NKHANI YOPHUNZILA 36
Nyamulani Zamungakwanishe Ndipo Tayani Zosala
“Tiyeni tivule coŵeŵesha ciliconse . . . , ndipo tiutuke mopilila mpikishano watiikila.”—AHEB. 12:1.
NYIMBO 33 Tulila Yehova Nkhaŵa Zako
ZATI TIPHUNZILE a
1. Molingana na Aheberi 12:1, kansi tufunika kucita cinji kuti tikwanishe kusilizhya mpikishano wa ku moyo?
BAIBO yulinganizhya moyo wasu monga Akhristu na mpikishano. Ŵala amene outuka mpaka kusilizhya mpikishano, akalandile moyo wosasila. (2 Tim. 4:7, 8) Tetyo, tufunika kucita zonse zatingakwanishe kuti tipitilizhye kuutuka cifukwa tili kosilizhyila kwenekwene kwa mpikishano. Mtumwi Paulo wamene ekwanisha kusilizhya mpikishano wa ku moyo, efotokoza zinthu zamene zingatiyavye kuti tipambane pa mpikishano uyu. Yove elaŵila kuti, “Tiyeni tivule coŵeŵesha ciliconse . . . ndipo tiutuke mopilila mpikishano watiikila.”—Ŵelengani Aheberi 12:1.
2. Kansi ‘kuvula coŵeŵesha ciliconse’ kutanthauzanji?
2 Mtumwi Paulo pecilemba kuti tufunika ‘kuvula coŵeŵesha ciliconse,’ kansi etanthauza kuti paliye katundu ulionse wamene Mkhristu ofunika kunyamula? Yai. Yove etanthauza kuti tufunika kutaya katundu ulionse wosafunikila cifukwa ungatiŵeŵeshe. Kuti tikwanishe kupilila, tufunika kutaya kamangu katundu wosafunika watulunyamule. Pa nthawi imozimozi, tufunika lini kutaya katundu watufunika kunyamula cifukwa ngati tingautaye, tingapitilizhye lini kunkhala pa mpikishano. (2 Tim. 2:5) Koma kansi ni katundu wotyani watufunika kunyamula?
3. (a) Molingana na Agalatiya 6:5, kansi tufunika kunyamula cinji? (b) Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino, ndipo ndaŵa yanji?
3 Ŵelengani Agalatiya 6:5. Paulo efotokoza vinthu viyakine vatufunika kunyamula. Yove ekamba kuti: “Aliyense akanyamule katundu wake.” Apa, Paulo enzolaŵila za zinthu zakuyembekezela Mulungu kuli aliyense wa seo zamene kuliye munthu aliyense angatinyamulile. Nkhani ino ifotokoze zinyinji zokhuza katundu wasu na mwatingaunyamulile. Kuyangizhyila apo, tione katundu wosafunika watinganyamule mosazindikila ndipo tiphunzile mwatingautaile. Tetyo, kunyamula katundu wofunika notaya wosafunikila kungatiyavye kuti tisilizhye mpikishano wa ku moyo.
KATUNDU WATUFUNIKA KUNYAMULA
4. Ndaŵa yanji kuzitwala kwasu kwa Yehova ni kosaŵeŵesha? (Onani soti cithunzithunzi.)
4 Lonjezo yakuti titumikile Yehova kwa moyo wasu wonse. Tikazitwala kwa Yehova, tumulonjeza kuti timutumikile na kuti tikocita cifunilo cake. Tetyo, tufunika kusunga lonjezo yasu. Kucita zinthu mokatizhyana na kuzitwala kwasu ni udindo ukulu ngako, koma ni wosaŵeŵesha. Talaŵila teti cifukwa cakuti Yehova etilenga kuti tikocita cifunilo cake. (Chiv. 4:11) Yove etilenga na cifuno cofuna kumuziŵa nomulambila ndipo etilenga m’cifanizilo cake. Cifukwa ca izi, tukwanisha kuvwendela pafupi na yove nopeza cimwemwe pocita cifunilo cake. (Sal. 40:8) Kuyangizhyila apo, ngati tucita cifunilo ca Mulungu nokonkha Mwana wake, “tipeze mpumulo” wa miyoyo yasu.—Mat. 11:28-30.
