Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 14

“Mukokonkha Maluwayo a Yesu Mosamala”

“Mukokonkha Maluwayo a Yesu Mosamala”

“Khristu evutika cifukwa ca mweo ndipo ekusiilani cisanzo kuti mukonkhe maluwayo ŵake mosamala.”​—1 PET. 2:21.

NYIMBO 13 Khristu ni Cisanzo Casu

ZATI TIPHUNZILE *

Yesu etisiila maluwayo kuti tikokonkha (Onani ndime 1-2)

1-2. Kansi tingakonkhe tyani maluwayo a Yesu? Fotokozani cisanzo.

GANIZILANI kuti muli pagulu ya ŵanthu, ndipo muyenda m’cipululu ca misece. Munthu oziŵa luweme malo amene awo, ali pasogolo panu. Paakuyenda, osiya maluwayo pa misece. Pa nthawi iyakine, mwaleka kuona munthu amene ali pasogolo panu, koma mucita lini nkhaŵa. M’malomwake, mweo na ayanu mupitilizhya kukonkha maluwayo ŵake mosamala.

2 Calo ciipa catunkhalamo, cili monga ni cipululu ndipo Akhristu acendi ali monga ni gulu ya ŵanthu amene oyenda m’cipululu. Tuyamikila ngako kuti Yehova etipasa mwana wake Yesu Khristu monga wotisogolela wamene tingakonkhe maluwayo ŵake mosamala. (1 Pet. 2:21) Buku iyakine yofotokoza Baibo yelaŵila kuti Petulo elinganizhya Yesu na munthu wamene ali pasogolo. Monga mwamene munthu ali pasogolo osiila maluwayo kuvuli, Yesu naye etisiila maluwayo kuti tikokonkha. Lomba tiyeni tilaŵizhyane makonsho atatu okhuza kukonkha maluwayo a Yesu.​—Kansi kukonkha maluwayo a Yesu kutanthauzanji? Ndaŵa yanji tufunika kuŵakonkha? Nanga tingacite tyani zamene izi?

KANSI KUKONKHA MALUWAYO A YESU KUTANTHAUZANJI?

3. Kansi kukonkha maluwayo a munthu muyakine kutanthauza cinji?

3 Kansi kukonkha maluwayo a munthu muyakine kutanthauzanji? M’Baibo, mau akuti “kuyenda” koma soti “mendo” nthawi ziyakine otanthauza zakucita munthu pa umoyo wake. (Gen. 6:9; Miy. 4:26) Zakucita munthu pa umoyo wake tingazilinganizhye na maluwayo yakusiya ngati oyenda. Tetyo, tingalaŵile kuti kukonkha maluwayo a munthu kutanthauza kutolela cisanzo cake.

4. Kansi kukonkha maluwayo a Yesu kutanthauzanji?

4 Lomba kansi kukonkha maluwayo a Yesu kutanthauzanji? Mwacidule tingalaŵile kuti kutanthauza kutolela cisanzo cake. Molingana na lemba pazikiwa nkhani ino, mtumwi Petulo enzolaŵila za cisanzo ciweme cecionesha Yesu pa nkhani yopilila mavuto. Olo n’tetyo, pali zinthu zinyinji zecicita Yesu zatufunika kutolela. (1 Pet. 2:18-25) Kulaŵila cendi, zonse zeenzolaŵila Yesu na zeenzocita, ni cisanzo ciweme catufunika kutolela.

5. Monga ŵanthu aliye ungwilo, kansi n’zokwanishika kutolela cisanzo cangwilo ca Yesu? Fotokozani.

5 Monga ŵanthu aliye ungwilo, kansi n’zokwanishika kutolela cisanzo ca Yesu? Eee, n’zokwanishika. Kumbukilani kuti Petulo etilimbikisha “kuti tikokonkha maluwayo a [Yesu] mosamala,” osati mwangwilo. Ngati tukonkha maluwayo ŵake mosamala mwa kucita zilizonse zatingakwanishe monga ŵanthu aliye ungwilo, tioneshe kuti tumvwila mau yecilaŵila mtumwi Yohane akuti: “Pitilizhyani kuyenda monga ni mweciyendela Yesu.”​—1 Yoh. 2:6.

