1. Ndaŵa yanji tuyamikila Mulungu cifukwa cotipasa Baibo?

 TUYAMIKILA ngako Yehova Mulungu cifukwa cotipasa Baibo. Kupitila m’Baibo, otipasa malangizo anzelu amene otiyavya kulimbana na mavuto yatukumana nayo masiku ŵano. Otipasa soti ciyembekezo cabwino ca msogolo. Kupambana zonse, Yehova oseŵenzesha Baibo potiululila za minkhalidwe yake iweme. Ngati tusinkhasinkha pa minkhalidwe iweme yaali nayo, mitima yasu yukhuzika ndipo zutisonkhezela kunkhala naye pa ushamwali.​—Sal. 25:14.

2. Ni m’njila ziyakine zotyani mwamene Yehova eziziŵikishila ku ŵanthu?

² Yehova ofuna kuti ŵanthu amuziŵe. M’nthawi zakuvuli, eziziŵikisha kupitila m’maloto, mensomphenya koma soti kupitila muli angelo. (Num. 12:6; Mac. 10:3, 4) Kuti maloto, mensomphenya koma soti mauthenga ofumila kuli angelo enze aliyolembewe, sembe tiliyokwanishe kuyaziŵa. Niye cifukwa cake Yehova euzhya analume ayakine ‘kulemba m’buku’ zinthu zeenzofuna kuti tiziziŵe. (Yer. 30:2) Pofwana kuti “njila ya Mulungu wacendi ni yangwilo,” tingankhale na cidalilo cakuti njila yakuseŵenzesha polaŵila nase ni yabwino na kuti ingatipindulishe.​—Sal. 18:30.

3. Kansi Yehova ecita cinji kuti Mau ŵake atetezewe? (Yesaya 40:8)

³ Ŵelengani Yesaya 40:8. M’Mau a Mulungu muli malangizo anzelu amene ayavya analume na anakazi okhulupilika kwa vyaka masauzande. Kansi izi zakwanishika tyani? Iyi ni konsho iweme ngako cifukwa Malemba yelembewa ni kale ngako ndipo yelembewa pa vinthu vamene vunkhalisha lini. Kuyangizhyila apo, paliye mpukutu ulionse wakale wamene ukalipo mpaka masiku ŵano. Tetyo, Yehova epanga makonzedwe akuti ŵanthu ayakine akopolole mau aŵa. Olo kuti ŵanthu amene ekopolola Malemba enzeve ungwilo, ecita nchito iyi mosamala  ngako. Mwacisanzo, ponena za Malemba Aciheberi, kaswili muyakine elemba kuti: “Nise osimikizhya kuti paliye buku iyakine yakale yamene yekopololewa molondola kupambana Baibo.” Tetyo, mosasamala kanthu kuti ni buku yakale ngako, yelembewa pa vinthu vamene vunkhalisha lini koma soti ŵanthu amene eikopolola enzeve ungwilo, tingankhale osimikizhya kuti mau yatuŵelenga m’Baibo yofotokoza maganizo ya Yehova wamene niye eilemba.

4. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?

⁴ Yehova niye otipasa “mphaso iliyonse iweme koma soti yangwilo.” (Yak. 1:17) Baibo ni imozi mwa mphaso ziweme ngako zawatipasa Yehova. Munthu muyakine akatipasa mphaso, mphaso yamene iyo yutiuzhya mwakutiziŵila munthu uyu koma soti mwakuziŵila zinthu zatufunikila. N’cimozimozi na Yehova wamene etipasa mphaso ya Baibo. Ngati tuganizila za mphaso iyi, tuphunzila zinyinji zokhuza Yehova. Mphaso iyi yutiyavya kuziŵa kuti Yehova otiziŵa bwino na kuti oziŵa zatufunikila. M’nkhani ino, tilaŵizhyane mwamene Baibo yuoneshela minkhalidwe itatu ya Yehova yamene ni nzelu, cilungamo na cikondi. Tiyeni tiyambe mwa kulaŵizhyana mwamene Baibo yuoneshela nzelu za Mulungu.

