Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 48

Pitilizhyani Kunkhala Oganiza Bwino Ngati Cikhulupililo Canu Cayesewa

Pitilizhyani Kunkhala Oganiza Bwino Ngati Cikhulupililo Canu Cayesewa

“Pitilizhya kunkhala woganiza bwino m’zinthu zonse.”​—2 TIM. 4:5.

NYIMBO 123 Tikogonjela Mulungu Mokhulupilika

ZATI TIPHUNZILE a

1. Kansi kunkhala oganiza bwino kutanthauzanji? (2 Timoteyo 4:5)

 KUKHULUPILIKA kwasu pa Yehova na gulu yake, kungayesewe ngati takumana na mavuto. Lomba kansi n’cinji cingatiyavye kugonjesa mavuto amene aŵa? Tufunika kupitilizhya kunkhala oganiza bwino, kunkhala menso koma soti kunkhala otang’a m’cikhulupililo. (Ŵelengani 2 Timoteyo 4:5.) Kunkhala oganiza bwino kutanthauza kunkhala odekha koma soti kuona zinthu monga ni mwakuzionela Yehova. Kucita izi kutiyavye kupewa kucita zinthu mosonkhezelewa na mwatumvwila.

2. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?

2 M’nkhani yapita, telaŵizhyana mavuto atatu yatingakumane nayo kunja kwa mpingo. M’nkhani ino, tilaŵizhyane mavuto atatu yatingakumane nayo mkati mwa mpingo yamene yangayese kukhulupilika kwasu pa Yehova. Mavuto aŵa ni (1) ngati Mkhristu muyasu waticitila zinthu ziliye cilungamo, (2) ngati talandila cilango na (3) ngati tuvutika kukonkha masinthidwe yaliyonse yangapangiwe m’gulu ya Mulungu. Kansi n’cinji cingatiyavye kupitilizhya kunkhala oganiza bwino koma soti okhulupilika kwa Yehova na gulu yake ngati takumana na mavuto oteti?

NGATI MKHRISTU MUYASU WATICITILA ZINTHU ZILIYE CILUNGAMO

3. Kansi nthawi ziyakine tingacite tyani ngati Mkhristu muyasu waticitila zinthu ziliye cilungamo?

3 Kansi mwecitiliwapo kale zinthu ziliye cilungamo na Mkhristu muyanu, payakine wamene ali pa udindo? Payakine Mkhristu uyu aliyocitile lona, koma zecicita zekukhumudwishani. (Aro. 3:23; Yak. 3:2) Ndipo payakine izi zenzokukangishani kuyona nokucitishani kuzikonsha kuti, ‘Ngati mkwasu angacite zinthu zoteti, kansi iyi ni gulu cendi ya Mulungu?’ Satana ofuna kuti mukoganiza teti. (2 Akor. 2:11) Maganizo oteti angakucitisheni kuti musiye Yehova na gulu yake. Tetyo ngati mkwasu olo kalongosi waticitila zinthu ziliye cilungamo, kansi n’cinji cingatiyavye kupitilizhya kunkhala oganiza bwino nopewa maganizo olakwika?

4. N’cinji ceyavya Yosefe kupitilizhya kunkhala woganiza bwino pecicitiliwa zinthu ziliye cilungamo, ndipo tuphunzilapo cinji pa cisanzo cake? (Genesis 50:19-21)

4 Mukopewa kusunga cakumkosi. Yosefe peenze mlumbwana, akwake emucitila zinthu ziliye cilungamo. Enzomuzonda ndipo ayakine enzofuna kumupaya. (Gen. 37:4, 18-22) Posilizhyila pake, emugulisa ku ukapolo. Cifukwa ca izi, Yosefe ekumana na mayeselo akulu kwa vyaka pafupifupi 13. Payakine izi sembe zecitisha Yosefe kuyamba kukaikila ngati Yehova enzomukonda noona kuti emusiya pa nthawi yeenzofunikila thandizo. Koma yove aliyosunge cakumkosi. M’malo mwake, epitilizhya kunkhala woganiza bwino mwa kupitilizhya kunkhala wodekha. Mwai wakuti awezhyele akwake pewepezeka, yove aliyocite izi. M’malo mwake, eŵaonesha cikondi noŵakhululukila. (Gen. 45:4, 5) Yosefe ecita izi cifukwa enze woganiza bwino. M’malo moika maganizo ŵake pa mavuto yeenzokumana nayo, yove eika maganizo ŵake pa cifunilo ca Yehova. (Ŵelengani Genesis 50:19-21.) Kansi tuphunzilapo cinji? Ngati tacitiliwa zinthu ziliye cilungamo, tufunika kupewa kusungila cakumkosi Yehova olo kuganiza kuti watisiya. M’malo mwake, tufunika kusinkhasinkha pa mwamene Yehova otiyavyila kupilila mayeselo. Kuyangizhyila apo, ngati ayakine aticitila zinthu ziliye cilungamo, tufunika kupitilizhya kuŵaonesha cikondi.​—1 Pet. 4:8.

