Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 26

Tolankoni Mbali pa Nchito Yopanga Ophunzila

Tolankoni Mbali pa Nchito Yopanga Ophunzila

“Mulungu . . . otang’isha zolakalaka zanu kuti mucite zonse zomukondwelesha.”​—AFIL. 2:13.

NYIMBO 64 Tusangalala Kuyavya pa Nchito Yowezhya

ZATI TIPHUNZILE *

1. Kansi ni zinthu zotyani zawakucitilani Yehova?

KANSI mwephunzila tyani cendi kuti munkhale Mboni ya Yehova? Payakine mwecimvwa “uthenga wabwino” kufumila kuli makolo ŵanu, muyanu wa ku nchito, ku sukulu olo kupitila mu ulaliki wa ng’anda na ng’anda. (Mko. 13:10) Pavuli pake, munthu muyakine ezipeleka kuti akoseŵenzesha nthawi yake ikulu pokuphunzisani Baibo. Pemwenzophunzila, mweyamba kukonda Yehova ndipo mweziŵa kuti naye okukondani ngako. Yehova ekuyavyani kunkhala wophunzila wa Yesu Khristu ndipo lomba muli na ciyembekezo cakuyonkhala na moyo wosasila. (Yoh. 6:44) Mosakaikila, muyamikila ngako Yehova kuti ecitisha munthu muyakine kuti akuyavyeni kuphunzila cendi na kuti ekulolani kunkhala mtumiki wake.

2. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?

2 Pofwana kuti tephunzila cendi, tili na udindo woyavya ayakine kuti ayambe kuyenda pa njila ya ku moyo. Payakine tingovutika lini kulalikila ng’anda na ng’anda, koma tingavutike kuyamba kusogoza phunzilo ya Baibo. Ngati n’tetyo, mfundo zili m’nkhani ino zikuyavyeni. Tetyo, tilaŵizhyane cutisonkhezela kutolako mbali pa nchito yopanga ophunzila. Tione soti mwatingagonjesele mavuto yamene yangatikangishe kusogoza phunzilo ya Baibo. Koma coyamba, tiyeni tilaŵizhyane cifukwa cake tulalikila nophunzisa ayakine uthenga uweme.

YESU ETILAMULA KUTI TIKOLALIKILA NOPHUNZISA AYAKINE

3. Ndaŵa yanji tulalikila?

3 Yesu peenze pacalo, elamula ophunzila ŵake kucita nchito ya mbali ziŵili. Coyamba, eŵauzhya kuti enzofunika kulalikila uthenga uweme wa Ufumu ndipo eŵaonesha molalikilila. (Mat. 10:7; Luka 8:1) Mwacisanzo, Yesu eŵauzhya zeenzofunika kucita ngati ŵanthu amvwishila uthenga wao olo ngati akana. (Luka 9:2-5) Yove elosela kuti ophunzila ŵake akalalikile ku ŵanthu anyinji koma soti ku madela anyinji kuti unkhale “umboni ku mitundu yonse.” (Mat. 24:14; Mac. 1:8) Yesu elamula ophunzila ŵake kuti enzofunika kulalikila za Ufumu wa Mulungu na zati ukacite, mosasamala kanthu kuti ŵanthu omvwishila olo yai.

4. Molingana na Mateyu 28:18-20, kansi tufunika kucitanji kuyangizhyila pa kulalikila?

4 Caciŵili, Yesu eŵauzhya kuti enzofunika kuphunzisa ŵanthu kusunga zinthu zonse zeciŵalamulila. Kansi izi zutanthauza kuti nchito yolalikila nopanga ophunzila, yenzofunika kucitiwa tyala na Akhristu oyambilila monga ni mwakulaŵilila ŵanthu ayakine? Yai. Yesu elaŵila kuti nchito yofunika ngako iyi, ipitilizhye kucitika “mpaka masilizhyilo a nthawi ino.” (Ŵelengani Mateyu 28:18-20.) Cuoneka kuti Yesu epeleka lamulo iyi, pecionekela kuli ophunzila opitilila 500. (1 Akor. 15:6) Ndipo m’mensomphenya yecionesha Yohane, Yesu eoneshelatu kuti ophunzila ŵake onse enzofunika kutolako mbali pa nchito yoyavya ayakine kuphunzila za Yehova.​—Chiv. 22:17.

