1-2. Molingana na Salimo 25:14, Kansi tufunika kucita cinji kuti tinkhale pa ushamwali wotang’a na Yehova?

 KANSI muganiza kuti ni minkhalidwe yofunika ngako yotyani ingakuyavyeni kunkhala pa ushamwali na munthu muyakine? Payakine munganene kuti ashamwali abwino ofunika kukondana nocilikizana. Payakine muganizilako lini kuti wowa ni nkhalidwe yofunika ngako kuti ŵanthu ankhale pa ushamwali wabwino. Koma monga ni mwayukambila lemba pazikiwa nkhani ino, ŵanthu amene ofuna kunkhala pa ushamwali wotang’a na Yehova ofunika ‘kumuyopa.’—Ŵelengani Salimo 25:14.

² Olo kuti tatumikila Yehova kwa nthawi itali tyani, tonse tufunika kupitilizhya kumuyopa. Koma kansi kuyopa Mulungu kutanthauzanji? Kansi tingaphunzile tyani kuyopa Yehova? Kansi tingaphunzilenji pa nkhani yokhuza kuyopa Mulungu kucokela kwa Obadiya wamene enze woyanganila, Mkulu wa Ansembe Yehoyada na Mfumu Yehoasi?

3. Fotokozani zinthu zamene zingacitishe kuti tinkhale na wowa koma soti mwazingatikhuzile.

³ Payakine tunkhala na wowa tikaziŵa kuti cinthu ciyakine cingaticite. Wowa uyu woyenelela ungatiyavye kupanga zosankha zanzelu. Kuyopa kupona kutiyavya kupewa kuyenda m’mbali mwa cisengu conoka. Kuyopa kuzicita kungatiyavye kupewa kunkhala pa malo amene angacitishe kuti tipezeke mu ngozi. Kuyopa kuononga ushamwali na munthu watukonda, kutiyavya kupewa kucita olo kukamba zinthu m’njila isali yacikondi.

4. Kansi Satana ofuna kuti tikonkhala na wowa wotyani kwa Yehova?

 ⁴ Satana ofuna kuti ŵanthu akoyopa Yehova mosayenela. Yove ocilikiza maganizo monga ni yeenze nayo Elifazi wamene ekamba kuti Yehova okhululukila lini, ni waukali koma soti ni wovuta kumukondwelesha. (Yobu 4:18, 19) Satana ofuna kuti tikomuyopa ngako Yehova na colinga cakuti tileke kumutumikila. Kuti tipewe msampha uyu, tufunika kunkhala na wowa woyenela kwa Mulungu.

5. Kansi kuyopa Mulungu kutanthauzanji?

⁵ Munthu wamene oyopa Mulungu m’njila yoyenela, omukonda ndipo opewa kucita cinthu ciliconse camene cingaononge ushamwali wake na yove. Yesu enze na “mantha aumulungu.” (Aheb. 5:7) Yove enzoyopa lini Yehova mopitilila malile. (Yes. 11:2, 3) M’malo mwake, enzomukonda ngako ndipo enzofuna kumumvwila. (Yoh. 14:21, 31) Molingana na Yesu, nase tumulemekeza ngako Yehova nomuyopa cifukwa cakuti ni wacikondi, wanzelu, wacilungamo na wamphamvu. Tuziŵa soti kuti Yehova otikonda ngako ndipo okhuziwa na mwatucitila zinthu tikapasiwa malangizo. Ngati tumumvwila lini, okhumudwa. Koma ngati tumumvwila, mtima wake usangalala.—Sal. 78:41; Miy. 27:11.

6. Ni njila imozi yotyani yatingaphunzililemo kuyopa Mulungu? (Salimo 34:11)

⁶ Kuyopa Mulungu tucita lini kuvyalika nako, koma tucitophunzila. (Ŵelengani Salimo 34:11.) Njila imozi yatingaphunzililemo kuyopa Mulungu ni mwa kuona cilengedwe. Tikaona zinthu zecilenga Yehova mwazuoneshela nzelu zake, mphamvu zake na cikondi caali naco pali seo, tumulemekeza ngako nomukonda. (Aro. 1:20) Kalongosi wa zina yakuti Adrienne ekamba kuti: “Nikaona ciliconse cecilenga Yehova na mwacuoneshela nzelu zaali nazo, zuniyavya kuziŵa kuti yove niye oziŵa zinthu zanufunikila.” Cifukwa cakuti okonda kusinkhasinkha pa zinthu zamene izi, yove ekamba kuti: “Nufuna lini kucita cinthu ciliconse camene cingaononge ushamwali wangu na Yehova wamene niye enilenga.” Kansi wiki ino mungapatuleko nthawi yoganizila cinthu ciliconse cecilenga Yehova? Kucita izi kukulishe ulemu na cikondi canu pa Yehova.—Sal. 111:2, 3.

