Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 25

Musakhumudwishe “Tuŵana Utu”

Musakhumudwishe “Tuŵana Utu”

“Musanyoze m’mozi mwa tu ŵana utu.”​—MAT. 18:10.

NYIMBO 113 Yehova Otipasa Mtendele

ZATI TIPHUNZILE *

1. Kansi Yehova wayavya aliyense wa seo kucita cinji?

 YEHOVA wayavya aliyense wa seo kuvwendela pafupi na yove. (Yoh. 6:44) Kansi izi zutanthauza cinji? Yehova penzosanthula mitima ya ŵanthu mabiliyoni pacalo, eona kuti mweo mwenze wofunishisha kumuziŵa nomukonda. Tetyo, Yehova okuonani kuti nimwe wofunika ngako. (1 Mbi. 28:9) Yove okuziŵani, okumvwishishani ndipo okukondani. Izi n’zolimbikisha ngako soti!

2. Kansi fanizo yecikamba Yesu yutiyavya tyani kumvwishisha kuti Yehova okonda aliyense wa seo?

2 Yehova okukondani ngako mweo pamweka. Ndipo okonda soti akwasu na azilongosi mumpingo. Pofuna kutiyavya kumvwishisha mfundo iyi, Yesu elinganizhya Yehova na mciŵeta. Ngati mciŵeta ali na mbelele 100 ndipo imozi yasoŵa, kansi angacite cinji? “Angasiye mbelele 99 mulupili na kuyosakila imozi yasoŵa.” Yove angasangalale ngako ngati waipeza. Kansi izi zutiphunzisa cinji? Yehova oona kuti Mkhristu aliyense ni wofunika ngako. Yesu elaŵila kuti: “Atata ofuna lini kuti olo m’mozi wa tuŵana utu akaonongewe.”​—Mat. 18:12-14.

3. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?

3 Tonse tingafune lini kukhumudwisha akwasu na azilongosi. Kansi tingapewe tyani kukhumudwisha ayakine? Nanga tingacitenji ngati ayakine atikhumudwisha? Tilaŵizhyane makonsho aŵa m’nkhani ino. Koma coyamba, tiyeni tilaŵizhyane zayotanthauza mau yakuti “tuŵana utu” yopezeka mu Mateyu caputa 18.

KANSI MAU AKUTI “TUŴANA UTU” OTANTHAUZANJI?

4. Kansi mau akuti “tuŵana utu” otanthauzanji?

4 Mau akuti “tuŵana utu” otanthauza ophunzila a Yesu a misinkhu yosiyanasiyana. Onse ali monga ni ‘ŵana’ cifukwa onkhala ofunishisha kuphunzisiwa na Yesu. (Mat. 18:3) Olo kuti ekulila ku malo osiyanasiyana ndipo ali na vibadwa vosiyanasiyana, onse okhulupilila Yesu. Ndipo yove oŵakonda ngako.​—Mat. 18:6; Yoh. 1:12.

5. Kansi Yehova okumvwa tyani ngati munthu muyakine okhumudwisha m’mozi mwa atumiki ŵake?

5 Yehova oona kuti “tuŵana utu” ni twamtengo wapatali. Kuti mumvwishe mwakumvwila: Ganizilani mwamene makolo osamalilila ŵana ŵao. Oŵaona kuti ni amtengo wapatali. Tetyo, oŵateteza cifukwa aliye mphamvu ndipo oziŵa lini zinyinji polinganizhya na ŵanthu akulu. Ndipo makolo okondwela lini kuona ŵana ŵao ovutika olo ngati munthu muyakine oŵavutisha. Molingana na izi, Yehova ofuna kutiteteza. Ndipo okhumudwa ngako ngati munthu muyakine okhumudwisha m’mozi mwa atumiki ŵake.​—Yes. 63:9; Mko. 9:42.

6. Molingana na 1 Akorinto 1:26-29, kansi ŵanthu a m’calo oŵaona tyani ophunzila a Yesu?

6 Kansi ophunzila a Yesu ali monga “tuŵana” m’njila iyakine yotyani? Ŵanthu m’calo cino, oona kuti ŵanthu olemela, ochuka koma soti aulamulilo niye ofunika ngako. Koma oona kuti ophunzila a Yesu ni atyalatyala. Ndipo ŵanthu anyinji oŵaona kuti ni osafunika ngako monga ni mwakuonela “tuŵana.” (Ŵelengani 1 Akorinto 1:26-29.) Koma Yehova oŵaona lini teti.

