• “Necimvwa monga kuti mulume wangu enzocita cigololo mowelezhyawelezhya.”

• “Necimvwa nsoni ndipo nezimvwa kunkhala watyalatyala.”

• “Niliyouzhyeko munthu aliyense. Nevutika ndipo nenzeve munthu aliyense wonitonthoza.”

• “Necimvwa monga kuti Yehova enzosamala lini za neo.”

Mau aŵa oonesha mwamene munakazi ovutikila ngati mulume wake oonelela vinthu va cinthaku. Ndipo ngati wankhala ocita izi mofisa, payakine kwa miyezi olo vyaka, zingacitishe munakazi kumvwa kuti angamukhulupilile lini soti. Munakazi muyakine ekamba kuti, “Nukumvwa monga nuŵaziŵa lini alume ŵangu olo patontho. Ndipo nuona monga pali soti vinthu viyakine vakunifisa.”

Nkhani ino elembela anakazi amene azilume ŵao oonelela vinthu va cinthaku. a Ifotokoze mfundo za m’Baibo zamene zingaŵatonthoze noŵasimikizhyila kuti Yehova oŵakonda, ndipo ofuna kuŵayavya. Iŵayavye soti kupeza mtendele nopitilizhya kunkhala pa ushamwali na Yehova. b

Olo kuti mungakwanishe lini kuongolela vinthu vonse vakucita alume ŵanu, pali vinthu viyakine vamungacite kuti munkhale na mtendele wa m’maganizo. Ganizilani izi.

Mukopewa kuziimba mlandu. Munakazi angazimvwe kuti niye wacitisha kuti mulume wake akoonelela vinthu va cinthaku. Alice ecimvwa monga kuti enze lini munakazi wabwino. Yove enzozikonsha kuti, ‘Ndaŵa yanji alume ŵangu okonda kulolesha anakazi ayakine m’malo mololesha neo?’ Anakazi ayakine oziimba mlandu poganiza kuti zocita zao niye zucitisha kuti zinthu ziipileipile mʼcikwati cao. Munakazi muyakine wa zina yakuti Danielle c elaŵila kuti, “Neona kuti ukali wenenzonkhala nao cifukwa ca vinthu veenzocita alume ŵangu niye wenzopangisha kuti vinthu vikoipilaipila m’cikwati casu.”

Ngati namwe mukumvwa cimozimozi, ziŵani kuti Yehova okuimbani lini mlandu cifukwa ca zocita za alume ŵanu. Lemba ya Yakobo 1:14 yulaŵila kuti: “Munthu aliyense oyesewa mwa kukopewa na kukashiwa m’cilakolako cake.” (Aro. 14:12; Afil. 2:12) M’malo  mokuimbani mlandu, Yehova oyamikila kukhulupilika kwanu.—2 Mbi. 16:9.

Payakine munakazi angaganize kuti mulume wake oonelela vinthu va cinthaku cifukwa cakuti yove ni wabwino lini. Koma izi ni zawenye. Akaswili ayakine pa nkhani iyi ofotokoza kuti kuonelela vinthu va cinthaku, kungacitishe munthu kunkhala na cilakolako camene paliye munakazi aliyense angamukhutilishe.

Mukopewa kunkhala na nkhaŵa yopitilila malile. Catherine elaŵila kuti enzoganizila ngako pa vinthu va cinthaku veenzoonelela mulume wake. Frances elaŵila kuti: “Nucita nkhaŵa ngati nuziŵa lini kwaaluta alume ŵangu. Nunkhala na nkhaŵa ngako siku yonse.” Anakazi ayakine elaŵila kuti okonda kumvwa nsoni ngati ali na akwasu na azilongosi amene oziŵa vuto ya alume ŵao. Ayakine ozimvwa kuti ali ŵeka cifukwa oganiza kuti paliye aliyense omvwisha vuto yakukumana nayo.

Kumvwa teti ni cibadwa. Koma ngati nthawi zonse muganizila pa vinthu ivi, mungacite ngako nkhaŵa. Tetyo, mukoyesayesa kuika maganizo ŵanu pa ushamwali wanu na Yehova. Kucita izi, kukuyavyeni kuti mukwanishe kupilila.—Sal. 62:2; Aef. 6:10.

