NKHANI YOPHUNZILA 11
Kansi Mungakonzekele Tyani Kuti Mubatizike?
“N’cinji cunilesha kuti nibatizike?”—MAC. 8:36.
NYIMBO 50 Pemphelo Yangu Yoonesha Kuzipeleka
ZATI TIPHUNZILE a
1-2. Ngati mukaliyokonzeka kuti mubatizike, ndaŵa yanji mufunika lini kufooka? (Onani cithunzithunzi ca pacikuto.)
NGATI mufuna kubatizika, niye kuti mwaziikila colinga cabwino. Kansi nimwe okonzeka kukwanilisha colinga ici lomba teti? Ngati muona kuti nimwe okonzeka ndipo akulu okatizhyana nayo mfundo iyi, musawayewaye kubatizika pa msonkhano ukuza. Ngati mwacita izi, Yehova akudaliseni pamumutumikila.
2 Nanga tyani ngati mwauzhyiwa kuti pali mbali ziyakine zamufunika kuongolela mukaliyobatizika? Olo kansi muzindikila mfundo iyi pamweo mweka? Ngati n’tetyo, musafooke. Mungakwanishe kuluta pasogolo nokwanilisha colinga ici cofunika ngako mosasamala kanthu kuti nimwe wacilumbwana olo wacikulile.
“N’CINJI CUNILESHA?”
3. Kansi nduna ya ku Itiyopiya yemukonsha cinji Filipo, nanga izi zuleta konsho yotyani? (Machitidwe 8:36, 38)
3 Ŵelengani Machitidwe 8:36, 38. Nduna ya ku Itiyopiya yekonsha Filipo kuti: “N’cinji cunilesha kuti nibatizike?” Nduna iyi yenzofunishisha kubatizika. Koma kansi yenze yokonzeka cendi kuti ibatizike?
4. Kansi nduna ya ku Itiyopiya yeonesha tyani kuti yenzofunishisha kupitilizhya kuphunzila?
4 Nduna ya ku Itiyopiya yenze “yeluta ku Yerusalemu kuti ikalambile.” (Mac. 8:27) Tetyo, cuoneka kuti nduna iyi yenze yetembenukila ku Ciyuda. Mosakaikila, ephunzila zokhuza Yehova kufumila m’Malemba Aciheberi. Olo n’tetyo, enzofunishisha kuphunzila zinyinji. Ndipo Filipo pecikumana naye pa njila, emupeza kuti oŵelenga mpukutu wa mneneli Yesaya. (Mac. 8:28) Zeenzoŵelenga zenze mfundo zozama za m’Mau a Mulungu. Nduna iyi iliyokhutile na ziphunziso tyala zitontho zoyambilila. Koma yenzofunishisha kupitilizhya kuphunzila.
5. Kansi nduna ya ku Itiyopiya yecitanji pavuli pophunzila cendi?
5 Munthu uyu enze nduna pansi pa ulamulilo wa Mfumukazi Kandake wa ku Itiyopiya, ndipo “enzoyanganila cuma cake conse.” (Mac. 8:27) Tetyo, cuoneka kuti enzonkhala wotangwanika cifukwa enzonkhala na zocita zinyinji. Olo n’tetyo, enzopatula nthawi yolambila Yehova. Enzokhutila lini tyala na cendi ceenzophunzila. M’malo mwake, enzoseŵenzesha zinthu zeenzophunzila. Tetyo, eyenda msenga utali kufuma ku Itiyopiya kuluta ku kacisi ku Yerusalemu kuti akalambile Yehova. Kuti akwanishe kuyenda ulwendo uyu, enzofunika zinthu zinyinji koma soti kupatula nthawi. Koma munalume uyu mofunishisha ecita zonse kuti alambile Yehova mosasamala kanthu za zinthu zeciononga.
6-7. N’cinji ceyavya nduna ya ku Itiyopiya kupitilizhya kukulisha cikondi cake pa Yehova?
