Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 8

“Nkhalani Oganiza Bwino, Ndipo Nkhalani Menso”

“Nkhalani Oganiza Bwino, Ndipo Nkhalani Menso”

“Nkhalani oganiza bwino, ndipo nkhalani menso.”​—1 PET. 5:8.

NYIMBO 144 Loleshani pa Mphoto

ZATI TIPHUNZILE a

1. Kansi Yesu eŵauzhya cinji ophunzila ŵake zokhuza masilizhyilo a calo cino, ndipo eŵacenjeza kuti tyani?

 PEKWESALA masiku atontho kuti Yesu apaiwe, ophunzila ŵake 4 emukonsha kuti: “Kansi cizindikilo . . . ca masilizhyilo a nthawi ino cikankhale cinji?” (Mat. 24:3) Cuoneka kuti ophunzila a Yesu enzofuna kuziŵa cizindikilo coonesha nthawi pamene Yerusalemu na kacisi wake zenze kuzoonongewa. Poyankha, Yesu aliyofotokoze tyala za masilizhyilo a Yerusalemu na kacisi wake, koma efotokoza soti za “masilizhyilo a nthawi ino” yamene ni masiku ŵano. Ponena za nthawi ya masilizhyilo, Yesu elaŵila kuti: “Kulaŵila za siku yamene iyo olo awa yake, paliye oziŵa olo angelo kululu kapena Mwana, koma Atata tyala.” Pavuli pake, ecenjeza ophunzila ŵake kuti apitilizhye “kunkhala menso.”​—Mko. 13:32-37.

2. Ndaŵa yanji Akhristu a m’vyaka 100 voyambilila enzofunika kunkhala menso?

2 Akhristu Aciyuda a m’vyaka 100 voyambilila enzofunika kupitilizhya kunkhala menso kuti apulumuke. Yesu euzhya ophunzila ŵake vizindikilo vamene venze kuzoonesha kuti Yerusalemu na kacisi wake vasala patontho kuonongewa. Yove elaŵila kuti: “Mukayoona magulu a nkhondo azungulila Yerusalemu, mukaziŵe kuti cionongeko cake casala patontho.” Ove enzofunika kumvwila cenjezo ya Yesu nthawi yamene iyo ‘noyamba kuutukila ku malupili.’ (Luka 21:20, 21) Ŵala amene emvwila cenjezo iyi, epulumuka Aroma peciononga Yerusalemu.

3. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?

3 Masiku ŵano, tunkhala m’masiku osilizhya a calo cino ciipa. Tetyo, nase tufunika kunkhala oganiza bwino nopitilizhya kunkhala menso. M’nkhani ino, tilaŵizhyane zatingacite kuti tikonkhala na maganizo oyenelela patuona zocitika za m’calo cino, zatingacite kuti tikonkhala osamala koma soti mwatingaseŵenzeshele bwino nthawi yasala.

MUKONKHALA NA MAGANIZO OYENELELA PAMUONA ZOCITIKA ZA M’CALO ICI

4. Ndaŵa yanji tufunika kucita cidwi tikaona mwamene zocitika za m’calo zukwanilishila ulosi wa m’Baibo?

4 Pali vifukwa vabwino vutipangisha kucita cidwi tikaona mwamene zocitika za m’calo cino zukwanilishila ulosi wa m’Baibo. Mwacisanzo, Yesu efotokoza vinthu vamene venze kuzotiyavya kuziŵa kuti masilizhyilo a calo cino ca Satana ali pafupi. (Mat. 24:3-14) Mtumwi Petulo etilimbikisha kunkhala chelu patuona kukwanilishiwa kwa maulosi kuti cikhulupililo casu cipitilizhye kunkhala cotang’a. (2 Pet. 1:19-21) Ndipo buku yosilizhyila ya m’Baibo yuyamba na mau akuti: “Chivumbulutso copelekewa na Yesu Khristu, camene Mulungu emupasa kuti aoneshe akapolo ŵake zinthu zufunika kucitika lombapano.” (Chiv. 1:1) Tetyo, tucita cidwi ngako tikaona mwamene zocitika za m’calo zukwanilishila ulosi wa m’Baibo. Ndipo tunkhala ofunishisha kukambilana zocitika izi na ayasu.