5. N’cinji cingakuyavyeni kukwanilisha lonjezo yanu yakuti mutumikile Yehova kwa moyo wanu wonse? (1 Yohane 5:3)
5 Kansi munganyamule tyani katundu wanu? Kuti tikwanishe kunyamula katundu, tufunika kucita zinthu ziŵili izi. Coyamba, tufunika kutang’isha ushamwali wasu na Yehova. Tingacite izi mwa kusinkhasinkha pa zinthu zonse zabwino zawaticitila koma soti madaliso yawatisungila. Tetyo, ngati cikondi casu pa Mulungu cakula, cikonkhala cosavuta kumumvwila. (Ŵelengani 1 Yohane 5:3.) Caciŵili, tufunika kutolela cisanzo ca Yesu. Yove ekwanisha kucita cifunilo ca Mulungu cifukwa cakuti enzopemphela kwa Yehova kuti amuyavye noika maganizo ŵake pa mphoto. (Aheb. 5:7; 12:2) Molingana na Yesu, tufunika kupemphela kwa Yehova kuti atipase mphamvu nopitilizhya kukumbukila ciyembekezo ca moyo wosasila. Cikondi canu pa Mulungu pacukula notolela cisanzo ca Mwana wake, mungakwanilishe lonjezo yanu.
6. Ndaŵa yanji tufunika kusamalila maudindo ŵasu m’banja? (Onani soti cithunzithunzi.)
6 Udindo watili nao m’banja. Pa mpikishano wasu wa ku moyo, tufunika kukonda Yehova na Mwana wake kupambana abululu ŵasu. (Mat. 10:37) Koma izi zutanthauza lini kuti tufunika kunyalanyaza maudindo ŵasu m’banja. Tetyo, kuti tikondweleshe Mulungu na Khristu, tufunika kusamalila maudindo ŵasu m’banja. (1 Tim. 5:4, 8) Tikacita izi, tinkhale acimwemwe. Yehova oziŵa kuti mabanja onkhala osangalala ngati munalume na mkazi wake okondana nolemekezana. Kuyangizhyila apo, osangalala akaona kuti makolo okonda nophunzisa ŵana ŵao koma soti ngati ŵana olemekeza makolo ŵao.—Aef. 5:33; 6:1, 4.
7. Kansi mungakwanilishe tyani udindo wanu m’banja?
7 Kansi munganyamule tyani katundu wanu? Ngati nimwe mulume, mkazi olo mwana, mufunika kuseŵenzesha malangizo anzelu opezeka m’Baibo. Mufunika kupewa kucita zamuona mweo kuti niye zoyenela, zakucita ŵanthu anyinji ku dela kwamunkhala olo zakulaŵila akaswili kuti niye zamufunika kucita. (Miy. 24:3, 4) Mufunika soti kuseŵenzesha zofalisa zozikiwa pa Baibo. M’zofalisa izi, muli malangizo angakuyavyeni kuseŵenzesha mfundo za m’Baibo. Mwacisanzo, nkhani zosiyanasiyana za m’Chichewa za mutu wakuti “Mfundo Zothandiza Mabanja” zingayavye ŵanthu olungulana, makolo koma soti acilumbwana kulimbana na mavuto osiyanasiyana. b Tetyo, nkhalani ofunishisha kuseŵenzesha zayulaŵila Baibo olo kuti abanja ŵanu ocita lini zamene izo. Mukacita izi, banja yanu ipindule ndipo musangalale na madaliso a Yehova.—1 Pet. 3:1, 2.
