KALONGOSI Lisa * elaŵila kuti: “Cikondi ca akwasu na azilongosi niye cenicitisha kuti niyambe kuphunzila Baibo.” Naye kalongosi Anne elaŵila mau olinganako na aŵa. Yove eciti: “Necita cidwi ngako na cikondi ca akwasu na azilongosi kupambana na zinthu zenenzophunzila.” Lomba, azilongosi aŵa osangalala kuŵelenga Baibo nosinkhasinkha pa zakuŵelenga, koma cikondi niye ceŵayavya kuti aphunzile cendi.

Kansi tingaoneshe tyani cikondi ku ŵanthu ŵatunkhala nao? Tiyeni tilaŵizhyane njila ziŵili. Yoyamba, mwa zokamba zasu. Ndipo yaciŵili, mwa zocita zasu. Pavuli pake, tiziŵe kuti ni ŵani ŵatufunika kuonesha cikondi.

Lemba ya Miyambo caputa 31 yufotokoza za munakazi muweme. Munakazi uyu ali na “lamulo ya kuwama mtima” pa lilime yake. (Miy. 31:26) “Lamulo” iyi yumuyavya kuziŵa zaangalaŵile na mwaangazilaŵilile. Nao makolo acinalume ofunika kunkhala na “lamulo” iyi pa lilime yao. Makolo anyinji oziŵa kuti kulaŵila na ŵana ŵao mokhazula koma soti mwaukali, kucitisha kuti ŵana asaŵamvwile. Koma ngati makolo olaŵizhyana na ŵana ŵao mofasa koma soti mwacikondi, cunkhala cosavuta kuti ŵana aŵamvwile.

Kansi mungacitenji kuti kakambidwe kanu kakoonesha kuti muli na cikondi mosasamala kanthu kuti nimwe kolo olo yai? Lemba ya Miyambo 31:26 yutiyavya kuziŵa zatingacite. Ponena za munakazi wabwino, lemba iyi yulaŵila kuti: “Osegula pakamwa pake mwanzelu.” Izi zuyangizhyilapo kusankha bwino mau noyalaŵila m’njila yacikondi. Kuti tikwanishe kucita izi, tufunika kuzikonsha kuti: ‘Kansi zati nilaŵile zikhumudwishe ayakine olo zicilikize mtendele?’ (Miy. 15:1) Kulaŵila cendi, tufunika kuganiza tikaliyolaŵila.

Mwambi uyakine ulaŵila kuti: “Pali munthu wamene olaŵila mosaganizila na mau olasa monga ni cipula.” (Miy. 12:18) Ngati tuganizila mwamene mau ŵasu na mwatukambila zingakhuzile ayakine, zingatiyavye kuti tikosamala na kakambidwe kasu. Ngati tukonda ŵanthu ayakine, tikopewa kulaŵila mokhazula koma soti mwaukali. (Aef. 4:31, 32) Ndipo zingatisonkhezele kuti tikolaŵila mau olimbikisha. Yehova epeleka cisanzo ciweme pa nkhani iyi peenzolaŵila na mneneli Eliya pa nthawi yeenze ecita wowa ngako. Kupitila mwa mngelo, Yehova elaŵila na Eliya “mofasa koma soti mwa pansi-pansi.” (1 Maf. 19:12) Cikondi cuyangizhyilapo zinyinji osati tyala kulaŵila moganizila ayakine. Cuyangizhyilapo kucita zinthu zoonesha nkhalidwe iyi.

Tingatolele cisanzo ca Yehova pa nkhani yoonesha cikondi mwa kulaŵila nocita vinthu vamene vingalimbikishe ayakine. (Aef. 4:32; 5:1, 2) Kalongosi Lisa watatomola koyambilila efotokoza mwamene Mboni zemuoneshela cikondi. Elaŵila kuti: “Mosayembekezela, banja yasu yeuzhyiwa kuti ikuke m’ng’anda mwetenzonkhala. Mabanja aŵili a mumpingo mwasu  esenga abosi ŵao kuti aŵalole kuti asaseŵenze pa siku iyi na colinga cakuti azetiyavye kulonga katundu. Pa nthawi iyi, nenze nikaliyoyamba kuphunzila Baibo.” Cikondi cecionesha akwasu na azilongosi ceyavya Lisa kuti aphunzile cendi.

Naye kalongosi Anne watatomola koyambilila kwa nkhani ino, eyamikila ngako cikondi cecimuonesha a Mboni za Yehova. Yove elaŵila kuti: “Cifukwa ca nkhanza zeenzonicitila ŵanthu amene otumikila lini Yehova, nenzokhulupilila lini munthu aliyense. Tetyo, penekumana na Mboni za Yehova, nekaikila zolinga zao. Koma ove epitilizhya kunionesha cidwi. Nenzozikonsha kuti, ‘Ndaŵa yanji onionesha cidwi?’ Cikondi ceenzonionesha kalongosi wamene enzoniphunzisa Baibo, cecitisha kuti niyambe kumukhulupilila. Izi zecitisha kuti niyambe kuika maganizo ŵangu pa zinthu zenenzophunzila.”

