1. Kansi Davide ekumana na mavuto otyani?

PA NTHAWI iyakine, Davide enzoutuka kuti apulumuse moyo wake, cifukwa Sauli wamene enze mfumu yamphamvu ya Aisiraeli enzofuna kum’paya. Pavuli poutuka kwa msenga utali, Davide na masoja ŵake ecimvwa njala. Tetyo, epanama mu mzinda wa Nobu nosenga kuti aŵapaseko mitanda ya mkate yokwanila 5. (1 Sam. 21:1, 3) Pavuli pake, yove na masoja ŵake eciyofisama m’nkhwema. (1 Sam. 22:1) Koma ndaŵa yanji Sauli enzofuna kum’paya Davide?

2. Ndaŵa yanji tulaŵila kuti Sauli enzoika moyo wake pangozi? (1 Samueli 23:16, 17)

² Sauli enzomucitila nsanje Davide cifukwa cakuti ŵanthu anyinji enzomukonda ndipo epambana pa nkhondo zinyinji. Kuyangizhyila apo, Sauli ezindikila kuti cifukwa ca kusamvwila malamulo kwake, Yehova emukana kuti apitilizhye kulamulila monga mfumu ya Aisiraeli ndipo esankha Davide kuti aloŵe m’malo mwake. (Ŵelengani 1 Samueli 23:16, 17.) Cifukwa cakuti pa nthawi iyi enze akali mfumu ya Isiraeli, Sauli enze na masoja anyinji ndipo ŵanthu anyinji enze kumbali yake. Tetyo, Davide ethaŵa kuti apulumuse moyo wake. Kansi Sauli enzoganiza kuti angakwanishe kukangisha colinga ca Mulungu cakuti Davide ankhale mfumu? (Yes. 55:11) Baibo yulaŵila lini ciliconse. Koma catuziŵa n’cakuti Sauli enzoika moyo wake pangozi, cifukwa ŵanthu amene osushana na Yehova opambana lini.

3. Kansi Davide enzokumvwa tyani olo kuti enzokumana na mavuto?

³ Davide enze wolicefya. Yove aliyozisankhe yeka kuti ankhale mfumu ya Aisiraeli, koma Yehova niye emusankha. (1 Sam. 16:1, 12, 13) Izi zecitisha kuti Sauli ayambe kumuzonda. Kansi Davide epasa mlandu Yehova cifukwa ca mavuto  yeenzokumana nayo, olo eyamba kudandaula cifukwa cakuti enze na vakulya vitontho ndipo enzonkhala m’nkhwema? Yai. Yove epitilizhya kunkhala wacimwemwe. Ndipo cuoneka kuti ni pa nthawi yamene iyi pecilemba Salimo pamene pafumila mutu wa nkhani ino: “Osakilasakila Yehova asoŵe lini ciliconse cabwino.”—Sal. 34:10.

4. Kansi tilaŵizhyane makonsho otyani m’nkhani ino, ndipo ndaŵa yanji n’cinthu cofunika kulaŵizhyana makonsho aŵa?

⁴ Masiku ŵano, atumiki a Yehova anyinji ovutika kupeza vakulya na vofunikila viyakine va pa umoyo. * Makamaka pali lomba, izi zankhalilatu zovuta cifukwa ca mlili wa COVID-19. Ndipo patuvwendela kufupi na “cisauso cikulu,” tuyembekezela kuti zinthu zinkhaliletu zovuta. (Mat. 24:21) Tetyo, n’cinthu canzelu kuti tilaŵizhyane mayankho a makonsho 4 aŵa: Kansi Davide aliyosoŵe “ciliconse cabwino” m’njila yotyani? Ndaŵa yanji tufunika kunkhala okhutila na vinthu vatili navo? Ndaŵa yanji tufunika kunkhala na cidalilo cakuti Yehova akotisamalila? Nanga tingakonzekele tyani mavuto yati tikakumane nayo msogolo?

5-6. Kansi Salimo 23:1-6 yutiyavya tyani kumvwishisha zecilaŵila Davide kuti atumiki a Mulungu ‘akosoŵa lini ciliconse cabwino’?