8. Kansi zosankha zasu zingatikhuze tyani?
8 Zofumapo za zosankha zatupanga. Yehova watipasa ufulu wosankha, ndipo ofuna kuti tikosangalala na mapindu yowela cifukwa copanga zosankha zabwino. Ngati tapanga zosankha zosayenela, olola kuti tikumane na mavuto. (Aga. 6:7, 8) Tetyo, tufunika kuvomelezhya zofumapo zingankhalepo cifukwa ca zosankha ziipa zatingapange. Kulingana na zatacita, nthawi ziyakine tingavutike na cikumbumtima. Olo n’tetyo, kuziŵa kuti tikayankhe mlandu pa zosankha ziipa zatingapange, kufunika kutisonkhezela kuulula macimo ŵasu, kuongolela nopewa kuwelezhyapo soti. Kucita izi, kungatiyavye kuti tipitilizhye kunkhala pa mpikishano wa ku moyo.
9. Kansi mungacitenji ngati mwepanga cosankha cosayenela? (Onani soti cithunzithunzi.)
9 Kansi munganyamule tyani katundu wanu? Ngati mwapanga zosankha zosayenela, kansi mungacitenji? Mukozindikila kuti mungakwanishe lini kucinja vinthu vemwelakwisa kale. Mufunika lini kuononga nthawi yanu olo mphamvu zanu pofuna kuonesha kuti mwenze bwino ku mbali yanu olo kuimba ayakine mlandu pa zolakwa zanu. M’malo mwake, mufunika kuvomelezhya zolakwa zanu noyesayesa kucita zoyenela. Ngati mukaluziimba mlandu pa colakwa cemwecita, molicefya mukopemphela kwa Yehova, kuvomelezhya colakwa canu nomusenga kuti akukhululukileni. (Sal. 25:11; 51:3, 4) Kuyangizhyila apo, pepesani kuli ŵala ŵemwelakwila ndipo ngati n’poyenela, sengani thandizo kwa akulu. (Yak. 5:14, 15) Mukophunzilapo kanthu pa zolakwa zanu noyesayesa kupewa kuwelezhyapo. Mukacita izi, mungankhale osimikizhya kuti Yehova akuonesheni cifundo nokupasani thandizo yamungafunikile.—Sal. 103:8-13.
VOŴEŴESHA VATUFUNIKA “KUTAYA”
10. Ndaŵa yanji kuyembekezela zinthu zamene zingacitike lini ni katundu wolema? (Agalatiya 6:4)
10 Ngati tukumvwa kuti nthawi zonse tufunika kucita zinyinji. Tufunika lini kuziŵeŵesha mwa kuzilinganizhya na ŵanthu ayakine. (Ŵelengani Agalatiya 6:4.) Ngati nthawi zonse tuzilinganizhya na ayakine, tingayambe kucita nsanje nonkhala na mzimu wa mpikishano. (Aga. 5:26) Ngati tuyesayesa kucita zakucita ayakine olo kuti tingakwanishe lini kucita zamene izo, niye kuti tuzivutisha. Tufunika soti kuganizila mfundo iyi. Baibo yulaŵila kuti “cinthu cewenzoyembekezela cikakanga kucitika, culwalisha mtima.” (Miy. 13:12) Tetyo, cingankhale cinthu cokhumudwisha ngako ngati tuyembekezela cinthu camene tingacikwanishe lini. Kucita izi kungacitishe kuti mphamvu zasu zicepe patili pa mpikishano wa ku moyo.—Miy. 24:10.
11. N’cinji cingatiyavye kupewa kuziikila zolinga zamene tingazikwanilishe lini?
11 Kansi mungataye tyani coŵeŵesha ici? Osayembekezela kucita zinyinji kupambana zakufuna Yehova. Yove ofuna lini kuti tikocita vinthu vamene tingakwanishe lini. (2 Akor. 8:12) Kuyangizhyila apo, nkhalani osimikizhya kuti Yehova olinganizhya lini zamucita na zakucita ŵanthu ayakine. (Mat. 25:20-23) Yove oyamikila kuzipeleka kwamucita pomutumikila na mtima wonse, kukhulupilika kwanu koma soti kupilila kwanu. Molicefya, mukovomelezhya kuti ukulukazi, thanzi koma soti mwazilili zinthu pa umoyo wanu zingakuloleni lini kucita zinyinji potumikila Yehova. Molingana na Barizilai, mukonkhala okonzeka kukana maudindo ayakine cifukwa ca ukulukazi, thanzi na mavuto ayakine. (2 Sam. 19:35, 36) Molingana na Mose, mukolola ayakine kukuyavyani nopasako ayakine maudindo ngati n’poyenela. (Eks. 18:21, 22) Kulicefya koteti kungakuyavyeni kuti osati mukoziikila zolinga zamene zingakuŵeŵesheni pa mpikishano wa ku moyo.