5. Ni njila imozi yotyani mwamene Baibo yuoneshela nzelu za Mulungu?

⁵ Yehova oziŵa kuti tufunikila malangizo ŵake anzelu. Ndipo mphaso yecitipasa, Baibo, ni yozula na nzelu zake. Baibo yuyavya ngako ŵanthu cifukwa ili na mphamvu yocinja umoyo wa ŵanthu. Mose pecilemba mabuku oyambilila a m’Baibo, euzhya Aisiraeli kuti: “Aya ni mau lini tyala wamba kuli mweo, koma yotanthauza moyo wanu.” (Deut. 32:47) Ŵala amene emvwila malangizo a m’Malemba, enkhala na umoyo wacimwemwe. (Sal. 1:2, 3) Olo kuti Mau a Mulungu elembewa ni kale ngako, akali na mphamvu yocinja umoyo wa ŵanthu. Mwacisanzo, pa jw.org pa nkhani zakuti “Baibo Yucinja Umoyo wa Ŵanthu,” pali visanzo vopitilila 50 va ŵanthu a masiku ŵano amene ecinja umoyo wao cifukwa coseŵenzesha malangizo a m’Baibo.​—1 Ates. 2:13.

6. Ndaŵa yanji tingakambe kuti paliye buku iliyonse yamene ingalingane na Baibo?

⁶ Paliye buku iyakine yamene ingalingane na Mau a Mulungu. Ndaŵa yanji talaŵila teti? N’cifukwa cakuti elemba buku iyi wamene ni Yehova Mulungu, ni wamphamvuzonse, ankhalepo mpaka kale-kale, ndipo ali na nzelu kupambana munthu aliyense. Mabuku ayakine anyinji opitilizhya kunkhalapo olo pavuli pakuti ŵanthu eyalemba emwalila. Ndipo kanyinji-kanyinji, malangizo a m’mabuku aŵa oleka kukata nchito m’kuluta kwa nthawi. Koma malangizo anzelu a m’Baibo ankhalepo mpaka kale-kale, ndipo apitilizhye kuyavya ŵanthu a m’badwo ulionse. Ngati tuŵelenga buku iyi yopatulika nosinkhasinkha pa zatuŵelenga, Yehova oseŵenzesha mzimu wake utuŵa potiyavya kuona mwatingaseŵenzeshele malangizo a m’Baibo mu umoyo wasu. (Sal. 119:27; Mal. 3:16; Aheb. 4:12) Kulaŵila cendi, Wolemba Baibo wamene angafwe lini ni wofunishisha kutiyavya. Izi zufunika kutipangisha kunkhala na cifuno coŵelenga Baibo nthawi zonse.