Patuphunzila maulosi a m’Baibo, kansi tufunika kupewa cinji, ndipo tufunika kucita cinji? (Onani ndime 5) b

5. Kansi tufunika kupewa cinji, nanga tufunika kucita cinji? (Onani soti vithunzithunzi.)

5 Patukambilana maulosi a m’Baibo na ayasu, tufunika kupewa kulaŵila zinthu za m’mutu mwasu. Ndaŵa yanji? N’cifukwa cakuti tufuna lini kulaŵila vilivonse vamene vingaononge mgwilizano wasu mumpingo. Mwacisanzo, tingamvwe asogoleli a vyalo olaŵizhyana mwaangasilizhyile mkangano uyakine noleta mtendele na bata. M’malo molaŵila za m’mutu mwasu kuti mau aŵa okwanilisha ulosi wa pa 1 Atesalonika 5:3, tufunika kuziŵa nkhani zefalisiwa calombapano. Ngati zatukamba n’zozikiwa pa zofalisa za m’gulu ya Yehova, tuyavya kuti mpingo unkhale wokatizhyana ‘m’maganizo amozi.’​—1 Akor. 1:10; 4:6.

6. Kansi tingaphunzilepo cinji pa 2 Petulo 3:11-13?

6 Ŵelengani 2 Petulo 3:11-13. Mtumwi Petulo otiyavya kupitilizhya kunkhala na maganizo oyenela patuphunzila maulosi a m’Baibo. Yove otilimbikisha kuti: ‘Nthawi zonse, mukokumbukila kunkhalapo kwa siku ya Yehova.’ Ndaŵa yanji? Tucita izi osati cifukwa cofuna kuziŵa “siku na awa” pamene Yehova akalete Aramagedo, koma cifukwa cakuti tufuna kuseŵenzesha nthawi yasalako poonesha ‘nkhalidwe ituŵa nocita nchito zoonesha kuti nise ozipeleka kwa Mulungu.’ (Mat. 24:36; Luka 12:40) M’mau ayakine tingakambe kuti tufuna kupitilizhya kunkhala na nkhalidwe yabwino nosimikizhya kuti zonse zatucita potumikila Yehova, tuzicita cifukwa cakukula kwa cikondi casu pa yove. Kuti ticite izi, tufunika kunkhala osamala.

KANSI KUNKHALA OSAMALA KUTANTHAUZA CINJI?

7. Kansi tingaoneshe tyani kuti nise osamala? (Luka 21:34)

7 Yesu euzhya ophunzila ŵake kuti enzofunika kusamala osati tyala na zocitika za m’calo, koma na zocita zao. Mfundo iyi yemvwikishiwa bwino m’cenjezo yupezeka pa Luka 21:34. (Ŵelengani.) Yesu ekamba kuti: “Samalani.” Munthu wamene ni wosamala ozindikila zinthu zamene zingaike pangozi ushamwali wake na Yehova, ndipo oyesayesa kuzipewa. Kucita izi kumuyavya kuti apitilizhye kunkhala m’cikondi ca Mulungu.​—Miy. 22:3; Yuda 20, 21.

8. Kansi mtumwi Paulo elimbikisha Akhristu kucita cinji?

8 Mtumwi Paulo elimbikisha Akhristu kuti ofunika kunkhala osamala. Mwacisanzo, euzhya Akhristu a ku Efeso kuti: “Samalani ngako kuti osati mukoyenda monga ŵanthu aliye nzelu koma monga anzelu.” (Aef. 5:15, 16) Satana oyesayesa kuononga ushamwali wasu na Yehova. Niye cifukwa cake Baibo yutilangiza kuti tufunika ‘kupitilizhya kuzindikila cifunilo ca Yehova’ kuti tikwanishe kugonjesa mayeselo a Satana.​—Aef. 5:17.