⁵ Kansi Davide etanthauzanji pecilaŵila kuti atumiki a Yehova ‘akosoŵa lini ciliconse cabwino’? Tingapeze yankho ya konsho iyi tikaganizila zecilemba mu Salimo 23. (Ŵelengani Salimo 23:1-6.) Yove eyamba salimo iyi na mau akuti: “Yehova ni Mciŵeta wangu. Nikosoŵa lini ciliconse.” M’mavesi osala a mu Salimo iyi, Davide efotokoza madaliso yecimupasa Yehova cifukwa comulola kunkhala mciŵeta wake. Yehova enzomusogolela “m’njila yacilungamo” ndipo enzomuteteza m’nthawi zabwino koma soti zovuta. Davide enzoziŵa kuti kutumikila Yehova kwenzotanthauza lini kuti akokumana lini na  mavuto mu umoyo wake. Nthawi ziyakine, ekumana na mavuto osiyanasiyana cakuti ezimvwa monga kuti enzoyenda “m’cigwa ca mfinzi.” Kuyangizhyila apo, Davide enze na adani anyinji. Koma cifukwa cakuti enzoona Yehova monga ni mciŵeta wake, yove ‘enzoyopa lini cinthu ciliconse.’

⁶ Kansi Davide aliyosoŵe “ciliconse cabwino” m’njila yotyani? Yove enze na zinthu zonse zofunikila kuti apitilizhye kunkhala pa ushamwali wotang’a na Yehova. Enze wokhutila na zinthu zecimupasa Yehova. Ndipo cimwemwe cake cenzodalila lini pa zinthu zamuŵili. Davide enzoona kuti cinthu cenze cofunika ngako n’cakuti Yehova enzomudalisa nomuteteza.

7. Molingana na Luka 21:20-24, kansi Akhristu a ku Yudeya ekumana na vuto yotyani?

⁷ Zecilaŵila Davide zufunika kutiyavya kuti tikoona zinthu zamuŵili m’njila yoyenelela. Olo kuti tingankhale na zinthu zinyinji zamuŵili, tufunika lini kuyamba kuona kuti niye zinthu zofunika ngako mu umoyo wasu. Iyi niye mfundo yofunika ngako yamene Akhristu a ku Yudeya eimvwishisha. (Ŵelengani Luka 21:20-24.) Yesu enze eŵacenjezelatu kuti pa nthawi iyakine, mzinda wa Yerusalemu wenze kuzozunguliliwa na magulu a nkhondo. Izi pezecitika, Akhristu aŵa “eutukila ku malupili” kuti apulumuse miyoyo yao. Kansi kucita izi cenze copepuka? Yai. Nsanja ya Olonda ya m’Chichewa ya May 1, 1999, peji 19, yelaŵila kuti: “Akhristu aŵa, esiya mang’anda ŵao na minda zao, ndipo aliyotole kanthu kalikonse kufumila m’mang’anda mwao. Enze na cidalilo cakuti Yehova aŵateteze noŵacilikiza. Ndipo eika kulambila Mulungu pa malo oyamba mu umoyo wao.”

8. Kansi tuphunzilapo cinji pa zecitikila Akhristu a ku Yudeya?

⁸ Kansi tuphunzilapo cinji pa zecikumana nazo Akhristu a ku Yudeya? Nsanja ya Olonda yatatomola m’ndime 7 yelaŵila kuti: “Msogolo, tikakumane na mavuto anyinji. Kuti tikapilile, zikadalile na mwatuonela zinthu zamuŵili. Pa nthawi iyo, kansi tikaone kuti zinthu izi niye zofunika ngako mu umoyo wasu? Olo tikazindikile kuti cipulumuso cofumila kwa Yehova niye cofunika ngako? Masilizhyilo akayofwika, payakine tikafunike kusiya katundu wasu wonse. Kucita izi cikankhale lini cinthu cipepu. Koma tikafunike kumvwila malangizo yaliyonse yati tikalandile, monga ni mwecicitila Akhristu a ku Yudeya.”

9. Kansi tulimbikishiwa tyani na malangizo yamene mtumwi Paulo elembela Akhristu Aciheberi?

⁹ Kansi muona kuti cenze cipepu kuti Akhristu a ku Yudeya asiye vinthu vao vonse noyamba kunkhala umoyo waaliyojaile? Yai. Akhristu aŵa enzofunika kunkhala na cikhulupililo cotang’a cakuti Yehova akoŵapasa zofunikila za pa umoyo. Kansi n’cinji ceŵayavya kucita izi? Ove elimbikishiwa ngako na malangizo yecipeleka mtumwi Paulo, vyaka 5 kuvuli, mzinda wa Yerusalemu ukaliyozunguliliwa na Aroma. Yove euzhya Akhristu Aciheberi kuti: “Moyo wanu unkhale wosakonda ndalama, koma munkhale okhutila na zinthu zamuli nazo. Pakuti Mulungu elaŵila kuti: ‘Nikusiyeni lini ndipo nikutayeni lini olo patontho.’ Kuti tinkhale otang’a mtima nolaŵila kuti: ‘Yehova ndiye mtandizi wangu; Niyope lini. Munthu anganicite cinji?’” (Aheb. 13:5, 6) Tetyo, ŵala amene emvwila malangizo aŵa olo Aroma peenze akaliyozungulila Yerusalemu, aliyovutike kujaila umoyo walomba peciutukila ku malupili. Ove enzokhulupilila kuti Yehova akoŵapasa zonse zofunikila. Nase tufunika kumvwila malangizo ya mtumwi Paulo nonkhala na cidalilo cakuti Yehova akotisamalila.