7. Kansi Baibo yeyavya tyani atumiki a Mulungu a m’nthawi zakuvuli kunkhala okatizhyana?

⁷ Pali soti njila iyakine mwamene Baibo yuoneshela nzelu za Mulungu. Buku iyi yuyavya atumiki a Mulungu kunkhala okatizhyana. Aisiraeli peciloŵa m’Calo Colonjezewa, enzonkhala m’malo osiyanasiyana. Ayakine enzokata nchito yokasha nsomba,  ayakine enzosunga ng’ombe ndipo ayakine enze alimi. Sembe cenze cosavuta kuti Aisiraeli ayakine aleke kusamala za Aisiraeli amene enzonkhala mbali iyakine ya calo. Koma Yehova epanga makonzedwe akuti Aisiraeli akokumana pa vocitika vosiyanasiyana kuti amvwishile kuŵelengewa na kufotokozewa kwa Mau ŵake. (Deut. 31:10-13; Neh. 8:2, 8, 18) Ganizilani tyala mweenzomvwila Aisiraeli okhulupilika akawela ku Yerusalemu noona mamiliyoni ya olambila ayao ofumila m’mbali zosiyanasiyana za calo. Mwa kucita izi, Yehova enzoyavya atumiki ŵake kunkhala okatizhyana. M’kuluta kwa nthawi, mpingo wacikhristu peweyamba, mwenze analume na anakazi amene enzolaŵila vilaŵilo vosiyanasiyana ndipo enze na vinkhalidwe vosiyanasiyana. Ayakine enze na maudindo apalulu, ayakine enze olemela ndipo ayakine enze osauka. Koma cifukwa cakuti enzokonda Mau a Mulungu, enze okatizhyana polambila Mulungu wacendi. Ŵala amene enkhala okhulupilila enzokwanisha kumvwisha Mau a Mulungu, tyala cifukwa coyavyiwa na Akhristu ayao koma soti cifukwa copezeka pa misonkhano.​—Mac. 2:42; 8:30, 31.

8. Kansi Baibo yuyavya tyani atumiki a Yehova kunkhala okatizhyana masiku ŵano?

⁸ Mulungu wasu wanzelu opitilizhya kuphunzisa nocitisha atumiki ŵake kunkhala okatizhyana kupitila m’Baibo. M’Baibo niye muli cakulya cauzimu conse catusangalala naco.  Nthawi zonse, tukumana pa misonkhano ya mpingo, yadela na yacigao kuti timvwishile kuŵelengewa na kufotokozewa kwa Malemba. Tetyo, Baibo ni cida cofunika ngako cakuseŵenzesha Yehova poyavya atumiki ŵake “kuti amutumikile mokatizhyana.”​—Zef. 3:9.

9. Kansi tufunika kunkhala na nkhalidwe yotyani kuti tikwanishe kumvwisha uthenga wa m’Baibo? (Luka 10:21)

⁹ Ganizilani umboni uyakine wamene uonesha soti nzelu za Yehova. Yove ecitisha kuti mbali zinyinji za Malemba zilembewe m’njila yakuti ŵanthu tyala olicefya niye ati akokwanisha kuyamvwisha. (Ŵelengani Luka 10:21.) Ŵanthu ofumila m’mbali zosiyanasiyana za calo, oŵelenga Baibo. Ponena za Baibo, kaswili muyakine elaŵila kuti, “Ŵanthu anyinji oŵelenga ngako Baibo kupambana mabuku ayakine, ndipo oiŵelenga mosamala ngako.” Koma ni ŵanthu tyala olicefya amene okwanisha kumvwisha noseŵenzesha zayulaŵila.​—2 Akor. 3:15, 16.

10. Ni m’njila iyakine yotyani mwamene Baibo yuoneshela nzelu za Yehova?

¹⁰ Pali soti njila iyakine yatuphunzililamo nzelu za Yehova kupitila m’Baibo. Yehova oseŵenzesha Malemba osati tyala pofuna kutiphunzisa monga gulu, koma oyaseŵenzesha soti pofuna kutiphunzisa notitonthoza aliyense payeka. Ngati tuŵelenga Baibo, tonse tukwanisha kuona kuti Yehova osamala za aliyense wa seo payeka. (Yes. 30:21) Kansi zekucitikilamponi kale kuti mukumana na mavuto ndipo mwapeza lemba yamene yucita monga elembela mweo? Zoteti zucitika ngako. Ndipo n’zocitisha cidwi cifukwa Baibo yelembewela ŵanthu anyinji. Lomba kansi zukwanishika tyani kuti ikonkhala yoyavya ku munthu aliyense payeka? Zili teti cifukwa elemba Baibo ni wanzelu ngako kupambana munthu aliyense.​—2 Tim. 3:16, 17.