12. Kansi tufunika kuziimba mlandu pa zosankha ziipa zaangapange ŵanthu ayakine? Fotokozani.
12 Kuziimba mlandu pa zosankha zolakwika zaangapange ŵanthu ayakine. Tingapangile lini zosankha ŵanthu ayakine olo kuŵateteza kuti asakumane na zofumapo za zosankha zao ziipa. Mwacisanzo, mwana angaleke kutumikila Yehova. Cosankha coteti cingacitishe makolo kunkhala na cisoni. Makolo amene okonda kuziimba mlandu cifukwa ca cosankha ciipa caangapange mwana wao, onyamula katundu wolema. Yehova oŵayembekezela lini kunyamula katundu uyu.—Aro. 14:12.
13. Kansi makolo ofunika kukumbukila cinji ngati mwana wao wapanga zosankha zolakwika?
13 Kansi mungataye tyani coŵeŵesha ici? Pofwana kuti Yehova etipasa ufulu wozisankhila vocita, aliyense wa seo ali na ufulu wosankha. Zosankha izi zingayangizhyilepo kumutumikila. Yehova oziŵa bwino kuti nimwe lini makolo angwilo. Tetyo, ofuna kuti mukocita zonse zamungakwanishe pophunzisa ŵana ŵanu. Ndipo mukokumbukila kuti cosankha caangapange mwana wanu ni udindo wake, osati wanu. (Miy. 20:11) Olo n’tetyo, payakine mungoganizila zosankha zemwepanga monga kolo. Ngati zili tetyo, mukomuuzhya Yehova mwamumvwila m’pemphelo nomusenga kuti akukhululukileni. Yove oziŵa kuti mungacinje lini zinthu zecitika kale ndipo oyembekezela lini kuti mukoteteza mwana wanu kuti asakumane na zofumapo ziipa za zosankha zake. Mukokumbukila kuti Yehova ni wokonzeka kulandila mwana wanu ngati wapanga masinthidwe nowelela kwa yove.—Luka 15:18-20.
14. Ndaŵa yanji kuziimba mlandu mopitilila malile ni coŵeŵesha catufunika kutaya?
14 Kuziimba mlandu mopitilila malile. N’pomvwika kuziimba mlandu ngati tacimwa. Olo n’tetyo, Yehova ofuna lini kuti tikoziimba mlandu mopitilila malile. Kuziimba mlandu mopitilila malile ni coŵeŵesha catufunika kutaya. Kansi tingaziŵe tyani kuti tuziimba ngako mlandu? Ngati talapa cimo nosenga cikhululukilo koma soti kucita zonse zatingakwanishe kuti tisawezhyepo soti, tingankhale osimikizhya kuti Yehova watikhululukila. (Mac. 3:19) Tikacita izi, Yehova ofuna lini kuti tikopitilizhya kuziimba mlandu. Yove oziŵa zingafumepo ngati tingapitilizhye kuziimba mlandu. (Sal. 31:10) Ngati tuziimba mlandu mopitilila malile, tingacoke pa mpikishano wa ku moyo.—2 Akor. 2:7.
15. N’cinji cingakuyavyeni kulimbana na vuto yoziimba mlandu mopitilila malile? (1 Yohane 3:19, 20) (Onani soti cithunzithunzi.)