10. Kansi Paulo etiululila “cisinsi” cotyani?

¹⁰ Paulo epasa soti Timoteyo malangizo yolingana na yecipasa Akhristu Aciheberi. Ndipo malangizo aya yokata soti nchito kuli seo. Yove elemba kuti: “Tetyo, ponkhala na vakulya na vovwala, tinkhale okhutila na vinthu ivi.” (1 Tim. 6:8) Kansi izi zutanthauza kuti tufunika lini kulya vakulya vabwino, kunkhala na ng’anda yabwino olo kugula vovwala vanyowani? Yai. Paulo enzotilimbikisha kuti tufunika kunkhala okhutila na zinthu zatili nazo. (Afil. 4:12) Ici niye cenze “cisinsi” ca Paulo. Tetyo, tufunika kuona kuti ushamwali wasu na Mulungu niye cinthu cofunika ngako, osati zinthu zamuŵili.—Hab. 3:17, 18.

11. Kansi tuphunzilapo cinji pa mau yamene Mose euzhya Aisiraeli?

¹¹ Nthawi ziyakine, zinthu zatuona kuti n’zofunikila pa umoyo, n’zosiyana na zaakuona Yehova kuti tufunikila. Pavuli pakuti ayenda m’cipululu kwa vyaka 40, Mose euzhya Aisiraeli kuti: “Yehova Mulungu wanu wakudalisani pa ciliconse camwacita. Yove oziŵa bwino mavuto yamwakumana nayo popita m’cipululu cikulu ici. Yehova Mulungu wanu wankhala namwe kwa vyaka 40 ndipo muliyosoŵe kanthu kalikonse.” (Deut. 2:7) Pa nthawi yonse yamene Aisiraeli enze m’cipululu, Yehova enzoŵapasa cakulya ca mana. Kuyangizhyila apo, Yehova ecitisha kuti vovwala vao visajujuke. Tetyo, kwa nthawi yonse yeenze m’cipululu, Aisiraeli enzoseŵenzesha vovwala vecifuma navo ku Iguputo. (Deut. 8:3, 4)  Olo kuti payakine Aisiraeli ayakine enzokhutila lini na vinthu ivi, Mose eŵakumbusha kuti Mulungu enzoŵapasa zonse zofunikila. Yehova ofuna kuti tikoyamikila nonkhala okhutila na zinthu zilizonse zakutipasa. Ndipo ofuna kuti tikoziona monga ni mphaso zofumila kuli yove.

12. Kansi n’cinji cuonesha kuti Davide enzodalila Yehova?

¹² Davide enzoziŵa kuti Yehova ni wokhulupilika na kuti osamalila atumiki ŵake amene omukonda. Peenzolemba Salimo 34, umoyo wake wenze pangozi. Koma cifukwa cakuti enze na cikhulupililo cotang’a, enzozimvwa wotetezeka cifukwa enzoona monga kuti “mngelo wa Yehova enzomuzungulila.” (Sal. 34:7) Payakine Davide enzolinganizhya mngelo wa Yehova na msoja wamene onkhala menso nthawi zonse pofuna kuteteza ŵanthu ku adani ŵao. Olo kuti Yehova enze emulonjeza kuti ankhale mfumu ndipo enzoziŵa bwino kuniata nkhondo, Davide aliyodalile luso yake yoseŵenzesha mvuluma olo lupanga polimbana na adani ŵake. (1 Sam. 16:13; 24:12) M’malo mwake, yove enzodalila Yehova cifukwa enzoziŵa kuti mngelo wake ‘oteteza ŵanthu amene omuyopa.’ N’cendi kuti masiku ŵano tuyembekezela lini kuti Yehova akotiteteza mozizwisa. Koma tuziŵa kuti ngati tumudalila, angakangiwe lini kutiteteza. Tuziŵa soti kuti olo tingafwe pa nthawi ino, Yehova akatiukishe msogolo.

13. Gogi wa Magogi akayoukila atumiki a Mulungu, ndaŵa yanji tikaoneke monga nise osatetezeka, koma ndaŵa yanji tikafunike lini kucita wowa? (Onani cithunzithunzi ca pacikuto.)