6 Nduna ya ku Itiyopiya yephunzila ziyakine mwa mfundo zofunika ngako zacendi kufumila kuli Filipo. Imozi mwa mfundo izi, yenze yakuti Yesu ni Mesiya. (Mac. 8:34, 35) N’zoonekelatu kuti nduna iyi yesangalala ngako kuziŵa zecimucitila Yesu. Kansi nduna iyi yecitanji pavuli pophunzila izi? Kuti efuna sembe epitilizhya kunkhala munthu wolemekezeka wamene etembenukila ku Ciyuda monga ni mweenzele kale. M’malo mwake, cikondi cake pa Yehova na Mwana wake cekula. Izi zemusonkhezela kuti apange cosankha cofunika ngako cakuti abatizike nonkhala wophunzila wa Yesu Khristu. Filipo eona kuti munthu uyu enze wokonzeka kubatizika, tetyo emubatiza.
7 Ngati mutolela cisanzo ca nduna ya ku Itiyopiya, mungankhale okonzeka kuti mubatizike. Namwe mungalaŵile mwacidalilo kuti, “N’cinji cunilesha kuti nibatizike?” Lomba, tiyeni tilaŵizhyane mwamungacitile zinthu monga ni zeyecita nduna iyi. Yove epitilizhya kuphunzila, enzoseŵenzesha zinthu zeenzophunzila ndipo epitilizhya kukulisha cikondi cake pa Mulungu.
PITILIZHYANI KUPHUNZILA
8. Kansi Yohane 17:3 yutilimbikisha kucita cinji?
8 Ŵelengani Yohane 17:3. Kansi mau aŵa a Yesu niye ekuyavyani kuti muyambe kuphunzila Baibo? Kulaŵila cendi, anyinji a seo niye etiyavya. Koma mau aŵa angatiyavye soti kuti tipitilizhye kuphunzila. Tetyo, tipitilizhye ‘kuphunzila noziŵa . . . Mulungu yeka wacendi.’ (Mla. 3:11) Tipitilizhye kuphunzila mpaka kale-kale. Ngati tupitilizhya kuphunzila, tivwendele pafupi na Yehova.—Sal. 73:28.
9. Kansi tufunika kucita cinji pavuli pophunzila mfundo zoyambilila za m’Baibo?
9 Ni pomvwika kuti tikayamba kuphunzila zokhuza Yehova, tuphunzila tyala mfundo zikulu-zikulu za m’Baibo. M’kalata yake kwa Akhristu Aciheberi, mtumwi Paulo eita mfundo izi kuti “mfundo zoyambilila.” Izi zutanthauza lini kuti enzoona kuti ‘ziphunziso zoyambilila’ n’zosafunika ngako. M’malo mwake, ezilinganizhya na mkaka wamene usisimula lucece. (Aheb. 5:12; 6:1) Kuyangizhyila pa kuphunzila ziphunziso zoyambilila za m’Baibo, Paulo elimbikisha Akhristu onse kupitilizhya kuphunzila mfundo zozama za m’Mau a Mulungu. Kansi mufunishisha kuphunzila mfundo zozama za m’Baibo? Kansi nimwe ofunishisha kupitilizhya kukula mwauzimu mwa kupitilizhya kuphunzila zokhuza Yehova na colinga cake?
10. Ndaŵa yanji ayakine ovutika kuphunzila?
10 Anyinji a seo tuvutika kuphunzila. Kansi namwe mukumvwa cimozimozi? Pemwenze ku sukulu, kansi mwephunzila kuŵelenga nosunga zemwenzophunzila? Kansi mwenzosangalala na zemwenzophunzila ndipo mwenzoona kuti n’zopindulisha? Olo kansi mwenzoona kuti cenzokuvutani kuphunzila poseŵenzesha mabuku? Ngati n’tetyo, muli lini mweka. Yehova angakuyavyeni cifukwa ni wangwilo koma soti ni Mphunzisi muweme ngako kupambana aphunzisi onse.