NDAŴA YANJI TUFUNIKA KUKONKHA MALUWAYO A YESU?

6-7. Ndaŵa yanji tingalaŵile kuti kukonkha maluwayo a Yesu, kungaticitishe kuvwendela pafupi na Yehova?

6 Kukonkha maluwayo a Yesu kutipangisha kuvwendela pafupi na Yehova. Ndaŵa yanji talaŵila teti? Coyamba, Yesu etipasa cisanzo ciweme cokhuza mwatingankhalile na umoyo wokondwelesha Mulungu. (Yoh. 8:29) Tetyo, ngati tukonkha maluwayo a Yesu tikokondwelesha Yehova. Ndipo tinkhale na cidalilo cakuti Ausuwasu akululu avwendele pafupi na onse oyesayesa kunkhala ashamwali ŵake.​—Yak. 4:8.

7 Caciŵili, Yesu etolela cisanzo ca Ausuwake. Niye cifukwa cake elaŵila kuti: “Waona neo, waona Atata.” (Yoh. 14:9) Tingatolele minkhalidwe ya Yesu koma soti mweenzocitila zinthu na ayakine. Mwacisanzo, yove eonesha cifundo kuli munthu olwala khate, kuli mzimai wamene enzolwala nthenda yoyofya koma soti kwa ŵala amene etaikiliwa okondeka ŵao mu imfwa. Ngati tutolela cisanzo ca Yesu niye kuti tutolela soti cisanzo ca Yehova. (Mko. 1:40, 41; 5:25-34; Yoh. 11:33-35) Ngati tutolela minkhalidwe ya Yehova, ushamwali wasu na yove utang’ilako.

8. Fotokozani cifukwa cake kukonkha maluwayo a Yesu kungatiyavye “kugonjesa” calo.

8 Ngati tukonkha maluwayo a Yesu, tilole lini calo ciipa kutikangisha kutumikila Yehova. Pa usiku wosilizhyila wa moyo wake pacalo, Yesu elaŵila kuti: “Nacigonjesa calo.” (Yoh. 16:33) Yove etanthauza kuti aliyolole kaganizidwe, zolinga na zocita zacalo kumukangisha kucita zinthu zeciwelela. Yesu aliyoluŵe cifukwa ceciwelela pacalo camene ni kulemekeza Yehova. Nanga tyani seo? M’calo cino muli vinthu vinyinji vamene vingatikangishe kuika maganizo pa kutumikila Yehova. Koma ngati tuika maganizo pa kucita cifunilo ca Yehova monga ni mwecicitila Yesu, nase tikwanishe “kugonjesa” calo.​—1 Yoh. 5:5.

9. Kansi tufunika kucita cinji kuti tikapeze moyo wosasila?

9 Kukonkha maluwayo a Yesu kungatiyavye kuyopeza moyo wosasila. Mlumbwana wolemela pecikonsha zaangacite kuti akapeze moyo wosasila, Yesu emuyankha kuti: “Wela unkhale wokonkha wangu.” (Mat. 19:16-21) Kwa Ayuda amene enzokhulupilila lini kuti yove ni Khristu, Yesu elaŵila kuti: “Mbelele zangu . . . zunikonkha. Nikazipase moyo wosasila.” (Yoh. 10:24-29) Yesu euzhya soti Nikodemo wamene enze membala wa Khoti Ikulu ya Ayuda koma soti wamene enzofuna kuziŵa zinyinji zokhuza ziphunziso zake kuti onse amene “okhulupilila muli neo” akapeze “moyo wosasila.” (Yoh. 3:16) Tuonesha kuti tili na cikhulupililo mwa Yesu mwa kuseŵenzesha zeciphunzisa notolela cisanzo cake. Ngati tucita izi, tikapeze moyo wosasila.​—Mat. 7:14.

