1-2. Kansi n’cifukwa cimozi cotyani cufunika kutipangisha kucita cidwi na buku ya Chivumbulutso?

 GANIZILANI kuti mwankhala na mwai woonako mafoto mu foto aubamu ya munthu muyakine. Pamutamba mafoto aya, muona vinso vosiyanasiyana va ŵanthu ŵamusaziŵa. Koma foto imozi yukucitishani cidwi ngako cifukwa namwe mulipo. Pamuilolesha, muyesayesa kukumbukila nthawi na malo kwemweikopeshela. Ndipo muyesayesa kuzindikila munthu aliyense ali pa foto iyi. Kulaŵila cendi, foto iyi ingankhale yofunika ngako kuli mweo.

² Buku ya Chivumbulutso ili monga ni foto iyi. Talaŵila teti pa vifukwa viŵili ivi. Coyamba, buku iyi yelembewela seo. Kuyambila tyala m’vesi yoyamba, tupeza mau akuti: “Chivumbulutso copelekewa na Yesu Khristu, cecipasiwa na Mulungu kuti aoneshe akapolo ŵake zinthu zamene zufunika kucitika lombapano.” (Chiv. 1:1) Tetyo, mfundo za m’buku iyi zukhuza lini ŵanthu onse, koma zukhuza seo Mboni za Yehova. Monga atumiki a Mulungu, tili na mwai ukulu wotolako mbali pa kukwanilishiwa kwa maulosi opezeka m’buku iyi. Tetyo, ngati tuŵelenga buku ya Chivumbulutso, tuŵelenga zinthu zamene zutikhuza mwacindunji.

3-4. Molingana na buku ya Chivumbulutso, kansi ni lini pamene maulosi ŵake enze kuzokwanilishiwa, nanga izi zufunika kutipangisha kucitanji?

³ Cifukwa caciŵili tucipeza tikaganizila nthawi pamene maulosi aŵa okwanilishiwa. Mtumwi Yohane efotokoza nthawi pamene maulosi aŵa enze kuzokwanilishiwa, pecilaŵila kuti:  “Mwa mzimu utuŵa, nezipeza kuti nili m’siku ya Asikulu.” (Chiv. 1:10) Yohane elemba mau aŵa ca m’ma 96 C.E., apo n’kuti “siku ya Asikulu” ikali patali. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:12) Koma molingana na ulosi wa m’Baibo, siku iyi yeyamba mu 1914 pamene Yesu eikiwa kunkhala Mfumu kululu. Ndipo kuyambila nthawi yamene iyo, maulosi a m’buku ya Chivumbulutso amene okhuza atumiki a Mulungu, yeyamba kukwanilishiwa. Tili na umboni wosasushika wakuti tunkhala “m’siku ya Asikulu.”

⁴ Cifukwa cakuti tunkhala m’nthawi yapadela, tufunika kumvwishila mosamala uphungu wacikondi wamene upezeka pa Chivumbulutso 1:3. Lemba iyi ikuti: “Wodala ni munthu wamene oŵelenga mokuwa koma soti ŵanthu amene akumvwa mau a ulosi uyu nosunga zolembewamo, cifukwa nthawi yoikiwilatu ili pafupi.” Kulaŵila cendi, tufunika ‘kuŵelenga mokuwa’ kuti tikwanishe ‘kumvwila mau a ulosi uyu noŵasunga.’ Kansi ayakine mwa mau yatufunika kumvwila ni otyani?