5. N’cinji ceyavya mkwasu Miqueas kupitilizhya kunkhala woganiza bwino pecicitiliwa zinthu ziliye cilungamo?

5 Ganizilani cisanzo ca mkulu muyakine wa ku South America wa zina yakuti Miqueas. b Pa nthawi iyakine, ecitiliwa zinthu ziliye cilungamo na akwasu a udindo. Yove elaŵila kuti: “Nenze nikaliyovutikapo maganizo monga ni mwenecitila pa nthawi iyi. Nenze na nkhaŵa. Nenzokangiwa kuyona usiku ndipo nenzolila poganiza kuti paliye caningacite.” Olo n’tetyo, mkwasu Miqueas epitilizhya kunkhala woganiza bwino. Kansi n’cinji cemuyavya? Enzopemphela kwa Yehova mowelezhyawelezhya kuti amupase mzimu utuŵa na mphamvu kuti akwanishe kupilila. Kuyangizhyila apo, enzofufuza mfundo zoyavya m’zofalisa zasu. Kansi tuphunzilapo cinji? Ngati mkwasu olo kalongosi wakucitilani zinthu ziliye cilungamo, mukonkhala odekha nopewa maganizo alionse olakwika. Mufunika kucita izi cifukwa mungaziŵe lini zemucitisha kulaŵila olo kucita zinthu m’njila yamene iyo. Tetyo, mukopemphela kwa Yehova nomusenga kuti akuyavyeni kuona zinthu monga ni mwakuzionela munthu wamene wakukhumudwishani. Kucita izi kukuyavyeni kuti mukwanishe kumukhululukila noyamba kumuona moyenela. (Miy. 19:11) Mukokumbukila kuti Yehova oziŵa mavuto yamukumana nayo ndipo akupaseni mphamvu kuti mukwanishe kupilila.​—2 Mbi. 16:9; Mla. 5:8.

NGATI TAPASIWA CILANGO

6. Ndaŵa yanji n’cinthu cofunika ngako kumvwisha kuti Yehova opeleka cilango cifukwa cakuti otikonda? (Aheberi 12:5, 6, 11)

6 N’cendi kuti cilango cuŵaŵa. Koma ngati tuika maganizo ŵasu pa kuŵaŵa kwa cilango, tingayambe kuona kuti ciliyopelekewe m’njila yacikondi na kuti tenzofunikila lini kupasiwa cilango. Izi zingacitishe kuti tiluŵe mfundo yakuti Yehova otipasa cilango cifukwa cakuti otikonda. (Ŵelengani Aheberi 12:5, 6, 11.) Ndipo ngati tingaike maganizo ŵasu pa mwatumvwila, tingapase Satana mpata wakuti atiyese. Yove ofuna kuti tikokana kulandila cilango. Kuyangizhyila apo, ofuna kuti tisiye Yehova na gulu yake. Ngati mwapasiwa cilango, kansi n’cinji cingakuyavyeni kupitilizhya kunkhala oganiza bwino?

Cifukwa cakuti Petulo enze wolicefya ndipo elandila uphungu, Yehova emupasa maudindo oyangizhyilika (Onani ndime 7)

7. (a) Kansi Yehova emuseŵenzesha tyani Petulo pavuli pakuti walandila uphungu? (b) Kansi mwaphunzilapo cinji pa cisanzo ca Petulo?

7 Mukolandila cilango nopanga masinthidwe. Mowelezhyawelezhya, Yesu epasa Petulo uphungu pamenso pa atumwi ayakine. (Mko. 8:33; Luka 22:31-34) Payakine izi zemucitisha nsoni Petulo. Olo n’tetyo, yove epitilizhya kunkhala wokhulupilika kwa Yesu. Kuyangizhyila apo, elandila uphungu nophunzilapo kanthu pa zolakwa zake. Niye cifukwa cake Yehova emudalisa nomupasa maudindo ayakine ofunika ngako mumpingo. (Yoh. 21:15-17; Mac. 10:24-33; 1 Pet. 1:1) Kansi tingaphunzilepo cinji pa cisanzo ca Petulo? Tupindula nopindulisha ayakine ngati tulandila uphungu nopanga masinthidwe, m’malo moika maganizo pa mwakutionela ŵanthu ayakine cifukwa ca uphungu watapasiwa. Ngati tucita izi, Yehova atidalise ndipo apitilizhye kutiseŵenzesha mumpingo.