5. Molingana na 1 Akorinto 3:6-9, kansi mtumwi Paulo eseŵenzesha cisanzo cotyani coonesha kukatizhyana kulipo pakati pa kulalikila na kuphunzisa wanthu?

5 Mtumwi Paulo elinganizhya nchito yopanga ophunzila na ulimi. Izi zuonesha kuti tufunika kucita zinyinji kuyangizhyila pa kukomola mbeu za Ufumu. Ekumbusha Akhristu a ku Korinto kuti: “Neo nekomola, Apolo etilila . . . Mweo nimwe munda wa Mulungu wamene ulimiwa.” (Ŵelengani 1 Akorinto 3:6-9.) Tukata nchito “m’munda wa Mulungu.” Tetyo, patulalikila zunkhala monga tukomola mbeu, ndipo patuphunzisa zunkhala monga tutilila. (Yoh. 4:35) Koma Mulungu niye ocitisha kuti mbeu izi zikule. Izi zutanthauza kuti yove niye oitila ŵanthu ku gulu yake.

6. Patuphunzisa ŵanthu, kansi tufunika kuŵayavya kucita cinji?

6 Tusakila ŵanthu amene ali na “maganizo oyenelela amene angaŵayavye kuyopeza moyo wosasila.” (Mac. 13:48) Koma kuti ankhale ophunzila a Yesu, tufunika kuŵayavya (1) kumvwishisha (2) kukhulupilila, ndipo (3) kuseŵenzesha zakuphunzila kufumila m’Baibo. (Yoh. 17:3; Akol. 2:6, 7; 1 Ates. 2:13) Ofalisa onse angaoneshe cisanzo ciweme kuli ophunzila Baibo mwa kuŵaonesha cikondi noŵalandila luweme akawela pa misonkhano. (Yoh. 13:35) Ndipo ngati tusogoza phunzilo, tingafunike kuseŵenzesha nthawi yasu na mphamvu zasu kuti tiyavye wophunzila kuleka miyambo na vikhulupililo “vozikiwa mozama.” (2 Akor. 10:4, 5) Zingatole nthawi itali kuti tiyavye wophunzila kupanga masinthidwe aŵa kuti ayenelele kubatizika. Koma kucita izi n’kopindulisha ngako.

KUKONDA YEHOVA NA ŴANTHU NIYE KUTISONKHEZELA KUPANGA OPHUNZILA

7. Ndaŵa yanji tulalikila nopanga ophunzila?

7 Ndaŵa yanji tulalikila nopanga ophunzila? Coyamba, n’cifukwa cakuti tukonda Yehova. Ngati tucita zilizonse zatingakwanishe pomvwila lamulo yakuti tikolalikila nopanga ophunzila, tuonesha kuti tukonda Mulungu. (1 Yoh. 5:3) Ganizilani izi: Kukonda Yehova kwekusonkhezelani kumvwila lamulo yecitipasa yakuti tikolalikila ng’anda na ng’anda. Kansi cenze cipepu kumvwila lamulo iyi? Yai. Payakine mwecita wowa pemweluta kuyolalikila pa nthawi yoyamba. Koma mweziŵa kuti iyi niye nchito yakufuna Yesu kuti tikocita, ndipo mwemvwila lamulo iyi. M’kuluta kwa nthawi, mweleka kucita wowa noyamba kulalikila mosavuta. Nanga tyani ngati mucita wowa kusogoza phunzilo? Mufunika kusenga Yehova kuti akuyavyeni kunkhala wotang’a mtima koma soti kuti akuyavyeni kupeza munthu wophunzila naye Baibo. Kucita izi kungakuyavyeni kutolako mbali pa nchito yopanga ophunzila.