7. Kansi Yehova ofuna kuti tikoŵaona tyani akwasu na azilongosi?

7 Yehova okonda atumiki ŵake onse, kaya amutumikila kwa vyaka vinyinji olo ephunzila cendi calombapano. Yehova oona kuti akwasu na azilongosi ni ofunika ngako, ndipo ofuna kuti nase tikoŵaona cimozimozi. Tufunika ‘kukonda gulu yonse ya akwasu’ osati kucitosankha ŵatingakonde. (1 Pet. 2:17) Tufunika kucita zilizonse zatingakwanishe kuti tiŵateteze noŵaonesha kuti tuŵakonda. Ngati tazindikila kuti takhumudwisha muyakine, tufunika lini kusulako noganiza kuti atikhululukile olo cosacitapo kanthu. Kansi n’cinji cingacitishe ayakine kukhumudwa? Cifukwa ca ku malo kwecikulila, akwasu na azilongosi ayakine angoziona kuti ni osafunika. Ndipo ayakine ephunzila cendi calombapano, tetyo akaliyophunzila mwangaseŵenzeshele mfundo yakuti tufunika kukhululukila ŵanthu ayakine. Molimonse mwazingankhalile, tufunika kucita zonse zatingakwanishe kuti tinkhazikishe mtendele. Ndipo ngati tukonda kukhumudwa kamangu, tufunika kuzindikila kuti iyi ni nkhalidwe iipa ndipo tufunika kucinja. Kucita izi kungatiyavye kuti tinkhale na mtendele wa m’maganizo na kuti tikonkhala luweme na ŵanthu ayakine.

MUKOONA AYAKINE KUNKHALA OKUPAMBANANI

8. Kansi ni maganizo yotyani yeenze nayo Ayuda anyinji yamene yekhuza soti ophunzila a Yesu?

8 Ndaŵa yanji Yesu elaŵila zokhuza “tuŵana utu”? Pa nthawi iyakine, ophunzila ŵake emukonsha kuti: “Kansi ni ŵani wati akankhale mkulu mu Ufumu wakululu?” (Mat. 18:1) Ndaŵa yanji ophunzila a Yesu emukonsha konsho iyi? Pa nthawi iyi, Ayuda anyinji enzofuna kuti ŵanthu akoŵaona kuti ni apalulu ngako. Kaswili muyakine elaŵila kuti: “Ayuda enzoona kuti kupasiwa ulemu na kunkhala ochuka, niye zenze zinthu zofunika ngako mu umoyo wao.”

9. Kansi ophunzila a Yesu enzofunika kucitanji?

9 Yesu enzoziŵa kuti ophunzila ŵake enzofunika kucita khama kuti agonjese mzimu wa mpikishano, wamene wenze wowanda m’nthawi ya Ayuda. Eŵauzhya kuti: “Wamene ni mkulu pakati panu ankhale monga ni mtontho, ndipo msogoleli ankhale monga ni wotumikila.” (Luka 22:26) “Kuona ayakine kunkhala otipambana” kutiyavya kunkhala olicefya. (Afil. 2:3) Ndipo ngati tuyesayesa kunkhala na nkhalidwe iyi, niye kuti tikopewa kukhumudwisha ayakine.

10. Kansi Paulo epeleka malangizo otyani yatufunika kukumbukila?

10 Tufunika kuzindikila kuti akwasu na azilongosi otipambana m’njila ziyakine. Ndipo n’cosavuta kuzindikila mfundo iyi ngati tulolesha pa vinthu vakucita bwino. Nthawi zonse tikokumbukila malangizo yecipeleka mtumwi Paulo ku Akhristu a ku Korinto. Yove elaŵila kuti: “Kansi ni ŵani okupangishani kunkhala osiyana na ŵanthu ayakine? Ndipo n’cinji camuli naco camuliyocitolandila? Lomba ngati mwecitolandila zinthu izi, ndaŵa yanji muzitama monga muliyocitolandila?” (1 Akor. 4:7) Tetyo, tufunika kupewa kulikuzhya noona ayakine kunkhala otipambana. Mwacisanzo, akwasu amene ali na luso yokamba nkhani olo azilongosi amene ali na luso mu utumiki, ofunika kukumbukila kuti Yehova niye ofunika kutamandiwa pa zakucita.

MUKOKHULULUKILA AYAKINE “NA MTIMA WONSE”

11. Kansi tuphunzilapo cinji pa fanizo ya Yesu yokhuza mfumu na kapolo wake?

11 Pavuli pakuti Yesu wacenjeza ophunzila ŵake kuti enzofunika kupewa kukhumudwisha ayakine, eŵauzhya fanizo ya mfumu na kapolo wake. Mfumu yekhululukila kapolo wamene enze na nkhongole ikulu ndipo ekangiwa kuwezhya. Koma pavuli pake, kapolo m’mozimozi ekangiwa kukhululukila kapolo muyake wamene enze na nkhongole itontho kuli yove. Posilizhyila pake, mfumu yelamula kuti kapolo aliye cifundo uyu aikiwe m’jele. Kansi tuphunzilapo cinji? Yesu elaŵila kuti: “Atata akululu akatwale cilango kuli aliyense wamene okhululukila lini mkwake kufumila pansi pa mtima.”​—Mat. 18:21-35.