11. Kansi Mulungu eonesha tyani kuti aliye sankho peyenzolembewa Baibo?

¹¹ Cilungamo ni nkhalidwe iyakine ya Yehova. (Deut. 32:4) Munthu wacilungamo onkhala aliye sankho. Ndipo niye mwaalili Yehova. (Mac. 10:34, 35; Aro. 2:11) Tingaone kuti Mulungu aliye sankho tikaganizila vilaŵilo veseŵenzeshewa polemba Baibo. Mabuku oyambilila a m’Baibo okwanila 39, yelembewa ngako m’Ciheberi camene ni cilaŵilo cenze cosavuta kumvwa kwa atumiki a Mulungu pa nthawi yamene yala. Koma pofwika m’vyaka 100 voyambilila, ŵanthu anyinji enzoseŵenzesha Cigiliki. Tetyo, mabuku osilizhyila a m’Baibo okwanila 27 yelembewa m’cilaŵilo ici. Yehova aliyocitishe kuti Mau ŵake alembewe tyala m’cilaŵilo cimozi. Masiku ŵano, ŵanthu pafupifupi 8 biliyoni pacalo conse oseŵenzesha vilaŵilo vosiyanasiyana. Kansi sembe zekwanishika tyani kuti ŵanthu anyinji teti aphunzile zokhuza Yehova?

12. Ni m’njila imozi yotyani mwamene Danieli 12:4 yukwanilishiwila m’masiku ŵano osilizhya?

¹² Kupitila mwa mneneli Danieli, Yehova elonjeza kuti m’masiku osilizhya ŵanthu anyinji “akaziŵe zinthu zinyinji zacendi” zupezeka m’Baibo, ndipo akazimvwishe. (Ŵelengani Danieli 12:4.) Njila imozi yamene yayavya ŵanthu anyinji kuziŵa cendi ca m’Baibo ni kupitila m’nchito yomasulila, kupulinta nofalisa Baibo na mabuku ofotokoza Baibo. Baibo niye buku yamasuliliwa nofalisiwa ngako pacalo conse. Mabaibo yamene yomasuliliwa na makampani ayakine, nthawi ziyakine yonkhala yodula ngako. Koma pofwika pano, atumiki a Yehova amasulila Baibo yonse olo mbali yake m’vilaŵilo vopitilila 240, ndipo aliyense angaitole cosalipilisha. Cifukwa ca izi, ŵanthu a mitundu yonse ophunzila “uthenga uweme  wa Ufumu” masilizhyilo akaliyofwika. (Mat. 24:14) Mulungu wasu wamene ni wacilungamo, wapasa ŵanthu anyinji mwai wakuti amuziŵe mwa kuŵelenga Mau ŵake. Wacita izi cifukwa cakuti otikonda ngako tonse.

13. Ndaŵa yanji tingalaŵile kuti Baibo yuonesha cikondi ca Yehova? (Yohane 21:25)

¹³ Baibo yutiyavya kuziŵa nkhalidwe ikulu yaali nayo Yehova, yamene ni cikondi. (1 Yoh. 4:8) Mwacisanzo, ganizilani zinthu zecilembamo na zaaliyolembemo. Elembamo zinthu zatufunikila kuti tinkhale naye pa ushamwali uweme, tinkhale na umoyo wacimwemwe na kuti tikapeze moyo wosasila. Cifukwa cakuti otikonda, aliyolembemo vinthu vinyinji ngako vamene tingakwanishe lini kuviziŵa.​—Ŵelengani Yohane 21:25.

14. Ni m’njila iyakine yotyani mwamene cikondi ca Mulungu cuonekela kupitila m’zecilemba m’Baibo?

¹⁴ Yehova eonesha soti kuti otikonda mwa kulaŵizhyana nase poseŵenzesha njila yamene yutiyavya kuseŵenzesha ufulu wasu. M’Baibo, aliyoikemo malamulo onse a vinthu vatufunika kucita na vatisafunika kucita pa mbali iliyonse ya moyo wasu. M’malo mwake, eikamo visanzo, maulosi na malangizo yamene yotiyavya kupanga zosankha mwanzelu. Poseŵenzesha njila izi, Mau a Mulungu otisonkhezela kumukonda koma soti kumumvwila mofumila pansi pa mtima.