8-9. Pavuli popasiwa cilango, kansi mkwasu Bernardo ecimvwa tyani poyamba, koma n’cinji cemuyavya kucinja kaganizidwe kake?

8 Ganizilani zecitikila mkwasu Bernardo wa ku Mozambique. Yove esisiwa pa udindo monga mkulu. Kansi poyamba ecimvwa tyani? Yove elaŵila kuti: “Nekhumudwa ngako cifukwa nenze niliyokonde cilango cenepasiwa.” Yove enze na nkhaŵa poganiza kuti ŵanthu ayambe kumuona mosayenelela. Elaŵila kuti: “Pepita miyezi kuti niyambe kuona zinthu moyenelela noyamba soti kukhulupilila Yehova na gulu yake.” Kansi n’cinji ceyavya mkwasu Bernardo kunkhala na maganizo oyenelela?

9 Mkwasu Bernardo ecinja kaganizidwe kake. Yove elaŵila kuti: “Penenzotumikila monga mkulu, nenzoseŵenzesha lemba ya Aheberi 12:7 poyavya ayakine kuona cilango cakupeleka Yehova moyenelela. Pa nthawi iyi nezikonsha kuti: ‘Kansi ni ŵani ofunika kuseŵenzesha lemba iyi?’ Ni atumiki onse a Yehova kuyangizhyilapo neo.” Mkwasu Bernardo ecita soti zinthu ziyakine kuti atang’ishe cikhulupililo cake pa Yehova na gulu yake. Eyangizhyila nthawi yeenzoseŵenzesha poŵelenga Baibo nosinkhasinkha. Olo kuti enze akali na nkhaŵa poganiza mweenzomuonela akwasu na azilongosi, yove epitilizhya kuseŵenza nao mu utumiki koma soti kuyankhapo pa misonkhano. M’kuluta kwa nthawi, mkwasu Bernardo eikiwa soti kunkhala mkulu. Ngati mwelandila cilango, molingana na mkwasu Bernardo, yesayesani kulandila uphungu nopanga masinthidwe, m’malo moika maganizo pa mwakukuonelani ŵanthu ayakine. c (Miy. 8:33; 22:4) Mukacita izi, Yehova akudaliseni cifukwa conkhala okhulupilika kuli yove koma soti gulu yake.

NGATI TUVUTIKA KUKONKHA MASINTHIDWE YANGAPANGIWE M’GULU YA YEHOVA

10. Kansi ni masinthidwe otyani amene sembe eyesa kukhulupilika kwa Aisiraeli ayakine?

10 Masinthidwe ya m’gulu yasu yangayese kukhulupilika kwasu. Ngati tingasamale lini, izi zingacitishe kuti tileke kutumikila Yehova. Mwacisanzo, ganizilani mwezecinjila zinthu kwa Aisiraeli Cilamulo ca Mose pecenkhazikishiwa. Pecenze cikaliyonkhazikishiwa cilamulo ici, analume amene enze mitu ya mabanja enzocita zinthu zeenzofunikila kucita ansembe. Ove enzomanga maguwa a nsembe nopelekela nsembe mabanja ŵao kwa Yehova. (Gen. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Yobu 1:5) Koma pecenkhazikishiwa cilamulo, mitu ya mabanja yenzofunika kuleka kucita izi. Yehova esankha ansembe kufumila m’banja ya Aroni kuti akopeleka nsembe. Kufumila pa nthawi iyi, ngati mutu wa banja wamene enze lini mbadwa ya Aroni wayamba kucita zinthu monga wansembe, enzopaiwa. d (Lev. 17:3-6, 8, 9) Kansi izi niye zecitisha Kora, Datani, Abiramu na analume ayakine 250 kupandukila ulamulilo wa Mose na Aroni? (Num. 16:1-3) Baibo yukambapo lini ciliconse. Mulimonse mwezenzele, Kora na ayakine ekangiwa kunkhala okhulupilika kwa Yehova. Ngati kucinja kwa zinthu m’gulu ya Yehova kwayesa kukhulupilika kwanu, kansi mufunika kucitanji?