12. Kansi tingakhumudwishe tyani ayakine ngati tukana kukhululukila ŵanthu amene etikhumudwisha?

12 Zecicita kapolo wamene aliyokhululukile muyake, zekhuza soti ŵanthu ayakine. Coyamba, aliyocitile cifundo kapolo muyake mwa kulamula kuti “aikiwe m’jele mpaka pati akawezhye nkhongole yonse.” Caciŵili, zocita zake zekhumudwisha akapolo ayakine amene enzoona zenzocitika. Molingana na izi, zocita zasu zingakhuze soti ŵanthu ayakine. Kansi n’cinji cingacitike ngati tukana kukhululukila munthu etikhumudwisha? Coyamba, naye angakhumudwe ngati tingakane kumukhululukila ndipo tingaoneshe kuti tumukonda lini. Ndipo caciŵili, tingakhumudwishe ŵanthu ayakine mumpingo ngati angazindikile kuti tili lini pa mtendele na munthu wamene uyo.

Kansi musunga cakumkosi olo mukhululukila ayakine na mtima wonse? (Onani ndime 13-14) *

13. Kansi mwaphunzilapo cinji pa zecitikila mpainiya muyakine?

13 Tupindula ngako ngati tukhululukila akwasu na azilongosi, ndipo kucita izi kupindulisha soti ayakine. Umboni wa izi ni zecitikila kalongosi Crystal wamene ni mpainiya. Yove ekhumudwa na zecilaŵila kalongosi muyakine wa mumpingo mwao. Kalongosi Crystal elaŵila kuti: “Mau ŵake enikhumudwisha ngako cakuti nenzokumvwa monga enilasa na cipula. Nenzofuna lini olo kuyendela naye pamozi mu utumiki. Pavuli pake, cangu na cimwemwe cenenze naco mu utumiki cesila.” Kalongosi Crystal enzoona kuti enze na cifukwa comvwika conkhalila okhumudwa. Olo n’tetyo, yove aliyomusungile cakumkosi kalongosi emukhumudwisha. Kansi n’cinji cemuyavya? Eŵelenga nkhani yakuti “Khululukani Kuchokera Mumtima” mu Nsanja ya Olonda ya October 15, 1999. Pavuli pake, emukhululukila kalongosi wamene emukhumudwisha. Ndipo elaŵila kuti: “Nezindikila kuti tonse tuyesayesa kuvwala umunthu walomba, ndipo Yehova otikhululukila mocokela pansi pa mtima siku iliyonse. Lomba, nuzimvwa monga netula cikatundu colema ndipo nankhala soti wacimwemwe.”

14. Molingana na Mateyu 18:21, 22, kansi cuoneka kuti mtumwi Petulo enze na vuto yanji? Ndipo tuphunzilapo cinji pa zecimuyankha Yesu?

14 Tuziŵa kuti tonse tufunika kukhululukila ŵanthu ayakine. Koma nthawi ziyakine tingaone kuti n’covuta kucita izi. Payakine ndiye mwecimvwila mtumwi Petulo pa nthawi iyakine. (Ŵelengani Mateyu 18:21, 22.) Kansi n’cinji cingatiyavye ngati tukumvwa teti? Coyamba, tufunika kusinkhasinkha pa zinthu zawatikhululukila Yehova. (Mat. 18:32, 33) Olo kuti tumucimwila nthawi zinyinji, yove otikhululukila na mtima wonse. (Sal. 103:8-10) Ndipo Yehova etipasa lamulo yakuti “tufunika kukondana.” Tetyo, tufunika kukhululukila akwasu na azilongosi nthawi zonse osati kucitosankha nthawi patingaŵakhululukile. (1 Yoh. 4:11) Caciŵili, tufunika kuganizila zofumapo ziweme zamene zingankhalepo ngati takhululukila ayakine. Tingankhale pa ushamwali uweme na munthu etilakwila noyavya kuti mumpingo munkhale mtendele. Ndipo kupambana zonse, tingateteze ushamwali wasu na Yehova. (2 Akor. 2:7; Akol. 3:14) Cosilizhyila, tufunika kusenga Yehova kuti atiyavye kukhululukila ayakine. Tisalole kuti Satana asokoneze ushamwali wasu na akwasu koma soti azilongosi. (Aef. 4:26, 27) Tufunika thandizo ya Yehova kuti tipitilizhye kunkhala mwamtendele mumpingo.