7. Kansi pemphelo yutiyavya tyani kuyopa Yehova moyenelela?

⁷ Njila iyakine yatingakulishilemo kuyopa Yehova ni mwa kupemphela nthawi zonse. Ngati tupitilizhya kupemphela, Yehova onkhala wenewene kuli seo. Nthawi iliyonse tikamusenga kuti atipase mphamvu zakuti tikwanishe kupilila mayeselo, zutiyavya kukumbukila mphamvu zaali nazo. Ngati tumuyamikila cifukwa ca mphaso ya Mwana wake, zutiyavya kukumbukila cikondi caali naco pali seo. Ngati tupemphela kwa Yehova kuti atiyavye pa vuto yatili nayo, zutiyavya kukumbukila kuti yove ni wanzelu ngako. Mapemphelo oteti otiyavya kuti tikomulemekeza ngako Yehova. Mapemphelo aŵa otiyavya soti kunkhala osimikizhya kupewa kucita ciliconse camene cingaononge ushamwali wasu na yove.

8. Kansi tingacitenji kuti tipitilizhye kuyopa Mulungu?

⁸ Tingapitilizhye kuyopa Mulungu mwa kuphunzila Baibo na colinga cofuna kuphunzilapo kanthu pa visanzo vabwino na viipa vutomolewa m’Baibo. Lomba, tiyeni tikambilane visanzo va atumiki a Yehova okhulupilika aŵili, amene ni Obadiya wamene enzoyanganila ng’anda yacifumu ya Ahabu na Mkulu wa Ansembe Yehoyada. Tione soti zatingaphunzilepo pa cisanzo ca Mfumu Yehoasi ya Ayuda, wamene enze eyamba bwino kutumikila Yehova koma pavuli pake eleka.

9. Kansi kuyopa Mulungu kwemuyavya tyani Obadiya? (1 Mafumu 18:3, 12)

⁹ Baibo yuyamba kufotokoza za Obadiya b na mau akuti: “Obadiya enzoyopa ngako Yehova.” (Ŵelengani 1 Mafumu 18:3, 12.) Kansi wowa uyu wemuyavya tyani Obadiya? Wemucitisha kuti ankhale woona mtima koma soti wokhulupilika cakuti mfumu yemuika kuti akoyanganila ng’anda yacifumu. (Linganizhyani na Nehemiya 7:2.) Kuyopa Mulungu kwecitisha soti Obadiya kunkhala wotang’a mtima ngako yamene niye nkhalidwe yeenzofunikila. Yove enkhalako m’nthawi ya ulamulilo wa Ahabu wamene “ecita vinthu viipa pamenso pa Yehova kupambana mafumu enkhalapo yove akaliyonkhalako.” (1 Maf. 16:30) Kuyangizhyila apo, mkazi wa Ahabu Yezebeli wamene enzolambila Baala, enzozonda ngako Yehova cakuti eyesayesa kuti asilizhye kulambila kwacendi mu ufumu wa kumpoto. Efwika mpaka popaya aneneli anyinji a Mulungu. (1 Maf. 18:4) Mosakaikila, Obadiya enzolambila Yehova pa nthawi yovuta.

10. Kansi Obadiya eonesha tyani kutang’a mtima m’njila yapadela?

¹⁰ Kansi Obadiya eonesha tyani kutang’a mtima m’njila yapadela? Yezebeli peenzosakilasakila aneneli a Mulungu kuti aŵapaye, Obadiya etola aneneli 100 nakuyoŵafisa “mwa kuŵagaŵa m’magulu aŵili. Gulu iliyonse yenze na aneneli 50 ndipo enzoŵapasa mkate na manzi.” (1 Maf. 18:13, 14) Kuti Yezebeli enze eziŵa zeenzocita Obadiya, sembe Obadiya epaiwa. Obadiya enze munthu monga ni seo ndipo enzofuna lini kufwa. Koma enzokonda Yehova na ŵala enzolambila Yehova kupambana moyo wake.

11. Kansi atumiki a Yehova masiku ŵano oonesha tyani kutang’a mtima monga ni mweenzele Obadiya? (Onani soti cithunzithunzi.)