Utumiki wao pewecinja, Akohati epitilizhya kutumikila monga oimba, osegula novala mageti a mzinda koma soti kutumikila m’mang’anda osungilamo vinthu (Onani ndime 11)

11. Kansi tuphunzilapo cinji pa cisanzo ca Akohati ayakine?

11 Mukocilikiza masinthidwe alionse angapangiwe m’gulu ya Mulungu. Pa ulwendo wao wa m’cipululu, Akohati enzocita utumiki wofunika ngako. Nthawi zonse Aisiraeli akafuma pa msasa, Akohati ayakine enzonyamula likasa ya cipangano. (Num. 3:29, 31; 10:33; Yos. 3:2-4) Uyu wenze mwai wapadela. Koma zinthu zecinja Aisiraeli pecifwika m’Calo Colonjezewa. Likasa yenzofunika lini soti kunyamuliwa kaŵili-kaŵili. Tetyo, pofwika pa nthawi yeenzolamulila Solomo monga mfumu, ayakine mwa Akohati enzotumikila monga oimba, ayakine enzotumikila pa mageti a mzinda ndipo ayakine enzosamalila mang’anda yosungilamo vinthu. (1 Mbi. 6:31-33; 26:1, 24) Baibo yulaŵilapo lini kuti Akohati enzodandaula olo enzofuna kupasiwa mautumiki ayakine cifukwa cakuti poyamba enzocita utumiki wapadela. Kansi tuphunzilapo cinji? Tufunika kucilikiza na mtima wonse masinthidwe alionse amene angapangiwe m’gulu ya Yehova, kuyangizhyilapo yala yamene yangakhuze utumiki wasu. Tufunika soti kusangalala na utumiki ulionse watingapasiwe. Ndipo tikokumbukila kuti utumiki niye lini ucitisha Yehova kutiona kuti nise ofunika. Yehova oona kuti cofunika ngako ni kumumvwila osati utumiki watucita.​—1 Sam. 15:22.

12. Kansi kalongosi Zaina ecimvwa tyani utumiki wake wa pa Beteli pewesila?

12 Ganizilani cisanzo ca kalongosi Zaina, wa ku Middle East. Pavuli potumikila pa Beteli kwa vyaka vopitilila 23, utumiki wake wecinja ndipo eyamba kutumikila monga mpainiya wapadela. Yove elaŵila kuti: “Nekhuzika ngako na kucinja kwa utumiki wangu. Nenzozimvwa kuti n’ne watyalatyala ndipo nenzozikonsha kuti, ‘Kansi nelakwanji?’” Zomvwisha cisoni n’zakuti akwasu na azilongosi ayakine mumpingo eyangizhyila cisoni cake mwa kumuuzhya kuti: “Kuti wenzocita bwino, sembe utumiki wako uliyosile.” Kwa kanthawi, kalongosi Zaina enzovutika na maganizo ndipo enzolila usiku ulionse. Olo n’tetyo, yove elaŵila kuti: “Niliyolole kuti niyambe kukaikila cikondi ca Yehova na gulu yake.” Kansi n’cinji ceyavya kalongosi Zaina kupitilizhya kunkhala woganiza bwino?

13. N’cinji ceyavya kalongosi Zaina kugonjesa maganizo ŵake osayenelela?

13 Kalongosi Zaina ekwanisha kugonjesa maganizo ŵake osayenelela. Kansi n’cinji cemuyavya? Yove enzoŵelenga nkhani m’zofalisa zasu zamene zenze na mfundo zemuyavya kuti akwanishe kupilila vuto yeenzokumana nayo. Nkhani yakuti “Mungathe Kupitirizabe Polefulidwa!” yamene yupezeka mu Nsanja ya Olonda ya February 1, 2001, yemuyavya ngako. Olo kuti nkhani iyi yufotokoza lini mwacindunji ponena za mwecimvwila wolemba Baibo Maliko utumiki wake pewecinja, mfundo zake zingatipaseko cithunzi cokhuza mwecimvwila. Kalongosi Zaina elaŵila kuti: “Cisanzo ca Maliko ceniyavya ngako kuti nikwanishe kupilila.” Kuyangizhyila apo, epitilizhya kunkhala wokatizhyana na ashamwali ŵake. Ndipo enzozipatula lini olo kuzimvwila cifundo. Yove ezindikila kuti mzimu utuŵa niye usogolela gulu ya Yehova popanga zosankha, na kuti akwasu amene osogolela gulu ya Yehova omukonda ngako. Ezindikila soti kuti cofunika ngako m’gulu ya Mulungu n’cakuti nchito ya Yehova icitike.