KANSI TINGAKONKHE TYANI MALUWAYO A YESU MOSAMALA?

10. Kansi tingacitenji kuti “timuziŵe” luweme Yesu? (Yohane 17:3)

10 Tikaliyoyamba kukonkha maluwayo a Yesu mosamala, tufunika kumuziŵa luweme. (Ŵelengani Yohane 17:3.) Tufunika lini kuleka “kuphunzila” za Yesu. Tufunika kupitilizhya kuphunzila za minkhalidwe yake, kaganizidwe kake koma soti mfundo zeenzoyendela. Tufunika kupitilizhya kuphunzila za Yehova na mwana wake mosasamala kanthu za vyaka vatankhala m’cendi.

11. Kansi mabuku a Uthenga Uweme otiuzhya za cinji?

11 Pofuna kutiyavya kuti timuziŵe luweme mwana wake, mwacikondi Yehova ecitisha kuti mabuku 4 a Uthenga Uweme alembewe m’Baibo. Mabuku a Uthenga Uweme otiuzhya za umoyo na utumiki wa Yesu. Otiyavya kuziŵa zecilaŵila, zecicita na mweenzomvwila. Ndipo otiyavya “kuganizila mozama” cisanzo cake. (Aheb. 12:3) Tetyo, tingalaŵile kuti m’mabuku aŵa muli maluwayo a Yesu. Kuphunzila mabuku a Uthenga Uweme kungatiyavye kumuziŵa luweme Yesu. Ndipo izi zingacitishe kuti tikonkhe maluwayo ŵake mosamala.

12. Kansi tufunika kucita cinji kuti tipindule mokwanila na mabuku a Uthenga Uweme?

12 Kuti tipindule mokwanila na mabuku a Uthenga Uweme, tufunika kucita zinyinji osati kuyaŵelenga tyala. Tufunika kupatula nthawi yoŵaphunzila nosinkhasinkha mozama. (Linganizhyani na Yoswa 1:8.) Lomba, tiyeni tilaŵizhyane njila ziŵili zamene zingatiyavye kusinkhasinkha noseŵenzesha zatuŵelenga m’mabuku a Uthenga Uweme.

13. Kansi ni cinji cingakuyavyeni kupindula pamuŵelenga mabuku a Uthenga Uweme?

13 Coyamba, mukoona zocitika zamuŵelenga m’maganizo mwanu. Mukoganizila kuti mukumvwa noona zenzocitika pa nthawi yamene iyo. Kuti mukwanishe kucita zamene izi, mukofufuza poseŵenzesha zofalisa za gulu ya Yehova. Mukoona mwezenzele zinthu nkhani yamuŵelenga ikaliyocitika na mwezenzele pavuli pakuti nkhani yamuŵelenga yacitika. Fufuzani zinyinji zokhuza ŵanthu na malo otomolewa m’nkhani yamene iyo. Mukolinganizhya nkhani yamuŵelenga na mweciifotokozela m’buku iyakine ya Uthenga Uweme. Payakine wolemba buku ya Uthenga Uweme muyakine eifotokoza luweme nkhani yamene iyo, pamene muyakine eifotokoza mwacidule.

14-15. Kansi tingaseŵenzeshe tyani zataphunzila m’mabuku a Uthenga Uweme?

14 Caciŵili, mukoseŵenzesha zamuŵelenga pa umoyo wanu. (Yoh. 13:17) Kansi mungacite tyani zamene izi? Pavuli pakuti mwaphunzila nkhani iyakine ya m’buku ya Uthenga Uweme, zikonsheni kuti: ‘Kansi pa nkhani iyi, pali phunzilo yotyani yaningaseŵenzeshe pa umoyo wangu? Kansi ningaseŵenzeshe tyani cocitika ici poyavya munthu muyakine?’ Ganizilani za munthu muyakine wamuziŵa ndipo muuzhyeni zamwaphunzila mwacikondi koma soti mosamala.