5. Kansi buku ya Chivumbulutso yuonesha tyani kufunika kolambila Yehova m’njila yovomelezhyeka?

⁵ Kuyambila tyala m’caputa coyamba ca buku ya Chivumbulutso, tupeza umboni wakuti Yesu oziŵa bwino vinthu vucitika m’mipingo. (Chiv. 1:12-16, 20; 2:1) Yesu eonesha izi kupitila m’mauthenga yecitumizhya ku mipingo 7 ya ku Asia Minor. M’mauthenga aŵa, Yesu epeleka malangizo acindunji kuli Akhristu a m’vyaka 100 voyambilila pofuna kuŵayavya kuti akolambila Yehova m’njila yovomelezhyeka. Zecilaŵila m’mauthenga aŵa, zukata soti nchito kuli atumiki a Yehova masiku ŵano. Kansi izi zutiphunzisa cinji? Khristu Yesu wamene ni msogoleli wasu, oziŵa bwino ngati tili pa ushamwali wotang’a na Yehova olo yai. Yove otisogolela notiteteza, ndipo oona zilizonse zatucita. Kuyangizhyila apo, oziŵa zatufunika kucita kuti tipitilizhye kunkhala ovomelezhyeka kwa Yehova. Kansi ni malangizo yotyani yecipeleka yatufunika kumvwila?

6. (a) Molingana na mau a Yesu opezeka pa Chivumbulutso 2:3, 4, kansi mpingo wa ku Efeso wepezeka na vuto yanji? (b) Kansi tuphunzilapo cinji?

⁶ Ŵelengani Chivumbulutso 2:3, 4. Tufunika lini kusiya cikondi cetenze naco poyamba pa Yehova. Uthenga wa Yesu wecilembela Akhristu a mumpingo wa ku Efeso, uonesha kuti Akhristu aŵa epitilizhya kupilila olo kuti enzokumana na mavuto. Olo n’tetyo, esiya cikondi ceenze naco poyamba. Tetyo, kuti kulambila kwao kunkhale kovomelezhyeka, enzofunika kukulisha soti cikondi cao. Molingana na izi, nase masiku ŵano tufunika kucita zinyinji kuyangizhyila pa kupilila. Tufunika kupilila pa zifukwa zoyenela cifukwa Mulungu wasu ocita lini tyala cidwi na zatucita, koma oona soti zifukwa zatucitila zamene izo. Vifukwa vuticitisha kuti tikomulambila ni vofunika ngako. Yove ofuna kuti tikomulambila cifukwa comukonda nomuyamikila.​—Miy. 16:2; Mko. 12:29, 30.

7. (a) Molingana na Chivumbulutso 3:1-3, kansi Yesu eŵapeza na vuto yanji Akhristu a mumpingo wa ku Sade? (b) Kansi tufunika kucita cinji?

⁷ Ŵelengani Chivumbulutso 3:1-3. Tufunika kupitilizhya kunkhala menso mwauzimu. Akhristu a mumpingo wa ku Sade enze na vuto yosiyanako. Olo kuti etumikila Yehova mwakhama kwa vyaka vinyinji, pa nthawi iyi enze efooka ndipo enze eyona mwauzimu. Tetyo, Yesu eŵalimbikisha kuti enzofunika “kuuka.” Kansi izi zutiphunzisa cinji? N’cendi kuti Yehova angaluŵe lini nchito zetemucitila  m’nthawi zakuvuli. (Aheb. 6:10) Olo n’tetyo, tufunika lini kunkhala na maganizo akuti cifukwa cakuti tecita zinyinji potumikila Yehova m’nthawi zakuvuli, paliye cifukwa copitilizhyila kucita zinyinji pali lomba. Payakine tukumana na mavuto yamene yangacitishe kuti cinkhale covuta kucita zinyinji monga ni mwetenzocitila kale. Olo n’tetyo, tufunika kupitilizhya kucita khama “m’nchito ya Asikulu” nopitilizhya kunkhala menso mpaka posilizhyila.​—1 Akor. 15:58; Mat. 24:13; Mko. 13:33.

8. Kansi tuphunzilapo cinji pa uthenga wamene Yesu etumizhyila Akhristu a ku Laodikaya wamene upezeka pa Chivumbulutso 3:15-17?