11. Kansi Yehova oonesha tyani kuti ni “Mlangizi Mkulu”?
11 Yehova ni “Mlangizi Mkulu.” (Yes. 30:20, 21) Yove ni Mphunzisi woleza mtima, muweme koma soti womvwishisha. Ndipo oika maganizo ŵake pa zinthu zakucita bwino ŵanthu ŵaakuphunzisa. (Sal. 130:3) Kuyangizhyila apo, oyembekezela lini kuti mukocita vinthu vamene mungakwanishe lini. Kumbukilani kuti yove niye epanga tomfwe wasu wamene ni mphaso yapadela. (Sal. 139:14) Ndipo etilenga na cifuno cofuna kuphunzila. Nyamalenga wasu ofuna kuti tipitilizhye kuphunzila mpaka kale-kale na kuti tikosangalala patucita izi. Tetyo, tufunika “kulakalaka” kuphunzila cendi ca m’Baibo pali lomba. (1 Pet. 2:2) Ziikileni zolinga zamene mungazikwanilishe ndipo mukokonkha ndandanda yanu yoŵelenga nophunzila Baibo nthawi zonse. (Yos. 1:8) Moyavyiwa na Yehova, muyambe kusangalala na kuŵelenga koma soti kuphunzila zokhuza yove.
12. Ndaŵa yanji tufunika kuphunzila za umoyo wa Yesu na utumiki wake?
12 Mukopatula nthawi yosinkhasinkha pa umoyo na utumiki wa Yesu. Kukonkha cisanzo ca Yesu ni kofunikila ngako kuti tikwanishe kutumikila Yehova, makamaka m’nthawi zino zovuta. (1 Pet. 2:21) Yesu efotokoza mavuto yamene ophunzila ŵake enze kuzokumana nayo. (Luka 14:27, 28) Olo n’tetyo, enze na cidalilo cakuti ophunzila ŵake acendi enze kuzokwanisha kuyagonjesa monga ni mwecicitila yove. (Yoh. 16:33) Tetyo, mukophunzila umoyo wa Yesu noziikila zolinga zakuti mukotolela cisanzo cake siku iliyonse.
13. Kansi mufunika kupitilizhya kumusenga cinji Yehova, ndipo ndaŵa yanji?
13 Kunkhala tyala na ciziŵiso ni kosakwanila. N’cendi kuti ciziŵiso cutiyavya kuziŵa zinyinji zokhuza Yehova nokulisha minkhalidwe monga cikondi na cikhulupililo. (1 Akor. 8:1-3) Koma pamupitilizhya kuphunzila, mukosenga Yehova kuti akuyangizhyileni cikhulupililo. (Luka 17:5) Yove oyankha mapemphelo oteti. Cikhulupililo cenecene camene ni cozikiwa pa kuziŵa Mulungu molondola cikuyavyeni kuti mukule mwauzimu.—Yak. 2:26.
PITILIZHYANI KUSEŴENZESHA ZINTHU ZAMUPHUNZILA
14. Kansi mtumwi Petulo egogomezela tyani kufunika koseŵenzesha zinthu zatuphunzila? (Onani soti cithunzithunzi.)
14 Mtumwi Petulo egogomezela kufunika kwakuti ophunzila a Khristu akoseŵenzesha zinthu zakuphunzila. Yove efotokoza nkhani ya m’Baibo ya Nowa. Yehova euzhya Nowa kuti enze kuzoononga ŵanthu aipa a m’nthawi yake mwa kuseŵenzesha cigumula. Kuziŵa tyala kuti kwenzokuza cigumula, kwenze lini kokwanila kuti Nowa na banja yake apulumuke. Kumbukilani kuti Petulo enzokamba za nthawi pamene cigumula cenze cikaliyocitika koma soti nthawi “pecenzomangiwa cingalawa.” (1 Pet. 3:20) Nowa na banja yake eseŵenzesha zinthu zeciphunzila kufumila kwa Mulungu mwa kumanga cingalawa. (Aheb. 11:7) Pavuli pake, Petulo elinganizhya zecicita Nowa na ubatizo. Yove elaŵila kuti: “Colingana na cingalawa cupulumusa soti mweo masiku ŵano. Cinthu ici ni ubatizo.” (1 Pet. 3:21) Tetyo, tingalinganizhye zamucita pali lomba kuti muyenelele kubatizika na nchito yecicita Nowa na banja yake kwa vyaka kuti amange cingalawa. Kansi mufunika kucita cinji kuti muyenelele kubatizika?