¹³ Msogolo, cikhulupililo casu cakuti Yehova akotiteteza, cikayesewe. Gogi wa Magogi akayoukila atumiki a Mulungu, tikaoneke monga nise osatetezeka. Pa nthawi iyo, tikafunike kunkhala na cikhulupililo cotang’a cakuti Yehova atipulumuse. Koma ŵanthu amitundu akaone monga nise osatetezeka na kuti paliye aliyense angatipulumuse. (Ezek. 38:10-12) Ove akaone monga angatigonjese mosavuta cifukwa tikankhale tiliye zida zilizonse ndipo tuziŵa lini mochaila nkhondo. Koma tikafunike lini kutaya mtima cifukwa tikankhale na gulu ikulu ya angelo kumbali yasu. Ŵanthu amitundu akakwanishe lini kuona izi cifukwa aliye cikhulupililo. Ove akadabwe ngako kuona kuti angelo otichaila nkhondo!—Chiv. 19:11, 14, 15.

14. Kansi tingakonzekele tyani kuti tikakwanishe kupilila msogolo?

¹⁴ Kansi tingakonzekele tyani kuti tikakwanishe kupilila msogolo? Coyamba, tufunika kuona vinthu vamuŵili m’njila yoyenelela cifukwa pa nthawi iyakine tikafunike kuvisiya. Ndipo caciŵili, tufunika kunkhala okhutila na vinthu vatili navo noona kuti cinthu cofunika ngako ni kunkhala pa ushamwali uweme na Yehova. Ngati tuyesayesa kumuziŵa luweme Mulungu pali lomba, niye patingankhale na cikhulupililo cotang’a cakuti akatiteteze Gogi wa Magogi akayotiukila.

15. Peenze mlumbwana, kansi Davide ekumana na zinthu zotyani zamene zemupasa cidalilo cakuti Yehova akomuyavya nthawi zonse?

¹⁵ Ganizilani cinthu ciyakine ceyavya Davide, camene cingayavye soti seo kukonzekela mayeselo a msogolo. Yove elaŵila kuti: “Laŵani ndipo muone kuti Yehova ni wabwino; wodala ni munthu wamene othaŵila kuli yove.” (Sal. 34:8) Mau aya yoonesha kuti Davide enzodalila Yehova cifukwa aliyomukatisheko mwala pa umoyo wake. Mwacisanzo,  peenze wacilumbwana, Davide enzofunika kuniatana na Cimfilisiti camphamvu ca zina yakuti Goliyati. Koma motang’a mtima, yove eciuzhya kuti: “Lelo, Yehova akupeleke m’manja mwangu.” Yehova emuyavya cendi kugonjesa Goliyati. (1 Sam. 17:46) M’kuluta kwa nthawi, Davide eyamba kuseŵenzela mfumu Sauli. Koma Sauli eyamba kumucitila nsanje ndipo eyesayesa kuti amupaye. Olo n’tetyo, “Yehova enze naye Davide” ndipo emuteteza. (1 Sam. 18:12) Cifukwa cakuti Yehova emuyavya kupilila mavuto yecikumana nayo kuvuli, Davide enze na cikhulupililo cakuti amuyavye kupilila mavuto a msogolo.

16. Kansi tingaoneshe tyani kuti tudalila Yehova pali lomba?

¹⁶ Ngati mudalila Yehova pali lomba, munkhale soti na cidalilo cakuti akakupulumuseni msogolo. Mufunika kunkhala na cikhulupililo cotang’a kuti mukwanishe kusenga abosi ŵanu kuti akuloleni kuti mukapezeke pa misonkhano ikulu-ikulu, olo kuti akucepeshelenkoni nchito kuti mukokwanisha kupezeka pa misonkhano ya mpingo nolalikila. Nanga tyani ngati abosi ŵanu angakane pempho yanu nokucosani nchito? Kansi mungankhale na cikhulupililo cakuti Yehova akusiyeni lini na kuti apitilizhye kukupasani zofunikila za pa umoyo? (Aheb. 13:5) Akhristu anyinji amene ali mu utumiki wa nthawi zonse, angakufotokozeleni mweciŵayavyila Yehova pa nthawi yeenzofunikila thandizo. Kulaŵila cendi, Yehova ni wokhulupilika kuli atumiki ŵake.

17. Kansi lemba ya caka ca 2022 ni yotyani, ndipo ndaŵa yanji ni ya pa nthawi yake?

¹⁷ Yehova ali kumbali yasu. Tetyo, tufunika lini kuyopa tikaganizila zinthu zati tikakumane nazo msogolo. Yove angatisiye lini malinga ngati tupitilizhya kuika Ufumu wake pa malo oyamba. Pofuna kutikumbusha kuti tufunika kukonzekela mavuto yati tikakumane nayo msogolo na kuti Yehova angatisiye lini, Bungwe Yolamulila yasankha Salimo 34:10 kunkhala lemba ya caka ca 2022: “Osakilasakila Yehova asoŵe lini ciliconse cabwino.”