⁸ Ŵelengani Chivumbulutso 3:15-17. Tufunika kunkhala acangu pa nchito yolalikila nolambila Yehova na mtima wonse. Uthenga wa Yesu wecitumizhyila mpingo wa ku Laodikaya weonesha kuti Akhristu aŵa enze na vuto yosiyanako. Ove enze “ofunda “ pa kulambila kwao. Cifukwa ca izi Yesu eŵauzhya kuti enze “ovutika koma soti omvwisha cisoni.” Ove enzofunika kunkhala soti acangu polambila Yehova. (Chiv. 3:19) Kansi tuphunzilapo cinji? Ngati taona kuti cangu casu cayamba kucepa, tufunika kukulisha ciyamikilo casu pa zinthu zakutipasa Yehova na gulu yake. (Chiv. 3:18) Tetyo, tufunika lini kulola zinthu zamuŵili kunkhala pa malo oyamba mu umoyo wasu.

9. Molingana na uthenga wecipeleka Yesu kuli Akhristu a ku Pegamo na Tiyatira, kansi tufunika kupewa cinji?

⁹ Tufunika kupewa ziphunziso za ampatuko. Yesu ezuzula Akhristu ayakine a mumpingo wa ku Pegamo cifukwa enzolimbikisha magaŵano mumpingo. (Chiv. 2:14-16) Koma yove eyamikila Akhristu a ku Tiyatira cifukwa enzopewa “zinthu zozama za Satana.” Ndipo eŵalimbikisha kuti akate cendi “mwamphamvu”. (Chiv. 2:24-26) Akhristu ofooka m’cikhulupililo a ku Pegamo amene enze eyamba kukhulupilila ziphunziso za ampatuko, enzofunika kulapa. Kansi izi zutiphunzisa cinji? Nase tufunika kupewa ziphunziso zilizonse zamene ni zosemphana na kaganizidwe ka Yehova. Ŵanthu ampatuko ‘ooneka monga ni ozitwala kwa Mulungu koma okana kuti mphamvu ya kuzitwala kwao iŵacinje.’ (2 Tim. 3:5) Cunkhala cosavuta kuziŵa ampatuko nopewa ziphunziso zao ngati tuphunzila Mau a Mulungu mwakhama.​—2 Tim. 3:14-17; Yuda 3, 4.

10. Kansi tingaphunzilepo soti cinji pa uthenga wamene Yesu epeleka ku mipingo ya ku Pegamo na Tiyatira?

¹⁰ Tufunika kupewa nkhalidwe iliyonse yotailila.  Akhristu a ku Pegamo na Tiyatira, enze na vuto iyakine. Yesu ezuzula ayakine m’mipingo iyi cifukwa enzopewa lini dama. (Chiv. 2:14, 20) Kansi tuphunzilapo cinji? Mosasamala kanthu kuti tatumikila Yehova kwa nthawi itali tyani olo tili na udindo wotyani, yove angalandile lini kulambila kwasu ngati tili na nkhalidwe yotailila. (1 Sam. 15:22; 1 Pet. 2:16) Yehova otiyembekezela kuti tipitilizhye kunkhala na nkhalidwe iweme mosasamala kanthu kuti ŵanthu anyinji m’calo ici ali na minkhalidwe iipa.​—Aef. 6:11-13.

11. Kansi taphunzilanji pofwika pano? (Onani kabokosi kakuti “ Zatuphunzilapo Masiku Ŵano.”)

¹¹ Pofwika pano, taphunzila kuti tufunika kuoneshesha kuti tulambila Yehova m’njila yovomelezhyeka. Ngati tucita cinthu ciliconse camene cingacitishe kuti kulambila kwasu kusankhale kovomelezhyeka, tufunika kuleka. (Chiv. 2:5, 16; 3:3, 16) Yesu efotokoza soti mfundo ziyakine m’mauthenga yecitumizhyila mipingo. Kansi ni mfundo zotyani?

12. Kansi tingaphunzilepo cinji pa uthenga wamene Yesu etumizhyila Akhristu a ku Simuna na Filadefiya? (Chivumbulutso 2:10)

¹² Lomba tiyeni tione zatingaphunzilepo pa uthenga wamene Yesu etumizhyila Akhristu a mumpingo wa ku Simuna na Filadefiya. Yove euzhya Akhristu aŵa kuti enzofunika lini kuyopa kunzunziwa cifukwa Yehova enze kuzoŵadalisa cifukwa ca cikhulupililo cao. (Ŵelengani Chivumbulutso 2:10; 3:10) Kansi izi zutiphunzisa cinji masiku ŵano? Monga atumiki a Yehova, nthawi iliyonse tingayambe kunzunziwa. Tetyo, tufunika kunkhala okonzeka kuti tikakwanishe kupilila. (Mat. 24:9, 13; 2 Akor. 12:10) Ndaŵa yanji malangizo aya ni yofunika ngako?