Kuŵelenga nosinkhasinkha pa nkhani za m’Baibo za anakazi amene epeza citonthozo cifukwa copemphela kwa Yehova, kungakuyavyeni ngako. Olo kuti Yehova aliyocosepo mavuto ŵao, eŵapasa mtendele. Mwacisanzo, Hana ‘enze ekhumudwa’ cifukwa ca mavuto yeenzokumana nayo. Koma pavuli pakuti ‘wapemphela kwa Yehova kwa nthawi itali,’ enkhala na mtendele wa m’maganizo olo kuti enzoziŵa lini kuti vuto yake isile tyani.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Akor. 1:3, 4.

Mukosenga thandizo kuli akulu. Ove angankhale monga ni ‘malo ofisamilapo mphepo koma soti malo ofisamilapo mvula yamkuntho.’ (Yes. 32:2) Payakine angakuuzhyeni za kalongosi wamungalaŵile naye koma soti wamene angakutonthozeni.—Miy. 17:17.

Kansi mungayavye mulume wanu kugonjesa ciyoŵelezi coonelela vinthu va cinthaku? Payakine. Baibo yulaŵila kuti “aŵili opambana m’mozi.” Mfundo iyi ingakate soti nchito polimbana na vuto iyakine olo pofuna kugonjesa mdani wamphamvu. (Mla. 4:9-12) Akaswili epeza kuti ngati banja yuseŵenzela pamozi, kanyinji-kanyinji, mulume angakwanishe kugonjesa ciyoŵelezi coonelela vinthu va cinthaku ndipo munakazi angayambe soti kukhulupilila mulume wake.

Olo n’tetyo, izi zingakwanishike, tyala ngati  muyanu ni wofunishisha kuleka kuonelela vinthu va cinthaku. Mungacite bwino kuzikonsha kuti, Kansi esenga Yehova kuti amupase mphamvu nosenga akulu kuti amuyavye? (2 Akor. 4:7; Yak. 5:14, 15) Kansi epanga makonzedwe amene angamuyavye kupewa kuonelela vinthu va cinthaku? Mwacisanzo, kansi eziikila malile pa nkhani yoseŵenzesha vipangizo valomba ndipo opewa zinthu zamene zingamuike pa ciyeso? (Miy. 27:12) Kansi ni wokonzeka kulandila thandizo yanu ndipo olaŵila nocita zinthu zonse moona mtima? Ngati n’tetyo, mungamuyavye.

Motyani? Ganizilani cisanzo ici. Felicia elunguliwa na Ethan wamene enze na ciyoŵelezi coonelela vinthu va cinthaku kuyambila tyala peenze mtontho. Felicia ocitisha kuti cinkhale cosavuta kwa mulume wake kuti amufotokozele ngati maganizo oonelela vinthu va cinthaku yamuwelela. Ethan elaŵila kuti: “Nukonda kulaŵila moona mtima koma soti momasuka na mkazi wangu. Mwacikondi, oniyavya kupewa mayeselo aŵa ndipo nthawi zonse okonda kunikonsha mwazilili zinthu. Kuyangizhyila apo, oniyavya kuti nikoziikila malile pa nkhani yoseŵenzesha intaneti.” Mwacibadwa, Felicia okhumudwa ngako cifukwa ca ciyoŵelezi ca mulume wake coonelela vinthu va cinthaku. Yove elaŵila kuti, “Koma kukhumudwa kwangu kumuyavya lini kuti apitilizhye kupewa ciyoŵelezi ici ciipa. Pavuli polaŵizhyana za vuto yake, yove onkhala wokonzeka kuniyavya kugonjesa ukali wangu.”

Kulaŵizhyana koteti kuyavya lini tyala munalume kuti apitilizhye kupewa kuonelela vinthu va cinthaku. Koma kuyavya soti munakazi kuti ayambe soti kukhulupilila mulume wake. Ngati munalume ni wokonzeka kuuzhya mkazi wake za vifooko vake, kwaali na zakucita, cunkhala cosavuta kuti mkazi wake ayambe kumukhulupilila cifukwa omufisa lini kanthu kalikonse.