14. Kansi ni masinthidwe yotyani yecivutika nayo mkwasu Vlado, ndipo n’cinji cemuyavya?

14 Ganizilani soti cisanzo ca mkwasu Vlado wa ku Slovenia wamene ni mkulu ndipo ali na vyaka 73. Yove evutika maganizo mpingo wao peweikiwa pamozi na mpingo uyakine ndipo Ng’anda ya Ufumu yeenzoseŵenzesha yevaliwa. Yove elaŵila kuti: “Niliyomvwishe cifukwa cake Ng’anda ya Ufumu yooneka bwino teti yevaliwa. Nekhumudwa cifukwa tenze teikonza calombapano. N’ne kalipentala ndipo nekonzako mipando iyakine. Kuyangizhyila apo, kuikiwa pamozi kwa mipingo kwenzofuna kuti tipange soti masinthidwe ayakine, amene enze ovuta kwa seo acikulile.” Kansi n’cinji ceyavya mkwasu Vlado kucilikiza masinthidwe aya? Yove efotokoza kuti: “Nezindikila kuti kucilikiza masinthidwe yaliyonse yangapangiwe m’gulu ya Yehova, kuleta madaliso nthawi zonse. Izi zutikonzekelesha kuti tikakwanishe kucilikiza masinthidwe akulu-akulu ati akapangiwe msogolo.” Kansi muvutika cifukwa ca kucinja kwamene kuwela cifukwa ca kuikiwa pamozi kwa mipingo olo kucinja kwa utumiki? Ngati umu niye mwazilili, nkhalani osimikizhya kuti Yehova omvwisha mwamumvwila. Ngati mucilikiza masinthidwe alionse angapangiwe m’gulu ya Yehova nopitilizhya kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake, mupeze madaliso.​—Sal. 18:25.

PITILIZHYANI KUNKHALA OGANIZA BWINO M’ZINTHU ZONSE

15. N’cinji cingatiyavye kupitilizhya kunkhala oganiza bwino ngati takumana na mavuto mumpingo?

15 Patufwika kosilizhyila kwa calo cino, tingayembekezele kukumana na mavuto mkati mwa mpingo. Mavuto aŵa angayese kukhulupilika kwasu pa Yehova. Tetyo, tufunika kupitilizhya kunkhala oganiza bwino. Ngati tacitiliwa zinthu ziliye cilungamo na Mkhristu muyasu, tufunika kupewa kumsungila cakumkosi. Ngati tapasiwa cilango, tufunika kulandila uphungu nopanga masinthidwe, m’malo moika maganizo ŵasu pa mwakutionela ŵanthu ayakine. Ndipo ngati gulu ya Yehova yapanga masinthidwe yamene yotikhuza, tufunika kuyacilikiza na mtima wonse nokonkha malangizo yatingapasiwe.

16. N’cinji cingakuyavyeni kupitilizhya kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake?

16 Mungakwanishe kupitilizhya kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake ngati cikhulupililo canu cayesewa. Koma kuti mukwanishe kucita izi, mufunika kupitilizhya kunkhala oganiza bwino. Izi zutanthauza kuti mufunika kunkhala odekha noona zinthu monga ni mwakuzionela Yehova. Mufunika soti kuŵelenga nosinkhasinkha pa visanzo va ŵanthu otomolewa m’Baibo amene ekwanisha kulimbana na mavuto monga ni yamukumana nayo. Kuyangizhyila apo, mukopemphela kwa Yehova kuti akuyavyeni. Ndipo mukopewa kuzipatula. Kucita izi kukuyavyeni kuti mupitilizhye kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake. Ndipo mosasamala kanthu za mavuto yamungakumane nayo, Satana akwanishe lini kukulekeshani kutumikila Yehova.​—Yak. 4:7.

NYIMBO 126 Nkhalani Menso, Nkhalani Otang’a, Nkhalani Amphamvu

a Cikhulupililo casu pa Yehova na gulu yake cingayesewe makamaka ngati tukumana na mavuto mkati mwa mpingo. Nkhani ino, ifotokoze atatu mwa mavuto yatingakumane nayo koma soti zatingacite kuti tipitilizhye kunkhala okhulupilika kwa Yehova na gulu yake.

b Mazina ayakine acinjiwa.

c Mungapeze soti mfundo ziyakine zoyavya m’nkhani yakuti “Ngati Munatumikirapo pa Udindo Wina Mumpingo, Kodi Mungatumikirenso?” mu Nsanja ya Mulonda ya Chichewa ya August 15, 2009 peji 30.

d Molingana na cilamulo, ngati mitu ya mabanja yafuna kupaya ciŵeto kuti alye, enzofunika kucipeleka ku cihema, kupatulapo tyala ŵala amene enzonkhala kutali na cihema.​—Deut. 12:21.