13-14. Kansi zocitika zufotokozewa m’Chivumbulutso caputa 12, zakhuza tyani atumiki a Mulungu?

¹³ Buku ya Chivumbulutso yufotokoza kuti atumiki a Mulungu akanzunziwe “m’siku ya Asikulu,” kutanthauza masiku ŵano. Lemba ya Chivumbulutso caputa 12, yufotokoza kuti pavuli pakuti Yesu waikiwa kunkhala Mfumu, kululu kweuka nkhondo. Pa nkhondo iyi, Mikayeli wamene ni Yesu Khristu na angelo ŵake eniatana na Satana pamozi na viŵanda vake. (Chiv. 12:7, 8) Satana na viŵanda vake egonjesewa ndipo eŵaponyela pacalo. Kuyambila nthawi yamene iyo, mavuto ya ŵanthu pacalo yayangizhyilika. (Chiv. 12:9, 12) Kansi izi zekhuza tyani atumiki a Mulungu?

¹⁴ Buku ya Chivumbulutso yuonesha kuti Satana ekalipa ngako pecimucosa kululu cifukwa eziŵa kuti akakwanishe lini kuwelelako soti. Tetyo, eyamba kuukila Akhristu ozozewa a Mulungu amene ali pacalo. Yove oziŵa kuti Akhristu aŵa opanamila Ufumu wa Mulungu ndipo “ali na nchito yocitila umboni  za Yesu.” (Chiv. 12:17; 2 Akor. 5:20; Aef. 6:19, 20) Kansi ulosi uyu wekwanilishiwa tyani?

15. Kansi ni ŵani opanamila “mboni ziŵili” zufotokozewa m’Chivumbulutso caputa 11, ndipo n’cinji ceŵacitikila?

¹⁵ Satana esonkhezela adani a Mulungu kuti ayambe kunzunza akwasu ozozewa amene enzosogolela pa nchito yolalikila uthenga wa Ufumu. Akwasu aŵa opanamila “mboni ziŵili” zufotokozewa m’buku ya Chivumbulutso, zamene zenze zepaiwa. * (Chiv. 11:3, 7-11) Kansi izi zecitika tyani? Mu 1918, akwasu 8 amene enzosogolela gulu ya Mulungu pa nthawi iyo, eimbiwa mlandu wawenye ndipo egamuliwa kuti ankhale m’jele kwa nthawi itali. M’kaonedwe ka umunthu, zeoneka monga kuti nchito ya Akhristu ozozewa aŵa yenze ‘yepaiwa.’

16. N’cinji cecitika mu 1919, nanga Satana wapitilizhya kucita cinji kuyambila nthawi yamene iyo?

¹⁶ Ulosi wopezeka m’Chivumbulutso caputa 11, ufotokoza kuti “mboni ziŵili” zikankhale soti na moyo pavuli pa nthawi itontho. Ulosi uyu wekwanilishika m’njila yocitisha cidwi. Pakaliyopita caka kufumila pecimangiwa akwasu amene enzosogolela, milandu yao yefafaniziwa ndipo emasuliwa cakoyambilila kwa caka ca 1919. Mosataya nthawi, Akhristu ozozewa aŵa eyamba soti kusogolela pa nchito yolalikila uthenga wa Ufumu. Koma Satana aliyoleke kuukila atumiki a Mulungu. Kuyambila nthawi yamene iyo, yove wacitisha kuti Akhristu akokumana na vinzunzo vosiyanasiyana. (Chiv. 12:15) Kulaŵila cendi, ino niye nthawi yamene tonse ‘tufunika kupilila nonkhala na cikhulupililo cotang’a.’​—Chiv. 13:10.