9. Kansi tingazindikile tyani cifunilo ca Yehova?

9 Baibo yufotokoza lini vinthu vonse vamene vingaononge ushamwali wasu na Yehova. Nthawi zinyinji tufunika kupanga zosankha pa vinthu vamene Malemba okambapo lini mwacindunji. Kuti tipange zosankha zanzelu, tufunika kuzindikila “cifunilo ca Yehova.” Tingacite izi mwa kuphunzila Mau a Mulungu nthawi zonse nosinkhasinkha pa zatuphunzila. Ngati tuzindikila cifunilo ca Yehova nonkhala na “maganizo a Khristu,” tikocita zinthu monga “ŵanthu anzelu” olo pa vinthu vamene paliye malamulo acindunji a m’Malemba. (1 Akor. 2:14-16) Nthawi ziyakine, cunkhala cosavuta kuzindikila vinthu vatufunika kupewa, koma nthawi ziyakine cunkhala covuta.

10. Kansi viyakine mwa vinthu vatufunika kupewa ni votyani?

10 Vinthu viyakine vatufunika kupewa ni kukopana, kumwa ngako walwa, kulya ngako, kuseŵenzesha mau onyoza, kuonelela vosangulusha vamene ni vaciwawa, vacinthaku na viyakine. (Sal. 101:3) Mdani wasu Maleŵania, oyesayesa kusakila mipata yaangaonongelemo ushamwali wasu na Yehova. (1 Pet. 5:8) Ngati tunkhala lini menso, Satana angacitishe kuti m’maganizo mwasu koma soti m’mitima yasu tinkhale na nsanje, kusaona mtima, utani, cizondo, kulikuzhya na kusunga cakumkosi. (Aga. 5:19-21) Poyamba, minkhalidwe iyi ingaoneke monga iliye vuto. Koma ngati tingacitepo lini kanthu mwamsanga kuti tiileke, ingapitilizhye kukula ndipo posilizhyila pake ingatiletele mavuto.​—Yak. 1:14, 15.

11. Kansi ni ngozi imozi yotyani yovuta kuzindikila yatufunika kupewa, ndipo ndaŵa yanji?

11 Ngozi imozi yovuta kuzindikila yatufunika kupewa ni mayanjano aipa. Ganizilani cisanzo ici. Yelekezelani kuti museŵenza na munthu wamene ni Mboni lini. Ndipo mufuna kuti munthu uyu ankhale na kaonedwe kabwino ponena za Mboni za Yehova. Tetyo, mucita naye zinthu mwacikondi nomuyavya akafunikila thandizo. Ndipo nthawi ziyakine muvomela kulya naye cakulya camzuŵa. Pakaliyopita nthawi itali, muyamba kulya naye cakulya camzuŵa nthawi zonse. Nthawi ziyakine oyamba kulaŵila vinthu vosayenela, koma mumunyalanyaza. Ndipo m’kuluta kwa nthawi muyamba kuona kuti zokamba zake ziliye vuto ndipo muleka kukhumudwa nazo. Siku iyakine okuitilani ku cakulya pavuli pakuti mwakomboka ku nchito, ndipo namwe mwavomela. Posilizhyila pake, muyamba kuganiza monga ni mwakuganizila munthu uyu. Zikafwika poteti, cingankhale cosavuta kuti muyambe kucita vinthu monga ni vakucita yove. N’cendi kuti tufunika kucita zinthu mwacikondi koma soti mwaulemu na ŵanthu onse. Koma tufunika kukumbukila kuti n’cosavuta kutolela minkhalidwe ya ŵanthu ŵatuyanjana nao. (1 Akor. 15:33) Ngati tusamala monga ni mwecitilimbikishila Yesu, tikopewa kuyanjana na ŵanthu amene omvwila lini malamulo a Yehova. (2 Akor. 6:15) Ndipo tikokwanisha kuzindikila ngozi noipewa.