15. (a) Kansi Baibo yuonesha tyani kuti Yehova osamala za seo? (b) Molingana na cithunzithunzi, kansi kamsimbi, mkwasu wacilumbwana na kalongosi wacikulile osinkhasinkha pa visanzo votyani va ŵanthu otomolewa m’Baibo? (Gen. 39:1, 10-12; 2 Maf. 5:1-3; Luka 2:25-38)

¹⁵ Baibo yuonesha kuti Yehova osamala ngako za seo. Ndaŵa yanji talaŵila teti? M’Mau  ŵake muli visanzo va ŵanthu amene efotokoza mweenzomvwila. Tingamvwishe mweenzomvwila ŵanthu aŵa cifukwa nao enze ‘ŵanthu monga ni seo.’ (Yak. 5:17) Kupambana zonse, kuona mwamene Yehova enzocitila zinthu na ŵanthu, kutiyavya kumvwisha kuti “Yehova ali na cikondi cikulu koma soti cifundo.”​—Yak. 5:11.

16. Kansi tuphunzilapo cinji ponena za Yehova tikaŵelenga m’Baibo zokhuza ŵanthu amene elakwisapo zinthu? (Yesaya 55:7)

¹⁶ Pali soti njila iyakine mwamene Baibo yuoneshela kuti Yehova otikonda. Malemba otisimikizhyila kuti Mulungu wasu angatisiye lini olo pavuli pakuti talakwisa zinthu ziyakine. Aisiraeli enzocimwila Yehova mowelezhyawelezhya. Koma Yehova enzoŵakhululukila pavuli pakuti alapa mofumila pansi pa mtima. (Ŵelengani Yesaya 55:7.) Nao Akhristu a m’vyaka 100 voyambilila enzoziŵa kuti Yehova enzoŵakonda ngako. Mouzhyiliwa, mtumwi Paulo elimbikisha Akhristu ayake kuti ‘akhululukile na mtima wonse notonthoza’ munalume muyakine wamene enze ecita cimo ikulu, koma elapa mofumila pansi pa mtima. (2 Akor. 2:6, 7; 1 Akor. 5:1-5) N’zolimbikisha ngako kuziŵa kuti Yehova aliyokane atumiki ŵake olo pavuli pakuti amucimwila. M’malo mwake, eŵayavya mwacikondi, kuŵaongolela noŵalola kunkhala naye soti pa ushamwali. Yehova olonjeza kucita cimozimozi kuli onse amene olapa mofumila pansi pa mtima masiku ŵano.​—Yak. 4:8-10.

17. Ndaŵa yanji Baibo ni mphaso iweme ngako?

¹⁷ Yehova watipasa mphaso iweme ngako yamene ni Mau ŵake. Ndaŵa yanji talaŵila teti? Monga ni mwataphunzilila m’nkhani ino, Baibo yuonesha kuti Mulungu ali na nzelu, cilungamo na cikondi. Yuonesha soti kuti Yehova ofuna kuti timuziŵe na kuti tinkhale ashamwali ŵake.

18. Kansi tingaoneshe tyani kuti tuyamikila “mphaso iweme” yofumila kuli Yehova yamene ni Baibo?

¹⁸ Nthawi zonse, tufunika kukumbukila kuti Mau a Mulungu ni “mphaso iweme.” (Yak. 1:17) Tetyo, tiyeni tipitilizhye kuonesha kuti tuyamikila mphaso iyi. Tingacite izi mwa kuiŵelenga nosinkhasinkha pa zatuŵelenga. Ngati tucita izi, tingankhale osimikizhya kuti Woilemba mkulu, adalise khama yasu na kuti ‘timuziŵe cendi Mulungu.’​—Miy. 2:5.