Baibo yulaŵila lini ciliconse. Koma yufotokoza vinthu viyakine vamene payakine niye vecitisha kuti asawelele ku Nazareti pa nthawi yamene iyo.

Mngelo euzhya Mariya kuti enze kuzonkhala na vumo novyala mwana. Mngelo pecipeleka uthenga uyu, Mariya na Yosefe enzonkhala ku Nazareti kwamene niye kwenze kwao kwa Yosefe ku Galileya. (Luka 1:26-31; 2:4) M’kuluta kwa nthawi pavuli pakuti afuma ku Iguputo, ove ewelela ku Nazareti. Uku niye kwecikulila Yesu ndipo enkhala Mnazareti. (Mat. 2:19-23) Niye cifukwa cake tikamvwa mazina akuti Yesu, Yosefe na Mariya tukonda kuganiza za Nazareti.

Mariya enze na mkwake wa zina yakuti Elizabeti wamene enzonkhala ku Yuda. Elizabeti enze mkazi wa wansembe Zekariya ndipo ecizonkhala amai ŵake a Yohane M’batizi. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Mariya enze eciyotandala kwa Elizabeti ndipo enkhala ku Yuda kwa miyezi itatu. Pavuli pake, Mariya ewelela ku Nazareti. (Luka 1:39, 40, 56) Niye cifukwa cake Mariya enzoiziŵa dela ya Yuda.

M’kuluta kwa nthawi, Yosefe emvwila lamulo yakuti “akalembeshe m’kaundula.” Tetyo, efuma ku Nazareti noluta ku Betelehemu wamene wenze “mzinda wa Davide” weloselewa kuti niye kwenze kuzovyalikila Mesiya. (Luka 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mika 5:2) Pavuli pakuti Yesu wavyalika, Yosefe aliyofune kuti Mariya ayende msenga utali kuluta ku Nazareti na lucece. Ove epitilizhya kunkhala ku Betelehemu kwamene wenze msenga wa makilomita pafupifupi 9 kufumila ku Yerusalemu. Izi zecitisha kuti zinkhale zosavuta kuti atwale lucece ku kacisi nopeleka nsembe molingana na Cilamulo.—Lev. 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.

Izi zikaliyocitika, mngelo wa Mulungu enze euzhya Mariya kuti mwana wake enze kuzonkhala pa “mpando wacifumu wa Davide” ndipo enze ‘kuzolamulila monga Mfumu.’ Payakine Yosefe na Mariya eganiza kuti cenze cinthu cofunika ngako kuti Yesu evyalikila mumzinda wa Davide. (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Payakine eganiza kuti cenze cinthu canzelu kupitilizhya kunkhala kwamene uku noyembekezela kuti Mulungu aŵapase malangizo ayakine.

Tuziŵa lini kuti ku Betelehemu enkhalako nthawi itali tyani pecifwika okhulupilila nyenyezi. Koma pa nthawi iyi, banja iyi yenzonkhala m’ng’anda ndipo mwana wao enze lini lucece. (Mat. 2:11) Cuoneka kuti m’malo mowelela ku Nazareti, ove epitilizhya kunkhala ku Betelehemu kwa kanthawi.

Herode epeleka lamulo yakuti “ŵana onse analume m’Betelehemu . . . kuyambila a vyaka viŵili kuwela pansi” apaiwe. (Mat. 2:16) Mngelo peciuzhya Yosefe za nkhani iyi, yove na Mariya eluta ku Iguputo pamozi na Yesu ndipo epitilizhya kunkhala uku mpaka Herode pecimwalila. Pavuli pake, Yosefe etola banja yake noluta nayo ku Nazareti. Ndaŵa yanji aliyowelele ku Betelehemu? Cifukwa cakuti mwana wa Herode, Arikelao wamene enze muipa mtima niye enzolamulila Yudeya. Ndipo mngelo enze ecenjeza soti Yosefe za ngozi ingankhalepo ngati angawelele ku Betelehemu. Nazareti niye yenze malo yotetezeka yolelelako Yesu monga wolambila wacendi wa Mulungu.—Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.

Cuoneka kuti Yosefe ecifwa Yesu akaliyosegula njila ya kululu. Tetyo, akaukishiwile pano pacalo. Anyinji akaonane naye ndipo akaphunzile zinyinji kufumila kuli yove zokhuza cifukwa cake yove na Mariya, epitilizhya kunkhala ku Betelehemu pavuli pakuti Yesu wavyalika.