MUKOSEŴENZESHA BWINO NTHAWI YANU

12. Kansi ophunzila a Yesu enzofunika kucita cinji poyembekezela kuonongewa kwa mzinda wa Yerusalemu?

12 Ophunzila a Yesu enzofunika lini kunkhala tyala, poyembekezela kuti mzinda wa Yerusalemu uonongewe. Yesu eŵapasa nchito yeenzofunika kucita. Eŵalamula kuti akalalikile uthenga uweme mu “Yerusalemu, ku Yudeya konse na ku Samariya mpaka kosilizhyila kwa calo.” (Mac. 1:6-8) Iyi yenze nchito ikulu. Ove eseŵenzesha bwino nthawi yao mwa kucita zonse zeenzokwanisha kuti alalikile.

13. Ndaŵa yanji tufunika kuseŵenzesha bwino nthawi yasu? (Akolose 4:5)

13 Ŵelengani Akolose 4:5. Kuti tinkhale osamala, tufunika kuganizila pa mwatuseŵenzeshela nthawi yasu. “Zinthu zosayembekezeleka” zukhuza aliyense wa seo. (Mla. 9:11) Ndipo tingamwalile mosayembekezeleka.

Kansi tingaseŵenzeshe tyani bwino nthawi yasu? (Onani ndime 14-15)

14-15. Kansi tingaseŵenzeshe tyani bwino nthawi yasu? (Aheberi 6:11, 12) (Onani soti cithunzithunzi.)

14 Tingaseŵenzeshe bwino nthawi yasu mwa kucita cifunilo ca Yehova notang’isha ushamwali wasu na yove. (Yoh. 14:21) Tufunika ‘kunkhala otang’a, osanyezhyeka nonkhala na zocita zinyinji nthawi zonse m’nchito ya Asikulu.’ (1 Akor. 15:58) Ngati tucita izi, tikaziimbe lini mlandu masilizhyilo akayofwika—kaya ni masilizhyilo a moyo wasu olo a calo cino ciipa.​—Mat. 24:13; Aro. 14:8.

15 Masiku ŵano, Yesu opitilizhya kusogolela ophunzila ŵake pakucita nchito yolalikila uthenga wa Ufumu pacalo conse. Yove ocita mbali yake. Poseŵenzesha gulu ya Yehova, Yesu otiphunzisa mwatingacitile nchito yolalikila ndipo otipasa zida zatuseŵenzesha polalikila uthenga uweme. (Mat. 28:18-20) Tucita mbali yasu mwa kucita khama pa nchito yolalikila nophunzisa ŵanthu koma soti mwa kunkhala menso patuyembekezela masilizhyilo a calo cino. Ngati tuseŵenzesha malangizo opezeka pa Aheberi 6:11, 12, tipitilizhye kukata mwamphamvu ciyembekezo casu “mpaka posilizhyila.”​—Ŵelengani.

16. Kansi mwasimikizhya mtima kucita cinji?

16 Yehova eikilatu siku na nthawi pati akaononge calo cino ca Satana. Nthawi iyi ikayofwika, akakwanilishe maulosi onse elembewa m’Mau ŵake. Koma nthawi ziyakine tingaone monga kuti Yehova ocelwa kuononga calo ici. Olo n’tetyo, siku ya Yehova ‘icelwe lini.’ (Hab. 2:3) Tetyo, tiyeni tisimikizhye mtima ‘kuyembekezela moleza mtima Mulungu wacipulumuso casu.’​—Mika 7:7.

NYIMBO 139 Ganizila Kuti Uli m’Calo Calomba

a M’nkhani ino, tiphunzile zatingacite kuti tipitilizhye kunkhala oganiza bwino koma soti kunkhala menso. Tiphunzile soti zatingacite kuti tikonkhala osamala na zatucita na mwatingaseŵenzeshele bwino nthawi yasu.

b MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: (Palulu) Banja yutamba nyuzi. Pavuli pa misonkhano ya mpingo, yuuzhyako ayakine maganizo ŵao ponena za tanthauzo ya vinthu vucitika. (Pansi) Banja yutamba lipoti ya Bungwe Yolamulila kuti iziŵe kamvwidwe kalomba ka ulosi wa m’Baibo. Yuyaŵila cofalisa cufotokoza Baibo camene cufalisiwa na kapolo wokhulupilika.