15. Kansi tingaoneshe tyani kuti telapa mofumila pansi pa mtima?
15 Cimozi mwa zinthu zatufunika kuyambilila kucita ni kulapa macimo ŵasu mofumila pansi pa mtima. (Mac. 2:37, 38) Kulapa mofumila pansi pa mtima kucitisha munthu kucinja umoyo wake. Kansi mweleka kucita vinthu vakuzonda Yehova monga nkhalidwe yotailila, kupepa fwaka koma soti kuseŵenzesha mau onyoza? (1 Akor. 6:9, 10; 2 Akor. 7:1; Aef. 4:29) Ngati mukaliyoleka, pitilizhyani kuyesayesa kuti mucinje. Mungasenge mkwasu olo kalongosi wamene okuphunzisani Baibo olo akulu mumpingo kuti akuyavyeni. Ngati nimwe wacilumbwana ndipo mukalunkhala pa ng’anda ya makolo, pitilizhyani kusenga makolo kuti akuyavyeni kuleka viyoŵelezi viipa vamene vingakukangisheni kubatizika.
16. Kansi ndandanda yabwino yocita zinthu zauzimu yuyangizhyilapo cinji?
16 Tufunika soti kunkhala na ndandanda yabwino yocita zinthu zauzimu noikonkha. Izi zuyangizhyilapo kupezeka pa misonkhano notolamo mbali. (Aheb. 10:24, 25) Ngati mwayenelela kuti muyambe kulalikila, mufunika kucita nchito iyi nthawi zonse. Ngati mutolamo mbali mokwanila m’nchito yolalikila, muyambe kusangalala pocita nchito iyi. (2 Tim. 4:5) Ngati nimwe wacilumbwana ndipo mukalunkhala pa ng’anda ya makolo, zikonsheni kuti: ‘Kansi makolo ŵangu ocitonikumbusha nthawi zonse kuti nipezeke pa misonkhano notolamo mbali m’nchito yolalikila? Olo kansi nucita izi pa neo neka?’ Ngati mucita izi pa mweo mweka, muonesha kuti muli na cikhulupililo na kuti mukonda Yehova. Muonesha soti kuti mumuyamikila pa zinthu zakukucitilani. Izi ni “nchito zoonesha kuti nimwe ozipeleka kwa Mulungu,” ndipo ni mphaso zamupasa Yehova. (2 Pet. 3:11; Aheb. 13:15) Mphaso zonse zatupasa Yehova mofunishisha zumusangalasa. (Linganizhyani na 2 Akorinto 9:7.) Tucita izi cifukwa tusangalala kupasa Yehova zonse zatingakwanishe.
PITILIZHYANI KUKULISHA CIKONDI CANU PA YEHOVA
17-18. Ni nkhalidwe yofunika ngako yotyani yamene ingakuyavyeni kuluta pasogolo nobatizika, ndipo ndaŵa yanji? (Miyambo 3:3-6)
17 Pamupitilizhya kupita pasogolo kuti mubatizike, mukumane na mavuto. Ŵanthu ayakine angayambe kukunyozani, kukusushani olo kukunzunzani. (2 Tim. 3:12) Nthawi ziyakine mungagonje ku ciyoŵelezi ciipa olo kuti muyesayesa kuti mucigonjese. Ndipo nthawi ziyakine mungakangiwe kunkhala oleza mtima ndipo mungakhumudwe poona kuti mukali kutali kuti mukwanilishe ziyeneleso zakuti mubatizike. Kansi n’cinji cingakuyavyeni kupilila? Ni nkhalidwe yofunika ngako yamene ni kukonda Yehova.
18 Cikondi canu pa Yehova ni nkhalidwe iweme ngako yamuli nayo. (Ŵelengani Miyambo 3:3-6.) Cikondi canu cotang’a pa Mulungu cikuyavyeni kupitilizhya kutumikila Yehova olo kuti mukumana na mavuto. Kanyinji-kanyinji, Baibo yufotokoza za cikondi cokhulupilika caali naco Yehova pa atumiki ŵake. Ici n’cikondi cikulu ngako camene cuonesha kuti Yehova angasiye lini atumiki ŵake olo kuleka kuŵakonda. (Sal. 100:5) Mwelengewa m’cifanizilo ca Mulungu. (Gen. 1:26) Lomba kansi mungaoneshe tyani cikondi coteti?