17. Kansi atumiki a Yehova olandila thandizo yotyani olo kuti Satana oŵaukila?

¹⁷ Lemba ya Chivumbulutso caputa 12 yufotokoza kuti nthawi ziyakine, atumiki a Mulungu olandila thandizo kufumila ku ŵanthu osayembekezeleka. Ngati zoteti zacitika, zunkhala monga kuti “calo” camela “nyanja” ya manzunzo. (Chiv. 12:16) Masiku ŵano, izi zucitika ngako. Nthawi ziyakine, ŵanthu a m’calo ici ca Satana monga oweluza ayakine, opanga zigamulo zowamila atumiki a Mulungu. Ndipo nthawi na nthawi, Mboni za Yehova zankhala zuwina milandu ku makhoti. Izi zuŵacitisha kuti ankhale soti na ufulu wolambila. Kansi ouseŵenzesha tyani ufulu uyu? Ouseŵenzesha  mokwanila pocita nchito yawaŵapasa Yehova. (1 Akor. 16:9) Kansi nchito iyi yuyangizhyilapo cinji?

18. Kansi ni nchito yofunika ngako yotyani yatucita masiku ŵano osilizhya?

¹⁸ Yesu elosela kuti ophunzila ŵake akalalikile “uthenga wabwino wa Ufumu [wa Mulungu]” pacalo conse, masilizhyilo akaliyofwika. (Mat. 24:14) Pokata nchito iyi, oyavyiwa na angelo amene ali na “uthenga uweme wosasila wakuti aulengeze monga nkhani yosangalasa ku ŵanthu onkhala pacalo, ku fuko iliyonse, cilaŵilo ciliconse na mtundu ulionse.”​—Chiv. 14:6.

19. Kansi ni uthenga uyakine wotyani wakufunika kulalikila atumiki a Yehova?

¹⁹ Kuyangizhyila pa kulalikila uthenga wabwino wonena za Ufumu wa Mulungu, atumiki a Yehova ocilikiza soti nchito ya angelo amene ofotokozewa m’Chivumbulutso caputa 8 mpaka 10. Angelo aŵa olengeza ciweluzo cati akakumane naco ŵanthu amene okana Ufumu wa Mulungu. Kuyambila kale, Mboni za Yehova zankhala zulalikila kuti calo cino ca Satana cionongewe lombapano. Uthenga uyu ulinganizhyiwa na “matalala koma soti mulilo.” (Chiv. 8:7, 13) Ŵanthu ofunika kuziŵa kuti masilizhyilo ali pafupi, ndipo ofunika kucinja umoyo wao kuti akapulumuke pa siku ya ukali wa Yehova. (Zef. 2:2, 3) Ŵanthu anyinji osangalala lini akamvwa uthenga uyu. Tetyo, tufunika kunkhala otang’a mtima kuti tikwanishe kulalikila. Mosiyana na mwatucitila pali lomba, pa cisauso cikulu tikayambe kulalikila uthenga uyu mwacindunji. Tetyo, tikafunike kutang’a mtima cifukwa ŵanthu anyinji akakhumudwe na zamene izi.​—Chiv. 16:21.

20. Kansi tikalaŵizhyane cinji m’nkhani ziŵili zokonkhapo?

²⁰ Tufunika kumvwila “mau a ulosi” cifukwa tutolako mbali pokwanilisha maulosi a m’buku ya Chivumbulutso. (Chiv. 1:3) N’cinji cingatiyavye kupilila cinzunzo mokhulupilika nopitilizhya kulalikila uthenga uyu motang’a mtima? Onani zinthu ziŵili zingatiyavye. Coyamba, ni kuganizila zayulaŵila buku ya Chivumbulutso ponena za adani a Mulungu. Ndipo caciŵili, ni kuganizila madaliso yati tikapeze ngati tipitilizhye kunkhala okhulupilika. Tikalaŵizhyane mfundo izi m’nkhani ziŵili zokonkhapo.