¹¹ Masiku ŵano, atumiki a Yehova anyinji onkhala m’vyalo mwamene nchito yasu ni yoleshewa. Ove olemekeza olamulila, koma molingana na Obadiya, akwasu na azilongosi aŵa okondeka opitilizhya kulambila Yehova mozipeleka. (Mat. 22:21) Oonesha kuti oyopa Mulungu mwa kumumvwila m’malo momvwila  ŵanthu. (Mac. 5:29) Ocita izi mwa kupitilizhya kulalikila uthenga wabwino nocita misonkhano mosaoneshela. (Mat. 10:16, 28) Ove ocita zilizonse zaangakwanishe kuti akwasu na azilongosi ankhale na cakulya cauzimu cakufunikila. Cakulya ici cuŵayavya kuvwendela pafupi na Yehova. Ganizilani cisanzo ca Henri wamene onkhala m’calo ciyakine mu Africa mwamene nchito yasu yenze yeleshewa kwa kanthawi. Pa nthawi yacileso, mkwasu Henri ezipeleka kutwala cakulya cauzimu kuli Akhristu ayake. Yove elemba kuti: “Mwacibadwa n’ne wansoni. Koma kulemekeza Yehova niye kweniyavya kuti ninkhale wotang’a mtima.” Kansi namwe mungakwanishe kunkhala wotang’a mtima monga ni mwecicitila mkwasu Henri? Mungakwanishe ngati muyopa Mulungu m’njila yoyenela.

12. Kansi Mkulu wa Ansembe Yehoyada na mkazi wake eonesha tyani kukhulupilika kwao kwa Yehova?

¹² Mkulu wa Ansembe Yehoyada enzoyopa Yehova ndipo wowa uyu niye wemuyavya kulimbikisha ayakine kutumikila Yehova. Izi zeonekela bwino, Ataliya mwana wa Yezebeli peciziika kunkhala mfumukazi kuti akolamulila Yuda. Ŵanthu enze na cifukwa comvwika coyopela Ataliya. Yove enze wankhanza ndipo enzofunishisha kunkhala mfumukazi cakuti efwika mpaka popaya azizukulu ŵake kuti yove akolamulila. (2 Mbi. 22:10, 11) M’mozi mwa azizukulu ŵake enze Yehoasi wamene epulumuka cifukwa cakuti Yehosabati mkazi wa Yehoyada emupulumusa. Yove na mulume wake emufisa mwana uyu ndipo enzomusamalila. Mwa njila iyi, Yehoyada na Yehosabati eyavya kuteteza mzela wa mafumu wa Davide. Yehoyada enze wokhulupilika kwa Yehova ndipo aliyolole wowa kumukangisha kucita zinthu zoyenela.—Miy. 29:25.

13. Yehoasi peenze na vyaka 7, kansi Yehoyada eonesha soti tyani kukhulupilika?

¹³ Yehoasi peenze na vyaka 7, Yehoyada eonesha soti kukhulupilika kwake kwa Yehova. Yove ekonza pulani yamene yecitisha kuti Yehoasi ankhale mfumu. Kuti pulani iyi yenze yekanga, mosakaikila Yehoyada sembe epaiwa. Koma moyavyiwa na Yehova pulani iyi yeseŵenza. Yehoyada mocilikiziwa na akulu na Alevi, eika Yehoasi kunkhala mfumu ndipo Ataliya epaiwa. (2 Mbi. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Pavuli pake, Yehoyada ecita ‘pangano pakati pa Yehova, mfumu na ŵanthu yakuti ŵanthu aŵa akoonesha kuti ni ŵanthu a Yehova.’ (2 Maf. 11:17) Yehoyada “eika soti olonda pa mageti na pa milyango ya ng’anda ya Yehova kuti aliyense wodesewa mwanjila iliyonse asaloŵe.”—2 Mbi. 23:19.

14. Kansi Yehoyada elemekezewa tyani cifukwa colemekeza Yehova?

¹⁴ Izi zikaliyocitika, Yehova enze ekamba kuti: “Ŵala onilemekeza nane nuŵalemekeza.” Kulaŵila cendi, Yehoyada edalisiwa. (1 Sam. 2:30) Mwacisanzo, Yehova elola kuti zinthu zabwino zecicita Yehoyada Mkulu wa Ansembe zilembewe m’Baibo kuti tiphunzilepo kanthu. (Aro. 15:4) Yehoyada pecimwalila, elemekezewa mwapadela mwa kuikiwa m’manda a mafumu “mumzinda wa Davide cifukwa ecita zabwino mu Isiraeli na kwa Mulungu wacendi na ng’anda yake.”—2 Mbi. 24:15, 16.