PEWANI KUKHUMUDWA NA ZOCITA ZA AYAKINE

15. Molingana na Akolose 3:13, kansi tufunika kucitanji ngati mkwasu olo kalongosi watikhumudwisha?

15 Kansi mufunika kucitanji ngati mkwasu olo kalongosi wacita zinthu zokukhumudwishani? Mukoyesayesa kunkhazikisha mtendele. Mukomuuzhya Yehova mwamumvwila nomusenga kuti adalise munthu ekukhumudwishani. Mukomusenga soti kuti akuyavyeni kuona munthu wamene uyo monga ni mwakumuonela yove. (Luka 6:28) Ndipo nthawi ziyakine, mungafunike tyala kunyalanyaza ngati ayakine akulakwilani. Lomba tyani ngati muona kuti munganyalanyaze lini zecikucitilani mkwasu olo kalongosi? Mufunika kuganizila zamungacite kuti mulaŵizhyane naye nonkhazikisha soti mtendele. Ndipo nthawi zonse, mukokumbukila kuti paliye mkwasu olo kalongosi wamene angacitile lona kukukhumudwishani. (Mat. 5:23, 24; 1 Akor. 13:7) Polaŵila naye, mufunika kupewa kulaŵila mau yoonesha kuti yove niye olakwa. Koma tyani ngati yove ofuna lini kunkhazikisha mtendele? Mufunika kupitilizhya kunkhala oleza mtima ‘nomukhululukila na mtima wonse.’ (Ŵelengani Akolose 3:13.) Ndipo kupambana zonse, mufunika kupewa kusunga cakumkosi cifukwa kucita izi kungaononge ushamwali wanu na Yehova. Musalole ciliconse kukukhumudwishani. Mukacita izi, muoneshe kuti mukonda ngako Yehova kupambana ciliconse.​—Sal. 119:165.

16. Kansi tonse tili na udindo wanji?

16 Tuyamikila ngako kutumikila Yehova pamozi na akwasu na azilongosi, monga “gulu imozi” yosogolelewa na “mciŵeta m’mozi.” (Yoh. 10:16) Buku ya m’Chichewa yakuti Gulu Lochita Chifuniro cha Yehova pa peji 165 yelaŵila kuti: “Patusangalala na mgwilizano wamene uyu, tufunika kukumbukila soti kuti tili na udindo wothandiza kuti upitilizhye.” Tetyo, “tufunika kuona akwasu na azilongosi monga ni mwakuŵaonela Yehova.” Yehova oona kuti tonse nise “ŵana” ŵake amtengo wapatali. Ndipo nase tufunika kuona akwasu na azilongosi kuti ni amtengo wapatali. Yehova oona zatucita poŵayavya noŵaonesha cikondi, ndipo oyamikila ngako.​—Mat. 10:42.

17. Kansi nise osimikizhya kucita cinji?

17 Tuŵakonda ngako akwasu na azilongosi. Tetyo, nise ‘osimikizhya kupewa kucita ciliconse coŵakhumudwisha.’ (Aro. 14:13) Tuona akwasu na azilongosi kunkhala otipambana ndipo nise osimikizhya kuŵakhululukila na mtima wonse. Tufunika kupewa kukhumudwa na zocita za ŵanthu ayakine. M’malomwake, tiyeni tipitilizhye kucita “vinthu vamene vingalete mtendele koma soti volimbikishana.”​—Aro. 14:19.

NYIMBO 130 Nkhalani Wokhululukila

^ par. 5 Cifukwa cosoŵa ungwilo, nthawi ziyakine tingacite zinthu olo kulaŵila mau amene angakhumudwishe akwasu na azilongosi. Kansi tufunika kucitanji ngati zoteti zacitika? Kansi tucita zilizonse zatingakwanishe kuti tinkhazikishe mtendele na mkwasu olo kalongosi? Kansi tucitapo kanthu mwamsanga nosenga kuti atikhululukile? Olo tuganiza kuti ngati akhumudwa ni zao izo? Tyani ngati tukhumudwa kamangu na zokamba olo zocita za ŵanthu ayakine? Kansi tupeleka zifukwa zozikhululukila nolaŵila kuti niye mwanilili? Olo tuzindikila kuti ni cifooko casu ndipo tufunika kucinja?

^ par. 53 MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Kalongosi wakhumudwa na zocita za kalongosi muyakine mumpingo mwao. Pavuli polaŵizhyana, akhululukilana ndipo olalikila pamozi mwacimwemwe.