8. Molingana na Maliko 6:34, kansi n’cinji ciyakine cutisonkhezela kuphunzisa ŵanthu?

8 Caciŵili, kukonda ŵanthu kutisonkhezela kuŵaphunzisa cendi. Pa nthawi iyakine, Yesu na ophunzila ŵake enze eŵeŵa ngako cifukwa elalikila kwa nthawi itali. Tetyo, epeza malo kuti apumuleko, koma gulu ya ŵanthu yeŵakonkha. Yesu eŵacitila cifundo noyamba kuŵaphunzisa “zinthu zinyinji.” (Ŵelengani Maliko 6:34.) Kansi n’cinji cemusonkhezela kucita izi olo kuti enze woŵeŵa? Yesu eziŵa mavuto yeenzokumana nayo ŵanthu aŵa ndipo enzofuna kuŵayavya noŵauzhya mau yamene yangaŵapase ciyembekezo. Masiku ŵano, ŵanthu ooneka kuti ni acimwemwe koma soti okhutila na umoyo. Koma zenezene n’zakuti okumana na mavuto ndipo ofunikila uthenga wamene ungaŵapase ciyembekezo. Ove ali monga ni mbelele ziliye mciŵeta. Mtumwi Paulo elaŵila kuti ŵanthu oteti oziŵa lini Mulungu ndipo aliye ciyembekezo. (Aef. 2:12) Ŵanthu aŵa oyenda “pa njila yamene ikuya kucionongeko.” (Mat. 7:13) Ŵanthu anyinji m’gao yasu oziŵa lini Mulungu. Tetyo, cikondi na cifundo zutisonkhezela kuti tiŵayavye. Njila yabwino yatingaŵayavyilemo ni kuphunzila nao Baibo.

9. Molingana na Afilipi 2:13, kansi Yehova angakuyavyeni tyani?

9 Payakine mungocita wowa kuyambisha phunzilo ya Baibo cifukwa coganiza kuti mungopeza lini nthawi yokwanila yokonzekela noisogoza. Ngati n’tetyo, mukomuuzhya Yehova mwamumvwila nomusenga kuti akuyavyeni kupeza munthu wamungophunzila naye Baibo. (Ŵelengani Afilipi 2:13.) Mtumwi Yohane elaŵila kuti Mulungu oyankha mapemphelo amene ni okatizhyana na cifunilo cake. (1 Yoh. 5:14, 15) Tetyo, mungankhale wosimikizhya kuti Yehova akuyavyeni kukulisha cifuno cotolamo mbali mokwanila m’nchito yopanga ophunzila.

MWATINGAGONJESELE MAVUTO AYAKINE

10-11. Kansi n’cinji cingaticitishe wowa kuti tiyambe kusogoza phunzilo ya Baibo?

10 Tuona nchito yophunzisa kunkhala yofunika ngako olo kuti tukumana na mavuto yamene yangatikangishe kutolamo mbali mokwanila. Lomba, tiyeni tilaŵizhyane ayakine mwa mavuto yatingakumane nayo na mwatingayagonjesele.

11 Payakine tingocita lini zinyinji mu utumiki monga ni mwatufunila. Mwacisanzo, ofalisa ayakine ni akulukazi ndipo ayakine ali na thanzi yofooka. Kansi umu niye mwazilili zinthu pa umoyo wanu? Ngati n’tetyo, ganizilani zinthu ziyakine zataphunzila pa nthawi ya mlili wa COVID-19. Taphunzila kuti tingasogoze maphunzilo poseŵenzesha zipangizo zalomba. Tetyo, mungakwanishe kuyambisha phunzilo noisogoza muli ku ng’anda kwanu. Koma pali soti ubwino uyakine. Ŵanthu ayakine ofuna kuphunzila Baibo, koma opezeka lini patucita ulaliki wa ng’anda na ng’anda. Ŵanthu aŵa opezeka pa ng’anda m’mawa olo usiku. Kansi mungazipeleke kuti mukophunzila nao pa nthawi izi? Yesu ephunzisa Nikodemo usiku, yamene ni nthawi yecisankha Nikodemo.​—Yoh. 3:1, 2.

