati kuti Eva enze elaŵila teti, sembe Yehova ekondwela naye ngako soti. (Miy. 27:11) Koma Adamu na Eva enzeve cikondi cenecene pa Yehova. Cifukwa cosoŵa cikondi camene ici, ekangiwa kuteteza zina ya Mulungu kwa Satana wamene enzoineneza.

12. Kansi Satana ecitisha tyani Eva kuti ayambe kukaikila Mulungu, ndipo Adamu na Eva ekangiwa kucita cinji?

¹² Monga ni mwataonela, Satana ecitisha Eva kuti ayambe kukaikila m’maganizo mwake. Emucitisha kuyamba kukaikila Yehova. Pavuli pake Adamu na Eva ekangiwa kuteteza  zina ya Yehova koma soti mbili yake. Izi zepangisha kuti ayambe kukhulupilila Satana ndipo zeŵapangisha kupondokela Ausuwawo. Satana oseŵenzesha macenjela amozimozi masiku ŵano. Oipisha zina ya Yehova mwa kumuneneza. Ŵanthu amene okhulupilila wenye wa Satana okopeka kamangu noleka kukhulupilila malamulo olungama a Yehova.

13. Kansi Ezekieli 36:23 yuonesha tyani uthenga ukulu wa m’Baibo?

¹³ Kansi Yehova walola kunenezewa osacitapo kanthu? Yai. Uthenga wonse wa m’Baibo ufotokoza zamene Yehova wankhala ocita kuti atuŵishe zina yake yamene yeipishiwa m’munda wa Edeni. (Gen. 3:15) Ndipo mwacidule tingalaŵile kuti uthenga wonse wa m’Baibo ulaŵila kuti: Yehova otuŵisha zina yake, kupitila mu Ufumu wolamuliliwa na Mwana wake, wamene ukawezhyeleshe cilungamo na mtendele pacalo. M’Baibo muli uthenga wamene utiyavya kumvwisha mwamene Yehova okwanilishila kutuŵisha zina yake.​—Ŵelengani Ezekieli 36:23.

14. Kansi Yehova wacita zinthu m’njila yotyani kuti atuŵishe zina yake kufumila pa kupondoka kwa mu Edeni?

¹⁴ Satana wankhala oyesayesa kuti akangishe colinga ca Yehova. Koma mowelezhyawelezhya wakangiwa. Uthenga wa m’Baibo ufotokoza zawacita Yehova, ndipo uonesha kuti paliye olingana na Yehova Mulungu. Kulaŵila cendi, kupondoka kwa Satana na onse ali kumbali yake kucitisha Yehova kukhumudwa ngako soti. (Sal. 78:40) Nangu n’tetyo, yove osamalila nkhani iyi mwanzelu, moleza mtima koma soti mwacilungamo. Yove waonesha mphamvu zake m’njila zinyinji. Kupambana vonse, cikondi cake cuonekela m’vinthu vonse vakucita. (1 Yoh. 4:8) Yehova akalupitilizhya kutuŵisha zina yake.

15. Kansi Satana oseŵenzesha njila zotyani poneneza Mulungu masiku ŵano, ndipo pankhala zofumapo zotyani?

¹⁵ Nangu masiku ŵano Satana akaluneneza Mulungu. Opangisha ŵanthu kukaikila kuti Mulungu ni wamphamvu, wacilungamo, wanzelu na wacikondi. Mwacisanzo, Satana oyesayesa kupangisha ŵanthu kuleka kukhulupilila kuti Yehova ni Nyamalenga. Ndipo ngati  ŵanthu okhulupilila kuti Mulungu aliko, Satana oyamba kuŵapangisha kuti akokhulupilila kuti malamulo ya Mulungu ni yoŵeŵesha koma soti yoŵalonda ufulu. Ophunzisa soti ŵanthu kuti Yehova ni woyuma mtima, wankhanza ndipo oshoka ŵanthu ku mulilo wa Helo. Ngati akhulupilila wenye wamene uyu, angaleke kumvwila ulamulilo wolungama wa Yehova. Mpaka pati Satana akaonongewe, yove apitilizhye kuneneza Yehova ndipo akoyesayesa kuti akukangisheni kunkhala kumbali ya Yehova. Kansi akapambane?