15 Lomba, tiyeni tilaŵizhyane cisanzo coonesha mwatingaseŵenzeshele njila ziŵili zatalaŵizhyana. Tilaŵizhyane za munakazi wamasiye weciona Yesu pa kacisi.

MUNAKAZI WAMASIYE PA KACISI

16. Fotokozani zocitika zopezeka pa Maliko 12:41.

16 Mukoona zocitika m’maganizo mwanu. (Ŵelengani Maliko 12:41.) Ganizilani zecitika pa Nisani 11, mu 33 C.E., apo n’kuti kwasala masiku atontho kuti Yesu apaiwe. Pa siku iyi, Yesu enkhala nthawi itali ophunzisa pa kacisi. Ndipo asogoleli acipembezo enzomususha. Ayakine enzomukonsha kweenzotola ulamulilo weenzocitila nchito zamphamvu. Ayakine enzomukonsha makonsho amene enzoona monga angakwanishe lini kuŵayankha. (Mko. 11:27-33; 12:13-34) Yesu eciyonkhala kumbali iyakine ya kacisi. Cuoneka kuti enkhala m’cipinda ca anakazi ndipo enzokwanisha kuona kabokosi ka zopeleka. Eyamba kuona ŵanthu peenzoponya ndalama m’kabokosi ka zopeleka. Eona ŵanthu olemela oponya ndalama zinyinji. Payakine enze enkhala pafupi na kabokosi cakuti enzokwanisha kumvwa kulila kwa ndalama.

17. Kansi munakazi wamasiye wotomolewa pa Maliko 12:42 ecita cinji?

17 Ŵelengani Maliko 12:42. Pavuli pa nthawi itontho, Yesu eona munakazi muyakine wamene enze “wosauka” koma soti “wamasiye.” (Luka 21:2) Cifukwa cakuti enze wosauka, cenze lini cinthu cipepu kuti apeze zofunikila pa umoyo. Olo n’tetyo, eluta pa imozi mwa mabokosi, noponyamo tumakobili tuŵili twamene payakine peenzotuponyamo tuliyopange congo. Yesu eziŵa kuti munakazi uyu waikamo tumakobili tuŵili tutontho-tutontho twamene twenzeve mphamvu pa nthawi yamene iyo. Tumakobili twamene utu, twenzokwanila lini kugula ka mpheta kamozi twamene twenze tunyoni tochipa ngako.

18. Molingana na Maliko 12:43, 44, kansi Yesu elaŵila cinji zokhuza copeleka ca munakazi wamasiye?

18 Ŵelengani Maliko 12:43, 44. Yesu ecita cidwi ngako na zecicita munakazi wamasiye. Tetyo, eita ophunzila ŵake nosontha munakazi wamasiye noŵauzhya kuti: “Munakazi wamasiye wosauka uyu waponyamo zinyinji kupambana onse.” Yove efotokoza kuti: “Onse [makamaka ŵanthu olemela] aponya zaatapa pa zinyinji zaali nazo. Koma mzimai uyu mu umphawi wake waponya zonse zeenze nazo zamene n’zocilikizila umoyo wake.” Munakazi wamasiye wokhulupilika pecitwala ndalama zosilizhyila zeenze nazo, eonesha kuti enzokhulupilila kuti Yehova amusamalile.​—Sal. 26:3.