Kansi mukhulupilila kuti mungayavye mulume wanu m’njila yolingana na iyi? Ngati n’tetyo, mungacite bwino kuŵelengela pamozi nolaŵizhyana malangizo ali m’nkhani ino. Munalume angaziikile colinga cakuti aleke kuonelela vinthu voonesha cinthaku nokuyavyani kuti muyambe soti kumukhulupilila. M’malo mokalipa cifukwa colaŵila za vuto iyi, mulume ofunika kuyesayesa kumvwisha mwamumvwila cifukwa ca vuto iyi. Mufunika kumucilikiza pakuyesayesa kugonjesa ciyoŵelezi cake nomupasa mwai wakuti muyambe soti kumukhulupilila. Monse aŵili mufunika kuziŵa cucitisha ŵanthu kuonelela vinthu va cinthaku na mwamungagonjesele vuto iyi. d

Ngati muona kuti cingankhale covuta kulaŵizhyana modekha na muyanu wa mu ukwati za nkhani iyi, mungacite bwino kusenga mkulu wamene monse  aŵili mungankhale womasuka naye kuti ankhalepo pamulaŵizhyana nkhani iyi. Mukokumbukila kuti pavuli pakuti muyanu wa mu ukwati wakwanisha kugonjesa ciyoŵelezi coonelela vinthu va cinthaku, zingatole nthawi kuti muyambe soti kumukhulupilila. Koma mufunika lini kutaya mtima. Mukoona zinthu zitontho-zitontho zamwakwanisha kucita kuti mutang’ishe ushamwali wanu. Mukonkhala na ciyembekezo cakuti ngati monse nimwe oleza mtima, m’kuluta kwa nthawi cikwati canu citang’e soti.—Mla. 7:8; 1 Akor. 13:4.

Ngati mulume wanu wayamba soti kuonelela vinthu va cinthaku pavuli povipewa kwa kanthawi, kansi izi zutanthauza kuti ni wosalapa na kuti paliye ciyembekezo cakuti akaleke? Yai. Ngati enze na ciyoŵelezi coonelela vinthu va cinthaku, angovutika kuvipewa kwa umoyo wake wonse. Nthawi ziyakine angaonelele soti vinthu ivi pavuli povipewa kwa vyaka vinyinji. Kuti apewe izi kucitika soti, ofunika kuziikila malile olo pa nthawi yaangaone kuti vuto iyi yasila. (Miy. 28:14; Mat. 5:29; 1 Akor. 10:12) Ofunika soti kunkhala walomba “m’mphamvu yoyendesha maganizo” noyamba ‘kuzonda ciipa’ camene cuyangizhyilapo vinthu va cinthaku na minkhalidwe iyakine iipa monga kusoŵelesha viwalo vofisika. (Aef. 4:23; Sal. 97:10; Aro. 12:9) Kansi ni wofunishisha kucita izi? Ngati n’tetyo, niye kuti angakwanishe kugonjesa ciyoŵelezi ici m’kuluta kwa nthawi. e

Nanga tyani ngati muyanu wa mu ukwati ofuna lini kugonjesa vuto yake? Ni pomvwika kuti mungakhumudwe noona kuti okucitilani cinyengo. Kuti mupeze mtendele wa m’maganizo, mufunika kusiya nkhani yonse m’manja mwa Yehova. (1 Pet. 5:7) Pitilizhyani kuvwendela pafupi na Yehova mwa kuphunzila Mau a Mulungu, kupemphela nosinkhasinkha. Mukacita izi, munkhale osimikizhya kuti naye avwendele pafupi na mweo. Monga ni mwayulaŵilila lemba ya Yesaya 57:15, yove onkhala pafupi na munthu “wovutika maganizo koma soti wa mtima wolicefya” kuti amuyavye kunkhala wosangalala. Tetyo, mukoyesayesa kunkhala Mkhristu wabwino ndipo mukosenga thandizo kwa akulu. Kuyangizhyila apo, pitilizhyani kunkhala na ciyembekezo cakuti pa nthawi iyakine msogolo, mulume wanu akapange masinthidwe ofunikila.—Aro. 2:4; 2 Pet. 3:9.