19. Kansi mungakulishe tyani ciyamikilo canu pa zinthu zonse zawakucitilani Yehova? (Agalatiya 2:20)
19 Mungayambe mwa kuonesha kuti muyamikila cikondi cakukuoneshani Yehova. (1 Ates. 5:18) Siku iliyonse mukozikonsha kuti: ‘Kansi Yehova waonesha tyani kuti onikonda?’ Pavuli pake, mukomuyamikila m’pemphelo notomola zinthu zawakucitilani. Mukozindikila kuti Yehova okucitilani zinthu zabwino cifukwa okukondani mweo pamweka. Iyi niye mfundo yecizindikila mtumwi Paulo ponena za Yehova. (Ŵelengani Agalatiya 2:20.) Mukozikonsha kuti, ‘Kansi nane nufunika kuonesha kuti numukonda?’ Cikondi canu pa Yehova cikuyavyeni kuti mupitilizhye kugonjesa mayeselo nopilila mavuto yamungakumane nayo. Kuyangizhyila apo, cikuyavyeni kuti mupitilizhye kukonkha ndandanda yanu yocita zinthu zauzimu noonesha kuti mukonda Ausuwanu siku iliyonse.
20. Kansi mungazipeleke tyani kwa Yehova, ndipo ndaŵa yanji cosankha ici n’cofunika ngako?
20 M’kuluta kwa nthawi cikondi canu pa Yehova cikusonkhezeleni kuti mupeleke pemphelo yapadela. Muzipeleke kwa Mulungu. Kumbukilani kuti mukazipeleka kwa Yehova munkhala na ciyembekezo cakuti munkhale ku mbali yake mpaka kale-kale. Mukazipeleka kwa Yehova mumulonjeza kuti mukomutumikila m’nthawi zabwino koma soti zovuta. Ndipo mukafunikile lini soti kupanga lonjezo iyi. N’cendi kuti kuzipeleka ni cosankha cofunika ngako. Koma ganizilani izi: Mungapange zosankha zinyinji mu umoyo wanu, ndipo ziyakine zingankhale zabwino. Koma paliye cosankha camene cingalingane na kuzipeleka kwa Yehova. (Sal. 50:14) Satana ayese kufookesha cikondi canu pa Ausuwanu na colinga cakuti muleke kunkhala okhulupilika. Koma musalole kuti Satana apambane. (Yobu 27:5) Cikondi canu cotang’a pa Yehova cikuyavyeni kuti mukwanilishe lonjezo yanu ya kuzitwala nonkhala pa ushamwali wotang’a na Ausuwanu.
21. Ndaŵa yanji tulaŵila kuti ubatizo ni poyambila osati posilizhyila?
21 Pavuli pakuti mwazipeleka kwa Yehova, uzhyani akulu a mumpingo mwanu kuti mufuna kutola sitepu yofunika ngako yamene ni kubatizika. Koma nthawi zonse mukokumbukila kuti ubatizo ni poyambila tyala osati posilizhyila. Mukabatizika muyamba umoyo wotumikila Yehova mpaka kale-kale. Tetyo, tang’ishani cikondi canu pa Ausuwanu pali lomba. Ndipo ziikileni zolinga zamene zingakuyavyeni kukulisha cikondi canu siku iliyonse. Izi zikusonkhezeleni kuti mubatizike. Siku ya ubatizo wanu ikankhale yofunika ngako. Koma cikankhale tyala ciyambi. Tetyo, pitilizhyani kukulisha cikondi canu pa Yehova na Mwana wake mpaka kale-kale.
NYIMBO 135 Yehova Otisenga Mwacikondi Kuti: “Mwana Wangu, Nkhala Wanzelu”
a Kuti tipite pasogolo mpaka kubatizika, tufunika kunkhala na maganizo oyenelela nocita zinthu zoyenela. M’nkhani ino, tiseŵenzeshe cisanzo ca nduna ya ku Itiyopiya kuti tione zaangacite ophunzila Baibo kuti ayenelele ubatizo.
b MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Kalongosi wacilumbwana ouzhya Yehova m’pemphelo mwaakuyamikilila zinthu zakumucitila.