Molingana na Yesu, mukoyamikila ayakine amene ocita zilizonse zaangakwanishe potumikila Yehova (Onani ndime 19-20) *

19. Kansi tingaphunzilepo cinji pa mau yecilaŵila Yesu okhuza munakazi wamasiye wosauka?

19 Seŵenzeshani zamuphunzilapo pa nkhani iyi pa umoyo wanu. Zikonsheni kuti, ‘kansi nuphunzilapo cinji pa mau yecilaŵila Yesu okhuza munakazi wamasiye wosauka?’ Ganizilani za munakazi wamasiye. Mosakaikila enzolakalaka kumupasa zinyinji Yehova. Olo n’tetyo ecita zonse zaangakwanishe. Epasa Yehova zinthu zabwino ngako. Ndipo Yesu eziŵa kuti zecitwala munakazi uyu, zenze zamtengo wapatali kuli Ausuwake. Iyi ni phunzilo yofunika ngako kuli seo: Yehova osangalala ngako tikamupasa ziweme ngako zamene ni kumutumikila na mtima wasu wonse na moyo wasu wonse. (Mat. 22:37; Akol. 3:23) Yehova osangalala ngako ngati tucita zonse zatingakwanishe. Mfundo iyi, yuonesha kuti tufunika kuseŵenzesha nthawi na mphamvu zasu pomulambila, monga kuluta mu ulaliki nopezeka pa misonkhano.

20. Kansi tingaseŵenzeshe tyani zatuphunzila pa nkhani ya munakazi wamasiye? Fotokozani cisanzo.

20 Kansi mungaseŵenzeshe tyani zamwaphunzila pa nkhani ya munakazi wamasiye? Ganizilani za ŵanthu amene angalimbikishiwe mukaŵakumbusha kuti Yehova osangalala na zakukwanisha kucita. Mwacisanzo, kansi muziŵako kalongosi muyakine wamene ni wacikulile ndipo okumvwa kuti ni wosafunika, cifukwa cakuti okwanisha lini kucita monga ni mweenzocitila kale mu utumiki? Kansi muziŵako mkwasu muyakine wamene olwala ndipo okwanisha lini kupezeka pa misonkhano nthawi zonse? Mungayavye ŵanthu oteti mwa kuŵauzhya “mau olimbikisha.” (Aef. 4:29) Auzhyenkoni mfundo zolimbikisha zatuphunzila kwa munakazi wamasiye wosauka. Mau ŵanu olimbikisha angaŵakumbushe kuti Yehova osangalala ngati tucita zonse zatingakwanishe. (Miy. 15:23; 1 Ates. 5:11) Ngati tuyamikila ayakine pa zakucita olo zingaoneke zitontho niye kuti tukonkha maluwayo a Yesu mosamala.

21. Kansi mwasimikizhya kucita cinji?

21 Tuyamikila ngako kuti mabuku a Uthenga Uweme ofotokoza momvwika bwino za umoyo wa Yesu, ndipo yoticitisha kukonkha maluwayo ŵake mosamala. Tingacite luweme kusankha kuphunzila mabuku a Uthenga Uweme pa phunzilo yapaseka olo pa kulambila kwa pabanja. Kuti tipindule mokwanila patuphunzila nkhani izi, tufunika kuona zocitika m’maganizo noziseŵenzesha pa umoyo wasu. Kuyangizhyila pakutolela zecicita Yesu, tufunika soti kumvwila zecilaŵila. M’nkhani yokonkhapo, tikalaŵizhyane zatingaphunzile pa mau osilizhyila yecilaŵila Yesu akaliyokufwa.

NYIMBO 15 Tamandani Mwana Woyamba wa Yehova!

^ par. 5 Monga Akhristu acendi, “tufunika kukonkha maluwayo a Yesu mosamala.” Kansi ni “maluwayo” otyani yecitisiila Yesu kuti tikokonkha? Nkhani ino iyankhe konsho yamene iyi. Ifotokoze soti cifukwa cake tufunika kukonkha maluwayo ŵake na mwatingacitile zamene izi.

^ par. 60 MAU OFOTOKOZA VITHUNZITHUNZI: Pavuli posinkhasinkha zecilaŵila Yesu zokhuza munakazi wamasiye wosauka, kalongosi oyamikila kalongosi wacikulile pa zakucita potumikila Yehova.