12. Kansi ni vinthu votyani vamene vingatipase cidalilo cakuti tingakwanishe kuphunzisa ŵanthu Baibo?

12 Payakine tingoona kuti tiliye maluso okwanila kuti tisogoze phunzilo ya Baibo. Nthawi ziyakine tingoona kuti tufunika kunkhala na ciziŵiso koma soti maluso kuti tikwanishe kuphunzisa ŵanthu ayakine. Ngati umu niye mwamumvwila, ganizilani vinthu vitatu ivi vamene vingakuyavyeni kunkhala na cidalilo cakuti mungakwanishe. Coyamba, Yehova okuonani kuti nimwe woyenelela kuphunzisa ayakine. (2 Akor. 3:5) Caciŵili, Yesu wamene ali na “ulamulilo wonse kululu na pacalo” niye ekulamulani kucita nchito iyi. (Mat. 28:18) Ndipo cacitatu, muli na akwasu na azilongosi amene angakuyavyeni. Yesu enzodalila Ausuwake kuti amuphunzise zeenzofunika kukamba. Namwe mungacite cimozimozi. (Yoh. 8:28; 12:49) Kuyangizhyila apo, mungasenge woyanganila kagulu kanu, mpainiya olo wofalisa waluso kuti akuyavyeni kuyambisha nosogoza phunzilo ya Baibo. Cinthu ciyakine camene cingakuyavyeni ni kuluta na ofalisa ayakine ku maphunzilo ŵao a Baibo.

13. Ndaŵa yanji tufunika kuphunzila mwatingaseŵenzeshele zida koma soti njila zalomba?

13 Payakine tingoona kuti n’covuta kuseŵenzesha zida olo njila zalomba zophunzisila. Njila yetenzoseŵenzesha pophunzisa ŵanthu Baibo yecinja. Lomba tuseŵenzesha buku yakuti Sangalalani na Moyo Kosasila! yamene yufuna kukonzekela nosogoza phunzilo mosiyana na mwetenzocitila kale. Tuŵelenga ndime zitontho, ndipo mbali ikulu ni yolaŵizhyana na wophunzila wasu. Pophunzisa, tuseŵenzesha ngako mavidyo na mbali ziyakine zopezeka pa JW Library®. Ngati muziŵa lini moseŵenzeshela mbali izi, mungasenge munthu muyakine kuti akuphunziseni mwamungaziseŵenzeshele. Nthawi ziyakine tingavutike kuphunzila vinthu valomba. Koma Yehova na akwasu angatiyavye kuti tiziŵe moseŵenzeshela mbali izi. Kuseŵenzesha mbali izi kungatiyavye kuti tikopeza cimwemwe pophunzisa ayakine cendi. Pofotokoza ubwino woseŵenzesha njila yalomba posogoza maphunzilo, mpainiya muyakine elaŵila kuti: “Njila iyi ni yosangalasa kuli wophunzila na womuphunzisa.”

14. Kansi tufunikila kukumbukila cinji ngati tulalikila m’gao yamene n’covuta kuyambisha phunzilo ya Baibo? Nanga 1 Akorinto 3:6, 7 yutilimbikisha tyani?

14 Payakine tunkhala m’gao yamene n’covuta kuyambisha maphunzilo a Baibo. Ŵanthu ayakine ocita lini cidwi na uthenga wasu ndipo ayakine otisusha. Kansi n’cinji cingatiyavye kunkhala na maganizo oyenelela ngati tulalikila m’gao yoteti? Tikokumbukila kuti zocitika pa umoyo wa ŵanthu zingacinje. Ayakine angankhale na cifuno cophunzila ngati akumana na mavuto mu umoyo wao. (Mat. 5:3) Ndipo ayakine amene kale enzokana kulandila zofalisa zasu, evomela kuphunzila Baibo pavuli pokumana na mavuto. Tikokumbukila kuti Yehova niye mwineco wa zowezhya. (Mat. 9:38) Ofuna kuti tipitilizhye kukomola notilila, ndipo yove niye okulisha. (1 Akor. 3:6, 7) Olo kuti pali lomba tusogoza lini phunzilo ya Baibo, n’zolimbikisha ngako kuziŵa kuti Yehova oona khama yatucita ndipo oyamikila. *

PEZANI CIMWEMWE PA NCHITO YOPANGA OPHUNZILA

Onani mwamene nchito yolalikila ingayavyile munthu kucinja umoyo wake (Onani ndime 15-17) *