16. Kansi tingacite cinji camene Adamu na Eva ekangiwa kucita?

¹⁶ Yehova walola kuti ŵanthu aliye ungwilo, ankhaleko na mbali potuŵisha zina yake. Kulaŵila cendi mungakwanishe kucita vinthu vecikangiwa Adamu na Eva. Nangu kuti tunkhala m’calo mwamene muli ŵanthu oneneza noipisha zina ya Yehova, tili na mwai wolaŵila zacendi kuti Yehova ni mtuŵa, wacilungamo, muweme, koma soti wacikondi. (Yes. 29:23) Mungaoneshe kuti mufuna kucilikiza ulamulilo wa Mulungu, wamene ni ulamulilo wati ukalete mtendele na cimwemwe ku zolengewa zonse.​—Sal. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Kansi Yesu eziŵikisha tyani zina ya Ausuwake?

¹⁷ Ngati tuteteza zina ya Yehova niye kuti tukonkha cisanzo ca Yesu Khristu. (Yoh. 17:26.) Yesu eziŵisha zina ya Ausuwake, eiseŵenzesha noteteza mbili ya Yehova. Mwacisanzo, yove ezuzula Afalisi amene eipisha zina ya Yehova m’njila zinyinji. Ove ecitisha kuti ŵanthu akoganiza kuti Mulungu ni wankhanza, wovuta, wozikonda koma soti aliye cifundo. Yesu eyavya ŵanthu kuona kuti Ausuwake ni acilungamo, oleza mtima, acikondi koma soti okhululukila. Eŵayavya soti kuziŵa Yehova kupitila mu minkhalidwe yake ya siku na siku.​—Yoh. 14:9.

18. Kansi tingasilizhye tyani wenye wamene ŵanthu ankhala oneneza Yehova?

¹⁸ Monga Yesu, tufunika kuuzhya ŵanthu zokhuza Yehova na kuŵaphunzisa kuti Mulungu ni wacikondi koma soti ni wacifundo. Pocita izi, tusilizhya wenye wamene Satana wankhala oneneza Yehova. Tutuŵisha zina ya Yehova na kuipangisha kuti inkhale yapadela koma soti yosaipishiwa ku ŵanthu. Monga Yesu, tingakwanishe kukonkha cisanzo ca Yehova  nangu kuti tiliye ungwilo. (Aef. 5:1,2) Ngati m’mau na vocita vasu tuonesha kuti tukonkha cisanzo ca Yehova, tiyavye kuti zina yake ituŵishiwe. Tucita zamene izi mwa kuyavya ŵanthu kuziŵa zacendi zokhuza Yehova. * Tikacita izi tikoonesha kuti ŵanthu aliye ungwilo angakwanishe kunkhala okhulupilika kwa Yehova.​—Yobu 27:5.

19. Kansi lemba ya Yesaya 63:7 yutiyavya tyani kuziŵa cifukwa cikulu catufunikila kuphunzisa ŵanthu?

¹⁹ Pali soti vinthu viyakine vatufunika kucita kuti zina ya Mulungu ituŵishiwe. Ngati tuphunzisa cendi ca m’Baibo ku ayakine, tugogomezela za ulamulilo wa Mulungu, na kuti Yehova niye woyenela kulamulila cilengedwe conse. Tuphunzisa soti kuti ulamulilo wake ni wolungama. Nangu kuti ni cinthu cofunika kuphunzisa ŵanthu malamulo a Yehova, colinga casu cikulu cufunika kunkhala kuyavya ŵanthu kuti akokonda Ausuwasu Yehova na kuti akonkhala okhulupilika kwa Yove. Tetyo tufunika kuŵafotokozela za minkhalidwe iweme ya Yehova. (Ŵelengani Yesaya 63:7.) Ngati tuphunzisa m’njila iyi, tiyavye ŵanthu ayakine kukonda Yehova na kumumvwila cifukwa cakuti ofuna kunkhala okhulupilika kwa Yove.

20. Tikaphunzile cinji m’nkhani yokonkhapo?

²⁰ Kansi minkhalidwe yasu, kacitidwe kasu ka vinthu na kaphunzisidwe kasu, zingayavye tyani ayakine kuziŵa zina ya Yehova na kunkhala naye pa ushamwali? Nkhani yokonkhapo ikayankhe konsho yamene iyi.