15 Kansi mungataye tyani coŵeŵesha ici? Ngati mupitilizhya kuziimba mlandu, mukoika maganizo ŵanu pa cikhululukilo ca Yehova. (Sal. 130:4) Ngati wakhululukila ŵala amene elapa kufumila pansi pa mtima, yove olonjeza kuti, “Nikakumbukile lini soti cimo yao.” (Yer. 31:34) Izi zutanthauza kuti Yehova akatiimbe lini soti mlandu pa zinthu zetelakwisa kuvuli. Tetyo, osaganiza kuti mavuto yamukumana nayo lomba cifukwa ca cimo yemwecita ni cizindikilo cakuti Yehova aliye kukhululukileni. Ndipo osakhumudwa cifukwa cakuti mwesisiwa pa maudindo. Yehova opitilizhya lini kuganizila pa macimo yemwecita, ndipo namwe mufunika kucita cimozimozi.—Ŵelengani 1 Yohane 3:19, 20.
MUKOUTUKA NA COLINGA CAKUTI MUPAMBANE
16. Monga ŵanthu otolako mbali pa mpikishano woutuka, kansi tufunika kuziŵa cinji?
16 Monga ŵanthu amene ali pa mpikishano wa ku moyo, tufunika “kuutuka m’njila yakuti tikalandile mphoto.” (1 Akor. 9:24) Tingacite izi ngati tuziŵa kusiyana pakati pa katundu watufunika kunyamula na watufunika kutaya. M’nkhani ino, talaŵizhyana tyala visanzo vitontho va katundu watufunika kunyamula na watufunika kutaya. Olo n’tetyo, pali vinyinji. Yesu elaŵila kuti ‘tingaŵeŵeshewe na kulya ngako, kumwa ngako koma soti nkhaŵa za pa umoyo.’ (Luka 21:34) Malemba aya koma soti ayakine, yangakuyavyeni kuzindikila mbali zamufunika kucinja kuti mukwanishe kuutuka pa mpikishano wa ku moyo.
17. Ndaŵa yanji tingankhale osimikizhya kuti tipambane mpikishano wa ku moyo?
17 Tingankhale osimikizhya kuti tipambane pa mpikishano wa ku moyo cifukwa Yehova atipase mphamvu zatufunikila. (Yes. 40:29-31) Tetyo, tufunika lini kuwelela kuvuli. M’malo mwake, tufunika kutolela cisanzo ca mtumwi Paulo wamene eutuka mwamphamvu kuti apambane pa mpikishano wecimuikila pasogolo pake. (Afil. 3:13, 14) Paliye munthu angautuke m’malo mwanu, koma moyavyiwa na Yehova mungapambane. Yehova angakuyavyeni kunyamula katundu wofunikila notaya wosafunikila. (Sal. 68:19) Moyavyiwa na yove, mungakwanishe kuutuka pa mpikishano uyu mwacipililo nopambana.
NYIMBO 65 Pitani Pasogolo!
a Nkhani ino itiyavye kuutuka pa mpikishano wa ku moyo. Monga ŵanthu amene ali pa mpikishano woutuka, pali zinthu ziyakine zatufunika kunyamula. Zinthu izi zuyangizhyilapo lonjezo yetepanga kwa Yehova yakuti timutumikile mpaka kale-kale, maudindo yatili nayo m’banja, koma soti zofumapo za zosankha zatupanga. Olo n’tetyo, tufunika kutaya coŵeŵesha ciliconse camene cingatiwezhye kuvuli. Kansi izi zuyangizhyilapo cinji? Nkhani ino iyankhe konsho iyi.
b Mungapeze nkhani zosiyanasiyana za mutu wakuti “Mfundo Zothandiza Mabanja” pa jw.org. Ziyakine mwa nkhani zamene zingayavye ŵanthu olungulana ni monga yakuti: “Kodi Mungasonyezane Bwanji Ulemu?” na yakuti “Kodi Mungasonyeze Bwanji Kuti Mumayamikira Zimene Mwamuna Kapena Mkazi Wanu Amacita?” Makolo mungaone nkhani yakuti, “Phunzitsani Ana Anu Kugwiritsira Ntchito Foni Mosamala” na yakuti “Zimene Mungacite Kuti Muzimasukirana na Mwana Wanu.” Acilumbwana mungaone nkhani yakuti, “Kodi Mungatani Kuti Musamangotengera Zocita za Anzanu?” na yakuti “Kodi Mungatani Ngati Mumasowa Wocheza Naye?”