15. Kansi Yehova akumvwa tyani ngati munthu wavomela kuphunzila Baibo noyamba kuseŵenzesha zakuphunzila?

15 Yehova osangalala ngako ngati munthu waphunzila cendi ca m’Baibo noyamba kuuzhyako ayakine cendi camene ico. (Miy. 23:15, 16) Ndipo okondwela ngako akaona kuti atumiki ŵake ocita khama pa nchito yolalikila nophunzisa ŵanthu. Mwacisanzo, mosasamala kanthu za mlili wa COVID-19, m’caka ca utumiki ca 2020 tesogoza maphunzilo okwanila 7,705,765. Ndipo ŵanthu okwanila 241,994 ezitwala kwa Yehova nobatizika. Ophunzila alomba aŵa, osogoza maphunzilo a Baibo nopanga ophunzila. (Luka 6:40) Mosakaikila, Yehova okondwela ngako kuona kuti tutolako mbali pa nchito yopanga ophunzila.

16. Kansi ni colinga cotyani camungapange?

16 Nchito yopanga ophunzila ni ipepu lini. Koma moyavyiwa na Yehova tingakwanishe kuphunzisa ayakine kuti ayambe kukonda Ausuwasu akululu. Tetyo, mungacite bwino kupanga colinga cakuti muyambishe phunzilo ya Baibo olo imozi tyala. Mungadabwe ngako kuona zofumapo ziweme zamene zingankhalepo ngati museŵenzesha mpata uliwonse kusenga ŵanthu kuti muyambe kuphunzila nao Baibo. Ndipo mungankhale wosimikizhya kuti Yehova adalise khama yanu.

17. Kansi tingapeze madaliso otyani ngati tusogoza maphunzilo a Baibo?

17 Tili na mwai ukulu ngako wolalikila kuli ayakine noŵaphunzisa cendi. Nchito iyi, yutipangisha kunkhala osangalala ngako. Pavuli poyavya ŵanthu anyinji kunkhala ophunzila a Yesu ku Tesalonika, mtumwi Paulo elaŵila kuti: “Kansi ciyembekezo casu kapena cimwemwe casu n’cinji? Kansi mphoto yatumekela pamenso pa Asikulu Yesu pa nthawi ya kunkhalapo kwake n’cinji? Ko ni mweo lini? Kulaŵila cendi, mweo nimwe ulemelelo wasu na cimwemwe casu.” (1 Ates. 2:19, 20; Mac. 17:1-4) Ofalisa anyinji masiku ŵano, akumvwa monga ni mwecimvwila Paulo. Mwacisanzo, kalongosi Stéphanie na mulume wake ayavya ŵanthu anyinji kuphunzila cendi nobatizika. Kalongosi uyu elaŵila kuti: “Paliye ciyakine cingatipase cimwemwe cikulu kupambana kuyavya ŵanthu kuphunzila cendi nozitwala kwa Yehova.”

NYIMBO 57 Tikolalikila Ŵanthu a Mtundu Uliwonse

^ par. 5 Yehova watipasa mwai wolalikila kuli ayakine noŵaphunzisa kusunga zinthu zonse zecitilamula Yesu. Kansi n’cinji cutisonkhezela kuphunzisako ayakine? Kansi tukumana na mavuto otyani patukata nchito yolalikila nopanga ophunzila? Nanga tingayagonjese tyani mavuto amene aŵa? Nkhani ino iyankhe makonsho aŵa.

^ par. 14 Kuti muone mwamene aliyense mumpingo angayavyile pa nchito yopanga ophunzila, onani nkhani yakuti “Mwamene Aliyense Mumpingo Angayavyile Ophunzila Baibo Kuluta Pasogolo Mpaka Kubatizika,” mu Nsanja ya Mulonda ya March 2021.

^ par. 53 MAU OFOTOKOZA VITHUNZITHUNZI: Onani mwamene kuphunzila Baibo kungayavyile munthu kucinja umoyo wake: Poyamba, munalume oona kuti umoyo wake uliye tanthauzo cifukwa oziŵa lini Yehova. Pavuli pake, wakumana na Mboni za Yehova pazucita ulaliki wa ng’anda na ng’anda ndipo wavomela kuphunzila Baibo. Zawaphunzila zamucitisha kuzitwala kwa Yehova nobatizika. M’kuluta kwa nthawi, naye wayamba kuphunzisako ŵanthu ayakine Baibo. Posilizhyila, onse osangalala na moyo m’Paladaiso.