15. Kansi tingaphunzilepo cinji pa nkhani ya Yehoyada? (Onani soti cithunzithunzi.)

¹⁵ Nkhani ya Yehoyada ingayavye seo tonse kukulisha nkhalidwe yoyopa Mulungu. Oyanganila acikhristu angatolele cisanzo ca Yehoyada mwa kupitilizhya kunkhala menso noteteza mbelele za Mulungu mokhulupilika. (Mac. 20:28) Acikulile angaphunzile pa cisanzo ca Yehoyada kuti, ngati oyopa  Yehova nopitilizhya kunkhala okhulupilika, angaŵaseŵenzeshe pokwanilisha colinga cake. Yove oŵaluŵa lini. Acilumbwana angaone mwamene Yehova ecitila zinthu na Yehoyada notolela cisanzo cake poonesha ulemu kuli acikulile, makamaka ŵala amene atumikila Yehova mokhulupilika kwa vyaka vinyinji. (Miy. 16:31) Cosilizhyila, tonse tingaphunzilepo kanthu kucokela kuli akulu na Alevi amene ecilikiza Yehoyada. Mokhulupilika, tiyeni tikocilikiza “ŵala osogolela” mwa kuŵamvwila.—Aheb. 13:17.

16. N’cinji cuonesha kuti Mfumu Yehoasi enze wofooka?

¹⁶ Yehoyada eyavya Mfumu Yehoasi kuti ankhale munthu wabwino. (2 Maf. 12:2) Peenze mtontho, Yehoasi enzofuna kusangalasa Yehova. Koma pavuli pakuti Yehoyada wamwalila, Yehoasi eyamba kumvwishila kuli akalonga ampatuko. Kansi penkhala zofumapo zotyani? Yove na ŵanthu ŵake “eyamba kulambila vipilala vopatulika na mafano.” (2 Mbi. 24:4, 17, 18) Yehova ekhumudwa ngako, ndipo “epitilizhya kuŵatumizhyila aneneli pakati pao kuti aŵawezhye kuli yove . . . , koma ove aliyoumvwe.” Aliyomvwishile kuli mwana wa Yehoyada, Zekariya wamene enze mneneli, wansembe koma soti khazeni wa Yehoasi. Cifukwa cosayamikila zeyemucitila banja ya Zekariya, Mfumu Yehoasi efwika mpaka popaya Zekariya.—2 Mbi. 22:11; 24:19-22.

17. Kansi zinthu zemuyendela tyani Yehoasi?

¹⁷ Yehoasi aliyopitilizhye kunkhala na wowa woyenelela kwa Yehova ndipo zinthu ziliyomuyendele bwino. Yehova enze ekamba  kuti: “Ŵala oninyoza ni atyalatyala kuli neo.” (1 Sam. 2:30) Gulu itontho ya Asiriya yegonjesa Yehoasi wamene enze na “gulu ikulu ya masoja” ndipo “evutika ngako.” Pavuli pakuti Asiriya aluta, Yehoasi epaiwa na atumiki ŵake cifukwa copaya Zekariya. Mfumu iyi iipa iliyoyenelele kuikiwa “m’manda a mafumu.”—2 Mbi. 24:23-25; onani mau akuti “son of Barachiah” m’manosi ophunzilila m’Baibo ya Cizungu pa Mateyu 23:35.

18. Molingana na Yeremiya 17:7, 8, kansi tingapewe tyani kunkhala monga Yehoasi?

¹⁸ Kansi tingaphunzilepo cinji pa cisanzo ca Yehoasi? Yove enze monga ni cimuti camene cili na mizhyu yamene ikuya lini patali ngako. Cimuti coteti cumuka lini kupona ngati kwawela cimphepo. Yehoyada pecimwalila, Yehoasi eyamba kumvwishila kuli ampatuko ndipo pavuli pake enkhala wosakhulupilika kwa Yehova. Cisanzo ici cuonesha kuti tufunika lini kumvwila Mulungu, tyala cifukwa cakuti a banja ŵasu na ayasu niye zakucita. Kuti tipitilizhye kunkhala otang’a mwauzimu, tufunika kukulisha mantha aumulungu pa seo seka mwa kuphunzila Mau a Mulungu, kusinkhasinkha nopemphela.—Ŵelengani Yeremiya 17:7, 8; Akol. 2:6, 7.

19. Kansi Yehova otisenga kucita cinji?

¹⁹ Yehova otiuzhya lini kucita zinthu zamene tingazikwanishe lini. Zakufuna zufotokozewa bwino pa Mlaliki 12:13, yamene ikuti: “Yopa Mulungu wacendi nosunga malamulo ŵake, cifukwa izi niye zakufunika kucita munthu.” Ngati tuyopa Mulungu, tikakwanishe kulimbana na mavuto yati tikakumane nayo msogolo nonkhala otang’a monga Obadiya na Yehoyada. Paliye cati cikaononge ushamwali wasu na Yehova.