Cikondi ceenzoonesha akwasu na azilongosi mumpingo, cecitisha kuti Lisa na Anne ayambe kuphunzila Baibo. Cecitisha soti kuti ayambe kukhulupilila Yehova koma soti atumiki ŵake.

Ŵanthu ayakine oonesha nkhalidwe ya cikondi, tyala cifukwa ca ku malo kwecikulila na mwecilelewela. N’cendi kuti kucita izi n’kwabwino. Koma ngati tusonkhezelewa tyala na mwetekulila, niye kuti tutolela lini nkhalidwe ya Yehova.​—Linganizhyani na Machitidwe 28:2.

Cikondi ni mbali ya minkhalidwe ya mzimu utuŵa. (Aga. 5:22, 23) Kuti tikwanishe kuonesha nkhalidwe iyi, tufunika kulola mzimu utuŵa kusonkhezela maganizo ŵasu na zocita zasu. Ngati tucita izi, tikokwanisha kutolela cisanzo ca Yehova na Yesu. Monga Akhristu, tucita cidwi na ŵanthu ayakine. Izi zuticitisha kuti tikokonda Yehova na ŵanthu. Tetyo, ngati tuonesha cikondi mofumila pansi pamtima, tunkhala ovomelezhyeka kwa Mulungu.

Cingankhale cosavuta kuonesha cikondi ku ŵanthu amene otionesha nkhalidwe iyi olo ŵala ŵatuziŵa. (2 Sam. 2:6) Njila imozi mwatingacitile izi ni mwa kuŵayamikila pa zinthu zakucita bwino. (Akol. 3:15) Koma nanga tyani ngati tuona kuti munthu muyakine ni wosayenelela kumuonesha cikondi?

Yehova ni cisanzo ciweme ngako pa nkhani yoonesha cikondi. Ndipo Mau ŵake otionesha mfundo yofunika ngako yokhuza mwatingaoneshele nkhalidwe iyi. Mau akuti cikondi eseŵenzeshewa mowelezhyawelezhya m’Malemba Acigiliki Acikhristu. Kansi Mulungu otionesha tyani cikondi?

Ganizilani za ŵanthu mamiliyoni anyinji amene Yehova oŵaonesha cikondi mwa kuŵapasa zinthu zofunikila kuti apitilizhye kunkhala na moyo. (Mat. 5:45) Yove wankhala ocita izi olo petenze tikaliyomuziŵa. (Aef. 2:4, 5, 8) Mwacisanzo, epeleka Mwana wake wokondeka kuti azetifwile. Mtumwi Paulo elemba kuti Yehova epeleka dipo “molingana na cuma ca kuwama mtima kwake kosasila.” (Aef. 1:7) Kuyangizhyila apo, Yehova opitilizhya kutiphunzisa notipasa malangizo olo kuti nthawi ziyakine tumucimwila nomukhumudwisha. Malangizo ŵake na mau ŵake ali monga ni “mvula yowazhya.” (Deut. 32:2) Kulaŵila cendi, n’zosakwanishika kumuwezhyela Yehova pa cikondi cakutionesha. Ndipo kuti aliyotioneshe cikondi, sembe tiliye ciyembekezo ca msogolo.​—Linganizhyani na 1 Petulo 1:13.

Mosakaikila, cikondi ca Yehova cutilimbikisha ngako. Tetyo, tufunika lini kucitosankha ŵanthu ŵatufunika kuonesha nkhalidwe iyi. M’malo mwake, tufunika kutolela cisanzo ca Yehova mwa kuonesha nkhalidwe iyi ku ŵanthu onse siku iliyonse. (1 Ates. 5:15) Ngati nthawi zonse tuonesha cikondi, tinkhale citonthozo kwa abanja ŵasu, Akhristu ayasu, ŵanthu ŵatuseŵenza nao, ayasu a ku sukulu koma soti ŵanthu ŵatunkhala nao pafupi.

Nthawi zonse mukoganizila mwamene abanja ŵanu koma soti mpingo ungapindulile cifukwa ca kalaŵilidwe kanu kabwino koma soti zocita zanu. Ngati mumpingo mwanu muli mkwasu olo kalongosi wamene angafunikile thandizo, monga kumuyavya nchito za pa ng’anda olo kumugulilako zinthu ziyakine, mukonkhala wokonzeka kuŵayavya. Kuyangizhyila apo, ngati mwakumana na munthu mu utumiki wamene ofunikila thandizo yanu, mukocitapo kanthu kuti mumuyavye.

Tiyeni tikotolela cisanzo ca Yehova mwa kusogolelewa na cikondi m’zokamba na zocita zasu nthawi zonse.